PowerPoint Template

28.10.2015
LOGO
KALP DAMAR SİSTEMİ
FARMAKOLOJİSİ-1
Yrd. Doç. Dr. M. Kürşat DERİCİ
Hatırlama soruları
1. Salbutamol nasıl taşikardiye neden olur?
2. ACE inhibitörü grubu tansiyon ilaçları neden
kuru öksürük yan etkisine sahip olabilir?
3. Verapamil neden kabızlığa yol açar?
4. Kanser ilaçları neden lökosit sayısını azaltır?
5. İlaç uygulamasının 3 ana yolu nelerdir?
6. İnsulin neden ağızdan uygulanmaz?
7. Gliseril trinitrat niçin ağızdan uygulanmaz?
8. İlaç yarı ömrü nedir?
2
1
28.10.2015
Dolaşım Sistemi
 Besin maddeleri, solunum gazları, atıklar,
hormonlar,
 İmmun hücreler,
 Pıhtılaşma fakt.
 Isı Kontrolü
 Asiditenin düzenlenmesi
3
Pulmoner ve Sistemik
Dolaşım
4
2
28.10.2015
Kan Damarları
Arterler……..arterioller
Venler…. venüller
Kapiller Damarlar
5
Kan Damarları
Arterler; kalın kaslı duvar yapıları ve
yüksek basınçlı kanı organlara ya da kalbe
Venler; ince duvarlı, düşük basınçlı kanı,
kapakçıklar içerirler, Vücut kanının %60
Kapillerler; tek hücre kalınlığında,
kan- Hücreler arası madde ve gaz değişimi
6
3
28.10.2015
Kalbin Yapısı
7
Kalpte Kanın Dolaşımı
(Sistol- Diyastol)
8
4
28.10.2015
Myokardiyumun
Beslenmesi
 Koroner Dolaşım
 Aorta tabanından
 Sağ ve sol koroner
9
Koroner Arter Hastalığı
AS
ANJ. PEC
MI
KAH
Ex &
Kalp.
Yetz.
10
5
28.10.2015
Ateroskleroz
Faz 1
Arter Duvarlarında
Yağlı Çizgilerin
oluşumu, lipid ve
kollesterol birikimi
Faz 2
Faz 3
Subendotelyal alana
makrofaj göçü
sonucu inflamasyon
ile damar duvarı
kalınlaşması
Damar duvarında
düz kas
hücrelerinde
çoğalma ile
ATERON PLAĞI
11
Ateron Plağı
12
6
28.10.2015
Anjina Pektoris
 Koroner arterlerin aterosklerotik plaklar ile
tıkanması ile myokardiyuma yetersiz kan ve
oksijen taşınması sonucu görülen tipik ağrı
 Oksijensiz solunum sonucu….. LAKTİK ASİT
 Egzersiz, unstabil, istirahat, vb. AP tipleri
 Sıklıkla kola, boyna, sol omuza doğru yayılan
göğüs ağrısı
13
Kalp Krizi = Myokardiyal
Enfarktüs (MI)
AP plağı
Kopması
(Trombüs)
Trombüs
ile koroner
arterin
tıkanması ve
iskemi
Kas Hücrelerinin
ölmesi
MI
14
7
28.10.2015
Kalp Yetmezliği
 Fonksiyon görmeyen kalp kası alanına bağlı
olarak kalbin pompa işlevinin azalması
 Trombüsün yeri, etkilenen alanın büyüklüğü,
tedaviye ulaşma süresi vb.
15
Koroner Arter Hastalığı
Tedavisi
Anti koagülan ilaçlar;
• Antitrombositer ilaçlar
• Pıhtılaşma zinciri
üzerine etkili ilaçlar
• Fibrinolitik İlaçlar
Anti Anjina İlaçları:
• GTN
• Beta Blokörler
• Kalsiyum Kanal
Blokörleri
• K Kanal açıcıları
• Na-K kanal
blokörleri
KAH
İlaçları
Anti Aritmik İlaçlar;
• Kalsiyum Kanal
Blokörleri
• Kalp Glikozitleri
• Beta Blokerler
Lipit
Düzenleyiciler;
Statinler
16
8
28.10.2015
Anti-Anjinal İlaçlar
 Hastalığın kendisini tedavi
etmekten çok hastalığa bağlı
olarak gelişen ağrıyı hafifletmeyi
amaçlar.
 Genel prensip; kalbin çalışma yükünü
azaltmak, koroner arterleri genişletmek
dolayısı ile kalp kasına daha fazla oksijenize
kan taşımak
17
1. Nitratlar (GTN)
 Gliseril Trinitrat;
 Kalıcı anjinada ilk seçenek
 Dilaltı tablet yada sprey (ilk geçiş metabolizması !!!!)
 Kan damarını çevreleyen düz kası gevşeterek
damarları genişletir.
 İzosorbiddinitrat
 İzosorbitmononitrat
 Nitrat toleransı !!!!
 YE:
Hipotans.
Başağrısı
18
9
28.10.2015
2. Beta-Blokörler
HRT, Aritmi ve Kalp Yetz.
de kullanılır.
 Asebutolol
 Atenolol
 Bisoprolol
 Karvedilol
 Labetolol
 Metaprolol





