İkinci Karayolu Güvenliği Üst Düzey Konferansı: Sonuç zamanı Brasilia, 18-19 Kasım 2015 Brasilia Deklarasyonu AP1. Bizler, İkinci Küresel Karayolu Güvenliği Bakanlık Konferansı için 18-19 Kasım 2015 tarihleri arasında Brezilya/Brasilia’da toplanmış uluslararası, bölgesel ve kentsel kamu kuruluşları özel sektör ve sivil toplum kuruluşları, akademik kuruluşlar, vakıf ve yardım dernekleri temsilcileri, Bakanlar ve heyet başkanları olarak; AP2. İkinci Küresel Karayolu Güvenliği Bakanlar Konferansını düzenlemede ve ev sahipliği yapmada Brezilya Federatif Cumhuriyeti liderliğini ve ilgili Birleşmiş Milletler Genel Kurulu kararlarının uyarlanması sürecine öncülük etmede Rusya Federasyonu ve Umman Sultanlığı Hükümetlerinin liderliğini onaylayarak; AP3. Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) 2015 Karayolu Güvenliği Küresel Durum Raporu ışığında, karayolu trafiği yaralanmalarının dünya çapında önemli bir kamu sağlığı problemi olmaya devam ettiğini ve önde gelen ölüm ve yaralanma nedeni olduğunu ve karayolu kazalarının yılda yaklaşık 1.24 milyon kişinin ölümüne ve 50 milyon kişinin yaralanmasına veya sakatlanmasına neden olduğunu, bu yaralanma ve ölümlerin %90’ının gelişmekte olan ülkelerde görüldüğünü göz önüne alarak;1 AP4. Evrensel sağlık kapsamı dâhil olmak üzere, sağlık sistemlerinin rolünün yanısıra toplum sağlığının karayolu trafik ölüm ve yaralanmalarının azaltılması hususunda önemli bir rolü olduğunun altını çizerek; AP5. Karayolu trafik kazalarının dünyanın her yerinde 15-29 yaşları arasında genç ve çocukların ölmesinin önde gelen sebebi olduğunun ve karayolu trafik kazası mağdurlarının üçte birinin erkek yol kullanıcılar olduğunun farkında olarak;2 AP6. Yılda 1,850 trilyon Amerikan Doları3 olduğu tahmin edilen küresel ekonomik zararları ile birlikte insanlığın en büyük acılarından biri olduğu için karayolu trafik ölümleri ve yaralanmalarının azaltılmasının acil bir kalkınma önceliği olduğunun ve karayolu güvenliğinin toplum sağlığı ve ekonomisi üzerinde etkisi olduğunun farkına vararak; AP7. 2009 yılında Birinci Küresel Karayolu Güvenliği Bakanlar Konferansında kabul edilen ‘Moskova Deklarasyonu’ önerilerini de hatırlatarak; AP8. “Dünyanın her yerinde karayolu trafik ölümlerinin tahmini artış düzeyinin önce kontrol altına alınması sonra azaltılması” için 2011-2020 Karayolu Güvenliği Eylem On Yılı’nın hedeflerinin gerçekleştirilmesine yönelik çok sektörlü uluslararası işbirliği ve çok sektörlü ulusal faaliyetlerin yürütülmesi gerektiğine kani olarak; 1 DSÖ, Karayolu güvenliği küresel durum raporu, 2015 DSÖ, Karayolu güvenliği küresel durum raporu, 2015 3 İRAP, Karayolu Çarpışmalarının Küresel Maliyeti, 2013 2 1 AP9. 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi Sürdürülebilir Kalkınma Hedefi 3. Maddesine (SDG 3) “2020 yılına kadar karayolu trafik kazalarından kaynaklanan ölüm ve yaralanmaları sayısının yarıya indirilmesi” hedefinin eklenmesini memnuniyetle karşılayarak ve bu hedefi tutturmak amacıyla hem ulusal eylemlerin hem de uluslararası işbirliğinin arttırılması konusundaki istekliliğimizi beyan ederek;4 AP10. 