İnfluenza

İnfluenza (Grip)
1-Mevsimsel İnfluenza
Grip, Influenza adı verilen bir virus tarafından oluşturulan, ani olarak 39°C üzerinde ateş,
şiddetli kas ve eklem ağrıları, halsizlik, bitkinlik, titreme, baş ağrısı ve kuru öksürük gibi
belirtiler ile başlayan bir enfeksiyon hastalığıdır.
İnfluenza mevsimsel seyreden bir hastalıktır. Son yıllardaki uluslararası
epidemiyolojik bilgilere göre kış aylarında 6–8 haftalık bir sürede hâkim enfeksiyon özelliği
göstermektedir.
Grip, halk arasında, çok sık olarak soğuk algınlığı ile karıştırılmaktadır.
BELİRTİLER
GRİP
Ateş
SOĞUK
ALGINLIĞI
nadir
Baş ağrısı
nadir
sürekli
Genel ağrı ve sızı
az
genellikle
Yorgunluk
hafif
2-3 hafta
Burun tıkanıklığı
genellikle
bazen
Hapşırma
genellikle
bazen
Boğaz Ağrısı
genellikle
bazen
Öksürük
nadir
genellikle
Komplikasyonlar
sinüzit ve kulak ağrısı
bronşit, zatürre
Engellemek
hiç bir şey yapılamaz
Aşılama ve antiviral ilaçlar
Tedavi
belirtiler geçici olarak
ortadan kaldırılır.
Belirtiler görülmeye
başlandıktan sonraki ilk 48
saatte antiviral tedavi
başlanması ve belirtileri
gidermeye yönelik tedavi
38-39°
İnsanlarda enfeksiyona neden olan iki tip Influenza virüsü bulunmaktadır, Influenza A ve B.
Influenza A virüsü, taşıdığı Hemaglutinin ve Neuroaminidase yüzey antijenleri temelinde
farklı alt tiplere ayrılır. Influenza B virüsü ise alt tiplere ayrılmaz. Salgınlara neden olan
İnfluenza A virüsüdür. İnfluenza B virüsü salgın yapmaz.
1977 yılından bu yana, Influenza A(H1N1), Influenza A(H3N2) ve Influenza B virüsleri
global olarak sirküle olmaktadır. Yeni Influenza virüs tipleri, sık antijenik değişim, genetik
mutasyon ve viral replikasyonlar sonucu ortaya çıkarlar. Örneğin; Influenza A(H1N1),
Influenza A(H3N2)’nin genetik karışımından ortaya çıkan Influenza A(H1N2) 2001 yılından
itibaren global sirkülasyona başlamıştır. Ayrıca, sık antijenik varyant gelişimi mevsimsel
epidemiler için virolojik taban hazırlar. Kişinin yüzey antijenlerine karşı bağışıklığının olup
olmaması, hastalığın görülmesi veya şiddeti ile birebir ilgilidir.
Influenza virüslerinin subtiplerinden herhangi bir tipine karşı elde edilen bağışıklık
spesifik bir durum olup, diğer tiplere karşı bağışıklık geliştirmez.
Bulaşma yolu: İnfluenza virüsü, en sık enfekte kişinin öksürme ve hapşırması ile ortama
saçılan damlacıklar yoluyla insandan insana bulaşır. Nadiren kontamine el ve diğer nesneler
bulaşmada rol alır. İnfluenza virüsünün enfektivitesi etkenin tipine göre değişmektedir.
Buna bağlı olarak da toplumda yayılma hızı farklılık gösterebilmektedir. Hastalığa özel atak
hızı erişkin kişilerle karşılaştırıldığında, çocuklarda daha yüksektir. Okul öncesi ve okul çağı
çocuklarda atak hızının yüksek olması, hastalığın toplumda yayılmasındaki önemli
faktörlerden biridir.
İnkübasyon periyodu: 1-4 gündür.
Bulaştırıcılık süresi: Erişkinler, belirtilerin ortaya çıkmasından 1 gün öncesinden, belirtilerin
ortaya çıkmasından sonra 5. güne kadar bulaştırıcıdır. Çocuklarda bulaştırıcılık 10 günden
daha fazla olabilir ve küçük çocuklar hastalanmadan önce birkaç gün boyunca virüsü
yayabilirler. Ciddi immun yetmezliği olan kişiler haftalar, hatta aylar boyunca bulaştırıcı
olabilirler.
