Cpr temel ileri yaşam
advertisement
Uzm. Songül DEMİROK 2016 75 yaş altındaki ölümlerin yaklaşık % 40’ının nedeni kardiyovasküler hastalıklardır Olguların çoğunluğunda kollaps anındaki ritim şok uygulanabilen VF/VT ritmidir Hastane içinde oluşan kardiyak arrestlerde nonVF/VT ritimleri daha sık görülür Temel Yaşam Desteği İleri Yaşam Desteği Resüsitasyon sonrası bakım Çoğu olguda sorun; Havayolu Solunum Dolaşım ile ilgilidir Hava Yolu Sorunları Obstrüksiyona yol açan SSS depresyonu Kan Kusmuk Yabancı cisim Travma Enfeksiyon İnflamasyon Laringospazm Bronkospazm Solunum Sorunları Azalmış solunum dürtüsü SSS depresyonu Azalmış solunum eforu Kas güçsüzlüğü Sinir hasarı Restriktif göğüs defekti Kırık kostalara bağlı ağrı Dolaşım Sorunları Primer Sekonder Akut koroner sendromlar Asfiksi Disritmiler Hipoksemi Hipertansif kalp hastalığı Kan kaybı Kalp kapak hastalığı Hipotermi İlaçlar Septik şok Kalıtsal kalp hastalıkları Elektrolit / asid-baz denge bozuklukları Elektrik çarpması Akciğer hastalıkları Pnömotoraks Hemotoraks Enfeksiyon KOAH’da akut atak Astım Pulmoner emboli ARDS Yaşam kurtarma zinciri Erişkinde kardiyak arrestin nedenleri bilinmeli Olağandışı fizyolojik olaylar ve riskli hastalar erken tanınmalı “ABCDE” yaklaşımı kullanılmalı Airway : Havayolu Breathing : Solunum Circulation : Dolaşım Disability : Nörolojik durum Exposure : Hastanın değerlendirilmesi Yaşamı herhangi bir şekilde kesintiye uğramış bir kişinin, araç-gereç kullanılmaksızın, hava yolu açıklığının sağlanması, solunumunun ve dolaşımının desteklenmesi eylemidir. Erişkin Temel Yaşam Desteği Hareket Planı: 1- Kurtarıcı ve kazazedenin güvenliğini sağlayınız. 2- Kazazedenin bilinç durumunu kontrol ediniz. •Kazazedeyi omuzlarından hafifçe sarsarak, yüksek sesle “Nasılsın?” diye sorunuz. 3- a- Yanıt varsa (Bilinç açıksa) •Kazazedeyi hareket ettirmeyiniz, koşullarını kontrol ediniz ve gerekli ise yardım çağırınız •Düzenli aralıklarla kazazedenin durumunu yeniden değerlendiriniz. •DERLENME pozisyonuna alınız Derlenme Pozisyonu 3- b-Kazazede yanıt vermiyorsa (Bilinci kapalıysa) • Yardım çağırınız. • Başı geriye doğru itip,çeneyi öne çekerek kazazedenin havayollarını açınız. Bilinci kapalı bir hasta veya kazazedenin solunum yolları DİL KÖKÜ tarafından kapatılır. Gerekiyorsa hastayı sırtüstü yatırınız hava yolunu açınız. Boyunda bir travmadan şüphe ediyorsanız kazazedenin başını geriye doğru itmekten kaçınınız. jaw thrust yöntemi ile solunum yolunun açılması 4- Hava yolunu açık tutarak Bak, Dinle, Hisset Yöntemi ile solunumun olup olmadığını kontrol ediniz. • Toraks hareketlerine BAKINIZ. • Solunum sesleri için ağzını DİNLEYİNİZ. • Yanağınızda hava giriş-çıkışını HİSSEDİNİZ. • Solunumun olmadığına karar vermeden önce, 10 saniye kadar bu yöntemi uygulayınız. Bak, Dinle, Hisset yöntemi Kazazede solumuyorsa//tam olarak emin değilseniz// Karotisten Nabız Alamıyorsanız • Yardım çağırınız. • Kazazedeyi sırtüstü yatar duruma getiriniz. 10 saniyeden fazla zaman harcamayınız. Toraks kompresyonlarına (Dıştan Kalp Masajı) başlayınız: • Sternumun ortasına, bir elinizin topuk kısmını yerleştiriniz, ikinci elinizi de bunun üzerine koyunuz. Kompresyonları; Toraks üzerinde vertikal olarak durarak, Dirsekleri bükmeden, gövdenin tümünün hareketi ile, • Sternum’u 5-6 cm çöktürerek, 100/dk kez • Hastanın yattığı zemine dik olarak, gerçekleştiriniz. Toraks Kompresyonları 5-6 cm Başı ekstansiyona getiriniz, çeneyi öne doğru kaldırınız, Burun deliklerini kapatınız, Derin bir soluk alınız, 1 saniye süre ile inspirasyon yaptırınız. Hastanın ekspirasyon yapmasını bekleyiniz. Derin bir nefes daha alarak, ikinci solunumu da gerçekleştiriniz. Ağız-ağıza iki etkili yapay solunum uygulayınız. • Kazazedenin hava yolları güvence altına alınamadığında tek// iki kurtarıcı için