PowerPoint Sunusu - Hitit Üniversitesi

28.10.2015
KVS Farmakolojisi-II
Hitit Üniversitesi Sağlık Yüksek Okulu
Hemşirelik Bölümü- 2015
http://web.hitit.edu.tr/mkursatderici/
L/O/G/O
2
1
28.10.2015
3
4
2
28.10.2015
5
6
3
28.10.2015
7
Tekrar Soruları
Myokardiyumu besleyen kan damarı hangisidir?
Aterosklerotik plakta bulunan temel lipid hangisidir?
GTN anjina ağrısını nasıl geçirir?
Beta blokörler kalpte anjinal ağrıyı nasıl tedavi eder?
HMG CoA redüktaz enzim inhibisyonu yapan ilaçlar hangisidir?
Aspirin pıhtılaşmayı hangi mekanizma ile bloke eder?
Varfarin ile heparin etki mekanizmaları arasındaki farklar
nelerdir?
8. Streptokinaz hangi durumlarda kullanılır ?
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8
4
28.10.2015
Amaçlar
• Kan basıncının fizyolojisi
• Hipertansiyonun patolojisi
• Hipertansiyon tedavisinde kullanılan ilaçlar
9
Kan Basıncı Nedir?
• Kalbin sol tarafından aorta aracılığı ile organ ve dokulara
besin, oksijen vs. taşıyan sistemik arterlerdeki basınç
• Kapiller damarların arteriyel bölümüne kadar azalarak
devam eder.
• Kan basıncının azalması kapiller dolaşımda besin ve gaz
değişiminin bozulmasına neden olur.
10
5
28.10.2015
Arteriyel Kan Basıncı
• Arteriyel duvardaki kanın ölçülen en yüksen basınç
değeri… sistolik
• En düşük değeri…… diastolik
• Kapiller basınç değeri yaklş. 60-70 mmHg
11
Arteriyel Kan Basıncının Kontrolü
• Sürekli ve çok sıkı kontrol
• Sistemik vasküler direnç & Kalp debisi………. Kısa süreli
• Kan hacminin artışı…………… Uzun süreli
12
6
28.10.2015
Kan basıncının kısa süreli düzenlenmesi
1. Kalp debisi (KD); bir dakikada kalp tarafından pompalanan kan
miktarı
Kalp atım sayısı (KAS); kalbin dakikadaki kasılma sayısı
Strok volüm (Atım hacmi) (SV); Her atımda ventrikülden
pompalanan kan miktarı
2. Sistemik Vasküler Direnç; Sistemik dolaşımda periferik kan
damarları çapı tarafından belirlenen kan akışına karşı oluşan
direnç
KB= KD x SVD
KD= KAS x SV
13
Örnek
KAS….. 70/dak.
SV……70 mL/atım ise
• KD= 70 x 70 = 4900 mL
~ 5 Lt/ dakika
KB= KD x SVD (periferik arteriollerin direnci)
KD
SVD
KB
KD
SVD
KB
14
7
28.10.2015
SVD’ in Kontrolü
• Sinirsel Kontrol… (MSS & OSS)
KB düşmesi
sempatik sinir uyarısı artışı
damar düz kası kasılması
SVD artışı
• Hormonal Kontrol
15
Damar Düz kası kasılma
mekanizmaları
Kimyasal
Taşıyıcı
Taşıyıcının
Kaynağı
Düz Kas
Düz Kas
Hücresindek Hücresindek
i Hedef
i Etki
Reseptör
Noradrenalin
Sempatik
Nöronlar
α1 Adrenerjik Kontraksiyon
Resp.
Adrenalin
Adrenal Bez α1 Adrenerjik Kontraksiyon
Resp.
Anjiotensin II
Dolaşım
Anjiyotensin
II resp.
Kontraksiyon
ADHVazopresin
Posterior
Hipofiz
ADHVazopressin
Resp.
Kontraksiyon
16
8
28.10.2015
Kalp Debisi
• Bir dakikada sol
ventrikülden atılan kan
miktarı
Kalp debisi= Kalp atım
sayısı x Strok volüm (atım
hacmi)
Sempatik uyarı ile her iki
parametre de artar.
• Starling Yasası:
Atım hacmini etkileyen ikinci
parametre kalbe dönen kan
hacmidir. (diyastol sonunda
ventriküldeki kan hacmi=
PRELOAD)
Preload arttıkça
Ventrikül Kası
gerilimi
Atım Hacmi
17
Baroreseptör Refleksi
• Damar duvarlarının
gerilmesindeki
değişikliklere yanıt veren
bölgeler
• Aorta kavsi ve karotis
sinüs
• Beyin sapında .. Medulla
bölgesi….. KVS kontrol
merkezi
18
• Semp. Uyarı
• KD, SVD, SV
Kan Basıncı
9
28.10.2015
Kan Basıncının Uzun Süreli
Düzenlenmesi
• Baroreseptör yanıtı…… Kısa süreli
• Renin- Anjiotensin Sistemi;
– Na tutulması
– Böbrekler
– Renin
– Anjiotensin – II
19
Anjiotensin-II Etkileri
1. Adrenal bezden (BÜB)
ALDOSTERON salgılatır.
• İdrardan Na atılımı azalır.
• Kanda [Na] artışı…. Su
tutulması
Preload artışı
kalbin kasılma gücü artar.
Kan B. Artışı
2. Anjiotensin II
Vazokonstüksiyon
SVD artar
Kan B. artışı
3. Hipofiz arka lobundan
ADH-Vazopressin
salgılatır.
Böbreklerden su tutulumu
Damar daraltıcı etki
Preload ve SVD artar.