2020 yılına kadar trafik kazalarından kaynaklanan ölüm ve yaralanmaları küresel düzeyde yarıya indirme hedefini tutturabilmek için trafik kazalarından kaynaklanan ağır yaralanmaları izleme ve takip etmeye yönelik düzenlemelerin hayata geçirilmesi ya da güçlendirilip geliştirilmesi gerektiğini kabul ederek; AP11. “Herkesin güvenli, ucuz, ulaşılabilir ve sürdürülebilir ulaşım sistemlerine erişiminin sağlanması [incinebilir durumda olan kadınlar, çocuklar, engelli ve yaşlı vatandaşların ihtiyaçlarına özellikle dikkat edilerek bilhassa toplu taşımanın geliştirilmesi]” hedefinin 2030 yılına kadar gerçekleştirilmesi için 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündeminin ayrılmaz bir parçası olarak SKH 11. Maddesine dâhil edilmesini memnuniyetle karşılayarak;5 AP12. Karayolu trafiği ölüm ve yaralanmalarının öngörülebilir ve önlenebilir olduğunu ve gelişmekte olan ülkeler dâhil olmak üzere birçok ülkede kaydedilen gelişmeler ve ilerlemelere rağmen Eylem On Yılının ara değerlendirme döneminde halen yapılması gereken çok şeyin olduğunu not ederek; AP13. Çarpışmalar birçok değişik sebepten ötürü meydana geldiğinden ve bu sebeplerin birçoğu sosyal unsurlar ve risk faktörlerine dayandığından, çarpışmaların nedeni olarak sadece yol kullanıcılara odaklanmanın doğru ve yeterli olmadığını anlayarak; AP14. Karayolu güvenliğinin geliştirilmesinin geniş kapsamlı uluslararası kalkınma hedeflerinin gerçekleştirilmesine katkı sağlayacağını ve ulaşım ile mobilitenin sürdürülebilir kalkınmanın merkezinde yer aldığının 2012 yılında Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Konferansında (Rio+20) kabul edilmesini memnuniyetle karşılayarak; AP15. Karayolu güvenliğini sağlamaya yönelik temel koşulların ve hizmetlerin yerine getirilmesinin başta Hükümetlerin sorumluluğu olduğunu tekrar teyit ederek; AP16. Her şeye rağmen, karayolu trafik kazalarından kaynaklanan ölüm ve ağır yaralanmaların yaşanmadığı bir dünya için harekete geçmenin paylaşılan bir sorumluluk olduğu ve karayolu güvenliğine ilişkin taleplerin çok paydaşlı bir işbirliğine dayandığını kabul ederek; AP17. Karayolu trafiği ölüm ve yaralanmalarının önlenmesi sürecinde pasif güvenliğin önemli katkısını göz önüne alarak, mevcut pasif güvenliğin küresel düzeyde arttırılması için araç ve güvenlik ekipmanı endüstrisini çalışmalarını geliştirmeye teşvik ederek; AP18. Yoksul ve savunmasız insanlar genellikle karayolunda en çok tehlikeye maruz kalan ve karayolu trafik kazalarından en çok etkilenen incinebilir kesimi oluşturduğundan (yayalar, bisikletliler, iki veya üç tekerlekli motorlu taşıt kullanıcıları ve güvenli olmayan toplu taşıma 4 Bu paragrafın son hali Eylül 2015’te “2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi” kabul edilip son haline getirildikten sonra verilecektir. 5 Dipnot 4 bu paragraf için de geçerlidir. 