osmanlı imparatorluğu

advertisement
OSMANLI
İMPARATORLUĞU
Osmanlılar Oğuzların Bozok koluna bağlı Kayı
boyundandır.
Selçuklu Devleti ,1243 yılında Moğalllarla
yenilmiştir.
Selçuklu Devletinin yıkılmasıyla beylikler ortaya
çıkmıştır.
Bu beyliklerden biride uç beyliği OSMANLIDIR.
Osmanlı Devleti dünyanın en uzun ömürlü devletidir.
Osmanlı sömürgeci bir devlet olmamıştır.

1
OSMANLI DEVİR
POLİTİKALARI





KURULUŞ
DEVRİ(1299-1453)
YÜKSELME
DEVRİ(1453-1579)
DURAKLAMA
DEVRİ(1579-1699)
GERİLEME
DEVRİ(1699-1792)
DAĞILMA
DEVRİ(1792-1922)
2
KURULUŞ DEVRİ (1299-1453)






Fetih
Cihad
Örgütlenme
Anadolu Türk birliğini
sağlamak
Anadolu Siyasi birliğini
sağlamak
Ahilerin desteğini almak
3
KURULUŞ DEVRİ PADİŞAHLARI






OSMAN BEY DÖNEMİ(1281-1324)
ORHAN BEY DÖNEMİ(1324-1362)
I.MURAT DÖNEMİ(1362-1389)
I.BAYEZİD DÖNEMİ(1389-1402)
I.MEHMET ÇELEBİ DÖNEMİ(1413-1421)
II.MURAT DÖNEMİ(1421-1451)
4
OSMAN BEY(1281-1324)






Osmanlı Devleti’nin kurucusudur
devlete adını vermiştir.
,Söğüt ve çevresi osmanlının
kurulduğu yerdir.
Coğrafi konum etkisiyle Bizans’tan
Karacahisar’ı almıştır.
Ahilerin desteğini almıştır
Bizans tekfurlarından
Yarhisar,İnegöl ve Bilecik’i almıştır.
Başkenti Söğüt’ten Bilecik’e
taşımıştır.
5
ORHAN BEY(1324-1362)






Osman Bey’in kurduğu beyliği
devlet haline getirmiştir.
Komşu Türkmen beyliklerinin
topraklarında genişlemeye
başlamıştır.
Karasi Beyliği’nin donanmasına
ve komutanlarına sahip oldular.
Osmanlı Bizans”ın taht
kavgalarını önledi
Bizans”ta hediye olarak
Osmanlı”ya Çimpe kalesi”ni
verdi.
Bursa’yı ele geçirerek başkenti
Bilecik’ten buraya taşıdı.
6
ORHAN BEY DÖNEMİ
ÖRGÜTLENME






İlk kez Divan örgütü kurulmuştur.
İlk kez Adli ve güvenlik örgütü
oluşturulmuştur.
İlk kez vezirlik oluşturulmuştur.
Yaya ve Müsellem adında ilk düzenli ordu
kurulmuştur.
Gümüşten para bastırılmıştır.
İznik’te ilk medrese açılmıştır.
7
I.MURAT DÖNEMİ(1362-1389)






I.Murat Balkan fetihlerini hızla
sürdürdü.
1363’te Osmanlı ilerlemesini
durdurmak isteyen Bizans Bulgar
ordusunu yendi.
Edirne Osmanlıların eline geçti.
Kısa bir süre sonra Haçlı Ordusunu
Sırp Sındığı Savaşı’nda yenilgiye
uğrattı.
Osmanlılar Bulgaristan’ı Sırbistan’ı
ve Yunanistan’ı ele geçirmiştir.
XIV.YY sonlarında Osmanlı sınırı
Tuna’ya ve Belgrad’a dayanmıştır.
8






Avrupa devletlerini Osmanlı ilerlemesini durdurma çabaları
I.Kosava (1389) ,Niğbolu (1396),Varna (1444),II.Kosava
(1448) savaşları ile kırıldı.
Arnavutluk dışında Balkanların çoğu Osmanlıya geçti.
Germiyanoğlu Süleyman Şah’ın kızı ile I.Murad’ın oğlu
Bayezid evlendi.
Germiyanoğlu çeyiz olarak Tavşanlı,Emet,Simav,Gediz’i
Osmanlı’ya verdi.
Hamit oğulları Beyliği’nden
Akşehir,Yalvaç,Beyşehir,Karaağaç,Seydişehir’i 1374’te
satın aldı.
Karamanoğulları Beyliği ile sınır durumuna geldiler.
9
I.YILDIRIM BAYEZID DÖNEMİ
(1389-1402)