Semptomlar: Ateş, kas ve baş ağrısı, şiddetli halsizlik, öksürük, boğaz ağrısı ve rinit ile
karakterizedir. Çocuklarda bunlarla birlikte, bulantı, kusma , ishal ve kulak ağrısı
görülebilmektedir.
Tablo 1: Komplikasyon Gelişmemiş İnfluenza Enfeksiyonu ile İlişkili Semptomların
Görülme Sıklıkları
Öksürük
% 85
Halsizlik
% 80
Üşüme-titreme
% 70
Baş ağrısı
% 65
İştahsızlık
% 60
Nezle bulguları
% 60
Kas ağrıları
% 53
Boğaz ağrısı
% 50
Şiddetli ve Komplikasyonlu İnfluenza :
Astım, KOAH, kardiyak yetmezlik, atrial fibrilasyon, koroner kalp hastalığı, DM ve multipl
skleroz, epilepsi gibi kronik nörolojik hastalıklar influenza enfeksiyonuyla bir arada
olduklarında hastaların durumu daha fazla kötüleşebilir.
Komplikasyonlar:
İnfluenza komplikasyonları Tablo 2’de özetlenmiştir.
Tablo 2: İnfluenza enfeksiyonu ile ilişkili komplikasyonlar
İnsidans
Açıklamalar
Akut bronşit
Sık
Primer viral pnömoni
Sık değil
Sekonder bakteriyel
pnömoni
Sık
Kronik hastalığı olan
yaşlılarda çok sıktır.
Ateşin başlangıcından
itibaren 48 saat içinde
başlar.
Hastalık başladıktan sonraki
4–5 gün içinde ortaya çıkar.
Komplikasyon
Solunum yolu
Kardiyovasküler
EKG anormallikleri
Yaygın
Miyokardit
Perikardit
Nadir
Nadir
Non-spesifik T dalgası,
ritim değişiklikleri, ST
sapması. Kardiyak
semptomlarla ilişkili değil.
Kas
Miyozit
Sık değil
Myoglobinüri ve renal
yetmezlik
Nadir
Erken konvelesan dönemde
görülür.
Santral sinir sistemi
Ensefalit/Ensefalopati
Nadir
Transvers Miyelit
Gullian-Barre sendromu
Çok nadir
Çok nadir
Hastalığın ilk haftası içinde
ortaya çıkar. Japonya’da ve
çocuklarda daha sıktır.
Diğerleri
Otitis media
Toksik şok sendromu
Parotitis
Sık değil
Nadir
Çok nadir
Çocuklarda daha sık
Fetalite hızı:
Olağan mevsimsel salgınlar sırasında dünya çapında yaklaşık 500 milyon kişi
hastalığa yakalanmakta, bu hastalardan 3–5 milyon kadarının hastane yatışı gerektirecek
kadar hastalığı ağır seyretmekte ve her yıl 250.000–500.000 ölüme yol açmaktadır.
Sağlıklı erişkinlerde 100.000 olguda 2 ölüm görülür.Fetalite hızı sağlıklı erişkinlere göre,
kardiovasküler hastalığı olanlarda 52 kat, pulmoner hastalığı olanlarda 120 kat,
kardiovasküler hastalığı+diabeti olanlarda 241 kat artmaktadır.
Tedavi:
1-Semptomatik: antipiretik ve analjezikler(paracetemol), antihistaminikler, dekonjestanlar.
Aspirin kontrendikedir!!
2- Belirtiler görülmeye başlandıktan sonraki ilk 48 saatte antiviral tedavi başlanır.
Antiviral ilaçların yan etkileri: Oseltamivirin en sık yan etkisi bulantıdır. Hafif
antiemetiklerle önlenebilir.
Profilaksi:
Aşılama ile sağlanabilir.
İnaktive Influenza aşısı, hemaglutinin antijenine göre standardize edilir ve gelecek yıl
sirkülasyonu beklenen Influenza virüslerine karşı hazırlanır.
İnaktive Influenza aşısının etkisi:
 65 yaşın altındaki sağlıklı erişkinlerde dolaşımdaki virüsün aşı
içindeki virüsle benzer olması halinde % 70-90 oranında koruma elde edilir
 Çocuklarda, Influenza kaynaklı solunum yolu hastalıklarına karşı %77–91
oranında etkili olduğu tespit edilmiştir.
