Prof. Dr. Tülin BEDÜK Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümü 2016 Kalp Hastalıklarında Kullanılan Tetkik İşlemleri Kalp ve Büyük Damarlar Kalp Hastalıklarında Ortak Belirtiler Kardiyak Belirtiler -Dispne-PND(Paroksismal Noktürnal Dispne) Kardiyak Astım-Akut Akciğer Ödemi -Cheyne Stokes -Göğüs Ağrısı -Yorgunluk -Palpitasyon(çarpıntı) -Senkop (bayılma) -Ödem -Hemoptizi -Syanoz Ektrakardiyak Belirtiler Yüksek intravasküler basınca bağlı kanama Görme bozuklukları Hepatomagali nedeniyle karın ağrısı Disfaji(yutma güçlüğü) Ses kısıklığı Titreme Arteriyel Basınç Sistolik Basınç Diyastolik Basınç P= volum x Periferik Direnç ETİYOLOJİ Primer (İdyopatik):Esansiyel Hipertansiyon Sekonder Hipertansiyon Komplikasyonlar Serebro-vasküler olaylar Göz dibi arterlerinde kanama Hipertansif kalp yetmezliği Damar çeperinde bozukluklar İlerleyici böbrek hastalığı Konjestif Kalp Yetmezliği Tanım:Herhangi bir nedenle kalbin istirahat veya normal fonksiyonlardaki vücut dokularının gereksimi olan miktardaki kanı pompalayamamasıdır. Kalp yetmezliği ile birlikte sistemik venlerde veya pulmoner ven sisteminde kan dolaşımı konjesyonu varsa konjestif kalp yetmezliğinden söz edilir. Kalp Yetmezliği Nedenleri Mekanik anormallikler: kapak bozuklukları Kalp kası yetmezliği:kardiyomiyopatiler Aritmiler Sol Kalp Yetmezliği Belirtileri Pulmoner ödem Öksürük,hemoptezi Yorgunluk,halsizlik Kiloda artma Ödem Serebral anoksi Akciğer Ödemi Belirtileri Ölüm korkusu,boğulur gibi olma İleri derecede ortopne ve hırıltılı solunum Öksürük,pembe köpüklü balgam Siyanoz panik Tıbbi tedavi ve bakım Hasta gürültüden uzak,sakin bir yere alınır ve endişesi giderilmeye çalışılır. Ortopne pozisyonu verilir Maske ile oksijen verilir. Hızlı IV dijitalizasyon ( Cedilanid) Morfin ile sedasyon sağlanır Aminofilin ve diüretik verilir Flebetomi ve turnike uygulanır Sağ kalp yetmezliği belirtileri Boyun venlerinde dolgunluk Hepatomegali Karında asit Alt ekstremitelerde ödem Kardiyak kaşeksi Korpulmonale Sağ ventrikülü hipertrofiye götüren ve hatta yetmezlikle sonuçlanan, akciğerlerin parankimal veya vasküler hastalığıdır Sıklıkla amfizem ve kronik bronşitin ortaya çıkardığı bir hastalıktır Korpulmonalenin belirtileri Kronik prodaktif öksürük Dispne wheezing Halsizlik kuvvetsizlik Siyanoz Çomak parmak Hepatomegali,sağ üst kadranda ağrı Ödem,polistemi,hematokritte artma Kalp Yetmezliklerinde tıbbi tedavi ve bakım Amaçlar -Kalp yükünü azaltmak -Miyokardın kontraktilitesini artırmak -Sıvı retansiyonunun kontrolu Dijital Zehirlenmesi Belirtileri GIS belirtileri.Anoreksi,bulantı kusma,isal MSS Belirtileri:Baş ağrısı,konfüzyon huzursuzluk sinirlilik Görme bozuklukları:sarı yeşil lekeler görme Kardiyak belirtiler:ekstrasistol,taşikardi bradikardi ve bloklar İlaç verilmeden önce kalp vurumlar apexden 1 dakika, sayılmalıdır. Akut Eklem Romatizması Tip 12, A grubu beta hemolitik streptokok enfeksiyonunu izler. Major Kriterler Artirit-kardit-sydenham choreası-eriteme marjinatum-subkuten nodüller Minör Kriterler Ateş-sedimantasyonda artış-lökositoz-Anti Streptolizin O da artış,CRP + İKİ MAJOR+BİR MİNÖR KRİTER tanıya yeterli. Endokarditler Akut Bakteriyel Endokardit Subakut Bakteriyel Endokardit KORONER ARTER HASTALIKLARI ARTERİOSKLEROZ Majör RİSK faktörleri Yaş Cinsiyet Aile öyküsü Diyet Hipertansiyon Risk Faktörleri Sigara Diyabet Minör Risk Faktörleri Obesite Psikososyal Stres Alkol,çay,kahve Atherosklerotik Kalp Hastalıklarının Klinik Şekilleri Anjina Pektoris (Stabil Anjina) Koroner Yetmezliği (Anstabil Anjina) Miyokard İnfarktüsü Stabil Anjinada ağrı Kısa sürelidir İstirahatle geçer Koroner vazodilatör ilaçlara yanıt verir Anjina Pektoriste Tedavi Koroner vazodilatör ilaçlar Dil altı nitrogliserin (ağrı sırasında kullanılır) Tablet-ampul(koklayarak) flaster Anjinada Hasta Eğitimi Ağrı sırasında otur yada yat Dil altı ilaç alınca 1-2 dak tükrüğünü yutma sonra yut Koroner vazodilatör ilaçla birlikte alkol alma İlacı orijinal şişesinde sakla,nemden sıcaktan ışıktan koru Ağrı sırasında 10 ar dakika arayla 3 tablet dilaltı alabilir.Eğer ağrı geçmiyorsa MI şüphesi var Anjina Pektoriste Krizi Önleyici Tedavi Oral Nitratlar Beta Blokerler Düzenli kullanım önemli.Birden kesilirse ataklar şiddetli olarak yeniden ortaya çıkar Koroner Yetmezliği Ağrı daha az eforla ve istirahatte de gelmeye başlar Ağrının şiddeti artar ve süresi uzar Ağrının yayılması değişir daha geniş bir alana yayılmaya başlar Ağrının koroner vazodilatör ilaçlara yanıtı azalır. Koroner Yetmezliğinde Tedavi Oral nitratlar verilir. Beta blokerler verilir. Antikoagülan tedaviye başlanır. Tibbi tedaviye yanıt vermiyorsa cerrahiye alınarak koroner baypas amaliyatı yapılır. Miyokard İnfarktüsü Belirtiler Şiddetli retrosternal ağrı:ağrı şiddetli ve uzun sürelidir.(birkaç saat sürer) İstirahatle geçmez Kononer vazodilatör ilaçlara yanıt vermez Ölüm korkusu kımıldamaktan bile korkma Soğuk terleme,siyanoz Bulantı kusma olabilir Lab Bulguları LDH yüksektir SGOT yüksektir CPK yüksektir Lökositoz ve sedimde yükselme vardır. HBD yüksektir EKG:ST segmenti yükselir,T dalgası sivrileşerek yükselir,ilerleyen günlerde t dalgası inversiyona uğrar,derin Q dalgası oluşur Tıbbi Tedavi ve Bakım Koroner ünitesinde mutlak yatak istirahatine alınır Sırt üstü yatırılır,baş hafifçe yükseltilir Korku ve endişesi giderilmeye çalışılır(iyileşeceksiniz,sizi tadavi edeceğiz) Oksijen verilir Ağrı için narkotik analjezik(morfin sulfat) verilir MI da Tedavi ve Bakım Morfinin kabızlık,bulantı olgüri,solunum depresyonu gibi yan etkileri olup bu etkiler için atropin kullanılabilir Fizik ve mental dinlenme sağlanır Aritmiler için monitöre bağlanır Damar yolu açılır(dextroz ile ilk yapılacak müdahalelerdendir) MI da tıbbi Tedavi ve Bakım Antikoagülan tedavi başlanır --Heparin:trombüse etkili değildir,derin ven trombozunu önler.Pıhtılaşma zamanına bakılır --kumadin;protrombin zamanına bakılarak verilir --Streptokinaz:pıhtıya spesifiktir.ilk 6 saatte hastaya ulaşılabilirse uygulanır.Allerjik reaksiyonriski yüksektir MI da Tıbbı Tedavi ve Bakım --TPA (tissue plasminogen activator):daha ucuz ve allerji riski daha azdır Antikoagülan alan hasta kanama,emboli,aritmi açısından izlenmelidir. DİYET:sodyum, tuz,yağ kolesterol açısında kısıtlı kalorisi düşükbol vitaminli kabızlığı önleyici diyet olmalıdır MI’ın KOMPLİKASYONLARI Erken komplikasyonlar:şok,konjestif kalp yetmezliği,yeni bir infarktüs,aritmiler,miyokard nekrozu,tromboembolizmve akciğer embolisi, Geç komplikasyonlar:Post myokardiyal infarktüs sendromu,omuz-el sendromu, kalp nevrozu.