fizikte kullanılan araçlar

Projeksiyon cihazı herhangi bir kaynaktan (Bilgisayar, DVD, Receiver, Kamera, Flashdisk Vs.) gelen görüntüyü
özel yansıtma sistemi ile düz bir alana (Projeksiyon Perdesi, Ters Projeksiyon Ekranı, Duvar Vs.) yansıtmaya
yarayan cihaza verilen addır. Projeksiyon cihazı birçok alanda kullanılır. Bu açıdan bakıldığında ev sinema
projeksiyonları, iş ve sunum projeksiyon cihazları ve konferans, eğitim projeksiyonları gibi çeşitlere ayrılırlar.
Eskiden varolan dia projektörler artık yerlerini modern data-video projeksiyon cihazlarına bırakmışlardır. Bugünün
projeksiyon cihazı hangi kaynaktan olursa olsun çok keskin ve parlak, Full Hd’ye varan çözünürlükte görüntüler
üretebilmektedirler.
Projectio → Projeksiyon→ İzdüşüm , gösterim
Projeksiyon cihazı →
sunu , gösteri , aktarım cihazı
DLP (Digital Light Processing) teknolojisi:
Lamba ışığının üzerinde mavi,yeşil,kırmızı renk bulunan dönen bir çark içinden geçerek DMD
(Digital Micromirror Device) chipte oluşan renkli görüntü sinyalinin objektiften perdeye yansıtıldığı
sistemdir.
Projeksiyonla İlgili Terimler :ANSI Lümen, Kontrast Oranı, Dijital Zoom, Keystone Correction,
Çözünürlükler
Saydam asetat levha üzerine çizilen resim,yazı ve diyagramları karanlık ortama
ihtiyaç duymadan büyüterek perde üzerine aktaran projeksiyonlu araçlara
TEPEGÖZ denir.
Tepegöze ışıklı yazı tahtası da denmektedir.göze hitap eden ve kullanılması kolay
olan tepegöz çok yaygın biçimde eğitimde,tıpta,orduda,toplantı ve konferanslarda
kullanılmaktadır.
Üzerinde cam bir tabla bulunan bir kutu ve bu kutuya monte edilmiş bir grup
mercek ve aynayı taşıyan bir başlık kutusu tepegözün temel parçalarıdır.kutunun
içindeki güçlü lambadan çıkan ışık cam tablanın hemen altında yer alan toplayıcı
mercek tarafından yoğunlaştırılarak yukarı yansıtılır.
Tabla üzerine yerleştirilen 25x25 cm.ye kadar boyutlardaki saydam üzerine
hazırlanmış yazı,resim yada çizimlerden geçen ışık,yukarıda yer alan mercekayna sistemine ulaşır ve bu sistem 90 derecelik bir açı ile görüntünün karşıdaki
pencereye yansımasını sağlar.
Büyüteç, İnce kenarlı mercek kullanarak cisimleri büyütmeye yarayan araçtır.
Büyeteçler, ışığın kırılma özelliklerinden yararlanırlar.Çoklukla küçük cisimleri daha büyük
görebilmek için, bu cisimlerle göz arasına konan yakınsak mercek, pertavız. Büyüteçlerde
odak uzaklıkları küçüktür. İncelenecek cisim büyüteç ile bunun odaklarından birisi arasına
yerleştirilir; öbür odak tarafına da gözleyicinin gözü gelir. Böylece cismin zahirî, büyük ve
doğru bir görüntüsü görülmüş olur.
Teleskop, çıplak gözle görülemeyecek kadar uzakta
olan cisimlere bakmak için kullanılan bir aygıttır. Optik teleskoplar, uzaktaki
cisimden gelen ışık ışınlarının toplanması ve bu ışınların cismin büyütülmüş bir
görüntüsünü elde edecek biçimde odaklanması ilkesine dayalı olarak çalışır. Ama
radyo dalgaları gibi başka ışınım türlerini toplayan teleskoplar da vardır. Örneğin;
radyoastronomi alanında kullanılan radyoteleskoplar çok önemli aygıtlardır. Optik
teleskopların en önemli kullanım alanı astronomidir; bunlardan ayrıca, karada ve
denizde uzak cisimlerin görüntülerini büyültmekte, yerölçümü aygıtlarında ve
sekstantlarda da yararlanılır. Dürbünler aslında, yan yana getirilmiş iki
teleskoptan başka bir şey değildir.
Mercekli Teleskoplar:
Galileo ve Kepler teleskoplarının her ikisi de mercekli teleskoptu ve ışık ışınlarının
kırılması temeline dayalı olarak çalışıyordu. Objektif denen büyük mercek,
uzaktaki cisimden gelen ışık ışınlarını kırılmaya uğratarak belirli bir odakta toplar.
Gözlemci, göz merceği denen ve objektifin oluşturduğu görüntüyü büyütmeye
yarayan daha küçük mercekten bakar. Mercekli teleskoplar ışığın kırılması
ilkesine dayalı olarak çalıştığı için kırılmalı teleskop olarak da adlandırılır.
Aynalı Teleskop:
Aynalı teleskoplarda ışık ışınları, bir çukur aynadan yansıtma yoluyla toplanır ve
odaklanır. Bu tür teleskoplara yansımalı teleskop da denir. İlk aynalı teleskopu
1668′de büyük İngiliz bilim adamı Sir Isaac Newton yaptı. Aynalı teleskopun,
bütün renkleri aynı biçimde yansıtmak ve ilk mercekli teleskoplarda görülen
türden bir bulanıklığa ve renk saçaklanmasına yol açmamak gibi büyük bir
üstünlüğü vardı. Alman asıllı büyük İngiliz astronom Sir William Herschel da
aynalı teleskop yapımını geliştirenler arasındadır. Sir Herschel aynalarını kendisi
taşlar ve parlatırdı. 1781′de Uranüs gezegenini keşfettiğinde kendi yaptığı
teleskoptan yararlanmış ve sonraki 30 yılda da sistematik bir yıldız ve bulutsu
kataloğu hazırlamıştı.
Günümüz Teleskopları:
İyi bir astronomi teleskopu net bir görüntü verebilmeli ve soluk cisimlerin açıkça
görülebilmesini sağlayacak kadar çok ışık toplayabilmelidir. Mercekli teleskopta
net görüntü, tek objektif yerine iki ya da daha çok mercek kullanılarak ve bu
mercekler titizce taşlanıp parlatılarak elde edilir. Aynalı teleskopta ise bu, aynanın
titizce taşlanmaşı ve parlatılmasıyla sağlanır. Objektif merceklerinin ya da
aynanın alanı büyüdükçe ışık toplama gücüde artar.
Bugün kullanılmakta olan büyük teleskopların çoğu aynalı teleskoplardır. Bunun
bir nedeni, kusursuz bir ayna yapmanın kusursuz bir mercek yapmaktan daha
kolay olmasıdır. Bir başka neden de, aynanın belirli bir yüzeye yerleştirilerek
doğru konumda kolayca tutulabilmesidir; oysa mercekler, ışık geçişini
engellememek için ancak kenarlarından tutturulabilir ve büyük, ağır mercekleri
sağlam bir biçimde bir yere oturtabilmek çok güçtür.