Word`e Aktar - Dr. Savan Günay

DÖKÜNTÜLÜ HASTALIKLAR(5. VE 6. HASTALIK)
Açıklama: Çocukluk çağında sık görülen enfeksiyonların başında viral döküntülü hastalıklar gelir.
Kızamık,suçiçeği,kızamıkçık gibi bir kısmı iyi bilinen ve aşıları olan hastalıklardır.
Kategori: Köşe Yazıları
Eklenme Tarihi: 30 Ağustos 2010
Geçerli Tarih: 19 Temmuz 2017, 02:17
Site: Dr. Savan Günay - Resmi Web Sitesi
URL: http://www.savangunay.com/yazar.asp?yaziID=24
Çocukluk çağında sık görülen enfeksiyonların başında viral döküntülü hastalıklar gelir.
Kızamık,suçiçeği,kızamıkçık gibi bir kısmı iyi bilinen ve aşıları olan hastalıklardır.
Çocukluk çağında sık görülen enfeksiyonların başında viral döküntülü hastalıklar gelir.
Kızamık,suçiçeği,kızamıkçık gibi bir kısmı iyi bilinen ve aşıları olan hastalıklardır.
Streptokokların neden olduğu kızıl ise bakteriyel bir hastalıktır. Ayrıca çok sayıda hafif seyirli viral döküntülü
hastalıklar vardır ki bunların ismi pek bilinmez,diğer hastalıklarla karıştırılırlar.Çok hafif seyirli ve sonucu iyi
olan bu hastalıkların aşıları da yoktur.Ben burada klinik seyri ve görünümü ile en sık karşılaştığımız iki
tanesinden bahsedeceğim ;
Eritema İnfeksiyozum ( 5. Hastalık )
Genellikle 5-15 yaş arası çocuklarda görülen Parvovirüs B19’un neden olduğu bir hastalıktır. Kızlarda
görülme sıklığı biraz daha fazladır. İnkübasyon dediğimiz kuluçka süresi 4-21 gün(ortalama 7-10) olup
belirtisiz(subklinik) seyri fazla olan bir hastalıktır.Temastan yaklaşık bir hafta sonra hafif klinik öncesi
bulgular(prodromal septomlar)ortaya çıkar.Bunlar baş ağrısı,ateş,boğaz ağrısı,burun akıntısı,kaşıntı,karın
ağrısı,eklem ağrısı gibi yakınmalardır.Eklem ağrısı genellikle yetişkin kadınlarda %50 oranında ve
parmaklarda görülür.Yaklaşık 7 günlük bir bulgusuz dönemden sonra tipik ve 3 aşamalı bir döküntü
ortaya çıkar.Önce yüzde tokat yemiş çocuk görünümü olarak tarif edilen kızarıklık ve ağız çevresinde
solukluk görülür.1-4 gün sonra gövde,kol ve bacakların gövdeye yakın kısımlarında dantel görünümünde
pembe-kırmızı döküntü gelişir.Üçünde dönemde ise kaybolan döküntünün haftalar veya aylar sonra
egzersiz,tahriş,banyo ve güneşe çıkma gibi uyaranlarla tekrarlaması söz konusudur.Döküntü özellikle
yetişkinlerde kaşıntılıdır.Ev içi temaslarda bulaşma riski %30-50 dir.Daha çok kış ve ilkbahar aylarında ve 4-7
yılda bir salgınlar yapar.Bulaşma genellikle solunum yolu salgılarıyladır.
Atıklarla,kan nakli veya anneden bebeğe geçiş şeklinde de bulaşma bildirilmiştir.Döküntülerin tipik olması ve
hastalığın sonucunun iyiliği nedeniyle laboratuar testi gerekmez.Akyuvar(Lökosit)sayısı genellikle
normaldir,hafif eozonofil (Alerjide önemli rol oynayan bir çeşit akyuvar hücresidir.) sayısında artış
görülebilir.Bununla birlikte gebelik,artrit (eklem enfeksiyonları) ,hemolitik anemi varsa kan testleri gerekli
olabilir.Böyle döküntülü bir hastalık olduğunda kızamık,kızamıkçık,rozeola infantum,kızıl,enteoviral
döküntüler,SLE(sistemik lupus eritematosis),ilaç döküntüleri ve alerjik döküntülerden ayırt edilmelidir.
Hastalığın özgül tedavisi yoktur.Bulgulara yönelik tedavi uygulanabilir.Ateş düşürücü,kaşıntı önleyici
ilaçlar,sıcaktan ve güneş ışığından uzak tutulmaları uygun olur.Hastalıktan korunmak için izolasyona gerek
yoktur.Hastalarla temastan kaçınma,el yıkama yeterlidir.Çoğunlukla döküntü çıktığında bulaştırıcılıkta zaten
kaybolmuştur.
Roseola İnfantum ( 6. Hastalık )
Dört yaşına kadar hemen hemen çocukların tamamının geçirdiği ve ömür boyu bağışıklık bırakan döküntülü
bir hastalıktır. Yaklaşık 3 gün süren yüksek ateşin arkasında ortaya çıkan pembe makülopopüler
döküntü ile karakterize bir çocukluk çağı hastalığıdır.Herpesvirüs tip 6’nın neden olduğu bilinmektedir.İyi
huylu olup en sık 9-21 aylık çocuklarda ilkbahar ve sonbahar mevsimlerinde görülür.Kız ve erkek çocuklarda
görülme sıklığı aynıdır.Yaklaşık 3 günlük yüksek ateşin normale dönmesinden hemen sonra makülopopüler
veya eritematöz döküntü ortaya çıkar.Gövdeden başlayan döküntü boyun,kol ve bacaklara yayılır.Üzerine
basmakla kaybolur,kaşıntılı değildir.2 gün içinde de iz bırakmadan ve tekrarlamadan kaybolur.Belirtisiz
kuluçka döneminde çocukta öksürük ve huzursuzluk vardır.İlaveten ishal,fontanel (bıngıldak) belirginliği
yumuşak damakta ve uvulada eritematöz papüller ( Nagayama spots),göz çevresinde ödem,baş ve kulak
arka bölgelerde lenf bezi şişmeleri ve yutma güçlükleri daha nadiren splenomegali(dalakta
büyüme),ensefalapati ve konjuktival eritem vardır.Kuluçka süresi 5-15 (ortalama 9)gün olan bu hastalıkta en
önemli komplikasyon ateşli dönemde görülebilen febril konvilsüyonlardır.(%6-15) Ensefalit(sıklıkla viral
enfeksiyonların sebep olduğu beyin iltihabıdır.),fulminan (hızla ilerleyen) hepatit,hemofagasitik sendrom ve
dissemine enfeksiyon ise nadiren görülür.
Roseola infantum için rutin tanı testine gerek yoktur.Gerektiğinde virüs kandan izole edilebilir veya serolojik
olarak herpesvirus tip 6 IgG,IgM bakılabilir.Lökopeni bulunabilir.Bulaştırıcılık ateşli(viremi)dönemde,kişiye ve
oral sekresyonlarla olur.
Enfeksiyoz mononükleoz (öpücük hastalığı) ,eritema infeksiyozum(5.hastalık),kızamık,kızamıkçık,ilaç
döküntüsü,febrik konvülsiyon yapan diğer hastalıklar ayırıcı tanıda düşünülmelidir.Özel bir tedavi yoktur.Ateşli
dönemde ateş düşürücü bazı ilaçlar ve ılık banyolar önerilir