Slayt 1 - files.eba.gov.tr
advertisement
KORONER ARTER HASTALIKLARI Koroner Arter Hastalıkları (KAH) için Risk Faktörleri Kişisel risk faktörleri • Kalıtım • Yaş • Cinsiyet • Irk Kontrol edilebilir risk faktörleri • Çevre • Sigara • Hipertansiyon • Serum Kolestrol Yüksekliği • Diyabet • Şişmanlık • Az Egzersiz, Hareketsiz yaşam • Stres PERİFERİK DAMAR HASTALIKLARI a. Burger Hastalığı (Tromboanjiitis) Tekrarlayan arteryal ve venöz inflamasyonda tromboz ile arterlerin tıkanmasıdır % 90-95 oranında genç ve sigara içen erkeklerde görülmektedir. • Patofizyoloji En sık tutulan arterler radial ve tibial arterlerdir. Hastalık ekstremitelerdeki küçük ve orta çaplı arter ve venleri tutar. • Belirti ve bulgular iskemi, soğukluk, renk değişikliği, ödem ve ağrı görülür. Ağrı genellikle ayak tabanındadır. İleri derecede tutulum varsa deride atrofi, incelme kıllarda dökülme ve tırnaklarda deformasyon ve gangrenler gelişir. Hipertansiyon (HT) Hipertansiyon Tanımı Büyük arterlerde ölçülen kan basıncının Sistolik 140 mm Hg’nın diyastolik 90 mm Hg değerlerinin üzerinde olmasıdır. Hipertansiyon etiyolojisi • • • • • • • • Yaş Genetik Fazla kilo Stres Tuz alımı Sigara Alkol Şişmanlık Fiziksel hareketsizlik Hipertansiyon gelişme nedenleri • Sempatik sinir aktivasyonunun artması, • Böb. Sodyum, klor ve suyun fazla tutulması, • Renin-anjiyotensin ve aldesteron sistem, aktivasyonunun artması, vasküler direncin artması, • Vasküler endotelin fonksiyon bozukluğu nedeni ile damar esnekliğinin azalması, • Hiperglisemi, şişmanlık, glikoz intoleransı ile ilişkili hipertansiyon. Hipertansiyon belirti ve bulguları En çok damarsal olarak zengin dokular (beyin, kalp, gözler ve böbrekler) etkilenir. • TA yüksek olduğu sabah saatlerinde baş ağrısı, kulak çınlaması, baş dönmesi, burun kanaması, • Kalbin etkilenmesi sonucu; çarpıntı, dispne, ortopne • Beyin etkilenmesi sonucu; mental bozukluk, şiddetli baş ağrısı, dalgınlık, kusma, koma, • Gözün etkilenmesi sonucu; retina ve görme sorunları, • Böbreğin etkilenmesi sonucu; noktüri, tekrarlayan üriner enfeksiyonlardır. Tedavi ve Bakım • Hafif HT yaşam biçiminin düzenlenmesi ile kontrol edilebilir. – Egzersiz programı uygulanır – Diyet; tuz, kolesterol ve alkol kısıtlı – Sigaradan uzak durması sağlanır – Fazla kilo atılır. Yaşam tarzı ile kontrol altına alınamıyorsa tıbbi tedavi uygulanır. HT’da tıbbi tedavi • Diüretikler, • Beta-blokerler, • Alfa1-bloke edici ilaçlar ACE (anjiyotensin dönüştürücü) inhibitörü, • Kalsiyum antegonistleri, • Anjiyotensin reseptör blokerleri kullanılır. HT komplikasyonları • MI, • Damarlarda bozulma ve anevrizmalar, • Sol ventrikül hipertrofisi, dilatasyonu ve yetmezliği, • Göz dibinde papil ödemi, kanamalar ve körlük, • Beyin damarlarında iskemik atak ve kanamalar • Böbrek yetmezliği ve üremidir. ARTERİO-SKLEROTİK KALP HASTALIKLARI (İSKEMİK KALP HASTALIKLARI) Kalbi besleyen koroner arterlerden bir veya ikisi tıkanırsa kalp kasında iskemi ve infarktüs kaçınılmazdır. iskemik kalp hastalıkları olarak bilinir. Etiyoloji Temel neden arterosklerozdur. Damar lümeninin atherom plağı ile daralması ya da tıkanması ile hastalık belirtileri gelişir. ATEROSKLEROZ GELİŞİMİ Köpük Yağlı Orta dereceli Aterom hücreleri çizgilenme lezyon Fibröz Komplike plak Lezyon/Rüptür Endotel disfonksiyonu 1. dekaddan itibaren 3. dekaddan itibaren Büyük ölçüde lipid birikimi nedeniyle büyüme 4. dekaddan itibaren Düz kas ve kollajen Tromboz, hematom Göğüste Kuvvetli Ağrı • Angina pektoris • Miyokart enfarktüsü Kalp Spazmı (Angina Pektoris) • Ağrı hissi • Sıkıntı veya nefes darlığı • Sıklıkla fiziksel hareket, fiziksel zorlanma, heyecan, üzüntü yada fazla yemek yeme • Kısa sürelidir, 5-10 dakika kadar sürer • Ağrı, istirahat ile durur, istirahat halindeyken görülmesi ciddi bir durumu gösterir, • Nefes alıp vermekle ağrının şekli ve şiddeti değişmez. Tedavi Tedavinin temel amacı miyokardın oksijen gereksinimini azaltıp ve oksijenlenmesini artırarak; Akut atağı ve daha sonra gelecek atağı durdurmaktır • Vazodilatatörler • Beta blokör ajanlar • Kalsiyum kanal blokörler • Antitrombosit ve antitrombin tedavisi • İnvazif olarak anjiyoplasti Koroner anjiyoplasti Koroner Anjiyografi Akut Miyokard Enfarktüsü (Kalp Krizi ) Akut miyokard infarktüsü, kalp kasının ciddi ve uzun süreli iskemisi nedeniyle hücre hasarı ve nekrozu olarak tanımlanabilir. Kısaca Miyokardın iskemik nekrozuna miyokart infarktüsü (Mİ) denir. Akut Miyokard Enfarktüsü (Kalp Krizi ) • Ölüm korkusu ve yoğun sıkıntı • Terleme, mide bulantısı, kusma • Ağrı daha şiddetli ve uzundur • Dinlenmekle geçmez Komplikasyonları Aritmiler Kalp yetmezliği kardiyojenik şok Kardiyak rüptür Perikart effüzyonu Sol ventrikül anevrizması Sol ventrikül trombüsü ve arteryel emboli Ventrikül anevrizmaları Arteryel ve akciğer embolileri Tedavi Miyokart infarktüsünden şüphelenilen hastalara: ASLA İNTRAVENÖZ YOL DIŞINDA İNJEKSİYON YAPILMAMALI + damar yolu açılmalı + 300 mg Aspirin verilmeli (çiğnetilerek) + monitörize edilerek resüsitasyon için her türlü tedbir alınmalı Kişinin tam dinlenme, sedasyon, narkotikler, oksijen, IV sıvı, sürekli gözlem ve destekleyici önlemlere ihtiyacı vardır. Koroner anjiografi - LAD LAD’de %90 Stenoz A Koroner anjiografi - RCA SAĞ KORONER ARTER STENOZ (%90)
