Slayt 1 - files.eba.gov.tr

1/14
Türkiye, genelde Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. Ancak bununla
beraber, birbirlerinden belirgin farklarla ayrılabilen karasal ve
Karadeniz iklimleri de etkili olmaktadır.
2/14
Türkiye konumu itibariyle güneş ışınlarının dik geldiği alanın
dışındadır. Güneş ışınlarının düşme açısında yıl boyunca büyük
farklar vardır. Bunun sonucu olarak Türkiye iklimlerinde yıllık
sıcaklık farkları fazladır. Dört mevsim belirgin olarak yaşanır.
0° Greenwich
0° Ekvator
3/14
Türkiye bulunduğu konumdan dolayı farklı hava kütlelerinin
karşılaştığı yerde bulunmaktadır.
Kıyılarımızda sıcaklık güneyden kuzeye doğru azalır.
4/14
Türkiye’de yer şekillerinin çeşitlilik göstermesinden dolayı kısa
mesafede iklim değişimi fazladır ve aynı tarihlerde farklı mevsim
özellikleri yaşanabilmektedir.
5/14
Yurdumuzun kuzey ve güneyinde dağların kıyıya paralel uzanması
deniz etkisinin iç kesimlere sokulmasını engeller. Bu durum kıyı ile iç
kesim arasında iklimin farklı olmasına neden olur.
6/14
Ege Bölgesi’nde ise kıyıya dik uzanan dağlar arasındaki çöküntü
alanları deniz etkisinin 200 km iç kesimlere kadar sokulmasına izin
vermektedir.
7/14
Ülkemizde ortalama yükselti fazladır. Yükselti batıdan doğuya doğru
gidildikçe artmaktadır. Yükseltinin artmasına bağlı olarak sıcaklık azalır
ve kış yağışları daha çok kar şeklinde düşer.
8/14
Yüksekliği fazla olan yerler çevresine göre daha fazla yağış alır.
9/14
Ülkemizin Kuzey Yarım Küre’de yer almasından dolayı,dağlarımızın
güneye bakan yamaçları bütün yıl kuzey yamaçlarına göre daha
sıcaktır.
10/14
Kıyı bölgelerde nem fazla olduğunda buralarda kışlar ılık , yağışlar
fazla ve sıcaklık farkları azdır.
11/14
Türkiye’ye kuzeyden gelen rüzgarlar sıcaklığı düşürürken, güneyden
gelenler sıcaklığı artırır (enlem etkisinden dolayı).
12/14
Yurdumuz, kışın kuzey kutbundan gelen soğuk hava kütlelerinin,
yazın da tropikal kuşaktan gelen sıcak hava kütlelerinin etkisindedir.
13/14
Ülkemiz kuzeydoğuda Sibirya’nın, güneyde Afrika ve Arabistan
yarımadasının etkisinde kalmaktadır.
Özellikle kış döneminde Sibirya üzerinde oluşan soğuk hava kütlesinin
etkisiyle iç ve Doğu Anadolu’da kışlar soğuk geçer.
Sibirya
Arabistan
Afrika
14/14
Yaz döneminde ise ülkemiz, Afrika Kıtası ve Arabistan üzerinden
gelen sıcak ve kuru havanın etkisinde kalır. Ülkemizin güney ve
güneydoğu kesimlerinde kavurucu rüzgârlar görülür.
Arabistan
Afrika
D
CEVAP……..
ÖSS 2006
Türkiye’de;
I. Güneş ışınlarının hiçbir zaman dik düşmemesi,
II. Cisimlerin gölgesinin cismin güney yönüne düşmemesi,
III. Dört mevsimin belirgin olarak yaşanması,
IV. Kış mevsiminde kuzey kesimlerinde gece uzunluğunun
güneydekilerden fazla olması
özelliklerinden hangileri, Türkiye’nin Kuzey Yarım Küre’de yer
aldığını gösterir?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) II ve IV
E) III ve IV
15/14
E
CEVAP……..
ÖSS 1984
16/14
Türkiye, genelde Akdeniz ikliminin yayılış alanına girer. Buna karşın
yurdumuzda birbirinden belirgin farklarla ayrılabilen iklim tipleri
görülür.
Bu farklılaşmada aşağıdakilerden hangisinin etkisi yoktur?
A) Yer şekli
B) Denize göre konum
C) Yükselti
D) Rüzgârların yönü
E) Bölgelerin genişliği
B
CEVAP……..
ÖSS 1983
Türkiye’de değişik mevsim özelliklerinin aynı zamanda
görülebilmesini sağlayan başlıca etken nedir?
A) Ilıman iklim kuşağında yer alması
B) Yer şekillerinin çeşitliliği
C) Denizlerle çevrili olması
D) Geniş topraklara sahip olması
E) Bitki örtüsünün çeşitlilik göstermesi
17/14
B
CEVAP……..
ÖSS 1981
18/14
“İznik, Van ve Beyşehir gibi merkezlerin her birinde görülen günlük
sıcaklık farkları, Afyon, Çankırı ve Sivas gibi merkezlerin her birinde
görülen günlük sıcaklık farklarından daha azdır.”
Buna göre, aşağıdaki kentlerin hangisinde günlük sıcaklık farkı en
azdır?
A) Uşak
B) Burdur
D) Niğde
C) Urfa
E) Çorum
B
CEVAP……..
