Hipoglisemi Giriş Hipoglisemi kişinin kan şekerinin (glikoz) anormal

advertisement
Hipoglisemi
Giriş
Hipoglisemi kişinin kan şekerinin (glikoz) anormal derecede düşük olması halinde
meydana gelen bir rahatsızlıktır. Bu durum genellikle Tip 1 diyabetli hastalarda
görülür.
Glikoz düzeyinin çok düşük olması tehlikelidir çünkü beyin tek enerji kaynağı olarak
sürekli glikoza bağımlıdır.
Hipoglisemi genellikle çok fazla diyabet ilacı almış, öğün kaçırmış ya da boş
mideyle alkol alan diyabetlilerde görülür.
Hipoglisemi atağı (“hipo”) bilinç kaybına neden olabilir ve bu sırada oksijensiz
kalan beyin zarar görebilir. Neyse ki insanlar kan şekeri düzeylerinin çok düşük
olduğunu fark ederler ve bu da karbonhidrat yönünden zengin bir şeyler yiyip
içmelerine zaman tanır.
Belirtiler
Hipoglisemi belirtileri arasında baş ağrısı, zihinsel konfüzyon (agresif davranışlar
da buna dâhildir), yuvarlayarak konuşma, anormal davranışlar, hafıza kaybı,
uyuşukluk, çift görme ve geçici felç ve nöbetler sayılabilir.
Eğer hipoglisemikseniz, titreme, halsizlik ve çarpıntı ve aşırı terleme gibi belirtiler
de yaşayabilirsiniz.
Zaman zaman mantıksız ve tutarsız davranışlar da görülebilir ve bunlar
sarhoşlukla karıştırılabilir.
Nedenleri
Hipoglisemiye düşük kan şekeri düzeyleri neden olur.
Tip 1 diyabetli hastalar için, doğru kan şekeri düzeyini muhafaza etmek için enjekte
edilen insülinle yenen gıda arasında bir denge sağlanmalıdır.
Tip 2 diyabetli hastaların çoğu beslenmelerine dikkat ederek diyabetlerini kontrol
edebilmekle birlikte, insülin alan tip 2 diyabetliler de vardır ve bunlar da “hipo” riski
(hipoglisemi atağı) altındadır.
Nadir olgularda, hipoglisemi karaciğer, böbrek ve endokrin sistem bozukluklarıyla
birlikte görülebilir. Vücudun başka bir bölgesinde gelişmiş bir tümör de hipoglisemi
sebebi olabilir.
Page 1 of 3
Hypoglycaemia | Turkish |Translated 04/08
© Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008
Hipogliseminin çok fazla miktarda alkol alındığında da meydana gelebildiği
bilinmektedir. Ayrıca kinin (sıtma), salisilatlar (romatik hastalıklar) ve propranolol
(yüksek tansiyon) gibi belli ilaçları alan insanlarda da görülebilir.
Tanı
Hipoglisemik atak (“hipo”) kanda çok fazla şeker olması anlamına gelen
hiperglisemiyle karıştırılabilir. Emin değilseniz, kişiye daima çikolata veya bir
bardak meyve suyu gibi şeker içeren bir şeyler verin. Bilinci tam olarak açık olduğu
sürece bunun hiçbir zararı olmaz.
Dikkat etmeniz gereken bazı erken uyarı işaretleri vardır. Bunlar zayıf hissetme
(ayaklarının üzerinde duramama), terleme, açlık hissi, dudakların titremesi, yüzün
solması, çarpıntı (düzensiz veya hızlanmış kalp atışı), ve şaşkın ve huzursuz
hissetmedir.
Kan şekeriniz GP’niz tarafından tahlil edilmek üzere kan örneğiniz alınarak
ölçülebilir.
Tedavi
Tip 2 diyabetli hastalarda “hipo” görülme riski çok düşüktür çünkü bu kişiler
diyabetlerini beslenme şekilleriyle kontrol altına alırlar.
