Endüstri Mühendisliği Departmanı IE390 YÖNETİM STAJ RAPORU HAZIRLAYAN VE SUNAN : ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 13.09.2013 IŞIKIE Staj için Ders Kodu: IE290 ☐ IE390 ☒ Şirket ismi: KOÇ SİSTEM BİLGİ VE İLETİŞİM HİZMETLERİ A.Ş. Şirket Adresi: Ünalan Mh. Ayazma Cd. Çamlıca İş Merkezi – B3 Blok Üsküdar 34700 İSTANBUL TEL : ( 216 ) 556 11 00 FAX : ( 216 ) 556 11 88 E-POSTA : [email protected] Başlama ve Bitirme Tarihleri: < 08.07.2013 > - < 13.09.2013 > Çalışılan Departman(lar): Genel Müdürlük Danışmanın ismi, pozisyonu, telefon numarası, mail adresi: ŞİRVAN TANRIKULU İç Denetim Uzmanı ve Yönetici Asistanı 0216-556-11-63 [email protected] MÜHÜR - İMZA: GÜN: 13.09.2013 Staj şartları onaylandı AKADEMİK DANIŞMAN: SEYHUN ALTUNBAY İMZA: ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU GÜN: Sayfa 1 IŞIKIE İÇİNDEKİLER Görüntüler Çizelgesi ......................................................................................................................... 4 Tablolar Çizelgesi ............................................................................................................................. 4 Grafikler Çizelgesi ............................................................................................................................ 4 1 HAFTALIK İŞ PLANI ................................................................................................................ 5 2 GİRİŞ ......................................................................................................................................... 12 Şirket Tanımı ve Şirket Politikası ........................................................................................... 12 2.1.1 Koç Sistem Tarihi............................................................................................................. 14 Endüstri Sektörü ve Müşteriler ............................................................................................... 15 Hizmetteki Teknoloji .............................................................................................................. 17 2.3.1 ERP................................................................................................................................... 17 2.3.2 PM (BAKIM ONARIM) .................................................................................................. 18 2.3.3 FI (MALİ MUHASEBE) ................................................................................................. 19 2.3.4 PP (ÜRETİM PLANLAMA) ........................................................................................... 27 2.3.5 QM (KALİTE YÖNETİMİ) ............................................................................................ 28 2.3.6 FI – IM (YATIRIM YÖNETİMİ) .................................................................................... 29 2.3.7 SAP CRM (MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ) .............................................................................. 30 Organizasyon .......................................................................................................................... 33 3 OVERALL ANALYSIS ............................................................................................................ 39 Girdi/Çıktı Analizi – Çözümler ve Hizmetler ......................................................................... 39 3.1.1 Veri Merkezi Çözümleri................................................................................................... 39 3.1.2 İletişim Ağı Çözümleri ..................................................................................................... 41 3.1.3 İş Uygulamaları ................................................................................................................ 41 3.1.4 İş İstasyonları Hizmetleri ................................................................................................. 44 3.1.5 İş Süreçleri Hizmetleri ..................................................................................................... 44 3.1.6 Ar-Ge ................................................................................................................................ 44 Yerleşim .................................................................................................................................. 46 Lokasyon ................................................................................................................................. 48 4 YÖNETİM BİLGİ SİSTEMİ ..................................................................................................... 49 Karar Verme............................................................................................................................ 49 Karar Destek Sistemleri(DSS) ................................................................................................ 50 5 HİZMET SİSTEMİ .................................................................................................................... 