Immun Sistemin Tanıtımı ve Immun Yetmezlikler

advertisement
İMMÜN SİSTEMİN TANITIMI
ve İMMÜN YETMEZLİKLER
Doç.Dr. Nuran TÜRKÇAPAR
AÜTF İç Hastalıkları-Romatoloji Bilim Dalı
İMMÜN SİSTEMİN ANATOMİSİ

İmmün sistem vücudun
çeşitli bölgelerine
yerleşmiştir
◦ immün hücreler
primer organlar –
kemik iliği ve timus
(sarı)
◦ İmmün yanıt,
sekonder organlarda
gelişir sekonder
organlar (mavi)
İMMÜN SİSTEMİN ANATOMİSİ

Timus – Kalbin komşuluğundaki bezdir. –T hücrelerinin
görevlerini öğrendiği yer

Kemik iliği – kanın tüm şekilli elemanlarının ve öncü hücreler
şeklinde yapılıp dolaşıma verildiği yer

Dalak – kanı filtre eder
◦ yaşlı ve hasarlı eritrositleri uzaklaştırır
◦ infeksiyöz ajanları uzaklaştırır ve lenfositlerin aktivasyonunu sağlar

Lenf nodları – ölü hücreleri, antijenleri filtre eder ve
lenfositlere antijen sunumunun yapıldığı küçük organlar

Lenfatik damarlar – dokularla kan dolaşımı arasındaki lenf
sıvısını toplar
PASİF İMMÜNİTE
İmmün sistemimiz gelişirken fötal kan akımı ile
annemizden geçen antikorlar ile korunuruz.
Antikorlar (Y) anne sütünde
de bulunur.
Pasif immünite yoluyla alınan
bu antikorların sadece
birkaç hafta ömrü vardır.
AKTİF İMMÜN KORUNMA
Doğal İmmünite
- değişmez (yaygın)
- erken, nonspesifik
- korunmanın ilk aşaması
1. Bariyerler – deri, göz yaşı
2. Fagositler - nötrofiller,
makrofajlar
3. NK hücreleri ve mast hücreleri
4. Kompleman ve diğer proteinler
Kazanılmış İmmünite
-değişken (özel)
- geç, çok spesifik
- ‘‘hafıza’’ infeksiyon
Doğal İmmünite
Doğumla birlikte hastalıklardan korunmak için bazı
mekanizmaları da beraberinde getiririz. İmmünitenin
bu tipine nonspesifik immünite denir.
Doğal immüniteyi:
 Bariyerler
 Hücresel yanıt
◦ fagositoz
◦ İnflamatuar reaksiyon
◦ NK (natural killer) ve mast hücreleri

Çözünür faktörler
oluşturur.
DOĞAL İMMÜNİTE
Bariyerler

Fiziksel
◦ Cilt (ph: 5-6)
◦ saç
◦ Mukoza (silialar)

Kimyasal
◦
◦
◦
◦
◦
ter
Göz yaşı
tükrük
Mide asiti
İdrar, defekasyon, kusma
DOĞAL İMMÜNİTE
Hücresel yanıt
• Nonspesifik – birçok patojene aynı yanıtı verir
• Ne kadar sık tekrarlansa da yanıtın tipi
değişmez
• Doğal immünitenin hücreleri makrofajlar,
nötrofiller, natural killer hücreleri ve mast
hücreleridir
• Çözülebilir faktör: kompleman, interferon, akut
faz proteinleri, yer alır
Fagositik hücreler;
Makrofajlar patojeni içlerine alarak ölümüne
neden olur
Nötrofiller salgıladıkları kimyasallar ile
yakınındaki bakterinin ölümüne yol açar
• pü = nötrofiller, doku hücreleri ve ölü
patojenler
Fagositlerin göçü
Nötrofiller ve monositler (doku makrofajları/histiyositler)
bakterilerce üretilen kimyasalları tanır ve ona doğru göç
eder (kemotaksis, diapedes ve fagositoz).
Makrofaj fagositozu
Nötrofil fagositozu
Kompleman
DOĞAL İMMÜNİTE
Hücresel Yanıt

