9. Sınıf Biyoloji Öğrenci Çalışma Kitabı Yazarlar

Biyoloji - Ünite 1: Hücrenin Temel Yapısı
9. Sınıf Biyoloji Öğrenci Çalışma Kitabı
Bu kitap Bilkent Universitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, CTE 504 Material
Design dersi için, Elif Şengün, Hilal Şener ve Rükiye Altın tarafından 20102011 akademik yılı bahar döneminde hazırlanmıştır.
Amacımız, öğrendiğimiz öğretim teknolojilerini, bilgisayar dışındaki diğer
branşlarda nasıl kullanılabilirliğini göstermek.
Hazırladığımız Öğrenci, Öğretmen ve Çalışma Kitapları için kullandığımız
yazılı ve görsel kaynakların tümü Öğrenci Kitabının sonuna eklenmiştir.
Bu kitap örnek olarak hazırlandığı için, telif haklarından dolayı çoğaltılması
veya herhangi bir şekilde kullanılması
yasaktır.
Yazarlar
Rükiye ALTIN
Elif ŞENGÜN
Hilal ŞENER
Basım Yeri
Kılavuz Kırtasiye, Tandoğan, ANKARA
Basım Tarihi
9 Mayıs 2011
Kapak Tasarımı
Rükiye ALTIN
Elif ŞENGÜN
Hilal ŞENER
Bilkent Üniversitesi CTE503 Materyal Tasarımı ve Kullanımı dersi için yalnızca 1 adet
olarak basılmıştır.
Copyright © CTE, Bilkent Üniversitesi
2
Biyoloji - Ünite 1: Hücrenin Temel Yapısı
3
Biyoloji - Ünite 1: Hücrenin Temel Yapısı
4
Biyoloji - Ünite 1: Hücrenin Temel Yapısı
İçindekiler
“BİÖ” Aktivitesi ............................................................................................................ 6
Hücre ile ilgili ÖSS Soruları ........................................................................................ 7
Organel Bulmaca ...................................................................................................... 14
Hayvan Hücresindeki Organelleri Pekiştirelim .......................................................... 15
Bitki Hücresini Renklendirelim .................................................................................. 16
Hücre Hikayem ......................................................................................................... 17
Cevap Anahtarı......................................................................................................... 18
5
Biyoloji - Ünite 1: Hücrenin Temel Yapısı
“BİÖ” Aktivitesi
Aktivite
1
Aşağıda verilen tabloyu üniteye başlamadan önce bir göz atın.
Yapmanız gerekenler “Hücre” konusu ile ilgili neler bildiğinizi “B Neler
Biliyorum?” sütununa ve neler öğrenmek istediğinizi “İ Neler Öğrenmek
İstiyorum?” sütununa yazmak. Tabloda istenilen ilk iki sütunu doldurduktan
sonra belirdilen yerden sayfayı yırtıp öğretmeninize veriniz. Ünite sonunda
öğretmeniniz size bu aktivite kağıdını tekrar dağıtıp “Ö Neler Öğrendim?”
kısmını doldurmanızı isteyecektir. Böylelikle ünitenin başında ve sonunda
öğrenme sürecinizi görebilirsiniz.
B
İ
Ö
Neler Biliyorum?
Neler Öğrenmek
Neler Öğrendim?
İstiyorum?
6
Biyoloji - Ünite 1: Hücrenin Temel Yapısı
Aktivite
2
Hücre ile ilgili ÖSS Soruları
Hücre ile ilgili ÖSS soruları aşağıda verilmiştir. Eğer sorularla ilgili almak istediğiniz
notlar varsa, sizing için ayrılmış olan not kutularına yazabilirsiniz.
1. Bir hücrenin bir molekülü pasif taşıma (difüzyon) ile içine
alamamasının nedeni aşağıdakilerden hangisi olabilir?
A) Hücrede ATP miktarının az olması
B) Hücrede ilgili enzimin bulunmaması
C) Molekülünün hücre içindeki derişiminin az olması
D) Molekülünün suda çözünür olması
E) Molekülün yapısının büyük olması
Not:
2. Protein sentezi – ribozom ilişkisinin benzeri aşağıdakilerin
hangisinde yoktur?
