BÖLÜM-9 MERKEZİ İKLİMLENDİRME SİSTEMLERİNDE ARIZA BULMA HİDRONİK SİSTEMLERDEKİ PROBLEMLER •Mekanik problemler: Kısıtlanmış dolaşım, hatalı yağlama, pompa arızası, pompa gürültüleri •Elektriksel problemler: Aşırı akım, işlem durdurma ve aşırı yük rölelerinin arızası •Hava ve su problemleri: Sınırlı hava beslemesi, arızalı kontrollar, balans bozuklukları, vb. •Kondenser ve soğutma kulesi problemleri: Sistemdeki yabancı maddeler, valf arızaları, tıkanmalar, vb. MEKANİK PROBLEMLER Bir hidronik sistemdeki mekanik problemler kazan, su soğutma grubu ve dolaşım pompasından kaynaklanır. Uygunsuz yağlama yatakların aşınmasına ve gürültü oluşmasına neden olacaktır. Aşırı yağlama yağın zemini kirletmesine neden olacaktır. Aşırı gres kullanımı yatak sızdırmazlıklarını bozabilir. Bazen ilave işlem bir diğer problemi doğurabilir. Örnek olarak su kaçaklarının tamiri için silikon kullanımı, pompanın karbon salmastrasını aşındırabilir. Pompanın susuz çalışması yatakların aşırı ısınmasına ve salmastranın bozulmasına neden olabilir. Sıcak su boyleri , su soğutucu ve sirkülasyon pompaları hidrolik sistemlerde bir çok mekanik problemlerin kaynağı olabilir.bir pompanın bakımı ve yekleştirilmesi doğru olarak yapılırsa pompayı yıllarca kullana biliriz. Uygunsuz yağlama da: gürültülü çalışama ve yatak arızalarına kılavuzluk eder. Mesela aşrı yağlamada yağ damlatmasına ve zemini kaygan hale getirmesine neden olur. Bununla birlikte aşrı gresleme , yatak sızdırmazlık elemanlarının çatlamasına neden olabilir. POMPADAKİ GÜRÜLTÜLER Kapalı devreli bir sistemlerde uzaktaki bir yerdeki titreşim ve gürültü kaynağı sistem botunca iletir. Bir pompalama sisteminde gürültü devam ediyorsa, pompa boyutları yanlış seçilmiş olabilir. Pompa büyük ise kullanılacak suyun daha fazla dolaştıracaktır. Borulardaki yüksek hızlı su akışı sadece gürültüye neden olmamakla kalmaz motorun aşırı yüklenmesine yol açabilir. Elektriksel Problemler Hidrolik sistemlerde elektriksel problemler genelde termik atması yüksek akım çekmesi akım çekmesi gibi belirtilerle gösterilir. Pompa motorunu aşırı yüklenmesi, yaygın bir elektrik problemidir. Eğer motorun gövdesi aşırı sıcak veya pres bant izolasyon yanığı kokusu duyabiliyorsanız motorun aşırı yüklendiğinden şüphelenebiliriz. Hava ve Su Problemleri Bütün hidrolik sistemler havaya sahip olup bu onları bazen kullanışlı kılar bazen de zarar verir. Meselâ genişleme tankında hava olması istenilen bir olaydır. Ama hava sıcaklık yükselmesine karşı sıkıştırabilme özeliği suya kıyasla daha iyidir. Fakat hava sistemin başka yerinde su akışını engelleyerek sistemi zararlı hale getirebilir. Hava tahliye yöntemleri manuel ve otomatik olmak üzere iki şekildedir. Kondenser ve Soğutma Kulelerinin Problemleri Genelde bakım yetersizliğidir. Pislik tutucular kirlenmişse su soğutmalı kondenserler kirlerle tıkanmaya başlar ve basma hattının basıncının artmasına neden olur. Su problemleri ve su soğutma kulesindeki suya hiç kimsenin kimyasal madde katmaması sonucu oluşur ve ısı transfer yüzeyinde oluşan algler ve yosunlar ısı transfer yüzeyini gittikçe azaltır. Su beslemeli kondenserler yüksek miktarda ısı toplandığında yeterince soğuk olur fakat sıvı hattının düşmesi için onlar çok soğuk olmalıdır. Hazne suyu çok soğuk olduğundan bir by-pass ile suyun bir kısmı kondensere gitmeden dönüşe verilerek kondenser basıncını otomatik olarak ayarlanmasını sağlanır. Hava ve suda oluşan kimyasal maddeler , kirler mantarlar . vs. evaporatif kondenserleri ve soğutma kulelerini iç sistemlerden daha çok korozyona uğratmaktadır. Hidronik sistemlerde akış dengelenmesi Uygun olarak kurulmuş ve bakımı yapılan bir hidronik sistemde her terminal ünitesi sistem tasarımına uygun olarak yeteri kadar sıcak veya soğuk suya sahip olur. Akış dengeli ve sistem uygun olarak çalışıyorsa her terminal kendi soğutma yüküne uygun miktarda soğutma suyu alır. Akış balansı olmadığında diğerleri aşırı şekilde beslenirken bir terminal veya devre ünitesi yeterince su alamaz. Hava sistemindeki problemler Bir hava dağıtım sistemimdeki problemlerin en çoğu elektriki veya pnömatiğe kıyasla daha çok mekanik arızalardır. Sistemde problem oluştuğunda onların kaynakları sistem elemanlarından birisidir. Fan veya kanallardaki problemler daha çok yetersiz bakımdan kaynaklanır. Fan yağlama yetersizliğine örnek olarak yatakların yanmasına neden olur. Görüldüğü gibi problemler genelde bakımsızlıktan kaynaklanıyor. Bütün bunlar uygun bakım yapılarak önlene bilir. Dengelenmiş bir hava sisteminin oluşturulması Üç temel öğeye dayanır. Kanallardaki ve çıkışlardaki hava akışlarını ve sıcaklıkları ölçmek. Ölçülen sıcaklık ve akış değerlerini sistem tasarım değerleri ile karşılaştırmak. Fan hızını, damperleri ve registerleri ayarlayarak hava akışı hızını düzeltmek. Fanın Ayarlanması Fan dağıtım sistemi büyük debi gerektirdiğinde fan hızı otomatik olarak artıran fan veya daha büyük bir fan tesis etmeyi düşüneceksiniz. Bunlardan birinin veya diğerinin yapıldığından mutlaka emin olmalısınız. Motor kendi etiketi üzerindeki güçten fazlasını çekemez aksi halde arızalar meydana gelir. Kanat problemleri Fanların gelişi güzel çalışmalarını ortak nedenlerinden bir tanesi dengesi bozuk kantlardır. Kalın toz tabakaları varsa bu durumda ağırlık dolayısıyla fanın dengesini kaybetmesi söz konusudur.bu durumda fanı temizlemek gerekir. Böyle durumlarda bir uzman tarafından balansı yeniden ayarlattırmak veya fanın pervanelerini değiştirin Kayış kasnak tertibatı ile ilgili problemler Vantilatörün bulunduğu bölgelerde kayış kasnak tertibatının sık sık düzenli bir şekilde muayene edilmesi gerekir. Makaraların kayışların veya kavramaların muayenelerini de unutmamak gerekir. Çoğu kayış sisteminde bir kayışın dahi bakımına ihtiyacı varsa bu taktirde bütün katış tertibatını birbiri ile uyumlu olması için hepsini değiştirmek gerekir.