Torik Kontakt Lens Kullanımında Rotasyonel Stabilite ve Göz Ovalama Gerard Cairns, PhD, MCOptom Giriş Uyanıldığı andan itibaren yatana kadar, görüş netliğinde hiçbir değişkenlik olmadan keskin, net görüşe sahip olmak kontakt lens kullanıcıları için önem teşkil eder. Astigmat hastaları için bu hedefe ulaşılması özellikle astigmatizm miktarı nispeten düşük olduğunda (1.00 DC'den az) daha güç hale gelebilir. Bu hastalar bazı zamanlarda sferik lensler ile tedavi edilerek, optimumdan az düzeyde görüş düzeltmesi elde edilir. Torik lens kullanıcıları için, göz ovalama ve kontakt lensin rotasyonel stabilitesi gibi diğer koşullar da görüşü etkilemektedir. Görüşü düzeltilen hastaların dahil edildiği global bir çalışmada, astigmat hastalarının göz ile ilgili ürünler seçerken en önemli iki ihtiyacı görüş kalitesi ve doğala en yakın görüş idi.1 Anketi tamamlayan astigmatizmli 1624 hastanın %46.5'i bulanık ve puslu görüş yaşadığını bildirirken, bu hastaların birçoğu (%87) bu durumu rahatsız edici bulmuştur. Bu hastalar semptomlar için tam tatmin edici bir çözüme ulaşmadıklarını ancak bir çözüm bulmak için yakından ilgilendiklerini bildirmiştir.1 Bu astigmatlı hastaların %70'i göz sağlığı ve görüş düzeltmesine ilişkin bilgi edinmek üzere ECP'lerine gittiklerini bildirdiğinden, astigmatizmli hastalar için en iyi modalitenin seçilmesi ECP'nin rolüdür.1 Birçok durumda, yumuşak torik kontakt lensler optimum seçim olmakla birlikte; en iyi lens markasını seçerken göz önünde bulundurulması gereken etmenler mevcuttur. Yumuşak Torik Lens Kullanımında Göz Ovalama ve Rotasyonel Sorunlar Torik kontakt lens geliştirmede birçok ilerleme kaydedilmiş olmakla birlikte, lens rotasyonu görüşü etkilemeye devam etmektedir ve hasta gözünü kırptığında veya ovaladığında ortaya çıkabilir.2 Yaşları 18 ila 44 olan 502 hastanın (torik ve sferik lens kullanıcıları) dahil edildiği yeni yapılan bir ankete göre, kontakt lens kullanıcıları sürekli olarak gözlerini ovalamakta ve bunu çeşitli nedenlerden ötürü yapmaktadır.3 Göz ovalamanın en sık karşılaşılan sebepleri gözlerin kaşınması, yorgun gözler ve lens altındaki birikintidir (Şekil 1).3 Çalışmada, torik lens kullanıcılarının %87'sinin kontakt lens kullanırken gözlerini günde yaklaşık 6.3 kez ovaladıkları ve bunu sferik lens kullanıcılarından daha sık yaptıkları bildirilmiştir.3 Göz ovalama, kontakt lens kullanıcıları için görüşe dair neticeler ile sonuçlanabilir. Torik lens kullanıcıları kontakt lenslerinin spontan olarak hareket ettiğini ve ardından yerine yerleşmesi için zamana ihtiyacı olduğunu belirtmiştir.3 Klinik açıdan bu durum, söz konusu anketteki torik lens kullanıcılarının %77'sinin gözlerini ovaladıktan sonra dalgalanan, değişen veya bulanık görüş yaşadıkları gerçeği ile ispat edildiği üzere görüş bozuklukları ile kendini gösterir. Torik lens kullanıcılarının yaklaşık 1/3'ü görüşlerinin normale dönmesinin 30 saniye kadar sürebileceğini belirtmektedir.3 Değişken görüş en çok araba sürme, bilgisayar ekranına bakma gibi bazı aktiviteler sırasında veya lensin üzerinde ya da altında bir şey hissedildiğinde rahatsızlık vericidir (Şekil 2).3 Torik Lensler ile Görüşte Değişkenlik Yönetiminin Püf Noktası Stabilitedir Görüşte değişkenliğin torik lens kullanımı ile en iyi şekilde yönetilmesi için, rotasyondan sonra primer bakışta oryantasyona geri dönebilen bir kontakt lensin reçete edilmesi önemlidir. Rotasyonel geri kazanım ile bir lensin göz Şekil 1: Torik kontakt lens kullanımıyla görülen göz ovalamanın en sık karşılaşılan sebepleri.3 Lens altındaki birikim 29% Gözler kaşınıyor 29% Yorgunken 24% Isı/klima/ventilatör yüze üflediğinde 24% Kontakt lensler hareket ediyor 23% Alerjiler rahatsız edici olduğunda 0% 5% 10% 22% 15% 20% Hasta Yüzdesi 25% 30% 35% www.academyofvisioncare.com