Bu dönemde Anadolu Türk birliği
sağlandı.
Osmanlıların bu kadar güçlenmesi
Timur’u korkuttu.
Batısında böylesine güçlü bir devlet
bırakmak istemeyen Timur Karakoyunlu
ve Celayirli hükümdarlarını Osmanlıya
sığınmasını bahane ederek Osmanlıya
savaş açtı.
Timur ile Bayezid Çubuk Ovası’nda
savaştı.Tarihe Ankara Savaşı olarak geçen
bu savaşta Bayezid ağır bir yenilgiye
uğradı.
Timur,devleti Bayezid’ın oğullarına
paylaştırdı.
I.Mehmet Dönemi’ne kadar onbir yıl
süreyle Fetret Devri başladı.
10
I.MEHMET ÇELEBİ DÖNEMİ
(1413-1421)





Fetret Devri adı verilen bu
dönemde Mehmet Çelebi
kardeşlerini yenerek tahta geçti.
Bu yüzden Osmanlı Devleti’nin
ikinci kurucusu denir.
Mehmet Çelebi Anadolu Türk
Birliği’ni büyük ölçüde yeniden
sağladı.
Venediklilerle yapılan ilk deniz
başarısızlıkla sonuçlandı.
Ancak Osmanlı donanmasının
güçlü olduğu görülmüştür.
11
II.MURAT DÖNEMİ (1421-1451)






Germiyan ve Menteşe
Beylikleri’ni tamamen ortadan
kaldırmıştır.
İstanbul’u kuşatmış ama başarılı
olamamıştır.
Macarlarla Edirne Segedin
Antlaşması(1444) imzalamıştır.
Macarların kurduğu haçlı
ordusuyla Varna Savaşını
yapmıştır.
Haçlı ordusu bozguna
uğratılmıştır.
İntikam için Haçlılar II.Kosava
Savaşı’nı(1448) yapmış ve
yenilmiştirler.
12
YÜKSELME DEVRİ(1453-1699)






Fetih
Cihad
Örgütlenme
Evrensel İmparatorluk
olmak
Ticaret yollarının
denetimini sağlamak
Avrupa Hıristiyan
birliğini bölmek
13
YÜKSELME DEVRİ
PADİŞAHLARI

II.MEHMED DÖNEMİ(1451-1481)

II.BAYAZİD DÖNEMİ(1481-1512)

I.SELİM(YAVUZ)DÖNEMİ(1512-1520)

KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN
DÖNEMİ(1520-1566)
14
II.MEHMED DÖNEMİ(1451-1481)





II.Murat’ın vefatından sonra
II.Mehmed hükümdar
olmuştur.
İstanbul’u fethedecek olan
bu padişaha fetihten sonra
“Fatih” ünvanı verilmiştir.
İstanbul Bayezid, Çelebi
Mehmet ve II.Murat
tarafından kuşatılmıştır.
Fakat allınamamıştır
II.Mehmed 29 Mayıs
1453’te İstanbul’u
kuşatmıştır.
15
İSTANBUL’UN FETHİNİN
NEDENLERİ

SİYASİ NEDENLERİ

EKONOMİK NEDENLERİ

DİNİ NEDENLERİ
16
SİYASİ NEDENLERİ





İstanbul Ortodoks dünyasının
merkezi olmasından dolayı
dışardan yardım alması
Osmanlı toprak bütünlüğünü
sağlanmak istenmesi
Bizans’ın Haçlıların Osmanlı
aleyhine kışkırtması
Bizans’ın Osmanlı aleyhinde Türk
beylikleri kışkırtması
Bizans’ın Osmanlı şehzadelerini
kullanarak,Osmanlı Devleti’ni
rahatsız etmesi
17
EKONOMİK NEDENLERİ




