ULUSLARARASI GÖZET*M **RKET* STATÜSÜNE *L**K*N

ULUSLARARASI GÖZETİM ŞİRKETİ STATÜSÜNE İLİŞKİN
DIŞ TİCARETTE STANDARDİZASYON TEBLİĞİ
(2006/21) (1)
(2)
(3)
(2008/25 VE 2008/50 2009/34(4) SAYILI TEBLİĞLER İLE DEĞİŞİK)
MADDE 1 – (1) 7/9/2005 tarihli ve 2005/9454 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile
yürürlüğe konulan Dış Ticarette Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Rejimi
Kararı'nın, 4 üncü maddesinin (k) bendine istinaden, dış ticarete konu malların kalitesinin,
miktarının, döviz kuru ve mali şartlar da dahil olmak üzere fiyatının ve/veya gümrük
sınıflandırmasının doğruluğunun saptanması ile ilgili her türlü gözetim faaliyetinde bulunmak
üzere, firma ve kuruluşlara "Uluslararası Gözetim Şirketi" statüsü verilmesi, faaliyetlerinin
izlenmesi ve denetlenmesine ilişkin hususlar ile bu şirketlerin sorumlulukları bu Tebliğde
düzenlenmektedir.
MADDE 2 – (1) Dış ticaretle ilgili gözetim faaliyetinde bulunmak amacıyla
"Uluslararası Gözetim Şirketi" statüsü almak isteyen anonim veya limited şirketlerin veya
asgari 50.000,- YTL teminatlı mesleki sorumluluk sigortası bulunan iktisadi işletmelerin veya
kamu kurum ve kuruluşlarının, EK 1’de yer alan "Uluslararası Gözetim Şirketi Başvuru
Formu"nu doldurmak suretiyle, Türk Akreditasyon Kurumundan veya Türk Akreditasyon
Kurumu ile karşılıklı tanıma anlaşması bulunan akreditasyon kurumlarından akredite
oldukları takdirde bu durumlarını gösteren belgelerle, Türk Akreditasyon Kurumundan veya
Türk Akreditasyon Kurumu ile karşılıklı tanıma anlaşması bulunan akreditasyon
kurumlarından akredite olmayanların ise aşağıda belirtilen belgelerin asılları veya noter onaylı
örnekleriyle birlikte, şirket veya iktisadi işletmenin merkezinin yerleşik olduğu bölgedeki Dış
Ticaret Müsteşarlığı Bölge Müdürlüğüne başvurmaları gerekmektedir.
a) Hizmet sözleşmesi veya diğer belgeler ile istihdam edildiği kanıtlanan, yürütülecek
gözetim faaliyetinin gerektirdiği uzmanlığa sahip, üniversite mezunu personelin listesi,
b) Şirketin kuruluşunun tescil ve ilanına ilişkin Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi veya
iktisadi işletmenin tüzel kişiliğini gösteren belge,
c) Şirketi veya iktisadi işletmeyi temsil ve ilzama yetkili kişilere ait imza sirküleri.
(2) Kamu kurum ve kuruluşlarının ibraz ettiği belge örneklerinde noter onayı aranmaz.
MADDE 3 – (1) Dış Ticaret Müsteşarlığı Bölge Müdürlüklerince yapılacak inceleme
sonucunda, "Uluslararası Gözetim Şirketi" statüsü verilmesi uygun görülen şirket, iktisadi
işletme, kurum veya kuruluşlar, Bölge Müdürlüklerince kendilerine yazılı bildirim yapıldığı
tarihten itibaren söz konusu statüyü almaya hak kazanırlar ve bu şirket, iktisadi işletme,
kurum veya kuruluşlara bir örneği EK 2’de yer alan "Uluslararası Gözetim Şirketi Belgesi"
verilir.
MADDE 4 – (1) Uluslararası gözetim şirketleri, bu Tebliğin 1 inci maddesinde
belirtilen faaliyetler kapsamında düzenleyecekleri belgeleri, sayı ve tarih verilmesi suretiyle
kayda alır.
(2) Türk Akreditasyon Kurumundan veya Türk Akreditasyon Kurumu ile karşılıklı
tanıma anlaşması bulunan akreditasyon kurumlarından akredite olmayan uluslararası gözetim
şirketleri tarafından düzenlenen belgelerin, ilgili Genelgede belirtilen gümrük giriş tarife
cetveli faslı itibariyle yetkili uzmanı tarafından imzalı nüshalarının, beş yıl süreyle
saklanmaları zorunludur.
