İÇİNDEKİLER • Birinci Kısım Genel 1. Giriş 2. Sualtı Kesme ve Kaynağında Kullanılan Donanım a) b) c) d) Güç Kaynağı Kesme Torçları Kaynak Kablosu Oksijen Kaynağı • İkinci Kısım Sualtı Kesme Metotları 1. Sualtı Oksi-Ark Kesme 2. Sualtı Metalik Ark kesme 3. Sualtı Mapp Gaz Kesme • Üçüncü Kısım Metalik Ark Kaynağı • Dördüncü Kısım Emniyet Kaideleri 1. Giriş Tarihçe • İlk olarak 1. Dünya Savaşı sırasında İngiliz Donanması gemileri üzerindeki geçici onarımları yapmak için 1917 yılında elektrik ark kaynağı ile başlanmıştır. Amaç: Geminin gövdesi üzerinde bulunan perçin kafalarının çevresindeki sızıntıları önlemekti. • 1932 yılının Şubat ayında Moskova Kaynak Laboratuarında denemeler yapıldı. • Aynı tarihte Almanya’ da ( Dortmund ) Noerder Nüttevein sualtında kullanılacak kaynak elektrotu hakkında patent başvurusunda bulundu. • 1933 yılında da Wilhelhafen gemi tersanesinde Alman dalgıçlar sualtında kaynak işlemine başladırlar. İlk olarak denizin 4m derinliğine inilerek denemeler yaptılar. Alınan Sonuçlar: • Deniz suyunun iyi bir iletken olması, elektrot pensinin ve açık kablo bağlantılarının elektrik akımını iletmesi gerekli arkın oluşumunu engelledi. • Kablo ve elektrot tutucusunun dalgıcın madeni başlık veya elbisesine teması halinde elektrik çapma tehlikesi yaşandı. • Deniz suyu elektroliz olayına sebep oldu. • Bundan dolayı da normal elektrik ark kaynağı pensleri 1-2 saatlik çalışma sonuncunda kullanılmaz hale geldi. Bütün bu sonuçlardan sonra elde edilen veriler ışığında sualtında kesme ve kaynak için özel tasarlanmış cihaz ve aletlerin kullanılması gerektiği anlaşıldı. 2. SUALTI KESME VE KAYNAĞINDA KULLANILAN DONANIM 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. Güç Kaynağı Kaynak Kablosu Ark Kablosu Bıçak tipi şalter Kesme Torcu /Elektrot Tutucu Kaynak Camı ve Tutucusu Oksijen kaynağı 1. Güç Kaynağı • Sualtı kesme, kaynak işleminde minimum 300 A DC akım sağlayacak güç kaynağına ihtiyaç vardır. • Kaynak makinesinin, zemin üzerine iyi oturduğundan ve topraklama hattı ile elektrik bağlantılarının iyi yapıldığından emin olunmalıdır. • Güç kaynağı, kuru tahta, izole edilmiş • • • • metal vb. üzerinde bulunmalı ve zemine direkt temas etmemelidir. Kaynak makinesi veya diğer donanımla eldiven ile temas edilmelidir. Güç kaynağı komütatörünün spark yapmasını önlemek için, makine ve elektrik donanımı iyi durumda olmalıdır. Kaynak sırasında elektrik akımının potansiyel bir tehlike olduğu unutulmamalıdır. Güç kaynağı periyodik bakımları aksatılmadan yapılmalıdır. 2. Kaynak Kablosu • Sualtı kesme veya kaynağında kullanılan kablo, ekstra esnek olmalıdır • Derin sularda voltaj kaybının önlenmesi için geniş çaplı kablo kullanılması ve jeneratör çıkış amperinin artırılması göz önünde bulundurulmalıdır. • Bağlantı noktaları ile ek kablo kullanımı da yine akım düşmelerine neden olmaktadır • Kablo ve bağlantı izolasyonlarının iyi olması güç kaynağı komütatöründe minimum sparklanma sağlar. • Zayıf izolasyonlar elektrik çarpmalarına ve çok hızlı elektrolizlere neden olur. • Kablo sualtı bağlantı noktaları çok iyi izole edilmelidir • Kaynak kablolarının kırılmamasına özen gösterilmelidir. • Kablolar kuru ortamda ve gres vb. yağlardan uzakta bulundurulmalıdır. 