Kompleman hücre değildir fakat bir grup proteinden
oluşur; doğal ve edinsel immün sistem için önemlidir

Bu proteinler kanda dolaşır
◦ İnflamasyon alanına fagositlerin toplanmasına ve
aktivasyonuna yardım eder; kemotaksis
◦ Fagositler üzerindeki reseptörlere bağlanır, enfeksiyöz
ajanın uzaklaştırılmasını sağlar; direkt lizis
◦ İnvaze olmuş mikro-organizmada veya infekte hücre
mebranında porlar açarak direkt liziz sağlar(NK hc gibi)
◦ Bakterinin üzerini kaplayarak fagosite edilmesini sağlar;
Opsonizasyon
◦ Mast hücrelerini aktive ederek histamin ve diğer
faktörlerin salınmasını sağlar
DOĞAL İMMÜNİTE –
Çözülebilir faktörler

İnterferon
◦ Virusla infekte hücrelerce üretilen bir kimyasal olup,
apopitozla bu hücrelerin ölümüne neden olur

Akut faz proteinleri (CRP gibi)
◦ İnfeksiyon ve inflamasyon sırasında artan
proteinlerdir
◦ Akut inflamasyonun göstergesi olarak kullanılabilir
DOĞAL İMMÜNİTE
Hücresel yanıt
İnflamatuar yanıt
Ateş; enfeksiyon ve vücut fonksiyonları üzerine iyi ve kötü
tarafları vardır
POZİTİF

Enfeksiyona reaksiyonu
gösterir

Fagositozu uyarır

Bakteriyel çoğalmayı
yavaşlatır
◦ Kan demir sevisini düşürür
NEGATİF

Aşırı ısı, enzim denaturasyonu
ve normal biyokimyasal
reaksiyonların durmasına neden
olabilir
> 39° C tehlikeli
> 41°C ölümcül olabilir ve tıbbi
müdahale gerektirir
Natural killer hücreleri (NK hücreleri)

İstila edene (m.org, tm) saldırmak yerine saldırıya
uğramış vücudun kendi hücresine (virusla infekte
hücrede olduğu gibi) saldırır

Potansiyel kanser hücrelerine saldırırlar

Bir antikoru köprü olarak kullanarak bağlandığı
hücrelerde perforinler oluşturarak hücrenin osmotik
şişmesine ve ölümüne (apopitoz) neden olur.
Apopitoz veya hücre ölümü
Mast hücreleri

