tiroid kanserleri - Prof.Dr. Göktürk MARALCAN

advertisement
TİROİT
KANSERLERİ
Prof. Dr. Göktürk MARALCAN
TANIDAKİ İPUÇLARI














Boyna radyasyon öyküsü
Tiroit kanserinin aile öyküsü
Ağrısız nodül
Büyüyen nodül
Disfaji
Boğuk ses
Nefes darlığı
Sert, katı, fikse tiroit nodülü
Aynı tarafta servikal lenfadenopati
Normal tiroit fonksiyonu olması
Röntgende kalsiyum ile noktalanmış nodül
Radyoiyot taramada soğuk nodül
US’da solid nodül
Pozitif veya şüpheli sitoloji
GENEL ÖZELLİKLER
Papiller Adenokarsinom
 Genç adültlerde daha çok görülüyor.
 Çok yavaş büyür.
 Lenfatiklere metastaz yapar.
 Metastazların varlığında bile yaşam süresi uzun
Undiferansiye Karsinom
 Geç yaşta görülür.
 Kapsülü yoktur.
 İnvaziftir.
 Küçük veya büyük anaplastik hücrelerin oluşturduğu
büyük infiltran tm’ler ortaya çıkıyor.
 Anaplastik tiroit karsinomlu çoğu hasta;



Lokal nüks
Pulmoner metastaz
veya yukarıdakilerin her ikisinin birlikteliğiyle 6 ay içerisinde
kaybedilir.
Bu iki uç arasındakiler
Foliküler
Hürthle cell
Karsinomlar
Medüller
Sarkomlar
Lenfomalar
Metastatik tümörler
PROGNOZDA ETKİLİ FAKTÖRLER





Histolojik patern
Hastanın yaşı ve cinsiyeti
Tanı sırasında tm yayılımının genişliği
Tm’ün radyoaktif iyot alıp almadığı
Diğer faktörler
Tiroit karsinomunun çoğu
olgusunun sebebi bilinmiyor.
Düşük doz(6.5-2000cGy) terapötik radyasyon alan kişiler,
tiroit tm’leri gelişmesi bakımından riski artmış kişilerdir.
İnfant, çocukluk devresi, gençlik, büyüme çağı
Timus
Tonsiller Bölgelerine terapötik
radyasyon alınması
Kafa
Cilt
Çernobil→ nükleer kaza
Hiroshima, Nagazaki → atomik patlama
Fukişima
nükleer kaza
Tiroit Kanserlerinin Tipleri
 Papiller adenokarsinom
 Foliküler adenokarsinom
 Hurtle cell karsinom
 Medüller karsinom
 Undiferansiye karsinom
Papiller Adenokarsinom
 Tiroit kanserlerinin %85’ini oluşturur.
 Tm, genellikle erken adult yaşamda görülür ve soliter
nodül şeklindedir.
 Tiroit bezi içinde, intraglanduler lenfatikler yoluyla
yayılır. Daha sonra subkapsüler ve perikapsüler lenf
nodlarına yayılır
 Çocukların %50’si, adültlerin%20’si palpabl lenf
nodları gösterir.
 Tm, akciğerler ve kemiğe metastaz yapabilir.
 Mikroskopik olarak kolumnar epitelin papiller
projeksiyonlarından ibarettir.
 Psammoma cisimcikleri olguların yaklaşık %60’ında
görülür.
Papiller Adenokarsinom’un Alt Tipleri



Mikst (Papiller-Foliküler)
Foliküler Varyant
Kötü diferansiye
Klasik tip
Tall cell tipi
İnsular tip
Columnar cell tipi
Difüz sklerozan tip
Clear cell tip
Trabeküler tip
Onkositik tip
FOLİKÜLER ADENOKARSİNOM






Malign tiroit tm’lerinin yaklaşık %10’unu kapsar.
Papiller forma göre daha geç dönemde görülür.
Palpasyonda sert veya yumuşak olabilir.
Foliküler tm’ler kapsüllüdür.
Mikroskopik olarak foliküler karsinomu normal tiroit
dokusundan ayırdetmek zor olabilir.
Kapsüler ve vasküler invazyon foliküler karsinomları
foliküler adenomlardan ayırdeder.

Foliküler tiroit kanserleri, bazen (%7) bölgesel lenf
nodlarına metastaz yapar.

Kan yoluyla akciğerler, iskelet ve nadiren karaciğere
yayılmaya daha fazla eğilimleri vardır.

Bu tm’den metastazlar, total tiroidektomiden sonra
sıklıkla radyoaktif iyot için bir ihtiyaç gösterir.