MADDE 5 – (1) Türk Akreditasyon Kurumundan veya Türk Akreditasyon Kurumu ile
karşılıklı tanıma anlaşması bulunan akreditasyon kurumlarından akredite olmayan uluslararası
gözetim şirketleri, faaliyetleriyle ilgili olarak laboratuvar analizine ihtiyaç duymaları
durumunda, görevlendirenin aksi yönde yazılı bir talimatı olmadığı sürece, söz konusu
analizi, bünyelerinde bulunan, Türk Standardları Enstitüsünden alınmış Laboratuvar
Yeterlilik Belgesi’ni haiz laboratuvarlarında veya Türk Akreditasyon Kurumu veya Türk
Akreditasyon Kurumu ile karşılıklı tanıma anlaşması bulunan akreditasyon kurumlarından
akredite edilmiş laboratuvarlarında veya bu belgelere sahip özel laboratuvarlarda, Tarım ve
Köyişleri Bakanlığından faaliyet izni almış Özel Gıda Kontrol Laboratuvarlarında veya
üniversite ve kamu laboratuvarlarında yaptırırlar. Laboratuvar analizlerinin bu
laboratuvarlarda yapılması, uluslararası gözetim şirketlerinin laboratuvar analizleri ile ilgili
sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.
MADDE 6 – (1) Uluslararası gözetim şirketleri, ihtiyaç duymaları halinde,
yetkilendirildikleri alanlarda diğer bir uluslararası gözetim şirketini veya gözetim faaliyetinin
gerektirdiği uzmanlığa sahip kişileri taşeron olarak kullanabilirler. Taşeron olarak
görevlendirilecek kişilerde, uluslararası gözetim şirketleri bünyesinde istihdam edilen
personelin nitelikleri aranır. Dış Ticaret Müsteşarlığı Bölge Müdürlüğü, gerek gördüğü
takdirde taşeron firma ve kişilere ilişkin bilgi ve belgeleri talep edebilir.
(2) Gözetim faaliyetinde taşeron kullanılması, şirketlerin bu alandaki sorumluluğunu
ortadan kaldırmaz. Taşeronlar tarafından düzenlenen rapor ve belgelerden uluslararası
gözetim şirketleri sorumludur.
MADDE 7 – (1) Türk Akreditasyon Kurumu veya Türk Akreditasyon Kurumu ile
karşılıklı tanıma anlaşması bulunan akreditasyon kurumları tarafından akredite edilmemiş
uluslararası gözetim şirketlerinin, görevden ayrılan personele ait bildirim ile göreve yeni
başlayan uzman personele ait belgeleri ve tüm uluslararası gözetim şirketlerinin bu Tebliğin 2
nci maddesi ile ekli Uluslararası Gözetim Şirketi Başvuru Formu'nda belirtilen hususlarda
meydana gelecek değişiklikleri, en geç 15 gün içinde Dış Ticaret Müsteşarlığı Bölge
Müdürlüğüne göndermesi gereklidir.
MADDE 8 – (1) Türk Akreditasyon Kurumu veya Türk Akreditasyon Kurumu ile
karşılıklı tanıma anlaşması bulunan akreditasyon kurumları tarafından akredite edilmemiş
uluslararası gözetim şirketleri, bu Tebliğin 2 nci maddesinin (a) bendinde belirtilen uzman
personele ilişkin belgeler ile tüm personelin listesini her yıl Ocak ayı sonuna kadar ve bir
örneği EK 3’de yer alan "Uluslararası Gözetim Şirketi Faaliyet Raporu"nu Ocak ve Temmuz
aylarında Dış Ticaret Müsteşarlığı Bölge Müdürlüğünce inceleme yapılmasını teminen ibraz
etmek zorundadır.
MADDE 9 – (1) Türk Akreditasyon Kurumu veya Türk Akreditasyon Kurumu ile
karşılıklı tanıma anlaşması bulunan akreditasyon kurumları tarafından akredite edilmemiş,
mesleki sorumluluk sigortası bulunan uluslararası gözetim şirketlerinin, sigorta
sözleşmelerinin yenilendiğini, her yıl Dış Ticaret Müsteşarlığı Bölge Müdürlüğüne
belgelendirmeleri zorunludur.
MADDE 10 – "(1) Ülkemizin bölgesel, ikili veya çok taraflı ticari ilişkilerine ve/veya
ülke menfaat ve uygulamalarına karşı faaliyetlerin belirlenmesi, uluslararası ticaret kuralları
ile teamüllerine aykırı olarak herhangi bir ülke tarafından ülkemize ön bildirimde
bulunulmaksızın sevk öncesi gözetim uygulamasının hayata geçirilmesi, herhangi bir ülke
tarafından ayırımcı muamele yapılarak sadece ülkemize veya içerisinde ülkemizin de
bulunduğu belli ülkelere yönelik gözetim uygulanması veya talep edilmesi ve ithalatçı ülke
resmi makamlarının gözetim faaliyetinde bulunan firmalar arasında haksız rekabet konumu
yaratabilecek uygulamalarının tespiti hallerinde, Uluslararası Gözetim Statüsü kapsamındaki
faaliyetlere kısıtlama getirmeye, önlemler almaya ve gerektiğinde Statünün geri alınmasına
Dış Ticaret Müsteşarlığı yetkilidir."
