Palandöken Kadın-Doğum Kış Kongresi 3-7 Mart 2010 Sık görülen fetal kardiak anomaliler: ASD, VSD, AVSD Doç. Dr. İsmail Özdemir www.drismailozdemir.com Fetusta sık görülen kalp anomalileri Hoffman JIE, 2002 Kromozomal & ekstrakardiak anomaliler Copel et al., 1986 Meyer-Wittkopf et al., 1996 Feslova et al., 1999 Paladini et al., 2002 Kromozom defektlerinde kalp anomalileri Tr Tr Tr 21 13 18 Sorun Prenatal kardiyak değerlendirme istenilen düzeyde mi? % 80 SSS % 89 renal patolojiler % 25-40 KHH Prenatal tanı ile, morbidite ve mortalitede iyileşme gösterir. Prenatal tanı oranları artırılabilir! Tegnander E, Ultrasound Obstet Gynecol, 2006 Chew C, Journal of Pediatrics, 2006 Atrial Septal Defekt ASD Septasyon Kalpteki önemli septasyonlar fertilizasyondan sonraki 27 - 37. günler arasında meydana gelir. Kayseri 2010 Septasyon • Septasyon 2 şekilde meydana gelir: 1) Karşılıklı dokuların proliferasyonu ile I. Atrial septum II. Endokardiyal yastıkcıklardan gelişen membranöz septumlar AV kanal (AV kapaklar, atrial ve ventriküler septumun bir bölümü) Konotrunkal bölge (Aorta, Pulmoner arter, LVOT, RVOT, semilunar kapaklar) 2) Divertikülasyon & Trabekülasyon I. Müsküler interventriküler septum Primitif atriumun bölünmesi 30. gün 33. gün 37. gün Kardiak septum oluşumu Kardiak septum oluşumu KARDİYAK ANATOMİ Fetal kalp: horizontal pozisyonda En üstteki damar aorta En önde PA & sağ ventrikül Kayseri 2010 KARDİYAK ANATOMİ Toraksın ortasında bulunur. Akciğerler havalanmamış olduğundan kalp alan olarak toraksın yaklaşık 1/3 Apeks sola bakar (45º) Ventriküller ve atrialar yaklaşık horizontaldir Sağ ventrikül toraks ön duvarına en yakın Apeksi sol ventrikül oluşturur Aorta desendens ve esofagus sol atrium ile komşu Kayseri 2010 KARDİYAK ANATOMİ Kapakların ilişkisi: - AV kapaklar aşağıda ve aynı planda - Onların üstünde, arkada, sağda Aort kapağı - En üstte önde ve solda pulmoner kapak Sağ / Sol ventrikül farkı RV LV Özellik Sol Ventrikül Sağ ventrikül Trabekülasyon ince kaba Ventrikül çıkışı membranöz müsküler AV kapaklar yapısı biküspit triküspit AV kapakların lokalizasyonu bazale yakın apekse yakın Papiller kas Kayseri 2010 sadece serbest duvar serbest duvar & IVS Atrial Septum • Atrial septumun alt ucu (septum primum) izlenmelidir. – Foramen ovale < 7-8 mm 4-K ASD Normal atrial septum SCV – Doğumdan hemen sonra anatomik olarak ASL FO – 3 hafta sonra fonksiyonel olarak kapanır ICV CS SL ASD Normal atrial septum – Doğumdan hemen sonra anatomik olarak – 3 hafta sonra fonksiyonel olarak kapanır VCS FO CS ASD 4 major tipi var: Sekundum ASD – Fossa Ovalisde, en yaygın tip Primum ASD – Kısmi AVSD Sinus Venosus ASD – nadir Koronar sinus ASD – nadir ASD Sinus venosus ASD Sekundum ASD Primum ASD anatomi “crux” • membranöz kısım • ventrikular septum • septum primum • MK septal kapakçıkları • TK septal kapakçıkları “offset”…… 3 mm Sekundum ASD Foramen ovale ~ aortik çap Fo flebi SA’a açılmalı 1/3 atrium 20 hf………… 3 mm Miad………… 8 mm < 3 mm, kısıtlayıcı > 7-8 mm, yetersizlik Tanısı zordur Ek anomaliler: Pulmoner venöz dönüş anomalileri AK, TA eşlik edebilir İzole olanlar