Atom ve Yapısı Atom Nedir ? • Elementlerin tüm özelliğini gösteren en küçük parçasına atom denir. • Atom kelimesi Yunanca bölünemez anlamına gelen atomos kelimesinden gelir. • Atomlar küre şeklindedir. Atomun Tarihçesi • DEMOCRİTUS : Maddenin küçük ve bölünemez parçacıklardan oluştuğu fikrini ortaya atan ilk kişi, Yunanlı filozof “Democritus”dur. Democritus’a göre bütün maddeler aynı tür (özdeş) atomlardan oluşuyordu. Maddelerin farklı görünmesinin sebebi, atomların farklı şekilde dizilmesiydi. Atomun Tarihçesi • JOHN DALTON : İngiliz bilim adamı Dalton’a göre; maddenin en küçük yapı taşı atomdur. Atomlar bölünemez. Bir maddenin bütün atomları aynıdır. Farklı maddelerin atomları da farklıdır. • J.J.THOMSON : Atomun yapısında atomdan daha da küçük parçacıkların olduğunu keşfetti. Yaptığı çalışmalar sonucunda atomu, içinde erik parçacıkları bulunan bir pudinge benzetti. Atomun Tarihçesi • ERNEST RUTHERFORD : Thomson’un bulduğu küçük parçacıkların atomun içinde değil atom merkezinin (çekirdek) etrafında dolaştığını ileri sürdü. Rutherford atom için geliştirdiği modeli, Güneş’in etrafında dönen gezegenlere benzetti. • NİELS BOHR : Danimarkalı bilim adamı Bohr, elektronların atomun çevresinde belirli yörüngeler izlediğini belirtti. Atomun Tarihçesi Modern Atom Modeli: – Atomda belirli bir enerji düzeyi vardır. Elektron ancak bu düzeyden birinde bulunabilir . – Elektron bir enerji düzeyindeki hareketi sırasında çevreye ışık yaymazlar. Atomun Tarihçesi – Atoma iki düzey arasındaki fark kadar enerji verilirse elektron daha yüksek enerji düzeyine geçer. – Atoma verilen enerji kesilirse elektron enerjili düzeyinde kalamaz daha düşük enerji düzeyinden birine geçer. Bu sırada iki düzey arasındaki fark kadar enerjiyi ışık şekline çevreye verir. Atomun Yapısı • Atomu oluşturan parçacıklar farklı yüklere sahiptir. Atomda bulunan yükler; negatif yükler ve pozitif yüklerdir. • Atomu oluşturan parçacıklar: – Cisimden cisme elektrik yüklerini taşıyan negatif yüklü elektron, – Elektronların yükünü dengeleyen aynı sayıda ama pozitif yüklü olan proton, – Elektrik yükü taşımayan nötr parçacık nötron. Atomun Yapısı Atom iki kısımdan oluşur : 1. Çekirdek (merkez) 2. Katmanlar (yörünge; enerji düzeyi) – Çekirdek, hacim olarak küçük olmasına karşın, atomun tüm kütlesini oluşturur. Çekirdekte proton ve nötronlar bulunur. Elektronlar ise çekirdek çevresindeki katmanlarda bulunur. – Elementlerin Çekirdekte bulunan protonlar, atomun ( o elementin) tüm kimyasal ve fiziksel özelliklerini belirler. – Proton sayısı atomlar (elementler) için ayırt edici özelliktir. Atomun Yapısı • Nötr bir atom için; – elektron sayısı= proton sayısı – (Z) Atom numarası= proton sayısı – Çekirdek yükü= proton sayısı – İyon yükü= proton sayısı – elektron sayısı – (A) Kütle numarası= proton + nötron sayısı (Nükleon sayısı)(atom ağırlığı)