Kan B. artışı
20
10
28.10.2015
21
10 dakika ara…..
22
11
28.10.2015
Hipertansiyon Patolojisi
•
•
•
•
•
•
•
•
•
İdiyopatik= Primer = Esansiyel
Nedeni bilinmeyen
140 mmHg – 90 mmHg ↑ ……… hipertansiyon !!!!
Nörolojik, Hormonal nedenler
Stress, sigara, obezite
İlaçlar (alkol, NSAİİ, Steroidler, meyan kökü vb.)
Genetik
Yaş (55 yaşının ↑)
Beyaz önlük HRT
Sekonder HRT (ör: böbrek hast)
23
Hipertansiyon Komplikasyonları
• Beyin, böbrek, kalp ve damarlar (hızlı AS gelişimi)
• Hemorajik inme, renal yetz, kalp yetz., MI
• «Sessiz katil»
24
12
28.10.2015
HRT Tedavisinde Kullanılan İlaçlar
• Hafif HRT → yaşam stili değişiklikleri
– Sigara- alkol bırakma, zayıflama, bol sebze-meyve tüketimi,
egzersiz, az tuzlu diyet
1. ACE inhibitörleri (ya da Anjiotensin reseptör blokörleri)
2. Kalsiyum Kanal blokörleri
3. Tiazid grubu diüretikler
25
HRT tedavisi ilkeleri
KB = Kalp debisi x
Sistemik vasküler direnç
Kalp Atım Sayısı x Atım Hacmi
İlaç Grubu
SVD
KD
ACE inh. ve ilgili ilaçlar
Azaltma
Azaltma
Anjiotensin II resp
Blokörleri
Azaltma
Azaltma
Tiazid Diüretikleri
Etkisi yok
Azaltma
Kalsiyum Kanal Blokörleri
Azaltma
Azaltma
Beta Blokörler
Etkisi yok
Azaltma
Alfa Blokörler
Azaltma
Etkisi yok
26
13
28.10.2015
HRT Tedavisindeki İlaç Grupları
(antihipertansif ilaçlar)
1. ACE (Anjiotensin
Dönüştürücü Enzim)
inhibitörleri (ve ilgili ilaçlar)
Kaptopril, Silazapril, Enapril, Fosinopril,
Lisinopril…. vs
Renin-Anjiotensin sistemi blokajı
Anjiotensin-II dolaşımdaki miktarı düşer.
Kan basıncı düşer.
Y.E: Kuru Öksürük
27
Antihipertansif ilaçlar-2
2. Renin İnhibitörleri
• Aliskiren……. Renin etkisini bloke eder.
• Anjiotensin I….. II dönüşümünü engeller.
3. ARB (Anjiotensin Reseptör Blokörleri)
• Kandesartan, Eprosartan, irbesartan,
valsartan…
• Kuru öksürüğe neden olmadıklarından
tercih edilirler
• Anjiotensin II nin damar daraltıcı etkisini
bloke eder.
28
14
28.10.2015
Antihipertansif ilaçlar-3
4. Tiyazid Diüretikleri
• Klortalidon, İndapamid, Metolazon, Ksipamid, siklopentiyazid…..
İdrar üretimini artırır
Kan Hacmini azaltır
Diastol sonu
hacim↓
Atım Hacmi ↓
Kalp Debisi ↓
Kan Basıncı ↓
• Nefron duvarındaki Na ve Cl pompalarını bloke eder. Suyun geri
emilimi azalır. Daha fazla su miktarı idrar olarak kaybedilir.
YE: Hipotans. Hipokalemi (düşük potasyum), Hiponatremi (düşük
sodyum),
29
Antihipertansif ilaçlar-4
5. Kalsiyum Kanal Blokörleri
Amlodipin, diltiazem, felodipin,
nifedipin, verapamil
Kalp debisi (SV ve atım sayısını) ve
SVD i azaltarak Kan Basıncını
düşürür.
• Kalp kasının kasılma gücünün
azalması
• Kalp atım sayısının azalması
• Arteriollerde genişleme
YE: Kabızlık
30
15
28.10.2015
Antihipertansif ilaçlar-5
6. Beta- Blokörler
Asebutolol, Atenolol, Bisoprolol, karvedilol,
metaprolol… vs
Kalp atım sayısı düşer, kalbin iş yükü azalır,
kan basıncı düşer.
7. Alfa- Adrenerjik Blokörler
Doksazosin, İndoramin, Prozosin, terazosin
• Genelde tek başına kullanılmazlar
(kombine tedavi)
• Arteriollerde düz kas gevşemesi…… Kan
basıncı düşmesi
• Prostat tedavisi
31
Tekrar Soruları
1. Kalp debisi düşerse kan basıncı nasıl değişir?
2. Damar daralmasına neden olan kanda taşınan 3 madde nelerdir?
3. Sempatik Nöronlardan salınarak damar daralmasına neden olan
nörotransmitter madde nedir?
4. Kanamadan dolayı kan basıncı düşerse kalp atım sayısı nasıl değişir?
5. Sistemik arteriyollerde genel damar genişlemesi olursa kan basıncı nasıl
değişir?
6. Anjiotensi II nin 3 etkisini yazın
7. ACE inhibitörleri aldosteron üzerinden kan basıncını nasıl düşürür?
32
16
28.10.2015
Tekrar Soruları-II
8. Diüretiklerin nefron tübüllerindeki genel etkisi nedir?
9. Diüretiklerin olası yan etkileri nelerdir?
10. Arteriyol düz kasında kalsiyum kanallarıni bloke eden
ilaç grubu hangisidir?
11. Beta blokorler astımda neden kontraendikedir?
33
17