3. Ark Kablosu • Kaynak makinesi ile kesme veya kaynak işleminde parça ile devreyi tamamlayan kablodur. • En az kaynak kablosu kadar sağlam, esnek ve yeterli özellikte olmalıdır. • Kesilecek / kaynak yapılacak parçaya kolayca bağlanmasını sağlayacak mengene/işkence olmalıdır. 4. Bıçak Tipi Şalter • Kaynak yada kesme yapılırken güç kaynağı şalterinin dışında devre üzerinde kullanıma hazır ikinci bir kesici svice daha ihtiyaç vardır. • Bıçak tipi şalter, torcun bağlı olduğu kablo ile kaynak makinesi arasında bulunmalıdır. • Şalter, dalgıcın isteği doğrultusunda telefoncu tarafından kullanılmalıdır • Şalter tek hareketle elektriği kesebilecek şekilde dizayn edilmiş bir kesici olmalıdır 5. Kesme Torcu/ Elektrot Tutucu • Sualtında kullanılacak torç /elektrot tutucuları özel olarak imal edilmişlerdir. • Torç /tutucularda elektrik akımı şaseden çıkıp, tamamen izole edilmiş torca doğru gelir • Torçlar dizayn özellikleri gereği toz ve curuf nedeniyle tıkanmayacak şekilde imal edilmişlerdir. • Torç/tutucu üzerinde gerektiğinde dalgıcın iki elini aynı anda kullanmasına imkan veren ve torcun aşağı düşmesini önleyen askı mapası olmalıdır. 6. Kaynak Camı ve Tutucusu • Kaynak/kesme sırasında ortaya çıkan ark dolayısıyla oluşan ışık gözü rahatsız eder. Korunabilmek için kaynak maskesi/camı kullanılmalıdır. • Mevcut SİDS dalış takımlarına uyacak kaynak camı tutucusu vardır. 7. Oksijen Kaynağı • Yeterli oksijen akış miktarının sağlanması gerekir. • Yetersiz oksijen miktarı hem kesme işlemini yavaşlatacak, hem de dalgıcın verimini düşürecektir. • Lüzumundan fazla miktarda oksijen kullanmak yada mukavemetini yitirmiş, incelmiş saclar için fazla oksijen kullanmak ise; hem oksijen kaybına hem de torçtan çıkan fazla oksijen nedeniyle dalgıcın veriminin düşmesine neden olacaktır. • Torca gelen oksijen, sac kalınlıklarına göre ihtiyaç duyulacak oksijen basıncında olmalıdır. • Torçta bulunması gerekli olan basınç, hortum uzunluğu ve deniz suyu basıncı dikkate alınarak yapılacak hesaplamaya göre basınçlar belirlenmelidir NOT: Hesaplama için "(Derinlik x 0,445) + Sac kalınlığına göre gereken oksijen basıncı" formülü uygulanmalıdır. Ayrıca sığ sularda 1/4" çapında, derin sularda ise 3/8" çapında oksijen hortumları kullanılması tavsiye edilir. İkinci Kısım SUALTI KESME METODLARI 1. Sualtı Oksi-Ark Kesme 1. Sualtı Metalik Ark Kesme 2. Sualtı Mapp Kesme 1. Sualtı Oksi-Ark Kesme • Sualtı Oksi - ark kesme metodu en geniş • • • kullanım alanı olan ve çelik dışındaki diğer metalleri de kesme özelliği olan bir metottur. Kesme esnasında metallerin çabuk yanması esasına dayanır. Oksi-ark kesme, oksijenin yüksek ısıda kimyasal reaksiyonu sonucu metalin bölünmesi(kesilmesi) esasına dayanan bir oksijen kesme metodudur. Ultratermik (yüksek ısı) elektrotları kullanılması ile kolaylıkla okside olmayan metaller (yanmaya dirençli, paslanmaya dirençli, paslanmaz çelik ve bunun gibi bazı diğer demir olmayan metaller; bakır, pirinç ve tunç gibi) kesilebilir. • Isı, elektrotların