Deri ve kan damarına yakın bölgelerde bulunurlar. Allerjik
olaylarda etkilidir. Histamin ve benzeri maddeler
salgılayarak tip 1 aşırı duyarlılığı yönlendirir. Doğal immün
yanıtta infeksiyona karşı korunmada etkisi zayıftır.
• Anneden geçen antikorları çok kısa
süreli koruyuculuk sağlar.
• Mikro-organizmalar, doğal immün
sistemi aktive eder. Doğal immün sistem,
infeksiyonlardan korunmada birinci
defans hattını oluşturur. Fakat bazen
yeterli gelmeyebilir. İşte o zaman o
etkene yönelik daha spesifik bir
mücadele gerekecek ve uzun dönem
koruyuculuk sağlayacaktır.
• Bu tip immünite adaptive (kazanılmış)
immünite adı verilir ve ikinci defans
hattını oluşturur.
Spesifik yanıt - Kazanılmış İmmünite
- Humoral immün yanıt
- B hücreleri, antikorlar, hafıza hücreleri
- Hücresel immün yanıt
- T hücreleri, sitokinler, hafıza hücreleri
Bakteriler
Fiziksel
bariyerler
Doğal yanıt
Mukoz membranlar
Kazanılmış yanıt
Hücresel yanıt
Viruslar
Silia
Sitokinler
Makrofajlar
Antimikrobial salgılar
Antijen sunan
makrofajlar
T hüc.
Sitokinler
Sitotoksik T hüc.
Humoral yanıt
B hüc.
Plazma hüc
Antikorlar
Hafıza B hücreleri
T hücreli lenfositler
- enfekte hücreleri hedefler ve yok eder
- kemik iliğinde gelişir
-Timusda olgun T hücrelerine dönüşür
-T hücreleri kan ve lenfatik sistemde dolaşır
- Hücresel Yanıt
Antikora bağlı ve hücresel immün sistem birlikte çalışır.
Humoral yanıt -Antikora bağlı immünite
3 basamağı
- antijeni tanır
- Th hücrelerini aktive eder
- antikor üretir
Humoral yanıtta T helper hücrelerinin rolü
- Makrofajlarca sunulan antijeni tanıma
- Antikor üretimi için B hücrelerinin uyarılması
Antikorlar; Ig G, IgA, IgM, IgD
Antijenler B hücrelerini direkt veya indirekt aktive
edebilir
Ancak - indirekt- ana yoldur
APC (makrofajlar)’in T helper hücrelerini aktivasyonu
Antikorlar
- antikorlar antijenlere bağlanan proteinlerdir
- antijenler – antikor üretimine yol açan protein veya
diğer moleküllerdir
- Antikorlar B hücrelerince üretilir
B-hücreleri - bir lenfosit tipidir
- kemik iliğinde olgunlaşır
- kan ve lenf sisteminde dolaşır
- bir antijene karşı üretilir – spesifik antikor
- her B-hüc. sadece bir tip antikor üretir- klonal
B- hücreleri Humoral yanıt (antikor-bağımlı
immünite)’yi oluşturan lenfositlerdir.
Spesifik, Kazanılmış İmmünite - Kazanılmış Yanıt
İnflamatuar cevap ve kompleman sistemi başarısız
olduğunda devreye girer
- Uyarı gerektirir
- Günler içinde yanıt verir
Başlıca özellikleri:
• Çeşitlilik - bir çok patojeni tanır
• Spesifik - her patojene farklı yanıt verir
• Hafıza - sonraki temaslarda daha hızlı yanıt verir
• Self-nonself ayırımı
• Oto-regülasyon
Primer immün yanıt ilk maruziyetteki yanıt
Sekonder immün yanıt ilk karşılaşma (primer immün yanıt)
sonrası gelişen hafızayı kullanarak gelişen yanıt.
Hücresel immünite
- T helper hücreleri
- antikor yapımı için B hücrelerini toplar ve aktive eder
- T suppressor hücreleri
- immün reaksiyonu baskılar veya ayarlar
- T killer hücreler
- enfekte hücre yıkımı
- cytotoxic T hücreleri - a subset of T killer hücrelerinin
bir alt grubu
- T memory (hafıza) hücreleri
- Antijen ile yeniden karşılaşıldığında hatırlayarak hızlı
yanıt vermeye hazır hücrelerdir
Cytotoxic T hücreleri kanser hücrelerini de yok
eder
İmmün sistemin hafıza yeteneği vardır
- sekonder immünite olarak adlandırılır
Aşılar
- primer immün yanıt oluşumunun ardından
sekonder immünitenin gelişmesine yardımcıdır
- Tekrarlayan aşılama - hafıza hücrelerinin
sayısını artırır
İmmün hafıza immüniteyi oluşturur:
Primer İmmün Yanıt
 İşlem: antijenin tanınması, B ve T hücrelerinin üretimi ve
çoğalması

Özellikleri: antikor üretimi için 3–6 günden sonra yanıt verir,
10–12 günde pik yapar
Sekonder İmmün Yanıt
 İşlem: antijenin tanınması, T hücreleri ve plazma hücrelerinin
üretimi ve çoğalması