Karadeniz ticaretini ele
geçirilmek istenmesi.
İpek Yolu’na(Baharat Yolu)
egemen olmak istenmesi.
Boğaz’ı ele geçirerek
Akdeniz ticaretini
canlandırmak.
Boğaz’dan alınan gümrük
vergilerine hakim olmak.
18
DİNİ NEDENLERİ




Hz. Muhammed(sav)’in
İstanbul’u alacak komutan
ve askerleri övmüş olması
(Tarihi bir olayın maddi
nedenleri olduğu kadar,
manevi nedenleri olduğunun
ispatıdır.)
Ortodoks dünyasına egemen
olmak istenmesi
İslam dünyası üzerinde
üstünlük kurmak istenmesi
19
FETİH HAZIRLIKLARI






400 parçalık büyük bir donanma
hazırlandı.
Edirne ve surların önünde büyük
toplar döktürülmüş.
Rumeli’ye ordu gönderilerek
Haçlı yardımları önlenmeye
çalışılmış.
Anadolu Hisarı’nın karşısına
Rumeli Hisarı yaptırılır.
İstanbul’a yakın Vize ve Silivri
Kaleleri alınır.
Gemileri karadan Haliç’e
indirmek için kızaklar
hazırlatmıştır.
20
FETİH




6 Nisan 1453’te kuşatma
başlamıştır.
Bizanslılarla kara ve deniz
mücadelesi yapılmıştır.
Kuşatmanın 15.gününde 72
parça gemi Kasımpaşa
sırtlarından karadan
kızaklarla denize
indirilmiştir.
İstanbul 29 Mayıs 1453’te
feth edilmiş ve başkent
yapılmıştır.
21
İSTANBUL FETHİNİN
SONUÇLARI

TÜRK TARİHİ AÇISINDAN

DÜNYA TARİHİ AÇISINDAN
22
TÜRK TARİHİ AÇISINDAN
SONUÇLARI






Kuruluş Devri bitmiş;Yükselme Devri başlamıştır.
Osmanlı toprak bütünlüğü sağlanmıştır.
Boğazlar Osmanlı denetimine girmiştir.
Osmanlı Devleti imparatorluk haline gelmiştir.
Karadeniz ticaret yolu Osmanlıların eline
geçmiştir.
İstanbul ebedi başkent haline getirilmiştir.
23
DÜNYA TARİHİ AÇISINDAN
SONUÇLARI






Orta Çağ sona ermiş;Yeni Çağ başlamıştır.
Bizans tarihe karışmıştır.
İpek Yolu’nun Osmanlılara geçmesi Coğrafi
Keşiflere neden olmuştur.
Surları yıkabilecek topların kullanılması Avrupa’da
feodalitenin yıkılmasında etkili olmuştur.
Ortodoksların Türk himayesine girmesi Hıristiyan
birliğini önlemiştir.
Bizans’tan giden bilim adamları Avrupa’da
Rönesans’ı başlatmışlardır.
24
DİĞER SİYASİ GELİŞMELER

ANADOLU’DAKİ DEĞİŞMELER

DENİZLERDEKİ GELİŞMELER
25
ANADOLU’DAKİ GELİŞMELER

Cenevizlilerden Amasra alınmıştır.

Candaroğullarından Sinop alınmıştır.
DENİZLERDEKİ GELİŞMELER



Trabzon Rum İmparatorluğuna son
verilmiştir.


Akkoyunlu Devleti ile Otlukbeli Savaşı
yapılmıştır.


Kırım Hanlığı alınmıştır.
Karamanoğulları ele geçirilmiştir.


İmroz, Taşoz, Bozcuada, Semadirek,
Limni, Midilli, Eğriboz alınmıştır.
Zenta, Kefolanya ve Ayamavra
adaları alınmıştır.
İtalya’da bulunan Otranta ele
geçirilmiştir.
Mora alınmıştır.
Uzun Hasan Otlukbeli’nde yenilmiştir.
26
II.BAYEZİD DÖNEMİ (1481-1512)






Taht kavgasına girişen kardeşi
Şehzade Cem’i Gedik Ahmet
Paşa’nın desteğiyle yendi.
Kardeşini yendikten sonra tahta
geçti.
Şehzade Cem,Rodos
şövalyelerine sığınmak zorunda
kaldı.
Cem’i ve Karamanoğulları’nın
kalıntılarını destekleyen
Memluklarla savaştı.
Bu savaşlar genellikle Osmanlının
yenilgisiyle sonuçlandı.
Venedik’ten Modon, Koron,
Navarin,İnebahtı Limanlarını
kazandırdı.
27
I.SELİM(YAVUZ)DÖNEMİ
(1512-1520)






