1 PSİ 3056 Sosyal Psikolojide Seçme Konular 2012-2013 Bahar Dönemi Dersi veren: Yard. Doç. Dr. Leman Pınar Tosun İletişim: Ofis no: E-027 Telefon: 41875 e-posta: [email protected] Dersin Kredisi/AKTS Kredisi: 3/6 Hartley, P. (2010).Kişilerarası iletişim, (Ü. Doğanay, M.A.Yamanoğlu, B.Şimşek, P.Özdemir, H.K.Şanlı, İ.Ö.Taştan, Çev.) Ankara: İmge Kitabevi Yayınları. Ders Kitabı: Owen, H. (2011). Skilled interpersonal communication: Research, theory and practice. London and NewYork: Routledge Publication. Hortaçsu, N. (2012). En güzel psikoloji, sosyal psikoloji, Ankara: İmge Yayınevi. Ders günü, saati ve yeri: Çarşamba 8:45-10:30, E-028 Perşembe 10:45-11:30, E-019 Dersin Amaç ve Hedefleri Bu derste sosyal psikoloji disiplini içindeki araştırma konularından biri olan kişilerarası iletişim hakkında öğrenciye ayrıntılı bilgi sağlanacaktır. Dersin ana amacı, kişilerarası iletişim konusundaki çalışmaların nasıl bir gelişim sergilediklerinin öğrenciye tanıtılmasıdır. Değerlendirme Yöntemi Ödevler: %15 + %15, Sınavı: %50 Sunum ve rapor: %20, Yarıyıl Sonu Ders planı 1. HAFTA: 27-28 Şubat Tanışma, ders hedeflerinin ve kullanılacak kaynakların tanıtılması 2. HAFTA: 06-07 Mart Kişilerarası iletişimin tanımlanması, kişilerarası iletişim süreci 3. HAFTA: 13-14 Mart Kişilerarası iletişim becerileri 1: Kendini açma, dinleme ve soru sorma becerileri 4. HAFTA: 20-21 Mart Toplumsal bağlam, toplumsal kimlik ve benlik 5. HAFTA: 27-28 Mart Toplumsal bağlam, toplumsal kimlik ve benlik (devam) 6. HAFTA: 02-04 Nisan İletişimde kodlar: Dil ve sözlü olmayan öğeler 7. HAFTA: 1 0-11 Nisan İletişimde bazı kişisel faktörlerin rolü: Cinsiyet ve girişkenlik I. ÖDEV TESLİMİ: 11 Nisan 8. HAFTA: 17-18 Nisan ARASINAV HAFTASI (Fakülte kararıyla başka bir hafta yapılabilir) 2 Bu derste arasınav yapılmayacaktır. (SUNACAĞINIZ MAKALELERİ ONAYLATMAK VE BİR KOPYASINI BANA TESLİM ETMEK İÇİN SON GÜN 18 NİSAN) 9. HAFTA: 24-25 Nisan 10. HAFTA 02 Mayıs (1 MAYIS HAFTASI) 11. HAFTA: 08 -09 Mayıs İletişim ve gruplar Bilgisayar donanımlı iletişim II. ÖDEV TESLİMİ: 3 Mayıs (Ödevi DERS SAATİNİN BAŞINDA teslim edeceksiniz) Öğrenci sunumları 12. HAFTA: 15-16 Mayıs Öğrenci sunumları 13. HAFTA: 22-23 Mayıs Öğrenci sunumları 14. HAFTA: 29-30Mayıs Öğrenci sunumları 15. HAFTA: 05-06 Haziran Derslerle ilgili son değerlendirme I. Ödev (2 kişilik grup ödevidir): Televizyonda ikili bir görüşmenin yapıldığı bir program izleyin. Politika, kültür, tarih ya da magazinle ilgili herhangi bir konunun tartışıldığı herhangi bir programı seçebilirsiniz. Konuşmadaki iletişim sürecini ve her bir bireyin iletişim becerilerini sergileyişlerini gözleyin. Bireylerin dinleme, kendini açma, soru sorma, konuşmaya girme ve konuşmayı sonlandırma, beden dilini kullanma... vb. becerilerini derste öğrendikleriniz doğrultusunda değerlendirin. Yaptığınız değerlendirmelerin doğruluğuna okuyucunuzu (beni) ikna etmek üzere, görüşmedeki tarafların konuşmada sarf