Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Sepsis Tanı ve Tedavisi Dr.Sabri Atalay 60 yaşında erkek, BPH nedeni ile operasyon Operasyondan 24 saat sonra hastada ateş ortaya çıkıyor Hastanın TA değeri düşük bulunuyor Kan tablosunda Lökosit sayısında artış İlerleyen saatler içerisinde Hastada konfüzyon gelişiyor Oligüri Ateşi normalin altına düşüyor Kan tablosunda Hipoglisemi Laktat değerinde artma Lökosit ve trombosit sayısında düşme Fibrinojende düşme Fibrin yıkım ürünlerinde artma Tanımlar: Septisemi Sepsis Enfeksiyona karşı sistemik enflamatuvar yanıt Sepsisin klinik görünümü Systemic Inflammatory Response Syndrome(SIRS) Ağır sepsis Kanda mikroorganizma veya toksinlerinin bulunması Sepsis ve organ fonksiyon bozukluğu Septik Şok Yeterli sıvı tedavisine rağmen hipotansiyon ve hipoperfüzyon Bone et.al., Chest 1992; 101: 1644-1653 Aşağıdaki bulguların 2 veya daha fazlası Ateş >38ºC veya <36ºC KN > 90/dk Solunum sayısı > 20/dk veya PaCO2 < 32 mm Hg Lökosit sayısı > 12.000/mm3 veya <4.000/mm3 veya >10% band formu Bone, Roger et.al., Chest , Volume 101, No 6, June 1992 pages 1644-653 SIRS / Sepsis Bakteremi (septisemi) Pankreatit SIRS Enfeksiyon Fungal Travma Sepsis Yanık Parazit Viral Diğer Sepsis Enfeksiyon Sepsis SIRS Ateş 38ºC veya 36ºC KN 90/dk SS 20/dk Lökosit 12.000/mm3 veya 4.000/mm3 veya >10% band Ciddi Sepsis Sepsis ve multiorgan yetersizliği KVS Renal Respiratuar Hepatik Hematolojik Nörolojik Metabolik asidoz Şok Mekanik Ventilasyon Akut Diyaliz Etkenler: Toplum kökenli S.aureus S.pneumoniae E.coli Hastane kökenli S.aureus KNS Enterokok türleri E.coli P.aeruginosa C.albicans İnfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi 2002, cilt 1:621-636 Risk faktörleri: Konağa ait Altta yatan hastalık İleri yaş Siroz DM KBY Lökopeni Büyük travma ve yanıklar İmmünsüpresif tedavi Lokal enfeksiyonlar Tedaviye ait Yoğun bakım ünitesinde yatış Damariçi kateter varlığı Fazla sıvı, kan ve kan ürünleri verilmesi Hemodiyaliz İnvaziv kateter ve enstrümantasyonlar Büyük cerrahi girişim İnfeksiyon Hastalıkları ve Mikrobiyolojisi 2002, cilt 1:621-636 Klinik belirti ve bulgular: Belirti ve bulgu: Ateş veya hipotermi Komplikasyon: Üşüme ve titreme Hiperventilasyon Taşikardi Deri lezyonları Bilinç değişikliği Hipotansiyon Kanama Trombositopeni Lökopeni Organ yetmezliği AC: ARDS Bb: Oligüri, anüri, asidoz KC: Sarılık Kalp: KKY Tanı: Hemogram Biyokimya (üre, kreatinin, elektrolitler, PZ-APTZ, KCFT, albümin, KŞ) Kan ve diğer kültürler AKG PA AC grafisi D-Dimer TİT ve idrar DM Prognozu etkileyen faktörler: Enfeksiyon kaynağı (Solunum>Abdominal>Üriner) Altta yatan hastalık (Siroz veya malinite) Baktereminin şiddeti (PSA, Polimikrobiyal bakteremi) Enfeksiyonun geliştiği yer (Nozokomiyal) Hastanın yattığı servis (YB) Antibiyotik tedavisinin uygunluğu Tedavinin başlanmasına kadar geçen zaman İleri yaş Hipotansiyon, anüri, ateş <38ºC Tedavi: Destek tedavisi Solunum desteği Hemodinamik destek ve şok tedavisi Organ disfonksiyonlarının tedavisi DİC tedavisi ABY tedavisi Enfeksiyon odağının ortadan kaldırılması Altta yatan hastalığın tedavisi Antibiyotik Diğer Ampirik Erken Uygun antibiyotik seçimini belirleyen faktörler Enfeksiyonun olası yeri Olası enfeksiyon etkenleri ve duyarlılıkları Metisilin direnci, GSBL Enfeksiyonun geliştiği yer Sonda, damariçi kateter, apse Toplum kökenli-nozokomiyal Konakla ilgili faktörler Yaş, altta yatan hastalık, yattığı klinik, uygulanan girişimler, daha önce kullandığı AB’ler Enfeksiyon odağına göre önerilen antibiyotik tedavisi: Akciğer Nozokomiyal Toplum kökenli Ağır Orta 2. veya 3. kuşak SS / Beta laktam+Beta laktamaz inh. ± Makrolit / Kinolon Antipsödomonal penisilin / 3.veya 4. kuşak SS / Karbapenem / Beta laktam+Beta laktamaz inh. ± Aminoglikozit / Kinolon / Makrolit 3. veya 4. kuşak SS / Beta laktam+Beta laktamaz inh. / Karbapenem ± Aminoglikozit/Kinolon/Makrolit İntraabdominal ve pelvik enfeksiyonlar: Toplum kökenli veya nozokomiyal Metronidazol / Klindamisin + Aminoglokozit / Aztreonam / Kinolon / 3.kuşak SS veya Beta laktam+beta laktamaz inh. veya Karbapenem Üriner sistem: Toplum kökenli 3.kuşak SS / Kinolon / Aztreonam / Beta laktam+ Beta laktamaz inh. ± Aminoglikozit Nozokomiyal Antipsödomonal 3. veya 4. kuşak SS/ Beta laktam+ Beta laktamaz inh. / Karbapenem ± Aminoglikozit / Kinolon / Aztreonam Deri ve yumuşak doku: Toplum kökenli selülit Nozokomiyal yanık Antistafilokoksik penisilin / 1.kuşak SS ± Aminoglikozit Glikopeptit + Antipsödomonal beta laktam ± Aminoglokozit Bası yarası Metronidazol / Klindamisin + 3. kuşak SS / aminoglokozit / kinolon / aztreonam ± glikopeptit veya Beta laktam + beta laktamaz inh. / karbapenem ± glikopeptit Cerrahi alan enfeksiyonu Antistafilokoksik penisilin veya glikopeptit + 3. kuşak sefalosporin / aminoglikozit / kinolon veya Beta laktam + beta laktamaz inh. / karbapenem ± glikopeptit Nozokomiyal intravasküler odak: İntravasküler kateter Antistafilokoksik penisilin veya glikopeptit ± 3. veya 4. kuşak SS / aminoglikozit / aztreonam / kinolon / karbapenem / linezolit Damar grefti veya şantı Antistafilokoksik penisilin veya glikopeptit İnfüzyon sıvısı 3. kuşak sefalosporin / kinolon / karbapenem / beta laktam+ beta laktamaz inh. ± aminoglikozit / aztreonam Enfeksiyon kaynağı bilinmiyor: Toplum veya nozokomiyal kökenli Metronidazol / klindamisin + 3. kuşak SS / 4. kuşak SS / aminoglikozit / kinolon / aztreonam veya Karbapenem / beta laktam + beta laktamaz inh. / 3. veya 4. kuşak sefalosporin