2 yolcuları) ve bu adaletsiz durum gelir kaybı nedeniyle giderek artan bir yoksulluk döngüsüne sebep olduğundan, karayolu trafiği ölüm ve yaralanmalarının aynı zamanda bir sosyal eşitlik meselesi olduğunu göz önüne alarak ve karayolu güvenliği politikalarının tüm yol kullanıcılarını koruma amacı gütmesi gerektiğini hatırlatarak; AP19. Özellikle güvenli toplu taşıma, güvenli yürüyüş ve bisiklet yolları olmak üzere sürdürülebilir ulaşım modlarının teşvik edilmesi karayolu güvenliğinin temel unsuru olduğundan, karayolu güvenliğinin sağlanması için mobiliteye eşit ulaşım sorunlarının kapsamlı bir şekilde ele alınması gerektiğini kabul ederek; AP20. Ekim, 2016’da Ekvador Cumhuriyeti’nin Quito şehrinde gerçekleştirilecek olan Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kentsel Kalkınma ve Yerleşim Konferansı’nda (Habitat III) kabul edilecek Yeni Kentsel Gündem taslağı hazırlanırken sürdürülebilir kentsel mobilite ve gidilecek yer, faaliyet, hizmet ve mallara erişilebilirliğin geliştirilmesi hususlarının da dikkate alınmasının önemini vurgulayarak; AP21. 1949 ve 1968 Karayolu Trafik Konvansiyonları, 1968 Karayolu İşaret ve Sinyalleri Konvansiyonu, 1958 ve 1998 teknik araç yönetmelikleri sözleşmeleri, 1997 Araçların Periyodik Teknik Muayenesi Sözleşmesi ve 1957 Tehlikeli Mal Taşımacılığı Sözleşmesi gibi karayolu güvenliğine ilişkin Birleşmiş Milletler Yasal Belgelerinin rolünü ve önemini bir kez daha teyit ederek; AP22. Emniyet kemeri ve çocuk koruma sistemlerinin kullanılmaması, kask takılmaması, alkol ve uyuşturucunun etkisi altında araç kullanılması, uygunsuz veya aşırı hız gibi en önemli risk faktörlerini içeren geniş kapsamlı mevzuatları bulunan Üye Devletleri takdir ederek ve sağlık koşulları, yorgunluk, tıbbi ilaçlar, uyuşturucu, psikotrop ve psikoaktif maddelerin kullanımı, cep telefonu, diğer elektronik ve mesajlaşma cihazları gibi güvenli sürüşü olumsuz yönde etkileyen diğer risk faktörlerine dikkat çekerek; AP23. Akıllı risk takibi çalışmaları ile desteklenen trafik yasalarını denetleme faaliyetlerinin hayati önem taşıdığını; farkındalık kampanyalarının karayolu trafik kazalarını önlemek ve yaralanmalar ile yaralanmaların sebep olduğu zararı en aza indirgeme konusundaki rolünü göz önünde bulundurarak; AP24. Her yıl gerçekleştirilen Dünya Karayolu Trafik Mağdurları Anma Günü’nün takip edilmesi konusunda Devletlerin ve karayolu güvenliği sivil toplum kuruluşlarının taahhüdünü tanıyarak; AP25. Hastane öncesi, hastanede ve hastane sonrası bakım ve sağlık hizmetlerine evrensel ulaşımın sağlanması konusunda bazı ülkeler tarafından kaydedilen ilerleme ve kitlesel yaralanma yönetiminin güçlendirilmesi dâhil olmak üzere, karayolu trafik kazası mağdurlarının yeniden hayat dönmesi sürecinin farkına vararak; AP26. Özellikle koordinatör olarak BM bölgesel komisyonlarıyla yakın bir işbirliği içerisinde çalışan DSÖ’nün liderliğini, 2011-2020 Karayolu Güvenliği Eylem On Yılı Küresel Planı’nı oluşturan Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu’nun (UNECE), Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Programı’nın (UN-Habitat), Birleşmiş Milletler Çevre Programı’nın (UNEP), Birleşmiş Milletler Çocuk Fonu’nun (UNICEF) taahhütlerini ve bu çalışmalara destek veren Uluslararası Çalışma Örgütü’nü, bilhassa gelişmekte olan ülkelerde karayolu güvenliği proje 3 ve programları uygulamaya koyan Dünya Bankası ve bölgesel kalkınma