ÇOCUKLARDA HEPATİT A ENFEKSİYONU Açıklama: Hepatit A, halk arasında bulaşıcı sarılık adıyla bilinen bir karaciğer hastalığıdır. Hepatit A pek çok ülkede salgınlar yapmakta ve sıklıkla görülmektedir. Özellikle küçük çocuklar ve ileri yaştaki kişiler hastalığı geçirdiğinde karaciğer yetmezliğine neden olan, ağır Hepatit A nedeniyle hayatlarını kaybedebilmektedir. Kategori: Köşe Yazıları Eklenme Tarihi: 29 Ağustos 2010 Geçerli Tarih: 19 Temmuz 2017, 02:17 Site: Dr. Savan Günay - Resmi Web Sitesi URL: http://www.savangunay.com/yazar.asp?yaziID=20 Hepatit A Hepatit A, halk arasında bulaşıcı sarılık adıyla bilinen bir karaciğer hastalığıdır. Hepatit A pek çok ülkede salgınlar yapmakta ve sıklıkla görülmektedir. Özellikle küçük çocuklar ve ileri yaştaki kişiler hastalığı geçirdiğinde karaciğer yetmezliğine neden olan, ağır Hepatit A nedeniyle hayatlarını kaybedebilmektedir. Hepatit A'nın etkeni nedir? Hepatit A'nın etkeni Hepatit A virüsüdür (HAV). Hepatit A nasıl yayılır? Hepatit A virüsü, Hepatit A geçirmekte olan kişilerin dışkısı ile yayılmaktadır. Hasta kişinin dışkısı ile atılan virüsün sağlam kişiler tarafından ağız yoluyla alınması gerekmektedir. Bu birkaç yolla olabilir, örneğin Hepatit A virüsü ile enfekte olan kişi yiyecek hazırlıyorsa ve tuvaleti kullandıktan sonra ellerini yeterli derecede yıkamadıysa ve yiyeceklere dokunduysa hepatit B virüsü kolaylıkla bulaşır. Hepatit A virüsü yiyeceklerle olduğu kadar içme suyu ile de bulaşabilmektedir. Hepatit A enfeksiyonu, hasta olan kişilerle yakın temas yolu ile veya daha nadir olmak üzere cinsel temas ile de bulaşabilmektedir. Hepatit A geçiren bir kişi ile yakın temas sonrasında hastalığın bulguları ne kadar süre sonra ortaya çıkar? Hepatit A'nın kuluçka dönemi 15-50 gün arasında değişir. Ortalama 28 gündür. Hepatit A'nın belirtileri nelerdir? Hepatit A hastalığını belirti vererek geçiren kişiler kendilerini oldukça hasta hissederler. Belirtiler ateş, iştahsızlık, bulantı, mide ağrısı, koyu renkli idrar ve ciltte ve gözlerin beyaz kısımlarında sarı renk gelişmesidir. Hastalık genellikle ani başlar ve belirtiler iki aya kadar devam edebilir. Ancak bazı kişilerde (yaklaşık %15) hastalığın belirtileri 12 aya kadar uzayabilmektedir. Hastalığı belirtili geçiren erişkinlerin %11-22'sinin hastaneye yatırılması gerekmektedir ve ortalama 27 gün işten uzak kalırlar. Hepatit A'nın belirti göstererek geçirilmesi kişinin yaşı ile ilgilidir. Çoğu zaman 6 yaşından küçük çocuklar genelde hastalığı belirtisiz geçirirken, erişkinlerin çoğunluğu (yaklaşık %70) Hepatit A enfeksiyonunu belirti vererek geçirirler. Hepatit A ne kadar ciddidir? Hepatit A oldukça ciddi olabilir. Ani gelişen karaciğer yetmezliği ile (akut fulminan hepatit) ölüme neden olabilmektedir. Bir kişi Hepatit A enfeksiyonu geçip geçirmediğini nasıl anlar? Bir kişinin Hepatit A geçirip geçirmediği sadece kan testi ile kesin olarak gösterilebilir. Hepatit A hastalığının belirtileri virüslerin neden olduğu diğer hepatitlerle benzerdir. Kan testi aynı zamanda kişinin daha önce bir Hepatit A enfeksiyonu geçirip geçirmediğini de gösterir. Hepatit A'nın tedavisi var mıdır? Hepatit A'yı tedavi edecek bir ilaç yoktur, yani Hepatit A'nın tedavisi yoktur. Yatak istirahati, sıvı takviyesi ve ateş düşürücü ilaçlar kullanılmaktadır. Hepatit A'dan korunmak mümkün müdür? Hepatit A'dan korunmanın en etkin yolu Hepatit A aşısı ile aşılanmaktır. Hepatit A enfeksiyonu geçirmekte olan bir kişi hastalığı ne kadar süreyle çevresine bulaştırabilir? Hepatit A enfeksiyonunun hasta kişi tarafından çevreye en muhtemel olarak bulaştırıldığı dönem hastalığın belirtilerinin ortaya çıkmasından iki hafta önce başlar. Açık bir şekilde, eğer kişi Hepatit A hastası olduğunun farkında değilse diğer insanlara hastalığın bulaşmasını engellemek zordur. Hastalığın bulaştırıcılığı zaman içinde azalır ve belirtiler başladıktan sonraki (ciltte ve gözlerdeki sarılık) bir hafta veya daha uzun bir süre devam eder. Eğer bir kişi hepatit A'ya karşı aşılı değilse ve hepatit A geçiren bir kişi ile yakın temasta bulunursa ne yapmalıdır? Aşılı olmayan bir kişi Hepatit A virüsü ile temas ettiğini düşünüyorsa hemen doktora başvurmalıdır. Gerçekten Hepatit A virüsü ile karşılaşmış olma ihtimali varsa kişiye immün globulin (insanlardan alınan ve Hepatit A'ya karşı koruyucu antikorlarıda içeren konsantre antikorlar) verilebilir. Bu koruyucu antikorlar Hepatit A hastalığının gelişmesini engelleyebilir. Hepatit A immünglobulininin, virüsle karşılaşmadan sonraki iki hafta içinde uygulanması gerekmektedir. İmmünglobulin karşılaşma sonrası ne kadar kısa süre içinde uygulanırsa hastalıktan koruma ihtimali o kadar yüksek olur. Hepatit A enfeksiyonu birden fazla kez geçirilebilir mi? Hayır. Kişi birkez Hepatit A geçirdiğinde, hastalığa karşı bağışıklık kazanır ve tekrar hastalığa yakalanmaz. Hepatit A virüsünün Hepatit B ve Hepatit C virüslerinden farkı nedir? Hepatit A, B ve C virüslerinin hepsi karaciğere saldıran ve birbirlerine benzer belirtilere neden olan virüslerdir. İnsanlar Hepatit A virüsünü hastalığı geçiren kişiyle yakın temas veya yiyecek ve içecekler yoluyla alır. Hepatit B ve C virüsleri ise hasta kişinin kanı veya vücut sıvılarının hasta olmayan bir kişinin kan akımına ulaşması yoluyla bulaşır. Hepatit B ve C virüsleri hayat boyunca devam eden karaciğer problemlerine neden olabilirken Hepatit A hayat boyu süren bir enfeksiyona neden olmaz. Hepatit A ve B'nin aşısı vardır ancak şu an için insanları Hepatit C'den koruyabilecek bir aşı yoktur. Eğer bir kişi daha önce bu hepatitlerden herhangi birisini geçirmişse, bu diğerlerini geçirmesini engellemez. Diğer Hepatitleri de geçirebilir. Dr.Savan Günay Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı