ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ İlk keşfedilen antibiotik 1929 yılında Penisillin’dir. (Fleming) Daha sonra antibiotiklerin etkilerini en üst düzeye çıkarmak, yan etkilerini en az düzeye indirmek amacıyla semisentetik antibiotikler geliştirilmiştir Antibiotikler en sık reçete edilen ilaçlardır.Yıllar içinde kullanımlarında nüfus artış oranından fazla artış olmuştur. Yazılan antibiotiklerin % 35-60’ ının uygunsuz yazıldığı düşünülmektedir. ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANTİBİOTİKLERİN ETKİ MEKANİZMALARI Hücre duvarı sentezini inhibe edenler Sitoplazmik membranı inhibe edenler Nükleik asit sentezini inhibe edenler Ribosom fonksiyonunu inhibe edenler Folat metabolizması inhibitörleri TEDAVİSİ ETKİ MEKANİZMALARI Hücre duvarı sentezini inhibe edenler Biosentetik enzimleri inhibe edenler Fosfomycin Cycloserin Taşıyıcı molekülle birleşenler Bacitracin Hücre duvarı subtratı ile birleşenler Vancomycin Polimerizasyonu ve Peptidoglikanların hücre duvarına birleşmesini inhibe edenler Penicillin’ler Cephalosporin’ler Carbapenem’ler Monobactam’lar ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ETKİ MEKANİZMALARI Sitoplazmik membranı inhibe edenler Sitoplazmik membran düzenini bozanlar Tyrocidin Polymyxin Membranda por’lar oluşturanlar Gramicidin Nükleik asit sentezini inhibe edenler DNA replikasyonunu inhibe edenler Quinolon’lar RNA polimeraz inhibitörleri Rifampicin TEDAVİSİ ETKİ MEKANİZMALARI Ribosom fonksiyonunu inhibe edenler 30S inhibitörleri Streptomycin Kanamycin Gentamycin Amicacin Spectinomycin Tetracyclin’ler 50S inhibitörleri Chloramphenicol Clindamycin Erythromycin Fusıdic acid ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ETKİ MEKANİZMALARI Folat metabolizması inhibitörleri Pteroik asit sentetaz inhibitörlerii Sulfonamid’ler Dihidrofolat redüktaz inhibitörleri Trimethoprim ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANTİBİOTİK TEDAVİSİNDE GENEL KURALLAR Antibiotik seçme Uygulama yolunun seçilmesi Tedavi süresine karar verme Tedavi cevabının değerlendirilmesi ANTİBİOTİK TEDAVİSİNDE BAKTERİOLOJİ LABORATUARI’NIN ROLÜ Örneklerin toplanması Hızlı tanı testleri Gram boyama Antijen saptama Hassasiyet testleri Disk difüzyon Sulandırma Antibiotik konsantrasyonlarının saptanması Serumda bakterisidal titrasyon ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANTİBİOTİKTE OLMASI ARZU EDİLEN ÖZELLİKLER Farklı mikroorganizma üzerinde etkili olması Organizma için istenmeyen etkileri en az olmalıdır Allerjik olmamalıdır Vücudun her yerine ulaşabilmelidir. Pahalı olmamalıdır Kimyasal olarak stabil olmalıdır Direnç nadiren gelişmelidir Normal flora üzerine etkili olmamalıdır ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ RASYONEL KULLANIMDA HEKİM NE BİLMELİDİR? Antibiotiğin aktivite spektrumu Antibiotiğin kinetik bilgileri Enfeksiyon bölgesindeki konsantrasyonu Yarılanma süresi Ekskresyon ve metabolizma yolu Antibiotiğin sık görülen yan etkileri Birbirine yakın etkisi olan antibiotikler. Fiyat farkları ANTİBİOTİKLERİN KİNETİKLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Faktör Etki mekanizması Örnek Yaş Erken ve geç yaşlarda Aminoglikozidlerde doz böbrek fonk..azdır azaltılmalıdır Böbrek fonks. Böbrek yolu ile ekskrete Aminoglikozidlerde doz edilen ilaçlar için önemli azaltılmalıdır Karaciğer fonk.K.ciğer yolu ile ekskrete Kloramfenikol dozu edilen ilaçlar için önemli ayarlanmalıdır Ateş/yanık Ekskresyon artışı Aminoglikozidlerde doz arttırımı gereklidir ANTİBİOTİKLERİN KİNETİKLERİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Faktör