bankalarını, Birleşmiş Milletler çalışma sistemini tanıyarak; AP27. Karayolu güvenliği alanında uluslararası işbirliğinin tesis edilmesi konusunda istişare mekanizması olan BM Karayolu Güvenliği İşbirliği Kuruluşu’nun rolünü vurgulayarak; AP28. Sürdürülebilir Ulaşım konusunda Üst düzey bir Danışman Grup kurulmasını memnuniyetle karşılayarak ve karayolu trafik çarpışmalarına bağlı küresel ölümlerin ve yaralanmaların azaltılması için uluslararası faaliyetlerin teşvik edilmesi amacıyla BM Genel Sekreterliği’ne bir Karayolu Güvenliği Özel Temsilcisinin atanması gerektiğini kaydederek; AP29. Hükümetleri ve tüm ilgili paydaşları Sürdürülebilir Ulaşım Üst Düzey Danışman Grubu ile işbirliği yapmaya ve karayolu güvenliğinin sağlanmasına ilişkin tavsiyeler vermeye davet ederek; AP30. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde, karayolu güvenliğinin geliştirilmesine yönelik çabaların arttırılması için; Güney Güney ve üçlü işbirliği, sınır ötesi karayollarını paylaşan ülkeler arasındaki işbirliği dâhil olmak üzere uluslararası işbirliği kapasitesinin güçlendirilmesi ve idame ettirilmesi ve Eylem On Yılı ile Sürdürülebilir Kalkınma 2030 Gündemi hedeflerinin gerçekleştirilmesi için uygun mali ve teknik desteğin sağlanması gerektiğini göz önüne alarak; AP31. Geçmiş deneyimlerden ders almaya ve elde edilen başarılara yenilerini eklemeye karar vererek; İşbu metin ile 2011-2020 Eylem On Yılı taahhüdümüzü yeniliyor ve On Yıllık Küresel Eylem Planının tam anlamıyla ve zamanında uygulanması için aşağıdaki kararları alıyoruz: Karayolu güvenliği yönetimi, yasama ve denetimin geliştirilmesine ilişkin faaliyet önerileri KP1. Parlamenter kuruluşlar, sivil toplum, akademisyenler, özel sektör ve yardım kuruluşları dâhil olmak üzere hükümetler arası işbirliğinin güçlendirilmesinin yanısıra henüz bu alanda ulusal ya da alt-ulusal düzeyde finanse edilen lider bir kuruluş ve bu kuruluşa bağlı koordinasyon mekanizmaları belirlemeyen ve/veya mevcut kuruluşlarını güçlendirmeyen Devletlerin teşvik edilmesi; KP2. 2011-2020 Karayolu Güvenliği Eylem On Yılı Küresel Eylem Planının uygulanmasına ivme kazandırmak için sivil toplum, akademisyenler, özel sektör ve yardım kuruluşlarını taahhütlerini güçlendirmeye davet edilmesi; KP3. Emniyet kemeri, çocuk koruma sistemleri ve kask kullanmama, alkollü araç kullanma ve hız dâhil olmak üzere en önemli risk faktörlerini içeren kapsamlı yasaları bulunan ülkelerin oranının arttırılması (Birleşmiş Milletler 64/255 sayılı 2010 Genel Kurul Kararı uyarınca 2020 yılına kadar %15’den en az %50’ye çıkarılması) hedefini tutturmak amacıyla, 2011-2020 Karayolu Güvenliği Eylem On Yılı Küresel Planı doğrultusunda ulusal eylem planlarını geliştirmek ve uygulamaya koymak için daha fazla gayret sarf etmeyen ve henüz kapsamlı bir yasa yürürlüğe koyup uygulamayan Üye Devletlere çağrıda bulunulması; KP4. Sağlık koşulları, tıbbi ilaçlar, uyuşturucu, psikotrop ve psikoaktif maddelerin kullanımı, karayolu etrafında bulunan sürücünün görüşünü etkileyen unsurlar gibi güvenli araç kullanmayı engelleyen, yorgunluk yapan, dikkatsiz veya sarhoş araç kullanmaya