kendi içindeki kimyasal reaksiyonlar sonucu, metal ile elektrot arasındaki bir "ark" vasıtası ile temin edilir. a. Bu elektrik ark'ın meydana getirdiği yüksek ısı sonucu ön ısıtma işlemi de yapılmış olur ve kesme anında gerçekleşir. b. Yüksek ısı ve yanma sebebi ile elektrotlar sık sık değiştirilmelidir. c. Doğru akımla düz kutup metodu kullanılır. a) Şase kablosu pozitif uca (+) b) Torç/kaynak kablosu negatif uca (-) 6. Sualtı Kesme Elektrotları Genel • Çelik tübüler (boru) ve ultratermik olarak iki tipi mevcut olup birbirini tamamlarlar. • Her iki elektrot DC akım ile kullanılır ve mükemmel sonuç verirler. a) Çelik Tübüler Elektrotlar 1. Su geçirmez şekilde kaplanmış çelik bir borudan ibarettir. a) 5/16" (7,90 mm) dış çap b) 1/8" (3,18 mm) iç çap c) 14" (35,56 mm) uzunluk 2. Elektrot kaplamaları AC/DC düz kutup metodunun kullanıldığı bütün kesme çeşitleri için kullanılır. Çünkü; a) İşe başlamayı ve ark ' ın devamlılığını sağlar. b) Ark' ın meydana geldiği hava kabarcığını meydana getiren gazları üretir. c) Ark'ın etrafında koruyucu bir gömlek oluşturur ve ark'ı korur d) Elektrot uç kısmı dışında başka bir noktadan sparklanmayı önler. e) İmalatı esnasında elektrotlardaki kaplama termoplastik eriyik içine batırılarak su geçirmez hale getirilirler. • Tübüler Elektrotların Avantajları : – Kesme tekniği basit ve çabuk geliştirilebilir. – 2 " kalınlığa kadar olan metaller, kolaylıkla kesilebilir. – Kesme işlemi süratle yerine getirilir. – Temiz ve düzgün kesim sağlanır. – 400 Amperlik bir kaynak jeneratörü yeterlidir. • Çelik Tübüler Elektrotunun Dezavantajları • Kısa yanma süresi – 1 Dakika • Görüşün iyi olmadığı sularda kesme sonucu meydana gelen aralığın darlığı nedeni ile bulunmasının ve muayene edilmesinin zor olması. b) Ultratermik Elektrotlar a. Çelik bir borunun içinde 7 çubuktan ibarettir. • 7 çubuktan biri özel alaşımlıdır (magnezyum) ve bağımsız olarak, ark mevcut olduğu ve oksijen akışı sağlandığı sürece akım olmadan da yanar. • Geri kalan 6 çubuk çeliktir. b) Elektrot boyutları • 18" (46 cm) uzunluğunda • 2 ayrı çapı vardır. – 3/8" (9,52 mm) – 1/4" (6,35 mm) c) Elektrotlar elektrik bandı ile izole edilmişlerdir. Ultratermik Elektrotun Avantajları 1. Kesme tekniği basittir ve kolay 2. 3. 4. 5. geliştirilebilir. Elektrik akımının kesilmesine izin verir. Kesme işlemi çabuk meydana gelir. Bütün demir ihtiva eden ve etmeyen metaller ve iletken olmayan maddelerin kesiminde kullanılabilir. Güç ihtiyacı 400 amperlik bir kaynak jeneratörü veya akü tarafından karşılanabilir. (Gerçek ihtiyaç 150 amperdir.) c) Emercensi Koşullarda Tübüler Elektrot İmali • Acil durumlarda, istenilen kesme elektrotları elde olmadığı zaman gereksinme şu şekilde karşılanılabilir ; 1. 5/16" (7,94 mm) çelik boru 2. 1/8" (3.18 mm) çok sağlam demir boru. 3. Her ikisi de 14" (36 cm) uzunluğunda olacak, tutma yeri hariç, yapışkan kağıt bantla veya 0,20" (0,5 mm) kalınlığında kağıtla kaplanacak veya ; – – – – 3 4 3 3 kat kat kat kat yapışkan kağıdı gazete kağıdı normal ambalaj kağıdı normal yazı kağıdı ile sarılabilir. 