ettikleri sözlerden örnekler verin, konuşma esnasındaki davranışlarını ve tavırlarını tasvir edin. Değerlendirmenizi yaparken, derste öğrendiğinizi iletişim modellerini kullanın. Değerlendirdiğiniz görüşme, nasıl birer toplumsal bağlamın ve fiziksel çevrenin parçasıdır? Bu toplumsal bağlam ve fiziksel çevre, görüşme sürecini nasıl etkilemektedir? Bu bağlamları göz önüne alarak değerlendirmenizi sunmalısınız. Ödev, Times-New Roman yazı tipi, 12 punto ile 1.5 aralıklı olarak yazılmış olmalıdır. 78 sayfa uzunluğunda olması beklenmektedir (Kapak sayfası dahil). II. Ödev: Aşağıda verilen A ve B opsiyonlarından birini seçerek ödev hazırlayınız. A OPSİYONU: "Siz kimsiniz?" (Bireysel olarak hazırlanacak bir ödevdir.) Benlik kavramı hakkında öğrendikleriniz doğrultusunda, kendi kendinizi tanıtan/değerlendiren bir yazı hazırlayın. Ödevinizde aşağıdaki sorulara veya kendi üreteceğiniz benzer sorulara cevap üretebilirsiniz (DİKKAT! Aşağıdaki her soruyu cevaplamak zorunda değilsiniz, yalnızca kendinizi cevaplamak konusunda raht hissettiğiniz soruları seçebilir ve kendinizi tanıtmak üzere aşağıda olanlardan farklı sorulara ödevinizde cevap yazabilirsiniz) 3 Size "siz kimsiniz?" diye sorulacak olsa kendinizi tanıtmak için aklınıza gelen ilk özellikler nelerdir? "Ben asla böyle biri değilim" diyeceğiniz özellikler nelerdir? Farklı ortamlarda siz: Bir öğrenci olarak, bir arkadaş olarak, bir evlat olarak ve bir sportif/kültürel faaliyette, kulüp faaliyetinde ya da sosyal duyarlılık projesinde yer alan bir takım üyesi olarak nasıl birisiniz? Eğer nasıl birisi olduğunuzu anneniz, babanız, en yakın arkadaşınız ya da hayatınızda önem verdiğiniz başka birisi anlatacak olsaydı, sizin hakkınızda neler söylerlerdi? Kendinizi tanıtmak için kullanacağınız özellikler, sizce en çok hangisinin sizi tanıtmak için seçeceğini tahmin ettiğiniz özellikler ile örtüşür: Annenizin mi, babanızın mı, arkadaşınızın mı ya da başka birinin mi? Benliğinizin "gerçek" yönlerini en çok kiminleyken ve nasıl bir ortamda iken açabiliyorsunuz? Sizce kendinizi en çok o kişiyleyken ya da o ortamdayken açabiliyor olmanızın nedeni nedir? Benliğinizi ne ölçüde farklı ortamlarda değişmeyen, tutarlılık gösteren bir bütün olarak algılıyorsunuz, ne ölçüde benliğinizin ortama ve birlikte olduğunuz kişilerin özelliklerine göre değiştiğini düşünüyorsunuz? Tutarlı olmak sizce önemli mi? Benliğinizin farklı yönleri: Gelecekte nasıl biri olmak istersiniz? Nasıl biri olmak istemezsiniz? Çocukluğunuzda nasıl biri olmayı hayal ederdiniz? Şu anda çocukluğunuzda olmayı hayal ettiğiniz kişiye ne kadar yakınsınız ya da halen o kişi olmayı mı istiyorsunuz, yoksa kendinizle ilgili hayalleriniz değişti mi? Nasıl biri olmanız gerektiğini düşünüyorsunuz? Nasıl biri olmak istediğiniz ile nasıl biri olmanız gerektiği arasında ne gibi farklılıklar var? Kendinizi daha çok olmanız gereken kişi olmaya mı yönlenmiş hissediyorsunuz, yoksa olmak istediğiniz kişi