Özelliği: yanıt zamanı saatler içinde, birkaç gün içinde pik
yapar
Kompleman aktivasyonu; mannoz bağlayan lectin yolu.
Germinal merkez
T hücre aktivasyonu
Lenfosit yanıtı
T hücreleri TCR res taşır ve bunlar MHC molekülleri ile etkileşir. Tüm sitotoksik T hüvreleri CD8 pozitif olup
MHC-klas I molekülü taşır ve virusla infekte hücreleri öldürür. Aktive sitotoksik T hücreleriinterferon salgılar. CD4
T hücreleri, MHC-klas II molekülü taşır ve iki gruba ayrılır: Tip 1 (Th1) helper T hücreleri makrofaj ve sitotoksik T
hücrelerinin intrasellüler killing aktive etmek için interferon ve interleukin-2 salgılar. Tip 2 (Th2) helper T hücreleri
interleukin-4, 5 ve 6, salgılar bunlar da koruyucu antikorlar üreten B lenfositlerini uyarır. B hücreleri germinal
merkezdeki folliküler dendtritik hücrelerce direkt antijen sunularak da aktive olabilirler.
Antikorların rolü
NK hücreleri normal hücrelerdeki MHC klas I moleküllerini
tanıyarak reaksiyon vermez. Hücrenin tümörle infiltre olması veya
virusla infekte olduğunda ise yüzeyindeki MHC molekülü kaybolur;
o zaman NK hücresi bu hücre üzerinde granzim ve perforin içeren
enzimlerle hücrede delikler açarak ölümüne neden olur.
Akut inflamatuar yanıt
B hücrelerince epitopların tanınması
Patojenlere Karşı Savaşta Tıbbi Yardım
Aktif immünizasyon: aşı
 Pasif immünizasyon: spesifik IgG
 Monoklonal antikorlar:
 Antibiyotikler

İMMÜN YETMEZLİKLER


İmmün sistemin bir veya daha fazla kompenentinin yokluğu
veya hatalı çalışmasına bağlı gelişen bir grup hastalığı
oluşturur
Sınıflama
◦ Kalıtsal (X-bağlı, otozomal dominant/otozomal resesif)
 Büyük çoğunluğu gen hasarlarına bağlıdır
 Embriyogenezde duraklama (DiGeorge sendr, Aspleni)
◦ Kazanılmış
 Malnütrisyon (PET, çinko, vit A, B12, folat vs), ilaçlar,
radyasyon, mikroorganizmalar (Kızamık, tbc, CMV, EBV,
lepra, HIV enf vs), kanser (MM, lösemi vs), splenektomi,
travma, KBY, alkolizm, hemoglobinopatiler, kronik enf, DM
ve diğer metabolik bozukluklar
AIDS: Acquired immunodeficiency syndrome
- HIV enf ile gelişen hastalık tablosudur
- HIV , human immunodeficiency virus (retrovirus).
-virus makrofaj ve CD4(+) yani Thelper hücrelerini enfekte
eder
Problem
- Viral çoğalmayla T hücreleri aktive olur
- enfekte T helper hücreleri azalır (öldürülerek)
- Antikora bağlı immün yanıt bozulur
Sonuç: enfeksiyonlar ve kanser
İmmün Yetmezlik: AIDS

AIDS seyri:
◦ Faz I: Birkaç hafta-birkaç yıl; flu-like semptom, LAP,
ateş, halsizlik, yaygın vücut ağrısı.Virus çoğalır,
antikor üretilir ancak virusu uzaklaştırmada
yetersiz
◦ Faz II: 6 ay-10 yıl; opportunistik enf; T helper
hücreleri azalır; %5 ileri faza geçmez
◦ Faz III: T helper < 200 hücre/mm3, opportunistik
enf ve kanser varlığı ile klinik AIDS, ölüm
İmmün Yetmezlikli Hastalarda Klinik Bulgular
1.
2.
Kronik enfeksiyonlar
Tekrarlayan enfeksiyonlar (beklenenden fazla)

