SALMONELLA PCR TEST ÇEKİNCELERİNE YANIT PCR genetik bir test olup, bir canlıya ait ve sadece ona özgü (spesifik) belli bir gen segmentini (DNA parçacığını) arttırmaya (amplifiye etmeye) yönelik olarak uygulanır. Arttırmadaki amaç, bu spesifik DNA parçacığını gözlenebilir düzeye getirmektir. İnsan ve hayvan Salmonella taramalarında PCR kullanımına ilişkin bilgiler,literatürlerde rahatlıkla bulunabilir yaygınlıktadır. Uygulanan PCR’da iki yönden çekince duyulur: * Bunlardan birincisi, ölü bakteriye ait geni attırmak ve dolayısıyla infeksiyonla ilgili olmayan ölü bakteriyi tanımlamaktır. Bu yanlış tanı, genellikle aranan bakterinin, konumuz Salmonella olduğu için Salmonella’nın, ön zenginleştirmesi yapıldıktan sonra PCR uygulanmasıyla önlenebilir. *İkincisi ise, aranan gen segmentinin Salmonella’ya biyolojik olarak yakın ve onunla aynı florada bulunan diğer bakterilerde de bulunma olasılığıdır. Bu durum ise sadece Salmonella’ya ait ve diğer bakterilerde bulunmayan bir gen segmenti hedeflenerek engellenebilir. Bu bölgenin seçiminde, “gen analiz” programları kullanılır ve bu bölgeyi amplifiye etmeye yönelik spesifik DNA parçacıkları (primerler) seçilir. Bu primerler sadece ve sadece Salmonella’ya ait seçilen gen parçacığını arttırırken, aynı floradaki diğer bakterilerin DNA’ları ile hiçbir ilişki kurmazlar. Bu bakterilere örnek olarak, Citrobacter , Proteus , Providencia , Shigella türlerini ve diğer bir çok Enterobactericeae familyasındaki bakteri genuslarını verebiliriz. Salmonella taramalarında,PCR’da aranan sipesifik bölgelerden birisi de Salmonellaların invazyonundan sorumlu olan “invA” bölgesidir. Bu bölgenin özgün bir kısmını arttırmaya yönelik primerler Galan ve ark. tarafından tanımlanmış ve Rahn ve ark. tarafından da test edilmiştir. Bu çalışmalar sonucunda, invA geninin 241bp büyüklüğündeki taranan bölgesinin başka hiçbir bakteri ile (özellikle Citrobacter, Proteus, Providencia, E.coli v.b)yanlış bir reaksiyon vermediği, dolayısıyla yanlış bir tanıya neden olmadığı ortaya çıkarılmıştır. Bizim araştırmalarımızda da “invA”geni temel alınmış, gerek deneysel ve gerekse doğal örneklerle yapılan çalışmalarımızda hiçbir kros-reaksiyona (Aynı flora yada değişik floralardaki bakterilerle) rastlanmamıştır. Çalışmalarımız ve testlerin geliştirilmesi,TÜBİTAK-TOGTAG/TARP 2201 No.lu proje ile ve İONTEK BİYOTEKNOLOJİ LTD.tarafından desteklenmiştir.Araştırmalarımızın ve yaptığımız teslerin bazıları ile verileri dünyaca ünlü ve en saygın sayılan mikrobiyoloji dergisi (Journal of Clinical Microbiology, Letters in Applied Microbiology) yayınlanmış ve bir kısım bölümleri ise Kanatlı Hayvan Hastalıkları dergilerinde (Avian Diseases) 2003 yılında basımı proğrama alınmıştır. Yukarıdaki dergilerde yayınlanan makalelerimizde, Salmonella PCR testinin özgünlüğünün daha ileri garantilenmesi için başka bir çok parametre ile de oynanmış ve test kafalarda hiçbir soru işaretine yer vermeyecek yapıda optimize edilmiştir. Bu parametrelerin en önemli ikisi şunlardır: 1) PCR’da sıcaklık artış ve azalışlarının çok hızlı olması sağlanarak, primerlerin yanlış bir DNA parçacığı ile rastgele birleşme olasılığı engellenmektedir. 2) PCR sonrası ürünün spesifikliğini teyit etmek için PCR testi prob-spesifik hale getirilmiş ve ayrıca prob birleşme özgünlüğünü de test etmek için “Ürün erime analizi” (temparature of melting analysis)’nden yararlanılan bir sistem geliştirilerek kullanılmaktadır. Bu bilgiler ışığı altında, gelecekteki soruların yanıtı için haberleşebilmeyi umarım. Prof. Dr. K. Tayfun Çarlı Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Görükle kampusü 16059 Bursa E-mail:[email protected] Tel:0.224.4429200-137 0.224.4428502 Literatür RAHN, K., De Grandis S. A., Clarke R. C., McEwen S. A., Galan J. E., Ginocchio C., Curtis R. III, and Gyles C. L. Amplification of an invA gene sequence of Salmonella typhimurium by polymerase chain reaction as a specific method of detection of Salmonella, Molecular and Cellular Probes, 6, 271-9, (1992). EYIGOR A., Carlı K. T., and Unal C. B. Implementation of Real-Time PCR to Tetrathionate Broth Enrichment Step of Salmonella Detection in Poultry, Letters in Applied Microbiology, 34, 37-41 (2002). CARLI K.T., Caner V., Eyigor A., Unal, C.B., Rapid identification of Salmonella colonies by the Polymerase Chain Reaction. Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 25, 717-20, (2001). CARLI, K.T., Unal, C.B., Caner, V., Eyigor, A. Detection of Salmonella in chicken feces by a combination of tetrathionate broth enrichment, capillary PCR and capillary gel electrophoresis, Journal of Clinical Microbiology, 39, 1871-6, (2001). EYIGOR A., CARLI K.T. Rapid Detection of Salmonella from Poultry by Real-Time PCR with Fluorescent Hybridization Probes, Avian Diseases, (2003) Basıma kabul edildi.