KPSS-2009
Bir Türkiye fiziki haritasında kahverengi tonlarının fazla olduğu
yerlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Karın yerde kalma süresinin uzun olduğu
B) Yıllık sıcaklık farkının az olduğu
C) Gerçek alanla iz düşümsel alan arasındaki farkın fazla olduğu
D) Akarsuların çağlayanlar oluşturduğu
E) Ulaşımda güçlüklerle karşılaşıldığı
19/14
D
CEVAP……..
JANU 2010
Türkiye’de,
• temmuz ve ağustos aylarının çok sıcak olması,
• dağların güneye bakan yamaçlarının kuzey yamaçlarından daha
sıcak olması,
• kuzeyden esen rüzgârların hava sıcaklığını düşürmesi
aşağıdakilerden hangisinin sonucudur?
A) Topraklarının iki yarımada üzerinde yer alması
B) Çeşitli yer şekillerine sahip olması
C) Ortalama yükseltisinin fazla olması
D) Kuzey Yarım Küre’nin orta kuşağında yer alması
E) Üç tarafının denizlerle çevrili olması
20/14
A
CEVAP……..
KPSS-2010
Türkiye’de zeytinliklerin çıkabildiği yükselti sınırı kuzeye bakan
yamaçlarda genelde 200-250 metreyken güneye bakan yamaçlarda
500-600 metredir.
Bu duruma neden olan etmen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bakı durumu
B) Bağıl nem oranı
C) Gündüz süresi
D) Toprak türü
E) Su kaynakları
21/14
E
CEVAP……..
KPSS- 2010
Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğünden “İstanbul’da yarın
kuvvetli kara yel ve şiddetli kar yağışı beklenmektedir.” uyarısı
yapılmıştır.
Bu uyarının,
I. İstanbul’da kuzey sektörlü rüzgârların egemen olması,
II. kış mevsiminin yaşanması,
III. kuzeybatı yönünden gelen bir hava kütlesi olması
verilerinden hangilerine dayanarak yapılmış olması beklenir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) I ve III
E) II ve III
22/14
E
CEVAP……..
ÖSS 2006
Türkiye’nin aşağıdaki iklim özelliklerinden hangisi bakı etkisiyle
açıklanabilir?
A) Orta Karadeniz Bölümü’nün yıllık ortalama yağış tutarının Batı
Karadeniz Bölümü’nden az olması
B) Yazın en yüksek sıcaklıkların Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde
yaşanması
C) Akdeniz Bölgesi’nde maki üst sınırının Ege Bölgesi’nden daha
yüksek olması
D) Ege Bölümü’nde yıllık ortalama sıcaklığın İçbatı Anadolu
Bölümü’nden yüksek olması
E) Akdeniz Bölgesi’nde dağların kuzey yamaçlarında karın yerde
kalma süresinin güney yamaçlarından uzun olması
23/14
C
CEVAP……..
ÖSS 2007
24/14
Ekvatordan kuzeye doğru gidildiğinde enleme bağlı olarak sıcaklığın
düştüğü görülür.
Kış mevsiminde,
I. İzmir’de sıcaklığın Edirne’den daha yüksek olması,
II. Samsun’da sıcaklığın Erzurum’dan daha yüksek olması,
III. İstanbul’da sıcaklığın Afyonkarahisar’dan daha yüksek olması,
IV. Adana’da sıcaklığın Konya’dan daha yüksek olması
durumlarından hangileri, yukarıda belirtilen enlem ile sıcaklık
arasındaki ilişkiye ters düşer?
A) I ve II
B) I ve III
C) II ve III
D) II ve IV
E) III ve IV
B
CEVAP……..
ÖSS 2005
25/14
Yeryüzünün herhangi bir yerinde, yükseklere çıkıldıkça bitki örtüsü
kutuplara yaklaşılıyormuş gibi değişikliğe uğrar.
Türkiye ile ilgili aşağıdaki gözlemlerden hangisi, bu
genellemeye örnektir?
A) Akdeniz ikliminin görüldüğü yerlerde ormanların tahrip edilmesiyle
makilerin geniş yer kaplaması
B) Kuzey Anadolu Dağları'nda 1000-1200 metreden sonra geniş
yapraklı ormanların yerini iğne yapraklılara bırakması
C) Akdeniz iklimine özgü bazı bitki türlerinin Karadeniz Bölgesi'nin
kıyı kesiminde de görülmesi
D) Akdeniz ve Ege bölgelerinde tropik bitkilerin yetişebilmesi
E) Toros’ların kuzey ve güney yamaçlarında orman üst sınırının farklı
olması
B
CEVAP……..
ÖSS 1991
26/14
Kentler
Yıllık ortalama sıcaklık (°C)
Iğdır..................................11,5
Erzurum............................ 6,0
Ankara............................. 11,6
Yukarıdaki tabloda, üç kentin yıllık ortalama sıcaklıkları verilmiştir.
Aynı enlem üzerinde yer almalarına karşın Erzurum’un yıllık ortalama
sıcaklığının Iğdır ve Ankara’dan düşük olmasının başlıca nedeni
aşağıdakilerden hangisidir?
A) Denize olan uzaklığının daha fazla olması
B) Yükseltisinin daha fazla olması
C) Daha fazla miktarda yağış alması
D) Kuzey rüzgârlarına açık olması
E) Bir ovada yer alması