51 Süreç ve Bilgi Akışı ................................................................................................................ 51 Süreç Sınıflandırması .............................................................................................................. 53 Geri Hizmet/Destek(Şirketin görünen yüzü arkasındaki IT desteği) ...................................... 53 Maliyetler ................................................................................................................................ 53 Verimlilik ................................................................................................................................ 54 5.5.1 Sürdürülebilir Yaşam Döngüsü ........................................................................................ 54 Hizmet İşleyiş Planlaması ve Kontrolü................................................................................... 55 Envanter Yönetimi .................................................................................................................. 55 Talep ....................................................................................................................................... 56 ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 2 IŞIKIE İş Gücü Planlaması ve Oluşan Kuyruklar ............................................................................... 56 6 KALİTE PLANLAMA VE KONTROL.................................................................................... 57 Servisin Kalitesi ...................................................................................................................... 57 Kalite Nitelikleri ..................................................................................................................... 58 Kalite Teminat ........................................................................................................................ 59 6.3.1 ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi .......................................................................... 60 6.3.2 ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi .................................................................................. 61 6.3.3 OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi ................................................ 61 6.3.4 ISO 10002 Müşteri Şikâyetleri Yönetim Sistemi ............................................................. 62 6.3.5 ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetimi Sistemi ................................................................. 62 6.3.6 CMMI Level 3 ve CMMI Level 5 .................................................................................... 63 6.3.7 ISO 20000 Hizmet Yönetimi Sistemi............................................................................... 63 Kalite Teminat Araçları .......................................................................................................... 64 Kalite Maliyeti ........................................................................................................................ 64 7 ÇALIŞMA ORTAMINDAKİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLERİ ................................................ 65 Günlük Aktivitelerin Gözlemlenmesi ..................................................................................... 65 Röportajlar .............................................................................................................................. 66 7.2.1 Birinci Röportaj ................................................................................................................ 66 7.2.2 İkinci Röportaj.................................................................................................................. 69 8 PROJE TEKLİFİ ........................................................................................................................ 72 Problem 1)............................................................................................................................... 72 Problem 2)............................................................................................................................... 74 9 SONUÇ ...................................................................................................................................... 76 İş Özeti, Tamamlananlar ve Öğrenilenler ............................................................................... 76 Çalışma Ortamındaki Işık Üniversitesi Mezunları ................................................................. 76 Kısa Değerlendirme ................................................................................................................ 77 10 EKLER ....................................................................................................................................... 78 EK 1: Sözlük ........................................................................................................................... 