4. Sarmalama spiral 5. veya sigara kağıdı modelinde olabilir. Özel izoleli yapışkanlı bant tavsiye edilir. (Derhal kullanılabilir.) 6. Oksijen • Oksijenle kesme işlemlerinde, oksijenin saflık derecesinin 99.5 veya daha yüksek olması gerekmektedir. 1.Oksijen saflığının 1 azalması, %25'lik bir kesme hızı azalmasına sebep olur. a) Kesme kalitesinde düşüklük olacaktır. a) Meydana gelen cüruf miktarında artış olacaktır. • Kesme işlemleri için piyasada bulunan oksijen 99.9 saflık derecesine sahiptir. • Oksijen regülatör ayarı tablolya göre yapılmalıdır. OKSİJEN REGÜLATÖR AYARLARI LEVHA ÇALIŞMA BASINCI KALINLIĞI (İNÇ) ÇELİK TÜBÜLER ULTRATERMİK (PSI (PSI) ¼” (6.4mm) 35-40 75 3/8” (9.5mm) 40-45 80 ½” (12.7mm) 45-50 80 ¾”(19.0mm) 50-55 85 1”(25.4mm) 55-60 90 11/4”(31.8mm) 65-70 95 11/2”(38.1mm) 75-80 95 13/4”(40.4mm) 85-90 100 2”(50.8mm) 95-100 105 • Tipik Bir Sualtı Oksi-Ark Kesme Takımı(Sıralı) Çelik Tübüler Elektrot ile Oksi-Ark Kesme Tekniği Ultratermik veya Çelik Tübüler Elektrot Kullanılarak Sualtı Oksi-Ark Metodu ile Çelik Levhaya Delik Açma Çelik Tübüler Elektrot Kullanılarak Oksi-Ark Metodu ile ¼“ den İnce Çelik Levhaları Kesme Tekniği 2. Sualtı Metalik Ark Kesme a) Sualtı metalik ark kesme, metalin eritilmesi ve eriyen b) c) kısmın püskürtülmesi esasına dayanan bir yöntemdir. Bu yöntem,yerine daha etkili yöntemler geliştirildiği halde, sualtı işleminde, özellikle kolay yanmayan pirinç, bakır veya pirinç/bakır alaşımlarda ve 1/4" (6.35 mm)' den kalın olmayan çelik levhalarda halen kullanılır. Metalik ark kesme işlemi, elektrotla iş arasındaki arkın muhafazası ile gerçekleşir. Bu ark tarafından meydana getirilen yüksek ısı, metalin o bölgesini eritir. Bu olay meydana geldiği anda, elektrot metalin içine itilir ve çentik meydana gelir. d) Elektrotlar 1. Sualtı metalik ark kesme elektrotları esasen metalik ark kaynak elektrotlarının aynısıdır. a) Olabilecek izolasyon bozulmalarına karşı, elektrotlar izolasyonun korunması için geçirmez hale getirilirler. b) Acil anlarda, su geçirmez olmaları şartı ile, herhangi bir elektrot tipi kullanılabilir 2. Elektrotlar değişik boyuttadırlar. Kesme için kalın elektrot tercih edilmelidir. • 3/16" (4.762 mm) çapında • 1/4" (6.35 mm) çapında • 5/32" (3.97 mm) çapında 3. Elektrotların kullanılmadan önce su geçirmezliğinin sağlanması, koruyucu maddenin bozulmaması açısından gereklidir. Aşağıdaki maddeler kullanılabilir • Epoxy 152 (2 kısım) • Sea-lac (Duralac Chemical' ın bir ürünü) • Selüloid/aseton (Galon başına 1/2 lb.) • Elektrik bandı 4. Su sızdırmazlık işleminden sonra uçlardaki aşırı koruyucu madde temizlenmelidir. Sualtı Metalik Ark Kaynağı ile Levha veya Yuvarlak Metal Kesme Tekniği 3. Sualtı Mapp Gaz Kesme 1. Metil asetilenpropiden (mapp gaz) DOW CHEMICAL COMPANY tarafından imal edilmiş ve sualtı kesme metodu olarak Amerikan Deniz Kuvvetleri ve ticari firmalar tarafından ilerletilmiştir. 2. MAPP gaz kesmesi Amerikan Deniz Kuvvetleri tarafından oksijen ark kesicisine bir alternatif olarak kullanılmaktadır. Fakat hiçbir zaman yerini tutmaz. İmkan olduğu sürece oksijen ark kesme birinci tercih olmalıdr. 