(2) Dış Ticaret Müsteşarlığı tarafından uluslararası gözetim şirketi nezdinde yapılacak
inceleme ve denetleme sonucunda bu Tebliğ hükümlerine aykırı hareket edildiğinin veya
Tebliğde öngörülen koşulların kaybedildiğinin tespit edilmesi halinde, Dış Ticarette
Teknik Düzenlemeler ve Standardizasyon Rejimi Kararı’nın 13 üncü maddesinin, (a) veya (d)
bentleri uyarınca işlem yapılır.
(3) Uluslararası gözetim şirketleri nezdinde yapılacak inceleme ve denetim, Dış Ticaret
Müsteşarlığı Bölge Müdürlüklerinde görevli Dış Ticarette Standardizasyon Denetmenleri
tarafından gerçekleştirilir. Ancak, ihtiyaç duyulması halinde bu inceleme ve denetime Dış
Ticaret Müsteşarlığı Dış Ticarette Standardizasyon Genel Müdürlüğünde ve Dış Ticaret
Müsteşarlığı Bölge Müdürlüklerinde görevli personel de iştirak eder.
(4) Şubesi bulunan uluslararası gözetim şirketlerinin merkez ve şubeleri, bulundukları
bölgelerin Dış Ticaret Müsteşarlığı Bölge Müdürlükleri tarafından, yukarıda belirtilen esaslar
dahilinde denetlenir.
(5) Türk Akreditasyon Kurumu veya Türk Akreditasyon Kurumu ile karşılıklı tanıma
anlaşması bulunan akreditasyon kurumları tarafından akredite edilen uluslararası gözetim
şirketleri bu kapsamdaki inceleme ve denetimden muaf tutulur.
MADDE 11 – (1) Türk Akreditasyon Kurumu veya Türk Akreditasyon Kurumu ile
karşılıklı tanıma anlaşması bulunan akreditasyon kurumları tarafından akredite edilmemiş
uluslararası gözetim şirketleri, yetkilendirildikleri Gümrük Giriş Tarife Cetveli fasılları
itibariyle belirlenen malların dışında gözetim faaliyetinde bulunamazlar.
MADDE 12 – (1) Uluslararası gözetim şirketleri, kendileri tarafından gerçekleştirilen
ithalat ve ihracatları için gözetim faaliyetinde bulunamazlar.
MADDE 13 – (1) Uluslararası gözetim şirketleri, verecekleri rapor ve belgelerden
doğrudan sorumludurlar.
MADDE 14 – (1) Uluslararası gözetim şirketlerinin radyasyon ölçümü de yapabilmeleri
için, sahip oldukları donanım, eğitim, tehlike durum planı ve diğer ekipmanın radyasyon
güvenliği açısından uygun olduğunun Türkiye Atom Enerjisi Kurumu tarafından belge ile
tespiti ve 1/8/2010 tarihinden itibaren Türk Akreditasyon Kurumundan veya Türk
Akreditasyon Kurumu ile karşılıklı tanıma anlaşması bulunan akreditasyon kurumlarından
akredite edilmiş olmaları da gerekir.
MADDE 15 – (1) Bu Tebliğde yer alan hususlarla ilgili olarak uygulamaya yönelik
önlemleri almaya, özel ve zaruri durumları inceleyip sonuçlandırmaya, inceleme ve denetleme
kriterlerini belirlemeye ve gerekli düzenlemeleri yapmaya Dış Ticaret Müsteşarlığı yetkilidir.
MADDE 16 – (1) 1/12/2004 tarihli ve 25657 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan
2004/35 sayılı Uluslararası Gözetim Şirketi Statüsüne İlişkin Dış Ticarette Standardizasyon
Tebliği yürürlükten kaldırılmıştır.
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 1/12/2004 tarihli ve 25657 sayılı Resmî Gazete'de
yayımlanan 2004/35 sayılı Uluslararası Gözetim Şirketi Statüsüne İlişkin Dış Ticarette
Standardizasyon Tebliğ’in 3 üncü maddesine istinaden düzenlenmiş uluslararası gözetim
şirketi belgeleri geçerlidir ve talep üzerine bir örneği EK 2’de yer alan "Uluslararası Gözetim
Şirketi Belgesi" ile değiştirilir.
MADDE 17 – (1) Bu Tebliğ yayımından 15 gün sonra yürürlüğe girer.
MADDE 18 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Dış Ticaret Müsteşarlığının bağlı olduğu
Bakan yürütür.
__________________________________________________________________________________
(1)
(2)
(3)
(4)
2006/21 sayılı Tebliğ 25/3/2006 tarihli ve 26119 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmıştır.
2008/25 sayılı Tebliğ 12/04/2008 tarihli ve 26845 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
2008/50 sayılı Tebliğ 31/07/2008 tarihli ve 26953 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır
2009/34 sayılı Tebliğ 13/05/2009 tarihli ve 27227 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.