işitme tarama programı eğitimi - Antalya Halk Sağlığı Müdürlüğü

T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
YENİDOĞAN İŞİTME TARAMASI EĞİTİMİ
Slayt No 1
Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Yenidoğan İşitme Tarama Programı
Sunum Planı
• Taramanın tanımı
• Taramanın önemi
• Yapılan testler ve işitme tarama protokolü
Slayt No 2
Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Ulusal Yenidoğan İşitme Programının
Amacı
• İşitme kaybının erken teşhis ve tedavi sürecini
tanımlayarak gereken hassasiyetin gösterilmesini
sağlamaktır.
Slayt No 3
Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Ulusal Yenidoğan İşitme Taramasının Hedefleri
• Her yenidoğanın işitme taramasını yapmak
• İşitme kaybını belirleyip tanısını koymak
• Rehabilitiasyonuna en erken dönemde başlamak
Slayt No 4
Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Tarama Nedir?
İşitme kaybının tanısı için ileri testlere
gereksinim duyan bebeklerin belirlenmesindeki
ilk adımdır.
Tanı konulabilmesi için 2 test yöntemi vardır:
1-OAE (Otoakustik Emisyon Testi)
2- O-ABR(Otomatize İşitsel Beyin Sapı Cevabı)
Slayt No 5
Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
İşitme Kaybı Diğer Doğumsal Problemler
İle Karşılaştırılırsa
•
•
•
•
•
Yarık damak
Down sendromu
Uzuv defektleri
Spina bfida
Fenilketonüri
• İşitme kaybı
Slayt No 6
* 10.000 Doğumda
12
11
6
5
1
30
Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Taramanın Önemi
• Doğumdan 3 yaşına kadar olan süre, çocuklarda
konuşma ve dil gelişimi açısından kritik dönemdir
• İşitme taraması yapılmadığı takdirde işitme kaybının
tanı yaşı gecikecek, bu da konuşma ve dil gelişimini
olumsuz yönde etkileyecektir
Slayt No 7
Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Yenidoğan İşitme Testi zamanında
yapılmazsa
6. aydan önce tanı konup rehabilitasyona
başlanmış çocuklarda dil ve konuşma gelişimi
yaşıtlarına yakın gelişme gösterirken, geç
kalınmış çocukların yaşıtlarını yakalaması
mümkün değildir.
Slayt No 8
Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Tarama programı kapsamında yenidoğan bebeklerin;
• İlk 1 ayda tarama testlerinin
• İlk 3 ay içinde tanı testlerinin tamamlanması
• 6. aya kadar da tanı sonrası cihazlama,
rehabilitasyonlarına başlanmış olması gerekir
Slayt No 9
Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Otoakustik Emisyon (OAE) -1
• Otoakustik emisyonlar normal kulakların ürettiği ve
kulak kanalında ölçülen hafif seslerdir
• Kulak kanalına konulan prob vasıtasıyla üretilen ses, zar
ve kemikçiklerle iç kulaktaki tüy hücrelerine iletilir
• Normal işiten kulak, işitme sinyalini beyne iletir ve aynı
zamanda otoakustik emisyon da üretir
• Bu yansıma, kulak kanalındaki mikrofon aracılığıyla
kaydedilir ve bilgisayar çözümlemesiyle ayrıştırılarak
geçti ya da kaldı şeklinde bilgisayar ekranına yansıtılır
Slayt No 10
Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Otoakustik Emisyon (OAE) -2
• Bebeğin doğumunu takip eden ilk saatlerde
taramayı yapmak hatalı sonuç verebilir çünkü
bebeğin kulak kanalı amniyotik sıvı ile dolu
olabilir bu nedenle 12-18 saat sonra ya da taburcu
edilmeden önce test etmek daha sağlıklıdır
• 2014/27 sayılı Genelge kapsamında doğan her
bebeğe, 72 saat içinde işitme tarama testinin
yapılması esastır
• İlk testten kalan bebeklere, ikinci test en erken 1
hafta sonra yapılmalıdır
Slayt No 11
Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Otomatize İşitsel Beyinsapı Cevabı-1
(O- ABR )
• Kulağa verilen ses uyaranına karşı, işitme sinirinin
oluşturduğu elektriksel cevabın kayıt edilmesidir
• Bebeğin kulak kanalına veya kulağına yerleştirilen
kulaklıklarla ölçülür
• Bebeğin işitme sinirinden elde edilen cevaplar baş
bölgesine yapıştırılan elektrotlar aracılığıyla alınır
Slayt No 12
Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Otomatize İşitsel Beyinsapı Cevabı-2
(O- ABR )
• Bu cevaplar bilgisayar tarafından kaydedilir ve analiz
edilir
• Taramada kullanılan ABR cihazlarının çoğu
otomatiktir, cevabı “geçti (pass) ” veya “kaldı (refer)”
şeklinde verir
• İşitme kaybının varlığı halinde genellikle yanıt elde
edilmez
Slayt No 13
Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
İŞİTME TARAMASI PROTOKOLU
Yenidoğan
Risk var
ABR
Risk yok
OAE
ABR
Slayt No 14
Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Risk olmayan
Yenidoğan
OAE
Kaldı
Geçti
Tekrar OAE
EN AZ BİR
HAFTA SONRA
Sağlam
ABR
Kaldı
Geçti
Sağlam
Sağlam
Slayt No 15
Sağlam
ABR
Geçti
Kaldı
Geçti
Kaldı
Referans
Merkeze Sevk
ABR
Kaldı
Geçti
Sağlam
Referans
Merkeze Sevk
Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Risk Olmayan Yenidoğanda ABR Protokolu
Risk olmayan
Yenidoğan
ABR
Kaldı
Geçti
Sağlam
Tekrar ABR
Geçti
Sağlam
Slayt No 16
Kaldı
Referans
Merkeze sevk
Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Riskli Yenidoğanda ABR Protokolu
Riskli
Yenidoğan
ABR
Kaldı
Geçti
Sağlam
Tekrar ABR
Geçti
Sağlam
Slayt No 17
Kaldı
Referans
Merkeze sevk
Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı
T.C. Sağlık Bakanlığı
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu
Slayt No 18
Çocuk ve Ergen Sağlığı Daire Başkanlığı