Yavuz kardeşleri Ahmet ve
Korkut’u yenerek tahtı garanti
altına aldı.
Daha sonra Osmanlı Devleti için
tehlike oluşturan Doğu’ya
yöneldi.
Yavuz Şah İsmail’e karşı
Çaldıran’da kazandığı zaferden
sonra Tebriz’e kadar ilerledi.
Dulkadiroğulları’nı Turnadağ
Savaşı’nda(1515) yenmiştir.
Böylece Anadolu Türk birliği
kesin olarak sağlandı.
Turnadağ Savaşı ile Tebriz ve
Azerbeycan ele geçirildi.
28
MISIR SEFERİ VE DOĞU’YA
YÖNELİŞ





Halifeliği ele geçirmek ve
İslam birliğini kurmak.
Hicaz su yolları sorunun
sürmesi
Memlüklerin Osmanlıların
iç işlerine karışması
Mısır’ın zenginliği bu
seferin yapılmasına olan
nedenlerdendir.
Mercidabık(1516) ve
Ridaniye(1517)
Savaşları’nda Memlükleri
yenmiştir.
29
MISIR SEFERİ VE DOĞUYA
YÖNELİŞİN SONUÇLARI






Suriye,Filistin ve Mısır
Osmanlıya geçti.
Türk İslam Dünyasının
lideri Osmanlı oldu.
Hicaz Emiri,bazı kutsal
emanetleri Osmanlı’ya
gönderdi.
Halifelik Osmanlı’ya geçti.
Alınan ganimetler ile
Osmanlı hazinesi
zenginleşmiştir.
Baharat Yolu’nun denetimi
Osmanlı’ya geçti.
30
KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN
DÖNEMİ (1520-1566)






Osmanlı Devleti’nde en uygun
koşullarda tahta çıkan Osmanlı
padişahıdır.
Çünkü:Babası kendisine ağzına kadar
dolu bir hazine bıraktı.
Başka kardeşi olmadığı için taht
mücadelesine girmeden tahta oturdu.
Devlet düzenini sağlanması yönünde
bir çok kanun düzenlediği için
kendisine KANUNİ ünvanı verildi.
Daha önce II.Murat ,Fatih ve
II.Bayezid tarafından üç defa
kuşatıldığı halde alınamayan
Belgrad’ı Kanuni almıştır.
Macaristanla Mohaç Savaş’ı yapıldı
ve Macaristan ağır bir yenilgiye
uğratıldı.
31
KANUNİ DEVRİ

BATIDAKİ GELİŞMELER

DOĞUDAKİ GELİŞMELER

DENİZDEKİ GELİŞMELER
32
KANUNİ’NİN BATIDAKİ
GELİŞMELERİ






Viyana’yı kuşatan Ferdinand
İstanbul’a bir elçi göndererek
Macar Kralı olarak tanınmak
istemiş ve Budin’i kuşatmıştır.
Kanuni bunun üzerine Almanya
Seferi’ne çıkmıştır.
Almanya topraklarına girerek
Avusturya ordularını kovalamıştır.
Bunun üzerine Avusturyalılar
barış istemiştir.Bu antlaşma
İstanbul Antlaşmasıdır.(1533)
Antlaşmanın sonucu Macaristan
topraklarına karşı Avusturya 30
bin altın yıllık vergi ödeyecektir.
Barış süresi Avusturya’nın
isteğine bırakılacaktır.
33
KANUNİ’NİN DOĞUDAKİ
GELİŞMELERİ







Osmanlının batıya düzenlediği
seferleri fırsat bilen İran:
Doğu Anadolu Bölgesinde hak idda
etmiş ve karışıklıklar çıkarmıştır.
Kanuni bunun üzerine İran’a üç sefer
düzenlemiştir.
Irakeyn Seferi(1533-1535) Bağdat ve
Tebriz ele geçirildi.
İran Seferi(1548)Van ve
Gürcistan’daki bazı bölgeler ele
geçirildi.
Nahcivan Seferi(1555)
Erivan,Nahcivan ve Karabağ ele
geçirilmiştir.
Bunun sonucunda İranla Amasya
Antlaşması imzalanmıştır.İran Doğu
Anadolu’daki isteklerinden
vazgeçmiştir.
34
KANUNİ’NİN DENİZLERDEKİ
GELİŞMELERİ