Humoral
◦
Tekraralayan kapsüllü bakterlerle enfeksiyon (ot media,
pnömoni, kronik diyare)
 Streptococcus pneumoniae
 Haemophilus influenzae
 Giardia enf

Hücresel
◦
Tekrarlayan opurtonistik enfeksiyonlar (mantar, protozoa ve
mantar enf)
 Pneumocystis carinii
 Tbc
 Candidiazis vs
3.
Alışılmadık m.org enf veya opportunistik enf.
4.
İki enf arasında tam olmayan iyileşme veya tedaviye kısmen yanıt
İmmün Yetmezlikli Hastalarda Klinik Bulgular
5.
Cilt (egzema, kutanöz kandidiazis, raş, sebore, alopesi, ciddi genital wart,
telenjektazi)
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
Kronik diyare
Büyüme geriliği
Hepatosplenomegali
Hematolojik boz (lökopeni, anormal morfoloji, trombositopeni)
Tekrarlayan apse
Tekrarlayan osteomyelit
Otoimmünite varlığı
Mental gerilik
Ataksi
Kısa ekstremite, sağırlık, kartilaj-saç hipoplazisi
Parsiyel albinizm
Tetani
Umblikal kord ayrılmasında gecikme
Periodontitis
İmmün Yetmezlikli Hastanın Başlangıç Aşamasında
Laboratuvar Testleri

Humoral
◦ Aşıdan önce ve sonra spesifik antikor yanıtı
 Influenza A virus, kızamık, kabakulak vs)
◦ Ig seviyesi
 IgM, IgG alt grupları, IgA alt grupları

Hücresel
◦ Lökosit sayımı ve dağılımı-total lenfosit sayısı
◦ T hücre ve alt gruplarının sayı ve oranlarının belirlenmesi
◦ Geç hipersensitivite deri testi (DHST: PPD, candididn deri testi)
◦ NK sayı ve fonks.

Fagositik aktivite
◦ Lökosit sayımı, PY-total nötrofil sayısı
◦ Nitroblue tetrazolium (NBT), Boyden Chamber test (kemotaksis),
chemiluminescence, superoksit üretimi, nötrofil oksidasyon fonksiyon
ölçümü, kantitatif intrasellüler öldürme eğrisi

Kompleman
◦ Total hemolitik komplement (CH50)
İMMÜN YETMEZLİK HASTALIKLARI

WHO tarafından yaklaşık 100 primer immün
yetmezlik hastalığı tanımlanmıştır

Genel Sınıflama
◦ Primer humoral yetmezlik
◦ Primer hücresel yetmezlik
◦ Humoral ve hücresel kombine yetmezlik
◦ Fagosit fonksiyon bozukluğu ve eksikliği
◦ Kompleman eksikliği
Primer İmmün Yetmezlikler
Sınıf
Relative
Sıklık
Duyarlılık
B lenfositler
50%
bakteriyel inf
T ve B kombine
20%
viral, fungal, bakteriyel
ve protozoal inf
T lenfositler
10%
viral, fungal, ve
protozoal inf
kemik iliği
transplant
Fagosit
18%
bakteriyel inf
antibiyotik,
sitokinler
Kompleman
2%
bakteriyel inf,
otoimmünite
Tedavi
immunoglobulin
injeksiyonlar
kemik iliği
transplant
infuzyon
(kompleman
komponentleri)
X-linked Agammglobulinemia* B-hücre tyrosine kinase
(BTK) Gen mutasyonu sonucu gelişir
• BTK X-kromozomu üzerindedir
- erkekler etkilenir; kadınlar
taşıyıcıdır
• BTK; B hücrelerinin normal
gelişimi için şarttır; yokluğunda
olgun B hücreleri, plazma
hücreleri, germinal merkez ve tüm
Ig alt grupları yapılamaz
•Yeni doğanda anneden geçen
antikorların azalması ile bulgu verir
• Tekrarlayan bakteriyel enf
• İntravenöz gama globulin ile
tedavi
* Bruton’s agammaglobulinemia’olarak da bilinir
Primer Humoral Yetmezlik
X-Bağlı Agamaglobulinemi (Bruton Hastalığı)