78 EK 2: Referanslar .................................................................................................................... 80 ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 3 IŞIKIE Görüntüler Çizelgesi Görüntü 1. Koç Sistem Tarihi ......................................................................................................... 14 Görüntü 2. FI - IM .......................................................................................................................... 29 Görüntü 3. SAP Görünüm 1............................................................................................................ 32 Görüntü 4. SAP Görünüm 2............................................................................................................ 32 Görüntü 5. SAP Görünüm 3............................................................................................................ 33 Görüntü 6. Açık Ofis....................................................................................................................... 46 Görüntü 7. Koç Sistem haritası ....................................................................................................... 47 Görüntü 8. Piramit .......................................................................................................................... 49 Görüntü 9. Otomotiv Süreç Akışı ................................................................................................... 51 Görüntü 10. Telekomünikasyon Süreç Akışı .................................................................................. 52 Görüntü 11. Sürdürülebilir Yaşam Diagramı.................................................................................. 55 Görüntü 12. Süreç ........................................................................................................................... 57 Tablolar Çizelgesi Tablo 1. Çalışan sayısı .................................................................................................................... 33 Tablo 2. Çalışanların kuşaklara göre dağılımı ................................................................................ 34 Tablo 3. Departmanların katlara göre dağılımı ............................................................................... 46 Tablo 4. Lokasyon tercih sebeplerinin derecelendirilmesi ............................................................. 48 Tablo 5. Süreç Sınıflandırması ....................................................................................................... 53 Tablo 6. Müşteri Memnuniyeti Anketi Sonuçları ........................................................................... 58 Tablo 7. Endüstri Mühendisleri ...................................................................................................... 65 Tablo 8. Semtler arası uzaklıklar .................................................................................................... 72 Tablo 9. 3 Günlük Çözüm Süresi .................................................................................................... 75 Tablo 10. Değerlendirme ................................................................................................................ 77 Grafikler Çizelgesi Grafik 1. Çalışan sayısı dağılımı ..................................................................................................... 33 Grafik 2. Çalışanların eğitim durumlarına göre dağılımı................................................................ 34 Grafik 3. Çalışanların kuşaklara göre dağılım grafiği .................................................................... 34 Grafik 4. Yemekhane Öğle Yemek Gideri ..................................................................................... 54 Grafik 5. Endüstri Mühendislerinin Çalıştığı Yerler ...................................................................... 65 ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 4 IŞIKIE 1 HAFTALIK İŞ PLANI Hafta 1 Bölüm(ler) Görevler, Sorumluluklar, Tamamlanan İşler Genel Müdürlük Satış ve Pazarlama Departmandaki kişilerle tanışma Departmanın amacı ve sorumluluklarını öğrenme Departmanda stajyere düşen görevleri öğrenme Microsoft Office Outlook 2010 kullanımını öğrenme Bir önceki hafta tamamlanan işler ve bir sonraki hafta tamamlanması beklenen işlerle ilgili tüm birimler için haftalık faaliyet raporunun hazırlanmasını öğrenme ve hazırlama Diğer birimlerin konumlarını öğrenme ve yöneticileriyle tanışma Masraf yerlerinin kodlarını öğrenme Haziran ayı verilerinin temin edilmesi Ocak-Haziran 6 aylık telefon masraf dağılım raporunun Microsoft Excel’de gerekli grafiklerle oluşturulması Satış Bölümü çalışanlarının, aldıkları Mülakat Eğitimleri ve İkna Kabiliyeti Eğitimleri’ni, müşterilerle yaptıkları telefon görüşmelerine nasıl aktardıklarını gözlemleme Ofis ekipmanlarının kullanılmasını öğrenme ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 5 IŞIKIE Hafta 2 Bölüm(ler) Görevler, Sorumluluklar, Tamamlanan İşler Genel Müdürlük Bir önceki hafta tamamlanan işler ve bir sonraki hafta tamamlanması beklenen işlerle