Etki mekanizması Örnek Asetilas.durumu Asetilasyon ile metabolize olan ilaçlar için önemli D.Mellitus IM yoldan uygulanan bazı Doz arttırımı gerekir Diabetiklerde IM penisilin ilaçların absorbsiyonu azalır dozu arttırılmalıdır K.fibrozis Bazı ilaçların klirensinde artış Absorbsiyonda değişme Aminoglikozid ve dozu arttırılmalı penisilin Kloramfenikol palmitat lipaz eksikliği nedeniyle absorbsiyon bozulur ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ TEDAVİDE ÖZEL SORUNLAR İntravenöz infüzyonlar İçecek ve yiyeceklerin antibiotikler üzerine etkisi Antibiotikler ve plasenta Antibiotikler ve anne sütü Antibiotik ve yenidoğan Antibiotikler ve bozulmuş böbrek fonksiyonları Antibiotikler ve bozulmuş karaciğer fonksiyonları Antibiotiklerin profilaktik kullanımı ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANTİBİOTİK VE YİYECEKLER Aç karnına alınması gereken antibiotikler Penicillin’lerin büyük bölümü Tetracyclin’lerin büyük bölümü Erythromicin Clindamicin Rifampicin Tok karnına alınması gereken antibiotikler Amoxicilin Penicillin V Doxycilin Erythromicin estoelate,succınate Metronidazol Nalidixic acid Sulphonamide’ler ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANTİBİOTİK VE İÇECEKLER Bol sıvı ile alınması gereken antibiotikler Penicillin’lerin büyük bölümü Erythromicin Sulphonamide’ler Süt ile birlikte alınmaması gereken antibiotikler Erythromicin stearate Tetracyclin’ler Asidik sıvılarla alınmaması gereken antibiotikler Penicillin’lerin büyük bölümü Erythromicin stearate ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANTİBİOTİKLERİN PLASENTAL GEÇİŞİ Fetustaki anne konsantrasyonu > % 50 < % 20 Antibiotik Aminoglikozid’ler Ampicilin Chloramphenicol Methicilin Nitrofurantoin Penicillin Tetracyclin Cephalosporin’ler Clindamicin Dicloxacilin Erythromicin Nafcilin Oxacilin ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANNE SÜTÜNDE ANTİBİOTİK EKSKRESYONU Anne sütüne geçip belirgin konsantrasyona ulaşanlar Chloramphenicol Tetracyclin Erythromicin Trimethoprim-sulfamethaxazol Aminoglikozid Metronidazol Sulphonamide Anne sütüne çok az miktarda geçen antibiotikler Clindamicin Nitrofurantoin Penicillin Cephalosporin’ler ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ BÖBREK HASTALARINDA ANTİBİOTİK KULLANIMI Major doz ayarlaması gerektirenler Aminoglikozid’ler Vancomycin Trimethoprim-sulphamethaxazol Doz ayarlaması gerektirmeyenler Clindamicin Chloramphenicol Metronidazol Rifampicin Minor doz ayarlaması gerektirenler Kullanmaktan kaçınılması gerekenler Penicillin’ler Nalidixic acid Cephalosporin’ler Nitrofurantoin Tetracyclin Polymixin B Erythromicin Spectinomycin ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ KARACİĞER HASTALARINDA ANTİBİOTİK KULLANIMI Doz ayarlaması gerekenler Chloramphenicol Clindamicin Doxicilin Erythromicin Olası hepatotoksisite nedeniyle dikkatli kullanılması gerekenler Rifampicin Tetracyclin ORAL ANTİBİOTİK PROFİLAKSİSİNİN ETKİN OLDUĞU DURUMLAR Hastalıklar İlk seçilecek ilaç Lepra N.Meningitidis’li hasta ile temas H.Influenza’lı hasta ile temas Pneumocystis carinii enfeksiyonu Rheumatic fever Syphilis Vibrio cholera Rekürren idrar enfeksiyonu Rekürren otitis media Dapson Rifampicin Rifampicin Trimethoprim-sulfamethaxozol Penicillin Penicillin Tetracyclin Trimethoprim-sulfamethaxozol Sulfisaxozol ÇOCUKLARDA ANTİBİOTİK TEDAVİSİ ANTİBİOTİK PROFİLAKSİSİNİN ETKİLİ OLABİLECEĞİ DURUMLAR Hastalık Antibiotik Aspleni Difteri Gonore Enfeksiyöz endokardit Boğmaca Postop. Enfeksiyon Trimethoprim-sulfamethaxozol Erythromicin Ampicilin Özel Erythromicin Özel