olmaya mı? Kendinizi olmak istediğiniz kişi olmaya en yakın hissettiğiniz bir zaman dilimini anlatın. O an, neler hissetmiştiniz? Kendinizi asla olmak istemediğiniz bir kişiye benzediğiniz, kendinize yakıştırmadığınız özellikler sergilediğiniz bir zaman dilimini anlatın. O an neler hissetmiştiniz? Nasıl biri olmak istiyorsanız öyle davranmak ile nasıl biri olmanız gerekiyorsa ona göre davranmak arasında bir tercih yapmak zorunda kaldığınız oldu mu? İkisi arasında kalmak size ne hissettirdi? Tercihinizi nasıl yaptınız? Ödev, Times-New Roman yazı tipi, 12 punto ile 1.5 aralıklı olarak yazılmış olmalıdır. 5-6 sayfa uzunluğunda olması beklenmektedir (Kapak sayfası dahil). B OPSİYONU: Girişkenlik ve saldırganlık (2 kişilik grup ödevidir) Seyrettiğiniz filmlerden ya da tv dizilerinden, okuduğunuz roman ya da öykülerden girişkenliksaldırganlık örneği olarak verilebilecek 4 farklı olay ve diyalog bulun. Her bir olayı kısaca anlatın, kişileri kısaca tanıtın ve olayı anlayabilmemiz için gereken tüm diğer bilgilerden (olayın nerede geçtiği, kişilerin birbirlerine göre sosyal konumları.. vb.) kısaca bahsedin. Kişiler arasında geçen diyalogu aktarın. Verdiğiniz her bir örnek, ne türde birer girişkenlik ya da saldırganlık örneğidir (örneğin, empatik, duyarlı ya da temel girişkenlik, dolaylı ya da açık saldırganlık...vb.)? Olaydaki kahraman, gösterdiği girişkenlik davranışıyla elde etmek istediği sonucu elde etti mi? Böyle bir girişkenlik ya da saldırganlık davranışı sergilemiş olmak kendisini 4 nasıl hissetmesine yol açmış olabilir? Sizce gösterdiği davranış, duruma en uygun davranış mıdır, yoksa daha uygun bir davranış sergilenebilir miydi? Ödev, Times-New Roman yazı tipi, 12 punto ile 1.5 aralıklı olarak yazılmış olmalıdır. 7-8 sayfa uzunluğunda olması beklenmektedir (Kapak sayfası dahil). Ödevleriniz şu özelliklere göre değerlendirilecektir: Öğrenci, kişilerarası iletişim ve ilgili konular hakkında derste kazandırılmaya çalışılan bilgileri ve görüşleri kazanmış mı ve bunu kişisel değerlendirmelerini yaparken kullanabiliyor mu? Öğrenci, ödevi anlaşılır ve kolay takip edilebilir bir yazı organizasyonu içinde hazırlamış mı? (başlıklar, alt-başlıklar...vb.) Öğrenci, akıcı bir dille ve Türkçe’yi özenli kullanarak ödevini yazmış mı? Öğrenci, kendisi veya diğer kişiler hakkında yaptığı değerlendirmeleri yeterli sayıda ve kabul edilebilir nitelikte örneklerle delillendirmiş mi? Sunum ve rapor ( 2 kişilik grup ödevidir) Kişilerarası iletişim alanıyla ilgili bir konu belirleyin, o konu çerçevesinde iki görgül çalışma raporu (makale ya da tez çalışması) seçin. Bu raporları okuyup özetlediğiniz, eleştirdiğiniz, bulgularını kıyasladığınız 20 dakikalık bir sözel sunum ve 4-6 sayfalık bir rapor hazırlayın (Kapak sayfası ve kaynakça dâhil). Konunuz, derste işlediğimiz ya da derste işlemesek de kişilerarası iletişim alanına giren herhangi bir konu olabilir. Konunuza ve makalelerinize karar verince, bana