 1-5, 6-10, 11-15 yaş gruplarında % 44’den
%81’e değişen oranlarda serokonversiyon geliştiği bulunmuştur.
 65 yaş ve üzerindeki kişilerde. Influenza aşısı, 65 yaş ve üzerinde olan kişilerde
sekoner komplikasyonları önlemede, Influenza ilişkili ölüm ve hospitalizasyon riskini
düşürmede etkili olabilir. Yapılan bazı araştırmalarda, yaşlı bakımevlerinde kalan
kişiler arasında Influenza ilişkili pnömoni önlemede %30-70 oranında etkili olduğu
bildirilmiştir. Aynı grup üzerinde yapılan çalışmalarda, aşının ölüm riskini % 80
azalttığı, ancak hastalığa yakalanma riskini %30-40 oranında azalttığı görülmüştür.
Her yıl aşılanması gereken kişiler;
 65 yaş ve üzerindeki kişiler
 2-64 yaş grubunda kronik hastalığı olan kişiler(kronik kalp-akciğer, astım, böbrek,
şeker, AİDS..),
 6– 24ay yaş grubundaki tüm çocuklar,
 2-18 yaş arasında olup uzun süreli aspirin tedavisi gören çocuk ve gençler,
 Sağlık çalışanları,
 Kreş, anaokulu, huzurevleri ve kronik hastalıklara yönelik hizmet veren yerlerde
çalışanlar,
 Yüksek risk grubundaki kişilere evde bakım sağlayan kişiler,
 Yüksek risk taşıyan kişiler ile aynı evde yaşayan kişiler (çocuklar dahil),
 Gebeler ( aşı ilk trimesterden sonra (Gebeliğin 14. haftasından sonra) uygulanır)
Influenza mevsimi boyunca gebelerin aşılanması tavsiye edilmektedir.
 6 aydan küçük bebeklerin bulunduğu evlerde yaşayanlar.
Aşı yapılması sakıncalı olan kişiler;
. Ciddi yumurta allerjisi olanlar,
. Daha önce yapılan grip aşısına karşı ciddi allerjik reaksiyon gösteren kişiler.
.Daha önce yapılan grip aşısından sonraki 6 hafta içinde Guillain-Barré sendromu gelişen
kişiler,
. 6 aylıktan küçük bebekler,
. 38˚ C üzerinde ateşle seyreden bir enfeksiyon hastalığı olanlar iyileştikten sonra
aşılanmalıdır.
Aşı ne zaman yapılır?
Ekim- Kasım ayları en iyi zamanlardır. Bu yıl yüksek risk grubundaki kişilerin 24 Ekim’
den önce aşılanmaları tavsiye edilmektedir.Aşı bu aylarda yapılamamışsa Ekim başından
Mayıs sonuna kadar herhangi bir tarihte de aşı uygulanabilir. Aşı yapıldıktan 2 hafta sonra
koruyuculuk gelişir. Grip aşısı influenza benzeri diğer virüslerin sebep olduğu
hastalıkları önlemez.
Dozaj ve uygulama yolu;
Aşı, olarak, 35 aylık ve daha küçüklere 0,25 ml., 3 yaş ve daha büyüklere 0,5 ml. olarak ve
intramusküler yolla deltoid kastan uygulanır; çocuklarda önerilen uygulama yolu ise uyluğun
anterolateral kısmıdır. Daha önce aşılanmamış ve tıbbi sorunları olan okul öncesi çocuklar (9
yaş altı) dışında, yılda bir kez uygulanan tek doz inaktive aşı yeterlidir. Bu gibi çocuklara ise
en az bir ay arayla iki doz aşı uygulanmalıdır.
Aşı komplikasyonu;
1-2 günde kaybolan hafif yan etkiler görülebilir;
. Aşı uygulama yerinde kızarıklık, şişlik ve hasasiyet,
. Hafif ateş,
. Kas ağrıları
.Nadiren ciddi allerjik reaksiyon meydana gelebilir.
- Pnömokok aşısı
İnfluenzanın bakteriyel pnömoni komplikasyonu açısından risk altında olan kişilere (65
yaşından büyükler, konjestif kalp yetmezliği, amfizem, diyabet, alkolizm, kronik karaciğer
hastalığı, immünsupresyon) pnömokok aşısı uygulanması düşünülmelidir.