Foliküler karsinomlardan iskelet metastazları, primer
lezyonun rezeksiyonundan 10 yıl sonra görülebilir.
Hürthle cell karsinom
 Foliküler karsinomun bir varyantıdır.
 Multifokalite ve lenf nodlarına yayılım daha
olasıdır.
 Foliküler karsinom gibi tiroglobulin yapar. Buna
karşın genellikle radyoaktif iyot almaz.
Foliküler veya Hürthle cell karsinomlar için
prognoz, papiller tip kadar iyi değildir.
MEDÜLLER KARSİNOM








Medüller karsinom tirot malign tm’inin yaklaşık %7’si
kadardır. Tiroit kanserinden ölümlerin %15’i bu karsinom
nedeniyledir.
Amiloid içeren, solid, sert, nodüler tm’dür.
Radyoaktif iyot almaz. Kalsitonin sekrete eder.
Ultimo branchial bodies’in parafoliküler hücrelerinden veya C
hücrelerinden çıkar.
Familyal tipi yaklaşık %25 görülür.
İzole olabilir.
MEN Sendrom’ları ile birlikte olabilir.
Familyal medüller kanserli hastalarda Hirschsprung hastalığı
ve lichen planus amyloidosis de olur.



Medüller tiroit kanserli tüm hastalar
kromozom 10’daki RET point mutasyon için
taranmalıdır.
Ailesel genetik taramayla bulunmuş hastalar
için MEN 2A’da 5, MEN2B’de 1 yaş öncesi
proflaktik total tiroidektomi tavsiye ediliyor.
İzole familyal medüller tiroit kanseri en az
agresif formdur oysa bu kanser MEN 2b’de
en agresif formundadır.
UNDİFERANSİYE KARSİNOM




Bu hızlı büyüyen tm, başlıca orta yaş sonrası
bayanlarda olur ve tüm tiroit kanserlerinin %1’ini
oluşturur.
Bu tm, genellikle papiller veya foliküler
neoplazm’dan gelişir
Solid, hızlı büyüyen, sert, bezi difüz olarak tutan,
irregüler kitle erkenden trakea, kaslar ve
nörovasküler yapılara yayılır.
Tm ağrılı olabilir. Bazen hassas, yutma sırasında
fikse olabilir. Laryngeal veya özefageal obstrüksiyon
semptomlarına sebep olabilir.
Servikal LAP ve pulmoner metastazlar
sıktır.
Cerrahi tedavi sonrası lokal nüks kuraldır.
Eksternal radyasyon tedavisi
Kemoterapi
Cerrahi
Kombine tedavi
Bazı hastalarda palyasyon
sağlar fakat nadiren küratiftir.
Papiller Mikrokarsinom
Papiller kanser tümör çapı 1cm’den küçük
ise buna papiller mikrokarsinom denir.
TEDAVİ
Cerrahi
RAI
Kemoterapi ?
Papiller Mikrokarsinom
Hemitiroidektomi veya Nearly total tiroidektomi
veya Total tiroidektomi
Papiller Karsinom
Nearly total tiroidektomi
Total tiroidektomi

Bu operasyonlar sonrasında %95’den fazla oranda
10 yıllık yaşam şansı var.
Foliküler Karsinom
Total tiroidektomi veya
 Nearly total tiroidektomi

Eğer boyunda klinik olarak tutulmuş lenf nodu veya
nodları varsa boyun diseksiyonu yapılır.
Medüller Karsinom

Total tiroidektomi ve santral kompartman
diseksiyonu
lateral kompartman’da metastaz şüpheli lenf
nodu/nodları varsa
Lateral kompartman diseksiyonu da eklenir.
Medüller karsinomda nodal tutulum insidansı
yüksektir. Bu yüzden santral boyun
diseksiyonu tüm hastalarda yapılmalıdır.
Boyun Diseksiyonu Çeşitleri
Bölgeye göre:
 Santral
 Lateral
Diseksiyon Genişliğine göre:
 Modifiye (Fonksiyonel) Radikal
 Standart Radikal
Hastaya Katkıdaki Beklentiye göre:
 Profilaktik
 Terapötik
Takipte, serum tiroglobulin ölçümü
radyoaktif iyot tarama
Nüksler için değerlendirme yapmada kolaylık sağlar.
Serum tiroglobulin, diferansiye tiroit kanserleri için
bir tm marker’dır.
Total tiroidektomi sonrası rezidüel tümörlü
hastalarda genellikle artmıştır (>2ng/mL).
Medüller tiroit kanseri için tiroidektomiden sonra
serum kalsitonin ve/veya CEA düzeyleri yüksek
kaldığında boynun US veya MRI muayenesi ve
mediastinum’un MRI’ı yapılmalıdır.
Foliküler ve papiller karsinomun izole metastatik
depozitleri cerrahi olarak çıkarılmalıdır.
Tiroit kanserli tüm hastalar, tiroit hormonunu
süpresif dozlarda süresiz olarak sürdürmelidir.
Undiferansiye karsinom
Malign lenfoma
Sarkom
Tm, mümkün olduğu
kadar tam olarak eksize
edilmelidir.
Sonra radyoterapi
ve kemoterapi ile
tedavi yapılmalıdır.
Böbrek
Meme
Kanserleri
AC
ve
Diğer tm’ler
Bazen tiroide
metastaz yapabilir.
Download