3. Elektrik akımına ihtiyaç bulunmaması, bazı metal olmayan cisimlerin kesilebilmesi, kesmeden doğacak cürufun azlığı, sığ su dalış takımlarıyla kullanılabilmesi ve malzemelerin küçük bir bot yardımıyla taşınabilmesi en önemli avantajlarındandır. 4. Gaz yüksek basınçta olduğu zaman, MAPP gazının bakır ile reaksiyona girmesinden patlayıcı gazların ortaya çıkması dezavantajlarındandır. 5. Torç olarak; asetilen kesme torcuna benzeyen bir torç kullanılmakta olup, kesme işlemi bu torçla eritilmiş metallerin, oksijen mandalına basılarak püskürtülmesi esasına dayanır. Üçüncü Kısım Sualtı Metalik Ark Kaynağı 1. Önceleri sualtı kaynağı bir cismi geçici olarak tamir etmede kullanılırdı. Şimdi yeni teknolojik gelişmeler, metotlar ve aletler sürekli bir sualtı kaynağı yapmayı mümkün kılmaktadır. 2. Sualtı metalik ark kaynağı kabul edilen sualtı kaynağı metodudur 3. Sualtı Kaynak Metotları a) Islak ortamda yapılan kaynak b) Kuru yüksek basınç kaynağı c) Mini kompartıman kaynağı d) Portatif kuru kutu kaynağı a) 1 Atmosfer kaynağı 4. Islak ortamda yapılan kaynağın avantajları aşağıdaki gibi olabilir. • Bütün sualtı durumlarına uyabilir. • Daha ucuzdur. • Daha pratiktir. • Portatiftir.(Hazırlama süresi kısadır) 5. Sualtı kaynağının aşağıdaki dezavantajları mevcuttur. a) Kaynak yerleri çabuk söner bu da bazen kaynak altı çatlaklarına sebep olur. b) HY 80 tipi çelik üzerinde, ön ısıtmaya ihtiyaç duyulduğundan kullanılamaz. c) Elektrik akımı kullanıldığından personel için potansiyel tehlike kabul edilir. 6. Sualtı Metalik Ark Elektrotları a) Özellikle sualtında kullanılmak üzere metalik ark elektrotları henüz geliştirilmemiştir. b) Ancak mevcut ticari su üstü elektrot markaları da iyi izole edildiği takdirde sualtında iyi sonuç vermektedirler. c) Acil durumlarda bazı yumuşak çelik elektrotlar sudan iyi korunmuşsa kullanılabilirler. 7. Metalik ark elektrotlarının su geçirmezliğinin sağlanması ; a) Kaynak elektrotlarının örtülerinin suda bozulmaları, onları su geçirmez hale getirmekle önlenir. b) 2 kat koruyucu tabaka gereklidir. – Tek tabaka kullanıldığı zaman, su önce kaplama maddesinin içine girecek ve orada buhar hale geldiğinde kaplama maddesinin çözülmesine neden olacaktır. – Elektrotlar su izolasyonundan önce, bir o o fırında 2 saat 180 C ’de ve 1 saat 240 C ’de kurutulur. Dolayısıyla kaplama maddesinin içindeki nem de atılır. – Elektrotların su izolasyonu için kullanılan çözelti sualtı metalik ark kesme işleminde kullanılanın çözeltinin aynısıdır. Çözelti: • İki kat sürülür. İkinci kat sürülmeden önce ilk kat • tamamen kurumalıdır. Kuruma süresi birkaç dakikadan birkaç güne kadar değişebilir. 8. Sualtı kaynak arkı ; a) Kaynak arkı sualtında, havada olduğu gibi hareket etmez. b) Ark meydana geldiği zaman, elektrotların yanma işlemi ile buharlaşan su, arkın etrafında bir hava kabarcığı oluşturur. Bu kabarcığın muhafazası elektrotu işten belli bir mesafede tutmakla olur. Sualtı Kaynak Arkı 9. Sualtı kaynağına ters düşen şartlar ; a) Kaynak işlemine başlamadan önce görevi iyi inceleyin ve yapılabileceğine kanaat getirin. Aşağıdaki şartlar görevi zorlaştırabilir veya imkansız kılabilir: 1. Kaynağın yapılacağı yerde sabit bir platformun 2. 