5-6. aydan itibaren tekrarlayan piyojenik enf., kr diyare
T hücre yanıtı tamdır ve viral enf (kızamık, suçiçeği vs)
normal yanıt
Ogden Bruton
Canlı aşılarla immünizasyonda hafif enf
1952
IgG<200mg/dL ve IgM, IgA, IgE ve IgD yokluğu
Periferik kanda B hücreleri bulunmaz
Ig replasman tedavisine yanıt
Görülme oranı: 1/100 000
Kemik iliği ve periferik kanda pre-B hücreleri vardır, ancak
geç maturasyon safhası oluşmaz ve pre-B hücreleri Ig
salgılayamaz
B-cell progenitor kinaz (BTK) enz. eks. (Xq22 gen),
Asla canlı attenüe aşı yapılmamalı
AT; infantın geçici hipogamaglobulinemisi
İmmün Yetmezlik
İnfantınHumoral
Geçici Hipogamaglobulinemisi

5-6. aylarda, IgG ~350mg/dL, IgA ve IgM
normal (XLA’dan farkı), 18-24 ayda düzelir
Humoral İmmün Yetmezlik
Common Variable Immune Defiicency (CVID)
Tekrarlayan piyojenik enf, HSV, HZ enf
 Otoimmünite riskinde artış
 B-hücreleri gn normal
 Ig<350mg/dL, IgG<250mg/dL
 15-35 yaşına kadar asemptomatik olabilir
 Hastaların bir kısmında Th veya Tc azalabilir
(CD4/CD8 oranı azalır, cilt testleri etkilenir, PHA yanıtı yok),
B hücreleri plazma hücrelerine dönüşemez, CD40 ligant eks.
 K=E, 1/10 000-1/50 000, tüm ırklarda, 1-5 y, 16-20 y, 21 y üstü (%60)
 Bazı ailelerde ot res geçiş
 Lenfoma ve GİS malignite sık, yaygın LAP, SM (XLA tersine),
 İntestinal lenfoid hiperplazi – malabsorbsiyon
 Canlı attenüe aşı yapılmamalı
 Tedavi: IgG replasmanı
 kronik akciğer hastalığı sık

Humoral İmmün Yetmezlik
Hiper IgM ile birlikte immün yetmezlik








IgG ve IgA düşük, IgM yüksek veya normal
Gn X-e bağlı (erkeklerde), nadiren bağımsız (kadınlarda)
Zayıf antikor fonksiyonu; hücresel immünite bozuk (CD40
ligandı kodlayan gende mutasyon)
X-bağlı formunda değişken nötropeni
Tekrarlayan piyojenik enfeksiyonlar, P carinii.
Ig M üreten plazma hücreli tm
Yetişkinlerde sklerozan kolanjit, hepatit ve hepatoma sık
Tedavi: IVIG, nötropeni varsa G-CSF, stem cell
transplantasyonu
X-bağlı Hiper-IgM Sendromu
T cell
B cell
Humoral İmmün Yetmezlik
Selektif IgA Eksikliği