1522’de Rodos Adası alınmıştır.
1533’te Barbaros Hayrettin Paşa
Osmanlı hizmetine girmiştir.
1538’te Barbaros Paşa Preveze
Deniz Savaş’ı ile Haçlı
donanmasını bozguna uğratmıştır.
1551’de Trablusgarp ele
geçirilmiştir.
İspanyollardan Cerbe Adası
alınmıştır.
Hindistan üzerine dört sefer
düzenlenmiş fakat fazla başarılı
olunmamıştır.
35
OSMANLI’DA DEVLET
YÖNETİMİ




Osmanlı Devleti’nin başında
padişah bulunurdu.
İdarede bütün yetki padişahın ve
dolayısıyla onu temsil eden
divanın elinde idi.
Divan-ı Hümayunun,bütün kamu
görevlerini denetlemek,sefer ve
savaş hazırlığına karar vermek
yetkisi vardı.
Ayrıca önemli iktisadi ve mali
kanunları karara bağlamak gibi
pek çok görevi vardı.
36
DEVLET YÖNETİMDEKİ
KİŞİLER







Osmanlıda en üst düzey padişah ve onu
temsil eden Divan-ı Hümayundur.
Divan-ı Hümayun:Padişah başkanlığında
toplanan üst düzey devlet görevlilerinin
devlet işlerini görüştükleri
meclistir.Üyeleri:
Sadrazam:Padişahın vekili olup devlet
idaresinde büyük yetki sahibidir.
Vezirler:Bakanlık ve valilik gibi önemli
görevler yaparlar ve paşa ünvanı alırlar.
Nişancı:Padişahın yazılarını onun imzası
olan nişanını koymak ve tuğrasını
çekmekle görevlidir.Bundan başka arazi
kayıtlarını tutar.
Defterdarlar:Osmanlı Devleti’nin mali
işlerinden sorumludur.
Kazasker:Kadı ve müderrislerin atama ve
tayin işleriyle ordu görevlileri ve devleti
ilgilendiren davalarına bakan görevlidir.
37
OSMANLI DEVLETİNDE ORDU





Osmanlı Devleti kendinden
önceki devletlerin askeri
teşkilatına benzer bir
teşkilata sahiptir.
Kuruluş yıllarından itibaren
orduya büyük önem
verdiler.
İlk düzenli orduyu Orhan
Bey kurdu.
Yeni Çeri Ocağını I.Murat
kurdu.
İlk deniz donanmasını da
yine Orhan Bey kurdu.
38
OSMANLI DEVLETİNDE ORDU-2

1)KARA KUVVETLERİ

A)EYALET ASKERLERİ




a)Tımarlı Sipahiler
b)Azaplar
c)Akıncılar
B)KAPI KULU ASKERLERİ

a)Kapı kulu Piyadeleri
-Acemi Ocağı
-Yeniçeri Ocağı
-Cebeci Ocağı
-Top Arabacıları Ocağı

b)Kapı kulu Süvarileri





-Sipahi
-Silahtar
-Sağ Garipler
-Sol Garipler
-Sağ Ulufeciler
-Sol Ulufeciler

2)DENİZ KUVETLERİ





39
MEMLEKET YÖNETİMİ






Osmanlı İmparatorluğu Kuruluş
devrinde Anadolu ve Rumeli olmak
üzere iki eyalete ayrılmıştı.
Eyaletler de kendi içinde birimlere
ayrılıyordu. Eyalet-sancak-kaza-köy
EYALET
Başlarında Beylerbeyi denilen
yöneticiler bulunuyordu.
Kuruluş devrinde Anadolu
eyaletinin merkezi Kütahya,
Rumeli eyaletinin merkezi ise
manastırdır.
Yükselme Devrinde, fetihlere
birlikte merkeze baplı
eyaletlerinin sayısı çoğalmıştır.
1