Nadolol
Oksprenolol
Pindolol
Propanolol
Timolol
19
Beta Blokörler(2)
 Sempatik uyarı (β1)…taşikardi + kasılma gücü ↑
 Kalbin iş yükü ↑
 Salbutamol kullanan Astım, KOAH hastalarında
kullanılmaz !!!!!
20
10
28.10.2015
3. Kalsiyum Kanal
Blokörleri







Amlodipin
Diltiazem
Felodipin
Nikardipin
Nifedipin
Nisoldipin
Verapamil
 Kalp kası, ileti sistemi
hücresi, kan damarı
düz kasında kalsiyum
kanal blokajı
 Kalp atım sayısında
azalma
 Kasılma gücünde
azalma
 Kan basıncında azalma
 YE: Kabızlık !!!!
Anjina ağrısında azalma
21
4. K kanalı açıcıları




Nikorandil
Damar düz kas hüc. Etkili,
K kanal aktivasyonu ….. Kasılması zorlaşır.
Koroner gevşeme… kan akımı ↑
22
11
28.10.2015
5. Na/ K Kanal Blokörleri
 İvabradin
 Na/K kanal blokajı….. Bradikardi…… oksijen
gereksinimi azalması
23
10 dak. Ara…………
24
12
28.10.2015
Lipit Düzenleyici İlaçlar
 Kollesterol
Aterosklerotik plak
Hayvansal yağlar & KC de sentez
 Hücre zarı yapısı
 Steroid hormon sentezi
 Vit. D sentezi
 Safra üretimi
25
Lipoproteinler
Kollesterol liptid yapıda olduğu için suda
çözünemez.
Lipoprotein halinde suda çözünür hale
getirilerek kanda taşınır.
LDL (Düşük Yoğunluklu Lipoprotein)
HDL (yüksek Yoğunluklu Lipoprotein)
LDL
Ateron plaklarının
yapısına girer
LDL
KARACİĞER
DOKU
HDL
• Egzersiz yapmama
• Yüksek Kollesterollü
Beslenme
• Sigara
• Alkol
Kollesterol↑
HDL ↓
26
13
28.10.2015
Statinler
(Lipit Düşürücü İlaçlar)