3. 4. 5. olmaması. Metalin 0,20" (0.5 cm) den daha az kalınlıkta olması. Torcun mesafesinin ayarlanamaması a) 1/8" (3 mm)'lik bir aralık müsaade edilen maksimum aralıktır. Çalışma derinliği Görüş azlığı 10.Sualtı kaynağının sağlamlığı ve doğru elektrot ölçüsünün saptanması. a) Sualtı kaynak işleminin planlanmasında kaynak yapılan yerin sağlamlığı, işlemin başarıya ulaşması bakımından en önemli faktördür. b) Bilinen bir statik yükü taşıyacak olan kaynak dolgu maddesinin gereken sağlamlığı hesaplanırken "6" emniyet faktörü kullanılmalıdır. 1. 10.000 / 6 veya 1600 lb. (1" lik kaynağa düşen yük) a) Eğer kaynak yapılan iş bir mapa ise 1" e 1000 lb hesabı ile hareket edilmelidir. Zira bir mapaya yük bindiğinde hesap edilemeyen bazı torkların da mevcudiyeti söz konusudur. c) 3/16" lik elektrotun verdiği sağlamlık 5/32" lik elektrotun verdiği sağlamlığa eşittir 1. 3/16" lik elektrot kullanıldığı zaman yalnızca 1/3" 2. lük kaynak zamanı gereklidir Kaynak yapılacak levhalar arasındaki aralık, tek geçişli kaynak için kaynakçıya kılavuzluk eder. d) İnce saclar kaynak yapılırken 1/8" veya 5/32" lik elektrot kullanımı tercih edilmelidir d) Daha ufak elektrot kullanmak daha fleksibıl kaynak yapabilmeyi sağlar. e) Ufak elektrotlar için daha çok geçiş gerekir. Sualtı Metalik Ark Kaynağı ile Dolgu Kaynağı Tekniği o a) Elektrot ortalama 30 açı ile temas edecek şekilde b) c) tutulur. Akım ver komutu ile birlikte, ilk spark için elektrot hafifçe oynatılır. Ok yönünde yeterli basınç verilerek kaynak yapılır. Sualtı Metalik Ark Kaynağı ile Dikey Dikiş Kaynağı Tekniği Sualtı Metalik Ark Kaynağı ile Tavan Kaynağı Tekniği Bir Dikdörtgen Sac Üzerinde Yapılan Sac Çatlağı Tamir Metodu Çalışması Dördüncü Kısım Emniyet Kaideleri 1. Giriş Bir sualtı kesme ve kaynak işinde dalış amiri, dalgıç veya yardımcı olarak çalışırken eğer gerekli emniyet kaidelerine uymuyorsanız, kendi hayatınız, dalış arkadaşınızın hayatı ve tabi ki gemi tehlikede demektir. 2. Sualtında çalışırken mevcut başlıca tehlikeler ; a) Elektrik akımı b) Kesilen parçaların düşme tehlikesi c) Sualtı kesme ve kaynak için sadece uygun kaynak makinesi ve aksesuarı kullanınız. d) Patlayıcı gazların birikmesi 1. Herhangi bir patlama ihtimalini ortadan kaldırmak için bölmenin yetkili bir kişi tarafından vantile edilmesi şarttır. 2. Gazların kaçabilmesi için uygun yerlere delikler açılmalıdır. 3. Muhtemel gaz kaynakları ve çeşitleri – – – – – – Su veya torç' tan kaynaklanan oksijen Hidrojen Benzin veya motorin Karışım boyalar Cephane Hidrojen sülfür 3. Dalış istasyonunda alınacak emniyet tedbirleri a) Kaynak makinesinin arızalanmadığından emin olunuz. b) Her iki bağlantı ucu da bağlı olmalıdır. c) Daima tahta veya lastik bir taban üzerinde durunuz, asla arzlanmamış cisimlerle irtibatta bulunmayınız. d) Elektrot tutucu, torç, kablo veya makineyi tutarken daima lastik veya lastik branda eldiven giyiniz. e) Kaynak makinesi komütatörü temiz olmalıdır. 