sebebiyet veren diğer risk faktörlerinin belirlenmeye davet edilmesi; 4 KP5. Karayolu trafik kazalarının azaltılması amacıyla karayolu altyapısı ve karayolu trafik kazalarına ilişkin verilerin toplanması ve uygulama-denetlemede görevli kuruluşlar arasındaki bütünlüğün sağlanması vasıtasıyla karayolu denetim stratejilerin ve trafik denetim tedbirlerinin geliştirilmesi; KP6. Farklı kaynaklardan alınmış ve bölümlere ayrılmış olan; can kaybı, ölüm riski ve sakat kalma durumlarına ilişkin bilgi alınması dâhil olmak üzere karayolu trafik kazalarında sistematik ve birleşik veri toplama işlemlerinin daha nitelikli hale getirilmesi; veri güvenilirliği ve eksik beyan sorunları üzerine eğilmek amacıyla veri toplama işlemlerinin uluslararası standart ve tanımlar doğrultusunda trafik polisi ve sağlık uzmanlarından oluşan yetkili kişiler tarafından yapılması; KP7. Karşılaştırılabilir verilerin elde edilebilmesi açısından, DSÖ’nün trafik ölümleri, yaralanmaları ve risk faktörleri gibi kavramların tanım, gösterge ve raporlandırma işlemlerini standart hale getirmeye davet edilmesi; KP8. Karayolu trafiği çarpışma, yaralanma ve ölümlerinin önlenmesi ve sonuçlarının hafifletilmesi amacıyla kanıta dayalı yaklaşımların desteklenmesi için herkesin araştırmalar yapmaya ve araştırma sonuçlarını paylaşmaya teşvik edilmesi; KP9. Karayolu trafik çarpışması risklerinin hafifletilmesi ve müdahale etkinliğinin azami seviyeye getirilmesi için trafik yönetimi ve akıllı ulaşım sistemlerinde yeni teknolojilerin hayata geçirilmesinin teşvik edilmesi; KP10. Karayolu güvenliği konusunda BM yasal belgelerini hala uygulamaya koymayan Üye Devletlerin BM Ulaşım forumlarının faaliyetlerinde yer almaya ve taraf olmaya davet edilmesi; Daha güvenli yol kullanıcıları ve sürdürülebilir ulaşım modlarına ilişkin faaliyet önerileri KP11. Karayolu güvenliğinin geliştirilmesi, sosyal eşitliğin ve halk sağlığının güçlendirilmesi, şehirlerin düzeni, kentsel ve kırsal alanların bağlantısı dâhil olmak üzere şehir planlamasının gerçekleştirilmesi adına; çok türlü taşımacılığın dâhil edilmesinin yanısıra, özellikle toplu taşıma ve motorsuz araç olmak üzere, çevreye uyumlu, güvenli ve düşük maliyetli, kaliteli ulaşım modlarının teşvik edilmesi ve bu bağlamda karayolu güvenliğinin sürdürülebilir kalkınmanın sağlanması çabalarının bir parçası olarak ele alınması; KP12. Bilhassa yaralanmaların ve bulaşıcı olmayan hastalıkların önlenmesi olmak üzere karayolu güvenliğinin de daha geniş kapsamlı sağlık sorunlarının da çözülmesi bakış açısıyla, yaya güvenliği ve bisiklet mobilitesinin aktif bir şekilde sağlanması amacıyla, yayalara ayrılmış yürüyüş yolları, bisiklet yol ve/veya şeritleri, yeterli aydınlatma, hız kameraları, trafik işaretleri ve yol çizgileri gibi tedbir ve politikaların benimsenerek uygulanması; KP13. Tüm yol kullanıcıları için güvenliğin sağlanması adına trafik işaretleri, hız kameraları ve diğer hız kısıtlayıcı mekanizmalar gibi uygun güvenlik tedbirleriyle desteklenen, özelikle okulların çevresinde ve meskûn mahallerde olmak üzere, yeterli ve güvenli hız limitlerinin belirlenmesi ve