Simvastatin
Atorvastatin
Fluvastatin
Pravastatin
Rosuvastatin
 Serum Kollesterolünü
azaltmak için diyet
yetmeyebilir. (koll.
Sentezi uyarılabilir)
 HMG CoA redüktaz
enzimini inhibe ederek
etki gösterirler.
27
Antikoagülan İlaçlar
 Pıhtılaşma, yaralanma
ile kan kaybını
önleyen mekanizma
 Fibrin + trombositler +
eritrositler
PIHTI (Trombüs)
 Koroner arterde
kopan plak üzerinde
pıhtı oluşumu…..
İskemi !!!
28
14
28.10.2015
Pıhtılaşma Aşamaları
(Koagülasyon)
1. Trombositlerin
etkinleştirilmesi
2. Fibrinojenin fibrine
dönüştürülmesi
 Hasarlı kan damarı duvarına
temas ile aktivite kazanır.
 GPIIb/IIIa reseptörler o.ç.
 Trombositler bu sayede fibrine
bağlanır.
 Fibrin yumak oluşumu
 Fibrinojen: suda çözünür
protein
 Trombositler ile etkileşmez
 GPIIb/IIIa reseptörler ile
bağlanamaz
Fibrinojen
Fibrin
Pıhtılaşma faktörlerinin
aktivasyonu
 ASPİRİN
 KLOPİDOGREL
29
Koagülasyon
1.
Trombositlerin etkinleştirilmesi
2. Fibrinojenin fibrine dönüştürülmesi
TROMBİN !!!
30
15
28.10.2015
Anti-koagülan İlaçlar
1.Antitrombositer İlaçlar:
Aspirin ve klopidogrel
GPIIb/IIIa resp. nin oluşumunu engelleyerek
trobsitlerin fibrin ağa bağlanmasını engeller.
Aspirin (asetik salisilik asit); en eski NSAİİ. Analjezik, antipiretik
 KAH ve İnme tedavisi ve proflaksisi
 Tromboksan A2 (TXA2) inhibisyonu
Klopidogrel; Adenozin difosfat(ADP) antagonistidir.
 ADP nin bağlanmasını inh. eder.
Yan Etkileri; Aspirin ve klopidogrel mide-barsak kanalında kanamaya
neden olabilir. Aspirin Astım benzeri krize yol açabilir.
31
Antitrombositer İlaç etkileri
32
16
28.10.2015
Antikoagülan ilaçlar (2)
2. Pıhtılaşma zinciri
üzerine etkili ilaçlar
a. Heparin; Derin ven trombozu,
pulmoner emboli, anjina pek.
tedavilerinde pıhtı oluşumunu
önleme amacıyla kullanılır.
 İV infuzyon ya da S.C.
 Düşük MA heparinler
(enoksiparin en sık)
 Antitrombin enzimi aktivasyonu
yapar.
Yan etkileri; aşırı doz kullanmaya
bağlı kanamalar ve trombosit
sayısında azalma (trombositopeni)
Heparine bağlı toksik etkiler ve kanama oluştuğunda ilaç kesilmeli ve antidot olarak
protamin sülfat uygulanmalıdır.
33
Pıhtılaşma zinciri üzerine etkili
ilaçlar (2)
b. Varfarin;
 DVT, Pulmoner Emboli,
prostetik kapak sonrası
 Oral kullanılır.
 Fak. 2, 7, 9, 10
inhibisyonu
 Vit. K redüktaz inhib.
Yan etkileri; istenmeyen
kanamalar
Yan etki tedavisi
 İlaç kesilir
 Yüksek doz K vitamini
 Taze plazma
34
17
28.10.2015
Antikoagülan ilaçlar (3)
Fibrinolitik İlaçlar
3. Fibrinolitik
(trombolitik) İlaçlar
Streptokinaz, Alteplaz,
Reteplaz, Tenekteplaz
 Acil müdahale gerektiren
koroner trombüs durumlarında
kullanılır.
 Kan pıhtısını parçalamak ve
dağıtmak amaçlanır.
 Plazmin enzimi aktivasyonu
 Streptokinaz…. İv
35
Anti Aritmik İlaçlar
Aritmiler:
 digital tedavisi
sırasında % 25
 anesteziye bağlı % 50
 myokard enfarktüsüne
bağlı % 80
36
18
28.10.2015
Anti Aritmik İlaçlar-2
 SA düğüm.. Sinüs ritmi
 Dak. 65-75 atım
 Taşikardi; kalp atım sayısı artışı
(ağrı, ateş, egzersiz, stres,
salbutamol kullanımı !!)
 Bradikardi; kalp atım sayısı
azalması (hipotermi, digoksin
ve β-Blokörler)
37
Anti Aritmik İlaçlar-2
Amiodaron (Cordaron);
Verapamil (Isoptin);
 İleti ve kas hücrelerinde K ve
Na kanallarını bloke eder.
 T1/2 …. 30 gün !!!
 Tiroid hormonuna yapı olarak
benzer… tiroid bezi sorunları !!!
 İleti hücrelerinde Ca kanal
blokajı
 Taşikardi tedavisinde kull.
β-Blokörler;
Digoksin;
 Propanolol, atenolol,
metaprolol
 β1 resp. Blokajı.. Atım sayısı ve
kasılma gücünde azalma
 Kas hücresinde Ca
konsantrasyonu artışı
 Kasılma gücü artışı
 Bradikardik etki
38
19
28.10.2015
Tekrar Soruları
1. Kan damarlarının hangi tipinde kan ve hücreler
arasında madde değişimi meydana gelir?
2. Myokardiyumu besleyen kan damarı hangisidir?
3. Aterosklerotik plakta bulunan temel lipid
hangisidir?
4. Koroner arterin kısmen bloke olası neden anjina
pektorise yol açar?
5. GTN anjina ağrısını nasıl geçirir?
6. Koroner arterdeki plağın kopması nasıl
sonuçlanabilir?
39
Tekrar Soruları-2
7. Beta blokörler kalpte anjinal ağrıyı nasıl tedavi
eder?
8. HMG CoA redüktaz enzim inhibisyonu yapan
ilaçlar hangisidir?
9. Kan pıhtısının 3 ana bileşeni nelerdir?
10.Aspirin pıhtılaşmayı hangi mekanizma ile bloke
eder?
11.Varfarin ile heparin etki mekanizmaları
arasındaki farklar nelerdir?
12.Streptokinaz hangi durumlarda kullanılır?
40
20