kompresyon/ventilasyon oranı 30/2 dir. TYD Algoritmi YANIT YOKSA Yardım Çağırınız Sars ve Seslen Baş geriye/Çene Öne Bak, Dinle, Hisset Soluyorsa Recovery poz. Hava Yolunu Açınız Normal Solumuyorsa 112 yi arayınız 30 Göğüs Kompresyonu 2 Solunum 30 Göğüs Kompresyonu İki Etkili Solunum Dolaşım Belirtileri Yanıt yok? Solumuyor veya arasıra gürültülü solunum Resüsitasyon Ekibini çağırınız KPR 30:2 Defibrilatör/monitörü bağlayınız Kesintileri en aza indiriniz Ritmi değerlendiriniz Şok Uygulanmaz (NEA/Asistoli) Şok Uygulanır (VF/Nabızsız VT) 1 Şok Derhal 2 dk KPR uygula Kesintileri en aza indiriniz KPR sırasında: • Yüksek kalitede KPR sağlayınız: hız, derinlik, yanıt • KPR’ye ara vermeden diğer yapılacakları planlayınız •Oksijen veriniz •İleri havayolu ve kapnografı düşününüz •İleri havayolu sağlandığında devamlı göğüs kompresyonları •Damaryolu erişimi (intravenöz, intraosseöz) •Her 3-5 dkikakda bir adrenalin uygulayınız Spontan dolaşımın geri dönmesi KARDİYAK ARREST SONRASINDA ACİL TEDAVİ • ABCDE yaklaşımını kullanınız • Kontrollü oksijenasyon ve ventilasyon • 12-kanallı EKG • Presipite eden nedenleri tedavi ediniz • Isı kontrolü (terapötik hipotermi) Derhal 2dk KPR uygulayınız Kesintileri en aza indiriniz GERİ DÖNDÜRÜLEBİLİR NEDENLER • Hipoksi • Hipovolemi • Hipo-/hiperkalemi)metabolik • Hipotermi • Trombozis • Tamponat – kardiyak • Toksinler • Tansiyon pnömotoraks Yanıtı değerlendiriniz Havayolunu açınız Solunumu kontrol ediniz Dolaşımı kontrol ediniz Monitörizasyon Yanıt yok? Solumuyor veya arasıra gürültülü solunum Yanıt yok? Solumuyor veya ara sıra gürültülü solunum Resüsitasyon Ekibini çağır Yanıt yok? Solumuyor veya arasıra gürültülü solunum Resüsitasyon Ekibini çağır CPR 30:2 Defibrilatör/monitörü bağlayınız Kesintileri en aza indiriniz 30:2 Minimal kesinti ile yüksek kalitede kompresyonlara devam ediniz Havayolu güvencesi sağlandığında kompresyonları kesintisiz uygulayınız KPR uygulayıcısını her 2 dakikalık sikluslarda değiştiriniz BAŞLANGIÇ ARA Şok uygulanan (VF/Nabızsız VT) KPR Ritmi değerlendirin Şok uygulanmayan (NEA/Asistoli) GÖĞÜS KOMPRESYONLARINDA KESİNTİYİ EN AZA İNDİRİNİZ Garip - düzensiz dalga Tanımlanabilir QRS kompleksi yok Frekans ve amplitüdü değişken Düzensiz elektriksel aktivite Kaba/ince Artefaktı dışlayınız Monomorfik VT – Geniş kompleksli ritm – Hızlı – Sabit QRS morfolojisi Polimorfik VT – “Torsade de pointes” HEMEN KPR’ye YENİDEN BAŞLAYINIZ Ritmi değerlendirin iz GÖĞÜS KOMPRESYONLARINDA KESİNTİYİ EN AZA İNDİRİNİZ MINIMISE INTERRUPTIONS IN CHEST COMPRESSIONS 2. Şoku veriniz ◦ 150 – 360 J bifazik ◦ 360 J monofazik 2 dk KPR 3. Şoku veriniz 2 dk KPR KPR sırasında Adrenalin 1 mg IV Amiodaron 300 mg IV 2. ve sonraki şoklar KPR sırasında 3. şoktan sonra adrenalin ve amiodaron Şok uygulanan (VF / Nabızsız VT) Ritmi değerlendirin iz Şok uygulanmayan (NEA / Asistoli) GÖĞÜS KOMPRESYONLARINDA KESİNTİYİ EN AZA İNDİRİNİZ Ventriküler (QRS) aktivite yok Atriyal aktivite (P dalgaları) bulunabilir Nadiren düz çizgi halindedir Her 3-5 dk’da bir Adrenalin 1 mg IV Kardiyak arrestin klinik belirtileri Normal olarak kardiyak “output” olan bir EKG görüntüsü olabilir Her 3-5 dk’da bir Adrenalin 1 mg IV • Hız, derinlik, yanıtı kontrol ediniz • KPR’ye ara vermeyiniz • Oksijen veriniz • İleri havayolu ve kapnograf uygulayınız • İleri havayolu sağlandığında göğüs kompresyonları sürekli • Damaryolu erişimi sağlayınız • Her 3-5 dakikada bir adrenalin uygulayınız • ABCDE yaklaşımını kullanınız Kontrollü oksijenasyon ve ventilasyon sağlayınız • 12-kanallı EKG çekiniz • Presipite eden nedenleri tedavi ediniz • Isı kontrolü (terapötik hipotermi) sağlayınız Kriz yönetimini iyi bilmeli Gerekli malzemeleri her an kullanıma hazır tutmalı Bu malzemeleri aktif kullanabilmelidir. Yapılan her işlemi kayıt etmeli.