En sık görülen imm yetm 1/400-1/800
IgA<15mg/dL, diğerleri normal
Hücresel immünite gn normal
Allerjilerle ilişkili (inek sütü all sık), tekrarlayan sinopulmoner
enf, GİS hast (Celiac sık, IBD ve crohn, pernisyöz anemi) ve
otoimmün hastalık sık (SLE, RA, DM, pernisyöz anemi, SjS,
tyroidit vs)
Sekresyonlarda IgA yoktur
IgA’ya karşı yüksek titrede antikor taşıdıklarından transfüzyon
reaksiyonları sık (>%30-40 anaflaksi)
Ot res/dom , 18q delesyonu
Timoma, retikulin hücreli sarkom, squamoz hücreli AC kanseri
Fenitoin ve diğer antikonvülzanlar IgA eks veya
hipogamaglobulinemiye neden olabilir
Tedavide asla Ig verilmemeli. Antb.
Humoral İmmün Yetmezlik

Selektif IgM eksikliği- çok nadir

Selektif IgG alt grup eksikliği
-IgG normal fakat bir veya daha fazla alt grup IgG eks
- T-hücreli immünite normal
-tekrarlayan bakteriyel ve solunum yolu enf
-Bazı diğer im yetm birliktelik; IgA eks, ataksi telenjektazi

Timoma ile birlikte immün yetmezlik (Good’s sendr)
- tekrarlayan enf
- hipogamaglobulinemi timomadan önce veya takiben gelişebilir

5-Nükleoitidaz eks;
-Lenfosit farklılaşmasında öz B len için önemli (IgA eks, XLA, WiscottAldrich sendr, AIDS ilişkili)

Transkobalamin II eks:
-Hipogamaglobulinemi, makrositik anemi, lenfopeni,granülositopeni,
trombositopeni, malabs; B12 replasmanı ile tüm semptomlar iyileşir
T Hücreli İmmün Yetmezlikler
- DiGeorge Sendromu (Konjenital Timik Aplazi)
• 3. ve 4. faringeal poş gelişmez veya
geri kalmış
• Timus ve paratiroid glandların
hipoplazi veya aplazi
• ( T-hücreleri yok)
– Artmış viral, fungal (candidiazis) ve
protozoon enf (PCP)
• Hipokalsemi, değişken T hücre
eksikliği
• Karekteristik yüz görünümü (balık ağzı,
düşük kulaklar, hipertelorizm,
mikrognati,
• Konjenital kalp hastalığı
• 22q11 delesyon
• T lenf<1500/µL veya N, PHA yanıt yok
• Fötal timik inplantlarla ted, PCP profl
T Hücreli İmmün Yetmezlikler
Kronik Mukokutanöz Kandidiyazis







Endokrinopati (addison,
hipotroidizm vs) ile veya
olmaksızın cilt tırnak ve mukozal
membranların kronik kandida enf
Gecikmiş hipersensitivite deri testi
negatif
Çoğu ag’e karşı T hücre yanıtı tam
K=E
Candidal ag geçikmiş reaks. yok
Ot res/dom
Tedavi: Antifungal
T Hücreli İmmün Yetmezlikler
Diğer
•Natural
killer (Doğal öldürücü: CD3) hücre
eksikliği
•İdyopatik CD4 lenfositopeni
•Biyotine bağlı karboksilaz eksiklikleri
Kombine İmmün Yetmezlikler
(Humoral ve Hücresel)
Severe Combined Immunodeficieny (SCID);
Ciddi Kombine İmmün Yetmezlik
•3.
aydan itibaren viral,
bakteriyel, fungal ve
protozoal enf
•X-bağlı/otozomal/sporadik
•T ve B hücre
immünitesindeki bozukluk
çeşitlilik gösterir
•İmmünolojik defekt
heterojendir
•Stem cell transplantasyonu
T- B- SCID
• Adenosine Deaminase Eksikliği (ADA)
– ADA pürin sentez yolağında önemli enzim
• Bu yol T ve B hücrelerinin gelişimi ve farklılaşması için
önemli
• T- B- fenotip
– Tüm SCID vakalarının %20
– Otozomal resesif
– Tedavi
• Kemik iliği transplantasyonu
• Devamlı enzim desteği
• Gen tedavisi
Purine nucleoside phosphorylase eksikliği ve recombinase
eksikliği (RAG-1 and -2); T-B- fenotip bozukluğu
SCID’ın Diğer Formları