A)
B)
C)
D)
E)
Fermantasyon – Sitoplazma
Salgı – Golgi Aygıtı
Sindirim – Mitokondri
ATP Sentezi – Kloroplast
Protein Sentezi – RNA
Not:
7
Biyoloji - Ünite 1: Hücrenin Temel Yapısı
3. Aşağıdaki özelliklerden hangisi/hangileri canlıların tümünde bulunur?
I. Enzim kullanabilme
II. Mitokondriye sahip olma
III. Nükleotidlere sahip olma
A) Yalnız I
B ) Yalnız II
D) I ve II
C) Yalnız III
E) I ve III
Not:
4.
Canlılarda görülen;
I. DNA’sını eşleyerek kendine benzer yeni organizmalar meydan
getirme
II. Aldığı besini kendine özgü moleküller haline getirme
III.Hücredeki büyük organik molekülleri basit moleküllere ayrıştırma
Olaylarından hangileri hem çok hücreli organizmaların her bir
hücresinde hem de bir hücreli organizmalarda gerçekleşir?
A) Yalnız I
B) Yalnız 2
D) II ve III
E) I-II-III
A) yalnız I
B )yalnız II
D) I ve II
E)II ve III
C) I ve II
Not:
cevap: E (1996)
8
C)yalnız III
Biyoloji - Ünite 1: Hücrenin Temel Yapısı
5. Hücrede DNA’nın kendini eşleyebilmesi için,C,H,O,N,P
elementlerinin de kullanıldığı,
I . Deoksiribozların sentezlenmesi
II. Organik bazların sentezlenmesi
III. Nükleotitlerin sentezlenmesi
IV. Fosfatların nükleotitleri bağlaması
V . Nükleotitlerin hidrojen köprüsüyle üç boyutlu yapıyı kazanması
gibi bazı olaylar gerçekleşir.
Bunlardan azotun kullanıldığı ilk metabolik olay ve DNA’nın işlerlik
kazandığı olay aşağıdakilerden hangisinde birlikte verilmiştir?
A ) I ve IV
B) II ve III
D) III ve IV
C) II ve V
E) III ve V
Not:
6. Aşağıdakilerden hangisi hücre yapısını göstermez?
A) Bakteri
B) Virüs
C) Terliksi Hayvan
E) Kamçılı Hayvan
D) Amip
Not:
9
Biyoloji - Ünite 1: Hücrenin Temel Yapısı
7. Canlıların
rastlanmaz?
hücre
A) Glikoz
zarında
aşağıdaki
hangisine
C) Yağ
B) Protein
D) Kitin
moleküllerden
E) Glikoprotein
Not:
8. Aşağıda hangi hücre zarının en önemli özelliğidir?
A)
B)
C)
D)
E)
Çok ince oluşu
Protein kapsaması
Seçici geçirgen oluşu
Lipid kapsaması
Suyu geçirebilmesi
Not:
9. Aşağıdaki yapılardan hangisi koful oluşturmaz?
A) Çekirdek Zarı
B) Golgi Aygıtı
D) Endoplazmik Retikulum
Not:
10
C) Ribozom
E) Hücre Zarı
Biyoloji - Ünite 1: Hücrenin Temel Yapısı
10. Aşağıdaki hangilerinde, golgi aygıtına rastlanmaz?
I . Hayvan Hücresi
II. Bitki Hücresi
III. Bakteri Hücresi
A) I, II ve III
D) Yalnız III
B) II ve III
C) I ve III
E) Yalnız II
Not:
11. Aşağıdaki hücre yapılarından
görev,kendisiyle ilgili değildir ?
A)
B)
C)
D)
E)
Ribozom
Golgi Aygıtı
Lizozom
Endoplazmik Retikulum
Sentrozom
hangisinin
karşısında
verilen
– protein sentezi
– selüloz sentezi
– protein sindirimi
– madde taşıma
– lipid sindirimi
Not:
12. Fagositoz yapabilen hücrelerde, aşağıdaki yapılardan hangisine
rastlanmaz?
A) Sentrozom
B) Ribozomda
C) Lizozom
E) Hücre Çeperi
D) Besin Kofulu
Not:
11
Biyoloji - Ünite 1: Hücrenin Temel Yapısı
13.
