TÜMÖR BELİRLEYİCİLERİ (belirteç,marker)
advertisement
TÜMÖR BELİRLEYİCİLERİ (belirteç,marker) Dr. Akın Önder Tümör belirleyicisi • Kanda ve diğer vücut sıvılarında • protein,hormon,enzim ve immunglobülin yapıdaki maddelere tümör belirleyicileri denir. Bakılan bu maddelerin normalden daha yüksek olmasıdır. Klinikte kullanım amaçları • Yüksek risk gruplarında kanser taraması • Tedavinin takibinde • Tümör rekürrensinde • Metastazlarda CEA • GİS malignitelerinde yükselir. • Kalınbarsak kanseri tanısı konmuş ve tedavi almış veya halen tedavi alan hastaların izlenmesinde kullanılır. • CEA’ in kanser dışı nedenlerle de yükselebilmesi nedeni ile, insanların kanserli olup olmadığının araştırılmasında kullanılması uygun değildir CA.15-3 • Meme kanserinin takip,nüks ve metastazında kullanılır. • • • • • • Menstrüasyon,hamilelik, Endometriosis,PID Memenin benign kitleleri Kronik karaciğer hastalıkları Üriner infeksiyon Akut pankreatit gibi benign durumlarda da yükselebilir. Alfa feto protein(AFP) • Hepatoselüler, over ve testis germ hücreli • tümörlerinde yükselir Hamilelik ve diğer karaciğer hastalıklarında da yükselebilir. CA 19-9 • Pankreas, Safra Yolları,Kolorektal,Mide tümörlerinde yükselir. • İkter,diyabetik nefropati, romatizmal hastalıklar gibi benign durumlarda da yükselmektedir. Tiroglobulin • Tiroglobulin tiroid bezindeki bir depo • proteinidir. Diferansiye(iyi) tiroid kanserli hastaların izlenmesinde (radyoaktif iyot tedavisi almış veya ameliyat olmuş hastaların takibinde kullanılır.) Troide İİAB uygulandıktan sonra, troidit ve tirotoksikoz durumlarında da artabilir. Kalsitonin • Tiroid medüller kanserinde yükselir.Tiroid bezinin parafoliküler hücrelerinden sentez edilir. CA 125 • Endometirum ve fallop tüp kanserlerinde yükselir. • Menstrüasyon,hamilelik,endometriosis,PID ,pankreatit, kronik karaciğer hastalığı ve siroz gibi benign durumlarda da yükselebilir. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 1. CEA ve CA 19-9 GİS malignitelerinin takibinde kullanılır 2. AFP karaciğer tümörelerinde yükselir 3. Meme kanserinde CA 15-3 yükselir. 4. Tümör markerları kanserli insanların belirlenmesinde kullanılır 5. CA19-9 Pankreas ve safra yolları tömörlerinde yükselir.