uygulanması; KP14. Karayollarının, ülkenin coğrafi yapısı göz önüne alınarak, doğru bir planlama ve güvenlik değerlendirmesinin bir araya getirilmesi ile hem motorlu hem de motorsuz ulaşım 5 modlarının yer alacağı şekilde tasarlanması, inşa edilmesi ve bakımının yapılması ve özellikle trafik kazası oranının yüksek olduğu riskli yollarda olmak üzere tüm yol kullanıcılarının güvenliğinin sağlanmasına yönelik güvenli karayolu altyapısı çalışmalarının teşvik edilmesi; KP15. Geleceğin Yeni Kent Gündeminde karayolu güvenliği, güvenli toplu taşıma ve motorlu olmayan ulaşım modları hususlarına gereken önemin verilmesi için Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kentsel Kalkınma ve Yerleşim Konferansı’nı (Habitat III) karayolu ölüm ve yaralanmalarının büyük çoğunluğunun kentlerde yaşandığını dikkate almaya teşvik ederek; İncinebilir yol kullanıcılarını korumaya yönelik faaliyet önerileri KP16. Yol kullanıcıları arasında yer alan bilhassa çocuklar, gençler, yaşlılar ve engelliler olmak üzere incinebilir yol kullanıcılarının korunmasına yönelik politikaların, Çocuk Hakları Konvansiyonu ve İnsan Hakları Konvansiyonu başta olmak üzere ilgili tüm BM yasal belgeleri doğrultusunda, teşvik edilmesi, benimsenmesi ve uygulanması için Devletlerin harekete geçirilmesi; KP17. Hem kentlerde hem de kırsal alanlarda engelli vatandaşların ve mobilite kısıtlılığı olan diğer yol kullanıcılarının karayollarının fiziki çevresine ve etrafındaki alanlara eşit bir şekilde ulaşımının sağlanmasına yönelik uygun tedbirlerin alınması; KP18. Bilhassa karayolları ve çevresinde ve toplu taşımada mobilite ve karayolu güvenliğine ilişkin tüm politika oluşturma ve uygulamalarına cinsiyet algısının dahil edilmesi; KP19. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde olmak üzere, motosiklet ölüm ve yaralanmalarının küresel düzeyde yüksek ve giderek artan sayıları göz önüne alınarak, Üye Devletlerin eğitim, sürücü belgesi, araç tescili, çalışma koşulları, kaskların ve kişisel koruma ekipmanının kullanımı hususlarını içeren kapsamlı yasa ve politikalar geliştirerek uygulamaya teşvik edilmesi; Daha güvenli araç kullanımın teşvik edilmesi ve arttırılmasına yönelik faaliyet önerileri KP20. Yolcuların ve diğer yol kullanıcılarının güvenliğinin sağlanması açısından; tüm yeni motorlu araçların; emniyet kemeri, hava yastığı, kilitlemesiz fren sistemi (ABS), elektronik stabilite kontrolü gibi standartlara uygun aktif güvenlik sistemleri ile donatılmış olmasını sağlamak amacıyla, Birleşmiş Milletler Araç güvenliği yönetmelikleri ya da eşdeğer ulusal standartların uygulandığı politikalar ve tedbirlerin benimsenmesinin teşvik edilmesi; KP21. Hem bireysel hem de toplu taşımaya ilişkin olmak üzere; karayolu güvenliği, hava kalitesi ve araç atıkları konularının ikinci el araçlar göz önünde bulundurularak ele alınmasını sağlamak için ulusal faaliyetlerin ve uluslararası işbirliğinin teşvik edilmesi; Yol kullanıcılarının farkındalığını arttırmak ve kapasitelerini geliştirmeye yönelik faaliyet önerileri KP22. Profesyonel sürücülerin çalışma koşulları sorununa ihtimam göstererek, iş yerinde güvenlik ve