ovalama gibi bir nedenden ötürü bozulduktan sonra istenen oryantasyona ne kadar hızlı döndüğü ifade edilir.2 Her torik kontakt lens üreticisi, farklı lens stabilizasyon tasarımı kullanır ve bu durum lensin stabilitesini etkileyebilir. Yumuşak torik kontakt lenslerin stabilitesini ve rotasyonel geri kazanım becerisini artırmak için çeşitli stabilizasyon tasarımları kullanılmaktadır (Tablo 1). Cairns (2010) tarafından yapılan bir çalışmada, iki farklı lens stabilizasyon tasarımının rotasyonel stabilitesi değerlendirilmiştir.2 Elde edilen sonuçlarda, Hızlandırılmış Stabilizasyon Tasarımı kullanılan lenslere kıyasla, Quick Alignment System™ (Hızlı Hizalama Sistemi) tasarımının daha üstün ortalama rotasyonel geri kazanım ve bir dakika içerisinde 10° primer bakışta oryantasyona daha fazla rotasyonel geri kazanım sergilediği görülmüştür. Lens stabilizasyon tasarımı elde edilen görüş düzeltmesi üzerinde etkili olabilir ve astigmatizm hastaları için torik kontakt lens tavsiye ederken göz önünde bulundurulacak başka bir etmendir. Sonuç Yumuşak torik kontakt lens kullanıcıları lenslerinin daha hızlı rotasyonel geri kazanımı olacağı vaadiyle Şekil 2: Torik lens kullanıcılarının görüşte değişkenliği rahatsız edici bulduğu durumlar.3 Araba sürerken 37% Bilgisayara bakarken 37% Lens üzerinde veya altında bir şey hissedildiğinde 33% Yorgunken 29% Gözler kaşındığında 27% Kontakt lensler hareket ettiğinde 0% 5% 10% 15% 25% 20% Hasta Yüzdesi bir hayli motivedir.3 Birçoğu ECP'lerinin gözlerini ovuşturduktan sonra daha hızlı düzelecek bir lens reçete etmesini istemektedir.3 Dolayısıyla, astigmatizm hastaları için en uygun yumuşak torik kontakt Tablo 1: Torik Yumuşak Kontakt Lenslerde Stabilite ve Rotasyonel Geri Kazanımı Artırmak için Kullanılan Lens Tasarımları Tasarım Nasıl Etki Eder Hızlı Hizalama Sistemi Kontakt lensin alt kısmı daha fazla balasta sahiptir ve 360 derece rahatlık oluğu lens tabanındaki kütleyi azaltarak lens çevresindeki kalınlığın dengelenmesine yardımcı olur. İnceltilmiş optik alan ön ve arka optik alan çaplarını ayarlayarak, dikey kalınlık profilindeki varyasyonların güç ile en aza indirilmesine yardımcıdır. Dengeli kalınlık profili göz kırpma sırasında ve kapağın açık olduğu pozisyonlarda göz kapaklarının dinamik ve statik kuvvetleri sayesinde lensi stabilize eder. 25% 30% 35% 40% lensi seçerken, rotasyonel stabilite göz önünde bulundurulmalıdır. Doktorlar rotasyonel geri kazanımı ve stabilitesi kanıtlanmış bir lens reçete ederek rotasyonel sorunlar insidansını azaltabilir. Quick Alignment System™ kullanılan bir lens seçildiğinde, stabilizasyonun Hızlandırılmış Stabilizasyon tasarımına kıyasla daha üstün rotasyonel geri kazanıma sahip olduğu gösterilmiştir. Referanslar 1.Avrupa Pazar Araştırması. Global Göz Sağlığı Trendlerinin Gereklilikleri, Semptomları, İnsidansı Üzerine Çalışma (Needs, Symptoms, Incidence, Global eye Health Trends/NSIGHT Study. Aralık 2009. 2.Cairns G. Silikon hidrojel torik kontakt lenslerin rotasyonel stabilitesi. Optician. 8 Ocak 2010:26-28. 3.Gillmeister E. Decision Analyst. Göz Ovuşturma Üzerine Tüketici Araştırması. Mart 2010. © Bausch & Lomb Inc 2011. ™/® Bausch & Lomb Incorporated şirketinin ticari markalarını gösterir. Tüm diğer marka isimleri ilgili şirketlerin ticari markalarıdır. Hızlandırılmış Stabilizasyon Tasarımı Bu tasarımda lens rotasyonunu en aza indirmek için lensin ortadış kenarının yanında dört aktif bölge vardır. Bu stabilizasyon alanları lensin geri kalanına göre daha kalın bir profile sahiptir. Stabilizasyon alanları interpalpebral açıklık dahilinde yer alacak şekilde tasarlanır. Lenslerin üst ve alt kısımlarında bulunan ince bölgeler lens rotasyonunu önleyerek lensi stabilize etmek için göz kapaklarının www.academyofvisioncare.com