4. Sualtı elektrot tutucu ve kesme torcu emniyet kaideleri ; a) Özellikle sualtı için dizayn edilmiş elektrot tutucu ve torç kullanınız. b) Tutucu ve torç'un akım taşıyan bölümlerinin yalıtkan bir materyal ile izole edildiklerini görünüz. c) Standart su üstü tutucularını sadece acil durumlarda kullanınız. d) Daima yaysız tip elektrot tutucu kullanınız. e) Çalışmaya başlamadan önce tutucu ve torçları aşınmaya ve kırıklara karşı muayene ediniz. f) Elektrot değiştirme ve sıkıştırma işlemini sadece akım OFF durumunda iken yapınız. g) Elektrot veya tutucuyu asla kendinize çevirmeyiniz. h) Kendinize veya dalış takımınıza tutucunun izole edilmemiş hiçbir kısmını dokundurmayınız. i) Dalış takımınızın herhangi bir metal parçasının işinize değmemesine dikkat ediniz. 5. Elektrik kablosu ve kablo bağlantıları için emniyet kaideleri; a) Kablonun suya giren bütün parçalarını izole ediniz. b) Çalışma öncesi kabloyu ve bağlantılarını muayene ediniz. c) Sadece uygun ve fleksibıl kaynak kablosu kullanınız. d) Kablo bağlantıları en az kabloların yük kapasitesinde olmalıdır. e) Bütün bağlantı yerleri sıkı ve yalıtkan bir materyal ile izole edilmiş olmalıdır. f) Kablonun ilk 10 feet'i mürsile edilmelidir. g) Arz kablosu ile kesme veya kaynak kablosu ayrı muhafaza edilmelidir. h) Sualtında kullanılan kaynak kablosu su üstü işlerinde kullanılmamalıdır. i) Uzun kablolar mümkün olduğu takdirde askıya alınmalıdır. 6. Emniyet sivici için emniyet kaideleri : a) Daima 300-400 amperlik tek hareketli emniyet sivici kullanınız. b) Yegane uygun olanı, bıçak tipi emniyet sivicidir. c) Kesme veya kaynak işlemi haricinde cereyan daima OFF durumunda olmalıdır. d) Yanıcı bir ortamda siviç ile oynanmamalıdır. e) Sivicin bir paraleli olmalıdır. f) Sivicin ON-OFF kontrolü kesin telefoncunun elinde bulunmalıdır. 7. Kullanılan oksijen için emniyet kaideleri; a) Tüplerde yüksek basınç bulunduğundan yuvarlanmamalı ve düşürülmemelidir. b) Yağ, gres vb. şeyler oksijenden uzak tutulmalıdır. 8. Elektrik tutuşturucuları için emniyet kaideleri ; a) Tutuşturucuyu kullanmadan önce hazırlayınız. b) Tutuşturucu devresi yalnızca dalgıç istediği zaman yardımcı tarafından kapatılmalıdır. c) Kullanmadan evvel izolasyon yıpranmalarına ve bozulmalarına karşı bütün kablolar kontrol edilmelidir. 9. Şahıslar için emniyet kaideleri ; a) Dalgıç her zaman için kendini elektrik şoklarından koruyacak en ince önlemleri bile almalıdır. b) Hiçbir zaman kendinizle, dalgıç elbiselerinizle, hava hortumu ile, tulumba hortumu vb. ile açık alev irtibatı olmamalıdır. c) Dalgıç elbiselerinin elektrik şoklarına karşı en iyi korumayı sağladığına emin olunmalıdır. 1. MK-17, MK-5 ve MK-1 dalış sistemleri sualtı kesme ve kaynak işleri için elverişlidir. 2. Standart yaş tip elbise, eğer iyi durumda ve hücre yapısı bozulmamış ise kullanılabilir. Yaş tip elbisenin delik, yırtık veya diğer eksikliklerinin olmaması gerekir. 3. Sualtı kesmede ve kaynağında daima kaynak siperi gözleri korumak amacı ile kullanılmalıdır. 10. Dalgıç emniyet kaideleri ; a) Sualtı kesme ve kaynakları için daima tek hareketli emniyet şalteri kullanılmalıdır. a) Yanar durumda bir torcu asla ihmal etmeyiniz veya sallanıp hortumlarınızla dolaşacak bir şekilde bırakmayınız. TEŞEKKÜRLER