HEPATİTLER Dr. A.Tuncay BATUR Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı BİOLAB LABORATUVARLAR GRUBU HEPATİT B ÇAĞIN VEBASI HEPATİT NEDİR Hepatitler karaciğerin mikrobik etkenlerle hastalanması durumudur. Buna neden olan etkenler sıklıkla virüsler,bakteriler ve parazitlerdir. Virüslerle oluşan Hepatitler karaciğerin en sık görülen rahatsızlıklardandır Viral hepatitler alfabetik sıralama ile tasnif edilir. A dan başlayıp G ye kadar giden çeşitleri vardır. Hepatit B ve C bu grubun en çok sorun yaratan tipleridir. HEPATİT B VİRÜSÜNÜN YAPISI Aventis Pasteur - Türkiye, Medikal Departman 6 HEPATİT B VİRÜSÜ ELEKTRON MİKROSKOPİSİ Aventis Pasteur - Türkiye, Medikal Departman 7 SAYILARLA HEPATİT B Dünyada her yıl 2 milyon kişi hepatit B den ölmektedir. Yılda 50 milyon yeni vaka görülmektedir. Sigaradan sonraki en önemli kanser yapıcı nedenler arasındadır. Hepatit B den 1 günde ölen insan sayısı AIDS ten 1 yılda ölenlerden fazladır HBV AIDS e göre 100 kat daha bulaşıcıdır Dünyada enfekte insan sayısı 2 milyar kişidir Taşıyıcı sayısı 350 milyonu geçmiştir. Ülkemizde yılda 200000 vaka görülmektedir. Hepatitler gerek insan sağlığını tehdit etmesi gereksede yaygınlığı nedeniyle artan tedavi maliyetleri ve işgücü kaybı nedeniyle ülkemizde çığ gibi büyüyen bir sorun olmaktadır. Hepatit B ülkemizde % 3 - 7 lik taşıyıcılık oranı ile en tehlikeli enfeksiyon hastalıklarından biridir NASIL BULAŞIR CİNSEL YOL KAN VE KAN ÜRÜNLERİ ORGAN NAKLİ DÖVME VE PİERCİNG TRAŞ TAKIMI-USTURA DİŞ FIRÇASI HAMİLELİKTE GEÇİŞ HANGİ SIVILARLA BULAŞIR KAN MENİ VAJİNAL SIVI ANNEDEN BEBEĞE HEPATİT B EPİDEMİYOLOJİ-COĞRAFİ DAĞILIM (1) Vaccine & Immunization News 1997; 5:10 HBsAg endemisitesi Yüksek > 8% Orta 2% - 7% Düşük < 2% 13 KLİNİK BELİRTİLER KULUÇKA SÜRESİ 45-180 GÜN ARASIDIR SARILIK ATEŞ BAŞAĞRISI AŞIRI HALSİZLİK İŞTAH KAYBI BULANTI KUSMA KARACİĞER ÜZERİNDE AĞRI VE HASSASİYET KAS VE EKLEM AĞRISI DERİDE KIZARIKLIK YA DA HİÇBİR ŞEY ?????? KÖTÜ SONUÇLAR NELERDİR SİROZ KARACİĞER KANSERİ KARACİĞER YETERSİZLİĞİ FULMİNANT HEPATİT RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR Hepatit B li bir seks partneri Çok eşlilik Hepatit B li hastaların eşyalarının kullanılması Damardan ilaç ve uyuşturucu kullanımı Mesleki riskler Hepatit B açısından riskli ülkelerde 6 aydan fazla yaşamak Hepatit B li bir kişi ile aynı odayı uzun süre paylaşmak Homoseksüellik Uygunsuz dövme yada piercing yaptırma Hepatit B li bir kişi tarafından ısırılmak Hemofili ya da diyaliz hastası olmak KORUNMA KAÇARAK KORUNAMAZSINIZ MUTLAKA AŞI OLMALISINIZ AŞILAMADA YAŞ SINIRI YOKTUR HEPATİT B AŞISI etkinlik : aşı klinik hastalıktan korumada ve enfeksiyonu engellemede %80-%100 oranında etkilidir. Hemodializ hastalarında ve immünkompremize kişilerde bağışıklama için daha yüksek dozlar kullanılır. Centers for Disease Control : ‘Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases’, p.134-135 19 HEPATİT B BAĞIŞIKLAMA PROGRAMLARI Hepatitis B vaccine immunization policies as of 1997 İnfantlar ve/veya adöles. içeren programm Planlanan VHPB-Viral Hepatitis Facts Sheet n°2 1998- Universal HB Immunization by 1997: Where Are We Now? 20 HEPATİT B AŞISI: Yüksek Risk Grupları : kan ve kan ürünleri ile kontamine olma riski olanlar akıl hastanelerinde kalanlar ve personeli hemodiyaliz hastaları kan ürünü kullananlar HBV taşıyıcısı ile aynı evde yaşayanlar uyuşturucu bağımlıları birden fazla sex partneri olanlar endemic bölgelere seyahat edenler Plotkin & Mortimer : Vaccines, 2nd Ed. Philadelphia, WB Saunders, 1994(14)p.431 21 HEPATİT B AŞI YAN ETKİLERİ Erişkinler Bebek ve Çocuklar Uygulama yerinde ağrı 13-29% 3-9% Hafif sistemik bulgular (halsizlik, baş ağrısı) 11-17% 0-20% Ateş > 37.7°C 1% 0.4-6.4% Cidi yan etkiler nadir nadir Centers for Disease Control : ‘Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases’, p.143 22 KONTRAENDİKASYON VE UYARILAR Önceki dozda aşı komponentlerinden birine karşı allerjik reaksiyon ciddi hastalık Gebelere risk göz önüne alınarak uygulanabilir Centers for Disease Control : ‘Epidemiology and Prevention of Vaccine-Preventable Diseases’, p.143 23