Deniz suyunda yaşıyan tek hücreli canlılarda
organellerden hangisinin bulunması gerekli değildir?
A) Koful
D)
B) Mitokondri
Çekirdek
aşağıdaki
C) Rizozom
E) Hücre Zarı
Not:
14. Gelişmiş yapılı bir hücrede hidrolitik enzimlerinin yoğun olarak
bulunduğu organel aşağıdakilerden hangisidir?
A) Rizozom
D)
B) Lizozom
Golgi Aygıtı
C) Endoplazmik Retikulum
E) Mitokondri
Not:
15. Bir çeşit toprak altı yumru gövde olan patateste, aşağıdaki
organellerden hangisinin sayıca daha fazla olması beklenir?
A) Lizozom
D)
B) Lökoplast
Kloroplast
C) Rizozom
E) Sentrozom
Not:
12
Biyoloji - Ünite 1: Hücrenin Temel Yapısı
I.
İnorganik elementlerden organik molekül sentezleyebilme.
II.
Kendine özgü molküllleri sentezleyebilme.
III.
Yapılarındaki karmaşık molekülleri temel yapıtaş moleküllerine
ayırabilme.
16. Yukarıdakilerden hangileri ototrof ve hetotrof canlıların ortak
özellikleridir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
C) Yalnız III
Not:
17. Ökaryot hücrelerde gerçekleşen,
I. Aktif taşıma
II. RNA sentezi
III. Protein sentezi
IV. DNA eşlenmesi
A) I ve II
B) I ve III
D) I, III ve IV.
C) II ve III
E) I, II, III ve IV.
Not:
13
Biyoloji - Ünite 1: Hücrenin Temel Yapısı
Aktivite
3
Organel Bulmaca
Aşağıdaki tabloda verilen organelleri şekildeki harflerle eşleştirip, bulduğunuz
organellerin yerlerini, işlev ve özelliklerini tabloda belirtilen yerlere yazınız.
Organeller
Şekildeki
Yeri(Harf)
Hücre zarı
Mitokondri
Sentriyol
Çekirdek
Sitoplazma
Ribozom
Granüllü endoplazmik
retikulum
Granülsüz endoplazmik
retikulum
Koful
Golgi aygıtı
Lizozom
14
Özellik ve İşlevleri
Biyoloji - Ünite 1: Hücrenin Temel Yapısı
Aktivite
4
Hayvan Hücresindeki Organelleri Pekiştirelim
Yandaki şekilde hayvan hücresinin bazı organelleri çizilmiştir. Geriye kalan aşağıda
verilen organelleri yan taraftaki
hayvan hücresine çiziniz
Mitokondri
Çekirdek
Ribozom
Hücre zarı
Endoplazmik retikulum
15
Biyoloji - Ünite 1: Hücrenin Temel Yapısı
Aktivite
5
Bitki Hücresini Renklendirelim
Aşağıda şekli verilen bitki hücresi ile ilgili olarak isimleri verilen organelleri istenen
renkler ile boyayınız.
 Hücre zarı (kırmızı)
 Hücre duvarı (turuncu)
 Golgi Aygıtı (koyu mavi)
 Çekirdekçik (siyah)
 Mitokondri (yeşil)
 Kloraplast (açık yeşil)
 Koful (mavi)
 Endoplasmic Reticulum (pink)
 Sitoplazma (beyaz)
 Ribozom (mor)
16
Biyoloji - Ünite 1: Hücrenin Temel Yapısı
Aktivite
6
Hücre Hikayem
Directions: 3– 4 kişilik guruplar halinde aşağıda verilmiş olan kelimeleri kullanarak
kısa bir hikaye oluşturunuz. Hikayenizi oluştururken yaratıcı olmaya özen gösterin.
Toplam süreniz 25 dakika.
Mitokondri
Klorofil
Koful
Sitoplazma
Çekirdekcik
Kloroplast
Çekirdek
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
___________________________________________________________________________
17
Biyoloji - Ünite 1: Hücrenin Temel Yapısı
Cevap Anahtarı
Aktivite 2:
Cevap Anahtarı
1. E
2. E
3. E
4. D
5. C
6.B
7. D
8. C
9.A
10. D
11. C
12. C
13. E
14. A
15. A
16. B
17. E
18