sağlık, karayolu güvenliği, uygun yol ve araç koşulları gibi konularda uluslararası standartların uygulanması amacıyla, işveren ve işçilerin katılımıyla çalışma esnasında yaşanan karayolu trafik kazalarının azaltılmasına yönelik kamu politikalarının geliştirilmesi; 6 KP23. Karayolu güvenliği ve sağlıklı yaşam biçimi arasındaki bağlantının önemini vurgulayan çok paydaşlı savunuculuk faaliyetleri ve sosyal pazarlama kampanyalarının uygulanması ve karayolu güvenliği risk faktörleri ile önleyici tedbirler konusunda farkındalığın arttırılması; KP24. Risk faktörlerinin farkında olunmasının yanısıra huzurlu bir karayolu ve sosyal çevrenin oluşturulması amacıyla tüm yol kullanıcılarını sorumlu davranmaya teşvik etmek için kapsamlı, kapsayıcı ve kanıta dayalı, hayat boyu öğrenme ve sınanma temelinde gerçekleştirilen eğitim-öğretim programlarının hayata geçirilmesi ve uygulanması; Kaza sonrası müdahale ve rehabilitasyon hizmetlerinin geliştirilmesine yönelik faaliyet önerileri KP25. Uygun bir mevzuatın hayata geçirilmesi, kapasite geliştirme ve tüm sağlık hizmetlerine zamanında ulaşımın sağlanması vasıtasıyla; acil sağlık hizmetleri, kaza sonrası acil müdahale ve travma tedavisi için hastanede ve evde travma tedavisi gibi konular da dahil olmak üzere, sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi; KP26. Trafik kazası nedeniyle yaralanmış veya sakat kalmış kişilerin iş hayatı dâhil olmak üzere erken rehabilitasyonun ve sosyal hayata yeniden dönmesinin ve karayolu trafik kazası mağdurlarına ve ailelerine kapsamlı bir destek verilmesinin sağlanması; Küresel karayolu güvenliğine ilişkin işbirliği ve koordinasyonun güçlendirilmesine yönelik faaliyet önerileri KP27. 2011-2020 Karayolu Güvenliği Eylem On Yılı Küresel Planı ve 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi doğrultusunda en iyi uygulamaların ve edinilen tecrübelerin paylaşılması, bilgi aktarımı yenilikçi ve sürdürülebilir teknolojilere ulaşımın teşvik edilmesi ve kapasite oluşturma çalışmaları için hükümetlerin ve karayolu güvenliği kuruluşlarının faaliyetlerini ulusal işbirliği çerçevesinde sürdürmeye ve geliştirmeye davet edilmesi; KP28. Küresel, bölgesel, ulusal ve yerel düzeyde araştırma ve politika uygulamalarının desteklenmesine yönelik karayolu için fon sağlama ve yenilikçi fon sağlama modellerinin elde edilmesi amacıyla özellikle vakıf camiasının ve ilgili paydaşların davet edilmesi; KP29. Karayolu trafik kazalarını ve ölümlerini azaltmak için ulusal bölgesel ve küresel hedeflerin geliştirilmesi amacıyla mevcut mekanizmalar yoluyla şeffaf, sürdürülebilir ve katılımcı bir sürecin tüm paydaşlar ile birlikte yürütülmesi yoluyla DSÖ’nün diğer Birleşmiş Milletler kuruluşları ve Birleşmiş Milletler bölgesel komisyonlarıyla işbirliği içerisinde faaliyet göstermeye ve karayolu güvenliğine ilişkin sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin (SKH) tanımlanması ve gösterge olarak belirlenmesine vesile olacak süreçte yer almaya davet edilmesi; KP30. Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun Üye Devletleri iş bu Deklarasyonun içeriğini imzalamaya davet etmesi. 7