T+B- fenotip
◦ Omenn Syndrome (partial RAG deficiency)

T+B+ fenotip
◦ Bare Lymphocyte Syndrome (no MHC class II)
◦ ZAP-70 eksikliği (T hücre sinyalizasyonunda defekt)

Multisistem Hastalıklar
◦ Wiskott-Aldrich Sendromu (WASP proteini kodlayan gende
mutasyon
◦ Ataxia Telangiectasia (ATM proteini kodlayan gende mutasyon)
Fagosit Fonksiyon Bozukluğuna
Bağlı İmmün Yetmezlikler










Siklik nötropeni
Ciddi konjenital nötropeni
Swachman-Diamond sendromu
Lökosit adhezyon eksikliği (Tip I ve II)
Kr granülomatöz hastalık
Miyeloperoksidaz eksikliği
Chediak-Higashi Sendromu
Nötrofil spesifik granül eksikliği
IFN γ ve IL 12 eksikliği
Rac 2 eksikliği
Tembel Lenfosit Sendromu
APC
•MHC Class II Negatif APCs
-Defektif Transcription Factors
-Normal T- & B-cell sayısı
- CD4:CD8 oranı ters
-CD4 hücreleri aktive olamaz
-Combined immunodeficiency
T cell
•MHC Class I Negatif Hücreler
-Defektif TAP geni
- CD8 hücrelerinde azalma
-Genellikle asemptomatik
Fagosit Fonksiyon Bozukluğu
-Lökosit adhezyon eksikliği
-Vasküler endotelle lökosit
etkileşiminin bozulması
Respiratuar burst defektine bağlı
‘intracellular killing’ azalma
Lizozom oluşum defektine bağlı
‘intracellular killing’ azalma
A: normal, B: Chédiak–Higashi sendromlu hastada perinükleer granüller, C: nötrofil spesifik
granül eksikliği olan hastada sitoplazmadaki soluk boyanma. D: normal nötrofillerde nitro bue
tetrazolium testi: fagositoza bağlı sitoplazmada siyah boyanma. E: kronik granülomatozlu bir
hastada fagositozun olmayışı ve sitoplazmik siyah boyanmanın olmayışı. F: Chédiak–
Higashi sendromlu hastanın saç telindeki dev granüller ve sağında normal olgunun saç teli.
Kompleman Eksikliğiyle İlişkili Hastalıklar
Protein
Ortak yol
C3 eksikliği
Klasik yol
C1q,C1r,C1s, C4b, C2
Alternatif Yol
Faktör B,D
Properdin
Geçiş yol
Ot. res
Özellik
Tekrarlayan piyojenik enf (kapsüllü bakteriler;
N menengitis, S pneumonia, H influenza)
Otoimmünite, enf yatkınlık
Ot. res
Ot. res
X-bağlı
Meningokoksemi
Tekrarlayan piyojenik enf
MBL yolu
MBL
Ot. dom
Tekrarlayan enf
Membran atak kompleks
C5,C6,C7,C8
Ot. res
Tekrarlayan yaygın Neisseria enf
Raynaud fenomeni
Enfeksiyona yatkınlık
Ot dom
Ot res
Herediter anjiyo ödem, otoimmün hastalık
Anjiyo ödem, Behçet benzeri sendrom
Tekrarlayan piyojenik enf, otoimmün hastalık
kazanılmış
Ot res
kazanılmış
SLE ve düşük eritrosit expresyonu
Tekrarlayan piyojenik enf, lökositoz
Paroksismal noktürnal hemoglobinüri
Sıvı faz kontrol protein
C1 inh
C4bp
Fatör I ve H
Hücreye bağlı protein
CR1
CR3
DAF/CD59/HRF
Download