bildirerek onay alın (en geç 8. hafta). Hiç bir grubun birbirinin aynısı makaleleri sunmaması gerekiyor. O yüzden mutlaka seçtiğiniz makaleyi bana onaylatmalısınız. (Aynı makaleyi iki grup istediğinde, benden onay almak için erken davranan grup, o makaleyi sunmak hakkını kazanacak, diğer grup başka makale seçmek durumunda kalacak. Sunumunuzu hangi hafta yapacağınızı belirleyip size 9. hafta'da bildireceğim. Sunumlar, 11. ve 14. hafta arasında yapılacak. Kendi sunumunu yapacağınız hafta, raporu da hazırlayıp getireceksiniz ve sunumu yapmaya başlamadan önce bana teslim edeceksiniz. Rapor, sözlü olarak sunduğunuz bilgilerin yazılı özeti olacak. Rapor, Times-New Roman yazı tipi, 12 punto ile 1.5 aralıklı olarak yazılmış olmalıdır. Hazırladığınız raporla ilgili bir adet sınav sorusu oluşturup raporun sonuna eklemelisiniz. Hazırladığınız sınav sorularının yarıyıl sınav sorusu olarak karşılarına çıkması ihtimali olacaktır. Sunumunuz ve raporunuz şu özelliklere göre değerlendirilecektir: Öğrenciler, sunuma vaktinde başladılar ve kendilere verilen süreyi tam olarak kullandılar mı? (süreyi ne eksik, ne fazla kullanmalısınız, her türlü teknik hazırlığınızı önceden tamamlamalısınız). Öğrenciler, sunum sırasında kendi aralarında başarılı bir işbölümü yapmışlar mıydı? Sunumda eş sürelerle söz aldılar mı? Gruptaki iki kişinin her birinin sunumları birbirleri 5 ile koordine içinde mi hazırlanmış gözüküyordu, yoksa birbirinden kopuk, aynı bilgileri tekrar eden iki ayrı sunum gibi mi gözüküyordu? Öğrenciler, hazırlandıkları konuya hâkim miydiler? Anlattıkları makaleleri dinleyicilerin anlayabilmesi için gerekli olan kuramsal bilgileri verdiler mi, kavramları tanıttılar mı? Ele aldıkları araştırmalarda hangi sorulara yanıt arandığını, bilginin hangi yöntemlerle toplandığını, araştırma sorularına nasıl cevaplar üretildiğini ve sonuçları araştırmacıların nasıl yorumlamış olduklarını kendileri anlayabilmiş gözüküyorlar mıydı? Aktardıkları bilgilerin dinleyiciler için de anlaşılır ve ilgi çekici olması için çaba sarf ettiler mi? Okudukları hakkında kendi kişisel görüşlerini ve eleştirilerini sundular mı? Makalede aktarılan bilgi ve görüşlerin ne olduğu ile öğrencilerin kendi katkılarının ve yorumlarının ne olduğu birbirine karışmaksızın açık ve net anlaşılıyor muydu? Aktarmak istedikleri bilgiyi açık, net, anlaşılır bir Türkçe'yle, kendinden emin ve sakin bir tavırla sundular mı? Öğrenciler, dinleyicilerin ilgisini toplayabildiler mi? Sorulara cevap verebildiler mi? Rapor, anlaşılır bir organizasyon içinde, yazım hataları olmaksızın, Türkçe'yi güzel kullanarak yazılmış mı? Kaliteli bir sınav sorusu hazırlayabilmişler mi? Önerilen ek kaynaklar Tannen, Deborah (1996). Hiç Anlamıyorsun, İstanbul: Varlık Yayınları. Ong, W. (1999). Sözlü ve Yazılı Kültür: Sözün Teknolojileşmesi, İstanbul: Metis Yayınları, İstanbul. Ekman, P. (2012). Yalan Söylediğimi Nasıl Anladın, İstanbul: Okuyanus Kitabevi.