ekstrakardiak/ genetik anomaliler nadirdir Sekundum ASD Primum ASD • Situs anomalileri – Sağ isomerizm – Sol isomerizm • Tr 21 • DiGorge sendromu • Ellis-van Creveld sendromu Venriküler Septal Defekt VSD Patogenez • VSD (embryonik musküler septum) – endokardiyal yastıkların/ konal çıkıntıların maldevelopmanı veya – musküler septumun aşırı resorpsiyonu nedeni ile oluşur. Anatomi • Ventriküler septum: – Apekste en kalın – AV kapakların seviyesinde en ince • Membranöz septum en ince olduğundan internal kruksuna doğru net görülemeyebilir. VSD • Perimembranöz…… %80 • Musküler………….... %20 – inlet – outlet – trabeküler • Fetal kalp 14-18 hft da iki katına çıkar – erken inceleme eksik /yanlış sonuç verebilir Pozisyon • Tüm septumu 90º lik açı ile taramak idealdir. • USG dalgası septuma parelel / sadece tek kesitte ise pseudovsd tanısı konabilir. • Yüksek frekanslı transduser tercih edilir – 5-7.5 MHz Teknik 4 boşluk kesiti inlet ve trabeküler vsd leri gösterir. Perimembranöz defektlerde LVOT ve aortik kısa eksen kesitleri de incelenmeli Outlet VSD leri göstermek için mutlaka LVOT-RVOT ve kısa eksen kesitler alınmalıdır Ayrıca kalbin kısa ekseni apeksten bazala dek taranmalıdır. Perimembranöz VSD Musküler VSD 5 odacık-LVOT Ventriküler Septum Kısa eksen İzlem • VSD li fetusların: – %18 inde ilave kardiyak malformasyon – %40-50 sinde ekstrakardiyak malf /krom anomali • VSD saptanınca: – tüm kalp detaylı incelenmelidir – non-kardiyak anomali yönünden taranmalıdır Prognoz • Fetal yaşamda defektin çapı ile kapanma şansı arasında direkt korelasyon saptanamamıştır. • İntrauterin dönemde kapanma olasılığı yüksek: – perimembranöz – musküler • İzole küçük vsd lerin %74 ü antenatal kapanabilir. • Kapanmayanların da %75-90 ı bir yılda kapanabilir. Hoffman JIE, J Am Coll Cardiol, 2002 Fixler DE, Circulation, 1990 Atriovenrikuler Septal Defekt AVSD Endokardiyal yastık defektleri AVSD Endokardiyal yastıkların gelişmesinin duraklaması veya anormal gelişimi sonucu AVSD Küçük bir ostium primum defektten, Komplet AVSD e kadar çeşitli ağırlıkta endokardiyal yastık defektleri oluşur. AVSD tipleri • Kısmi • Tam Normal AV septum TK “leaflet”i ventriküler septuma tutunuyor MK ın septal tutunumu yok “Crux”a tutunuyor W Edwards, 2001 Kardiak “Crux” Normal Kısmi AVSD Tam AVSD E Chiappa, 2004 A AV Birleşim L R P Normal Kısmi AVSD Tam AVSD E Chiappa, 2004 AV junction Normal W Edwards, 2001 Tam AVSD A. Cook, 2000 AVSD AVSD AVSD ve kromozomal anomaliler AVSD 372 Heterotaksi 174 Non-heterotaksi 198 Euploidi 91 Aneuploidi 107 Trisomi 21 92 Trisomi 18 10 Trisomi 13 2 Allan, Hornberg, Sharland 2000 Down Sendromu ve Kalp Defektleri (olguların ~ %50) % •AVSD: 45.7 • VSD: 28.7 • ASD: 2.6 Greenwood ve Nadas, 1976 AVSD Ultrasonografik kriterler AV kapakların insersiyonu aynı düzeyde Atrial ve ventrikular septum devamlılığı yok Kalbin santralinde geniş açıklık Tek, multileaflet AV valv LVOT elongasyon Aortanın anteriora yer değiştirmesi özet Septal defektler Birkaç planda bakılmalı 4 katran LVOT, RVOT Kısa eksen Renkli Doppler Ek anomali ara Kardiak Ektrakardiak Karyotip analizi Teşekkür ederim