SANCAK
Eyaletlere bağlı olarak kurulmuştur.
Başında Sancak beyi denilen yöneticiler
bulunuyordu.
Şehzadeler ya da bölgeyi fetheden komutanlar
sancak bey olarak atanırdı
KAZA
Sancaklara bağlı küçük birimlerdir.
Başlarında Subaşı denilen komutanlar
bulunurdu,hukuki davalara ise kadı
bakardı.Kazaların yönetiminden Kadı
sorumluydu.
KÖY
Kazalara bağlı en küçük
birimlerdir.
Güvenliğine tımarlı sipahiler,
hukuki davalara ise kadılar
tarafından tayin edilen naibler
bakardı.
DEVLETİN BAŞLICA GELİRLERİ






Şer’i vergiler: İslam hukukunda belirlediği
şekilde alınan vergidir.
Öşür:Müslüman halktan alınan toprak vergisi ,
Haraç: Müslüman olmayan halktan alınan
toprak vergisi,
Cizye: Müslüman olmayanlardan askerlik
yapmadıkları için alınan vergi (kadın, yaşlı ve
çocuklardan alınmaz)
Savaşta ele geçen ganimetler beşte biri,
Gümrük, maden ve ormanlardan elde edilen
gelirler.
*



Örfi vergiler: Devletin ,maddi
durumu iyi olmayanlar ve gerek
gördükçe özellikle olağanüstü
durumlarda alınan vergiler,
Olağanüstü durumlarda alınan
avarız vergisi ,bağlı beylik ve
devletlerden alınan vergiler de
bu gruba giren vergilerdir.
Bunların dışında para cezaları
ve yapılan işlemler için alınan
Rüsum ve hayvanlardan alınan
Ağnam vergisi önemli gelir
kaynaklarıdır.
DEVLETİN GİDERLERİ

Kapıkulu askerleri ve devlet
memurlarının maaşları,

Saray masrafları,

Sefer ve savaş giderleri,

Bayındırlık ve imar işlerine
harcanan paralar,
OSMANLIDA EĞİTİM




Osmanlılarda ilmiye sınıfının
başından Şeyhülislam
bulunuyordu. Osmanlı
Devletinde temel eğitim
kurumları medreselerdir.
Sıbyan mektepleri medrese
öncesi eğitim yapılan
kurumlardır.
Cami, tekke, özel olarak saray
okullarında ve konaklarda
yapılan eğitim ve öğretim de
vardı.
Sıbyan ilkokul benzeri
kurumlardı.
OSMANLIDA EKONOMİK VE
SOSYAL HAYAT






Halkın büyük çoğunluğu Müslüman, diğer kısmı
Hıristiyan ve Musevi idi.
Müslüman olan herkes. Devlet yönetiminde sadrazamlığa
kadar yükselebiliyordu.
Osmanlılarda Müslüman ve Hıristiyan halka Reaya
denirdi.
Yönetici sınıf; askerler, ulema, memurlar ve saray
halkından oluşuyordu. bu sınıftan vergi alınmazdı.
Halkın bir bölümü şehirlerde, çoğunluğu köylerde
yaşıyordu.
Osmanlı ekonomisinin temeli tarım ve hayvancılıktı.
*






Ticaretin gelişmesi için,
Venedik ve Fransızlarla
ayrıcalık verilmiştir.
İmaret, han kervansaray,
kütüphane, hastane, çeşme,
köprü ve camiler başlıca sosyal
kurumlardı.
Sosyal kurumlar ihtiyaçları
vakıflar tarafından karşılanırdı.
Esnafların kurmuş olduğu bir
yoncalık teşkilatı vardı.
Loncalar esnafların çalışmasını
denetlerdi. Hem dayanışmayı
hem de verimliliği artırırdı.
Sanayi daha çok dokumacılık,
madencilik, dericilik, gibi
alanlarda gelişmiştir.
KAYNAKÇA

http://ansiklopedi.turkcebilgi.com/Osmanlı_Devleti_Beylik_Dönemi

Sosyal Bilgiler Ders Kitabı

http://www.osmanli700.gen.tr/padisahlar/01index.html

http://biriz.biz/osmanli/index.htm

http://www.enfal.de/osmtarih.htm

http://www.gbg.bonet.se/osmanli/
48
BİZİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER…
49
Download