"Hipo”nun acil tedavisi atağı sonlandırmak üzere şeker içeren bir şeyler yemek
veya içmektir. Bu durum için ideal yiyecek veya içeceklere örnek olarak şekerli bir
bardak meyve suyu, şekerlemeler, çikolata, bisküvi, tatlılar, glikoz tabletleri veya
dekstroz jeli verilebilir.
Tatlı bir şeyler yemek şekerin kanınıza karışmasını sağlayarak kan şekeri
düzeyinizin normale dönmesine yardımcı olur. Ancak, kan şekeriniz normale
döndükten sonra, kan şekeri düzeyinizi sabitlemek için muz veya bir sandviç gibi
daha uzun süre etkili (yavaş kana karışan) karbonhidratlı gıdalar almanız gerekir.
Tip 1 diyabetliyseniz, yanınızda daima glikoz jeli veya şekerli gıdalar taşımanız
gerekir. Tip 1 diyabetli hastalarda “hipo” görülme riski tip 2 diyabetli hastalara göre
daha fazladır.
Acil durum halinde, özellikle kişi bilincini yitirmişse glukagon hormonu içeren
iğneler kullanılabilir.
Korunma
Hipoglisemik atağın önüne geçmenin en güvenli yolu kan şekeri düzeyinizi sürekli
olarak kontrol etmek ve erken belirtileri nasıl fark edeceğinizi bilmektir.
Düzenli yemek yediğinizden ve öğün atlamadığınızdan emin olun. Ayrıca, glikoz
düzeylerinizi düşüreceğinden aşırı alkol almaktan da kaçının.
Page 2 of 3
Hypoglycaemia | Turkish |Translated 04/08
© Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008
Tip 1 diyabetli çocukların ebeveynleri genellikle hipoglisemi belirtilerini hemen fark
ederler. Ancak, çocukların kendi başlarınayken hipoglisemi belirtilerinin gelmekte
olduğunu hissetmeleri ihtimaline karşı, yanlarında daima bir kutu meyve suyu veya
çikolata taşıdıklarından emin olun.
Diyabetli kişilerin hastalıklarını belirten bir kart taşımaları önerilir, böylece bir sorun
olduğunda bu insanlara kolaylıkla ve etkin bir şekilde yardım edilebilir.
Komplikasyonlar
“Hipo” kendi başına vücut için tehlikeli bir durum değildir ancak bilinç kaybı
boğulmaya neden olabileceğinden tehlike teşkil eder. Bu nedenle kendinizi kötü
hisseder hissetmez şekerle “hipo”nun önüne geçmeniz önemlidir – gecikmeniz
halinde bilincinizi kaybedebilirsiniz.
Kişinin “hipo” sonucu bilincini yitirdiği acil durumlarda, glukagon hormon iğnesi
yapılmalıdır. En iyisi bunun ne yapılması gerektiğini bilen bir aile üyesi, arkadaş
veya eğitimli sağlık personeli tarafından yapılmasıdır.
Alkol de vücudunuzun glikoz salgılama yeteneğini etkileyebilir. Tip 1
diyabetliyseniz, günde en fazla 2-3 ünite alkol almanız ve alkolün ardından aperatif
bir şeyler yemeniz önerilir.
Güvenilir çeviri hizmeti
NHS Direct telefon ettiğinizde sadece birkaç dakika içinde pek çok dilde size
güvenilir çevirmenler sağlayabilir.
3 adımlık kılavuzumuzu takip edin:
Adım 1 - NHS Direct’i 0845 4647 numaralı telefondan arayın
Adım 2 – Aramanız yanıtlandığında, kullanmak istediğiniz dilin İngilizcesini
belirtin. NHS Direct’in size ihtiyaç duyduğunuz bilgi ve tavsiyeyi vermesine
yardımcı olacak çevirmene bağlanana kadar hattan ayrılmayın.
Adım 3 - Veya bir arkadaşınızdan ya da yakınınızdan sizin yerinize arama
yapmasını rica edebilirsiniz. Neden aradığınızı açıklamak üzere bir
çevirmene bağlanana kadar hattan ayrılmayın.
Page 3 of 3
Hypoglycaemia | Turkish |Translated 04/08
© Queen’s Printer and Controller of HMSO 2008
Download