ilgili, tüm birimler için haftalık faaliyet raporunun hazırlanması Ocak-Haziran 6 aylık servis kullanım masraf verilerinin alınması Ocak-Haziran 6 aylık genel vasıta, özel vasıta ve taksi kullanım masraf verilerinin alınması Toplanan verilerle 6 aylık raporun Microsoft Excel’de Pivot Tablosu kullanılarak oluşturulması Rekabet Hukuku ile ilgili bilgi toplama, makale okuma ve gerekli email kontrollerine katılma Ocak-Haziran 6 aylık güvenlik ve yemek masraf dağılım verilerinin toplanması Toplanan verilerle 6 aylık raporun Microsoft Excel’de Pivot Tablosu kullanılarak oluşturulması Öğlen, akşam ve h.sonu yemek giderlerinin ayrı başlıklar halinde grafiklerle dağılımının incelenmesi ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 6 IŞIKIE Hafta 3 Bölüm(ler) Görevler, Sorumluluklar, Tamamlanan İşler Genel Müdürlük Bir önceki hafta tamamlanan işler ve bir sonraki hafta tamamlanması beklenen işlerle ilgili tüm birimler için haftalık rapor hazırlanması Ocak-Haziran 6 aylık telefon masrafları için veri toplama Toplanan verilerin tüm operatörler, sabit hat ve tüm birimler için Pivot tablosu kullanarak gruplandırılması ve bu dağılımlarla 6 aylık raporun grafiklerle hazırlanması İç Denetim amaçlı yollanan tekliflerin incelenmesi ve Rekabet Hukuku’na aykırı olan tekliflerin ayıklanması Yapılan yazışmaların Rekabet Hukuku’na uygunluğunun kontrolü Hafta 4 Bölüm(ler) Görevler, Sorumluluklar, Tamamlanan İşler Genel Müdürlük Bir önceki hafta tamamlanan işler ve bir sonraki hafta tamamlanması beklenen işlerle ilgili tüm birimler için haftalık rapor hazırlanması Temmuz ayı için güvenlik, servis ve yemek masrafları için veri toplama Toplanan verilerin Pivot tablosu ile gruplandırılması ve gerekli raporun hazırlanması Bu raporun daha önce hazırlanan 6 aylık rapora eklenmesi Teklif İçerik Endeksi Çalışmalarının tablo haline getirilmesi Sipariş Yönetimi ve Lojistik Departmanı’nda kullanılan yazılım programlarını öğrenme Yine bu birimde sipariş alırken ve sipariş girişi yapılırken ne tarz bir yol izleniyor bunların anlatılması ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 7 IŞIKIE Hafta 5 Bölüm(ler) Görevler, Sorumluluklar, Tamamlanan İşler Genel Müdürlük Bir önceki hafta tamamlanan işler ve bir sonraki hafta tamamlanması beklenen işlerle ilgili tüm birimler için haftalık rapor hazırlanması Tekliflerin Rekabet Hukuku açısından uygunluğunun incelenmesi Hafta 6 Bölüm(ler) Görevler, Sorumluluklar, Tamamlanan İşler Genel Müdürlük SYL Bir önceki hafta tamamlanan işler ve bir sonraki hafta tamamlanması beklenen işlerle ilgili tüm birimler için haftalık rapor hazırlanması SYL departmanında sipariş nasıl alınır, saklanır, temin edilir ve sonrasında müşteriyle nasıl iletişime geçilir, tedariği nasıl sağlanır bunlar hakkında bilgi edinme Tüm bu işlemlerde sipariş girdileri ve saklanmasında SAP programı kullanılıyordu. SAP programının kullanmı hakkında bilgi alınması, SAP danışmanlarıyla iletişime geçme ve program hakkında daha detaylı bilgi alınması Hafta 7 Bölüm(ler) Görevler, Sorumluluklar, Tamamlanan İşler Genel Müdürlük Sipariş Yönetimi ve Lojistik Bir önceki hafta tamamlanan işler ve bir sonraki hafta tamamlanması beklenen işlerle ilgili tüm birimler için haftalık rapor hazırlanması Şirket içi iletişimin nasıl gerçekleştiğini öğrenme Temmuz ayı için yol masraf verilerinin toplanması ve bu verilerin Microsoft Excel Pivot tablosu ile birimlere ayrılması ve verilerin Ocak-Haziran 6 aylık rapora eklenmesi ve analiz edilmesi Elde edilen yeni raporun incelenmesi ve değişikliklerle ilgili yazılı bir yeni rapor oluşturulması Fatura, sevk irsaliyesi ve irsaliyeli fatura kavramlarının öğrenilmesi, arşivlerde ve işlemde bulunulan bu faturaların görsel olarak incelenmesi ve gerekli yerlere teslimi Satış analizinde de kullanılan Microsoft CRM işleyişini öğrenmek ve analiz raporuna veri olabilecek bilgilerin sağlanması ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 8 IŞIKIE Hafta 8 Bölüm(ler) Görevler, Sorumluluklar, Tamamlanan İşler Genel Müdürlük Bir önceki hafta tamamlanan işler ve bir sonraki hafta tamamlanması beklenen işlerle ilgili tüm birimler için haftalık rapor hazırlanması Temmuz ayının telefon masraf dağılım verilerinin elde edilmesi Bu verilerin her birim için gruplandırılması ve elde edilen verilerin Ocak-Haziran 6 aylık raporuna eklenmesi Yeni rapordaki değişikliklerinin incelenmesi ve grafiklerle bu değişikliklerin ortaya dökülmesi Uluslararası Ticaret’te kullanılan belgelerin temel işleyişi hakkında bilgi edinme. Proforma fatura, gümrük beyannamesi, ATR Belgesi, Konşimento belgelerinin incelenmesi Sertifikaların amaçlarının ofis ortamında gözlenmesi ve incelenmesi ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 9 IŞIKIE Hafta 9 Bölüm(ler) Görevler, Sorumluluklar, Tamamlanan İşler Genel Müdürlük Bir önceki hafta tamamlanan işler ve bir sonraki hafta tamamlanması beklenen işlerle ilgili tüm birimler için haftalık rapor hazırlanması Yemek bedeli, bahşiş, otopark gibi faturaların masraf formuna işlenmesi Ağustos ayı güvenlik, servis ve yemek verilerinin toplanması Bu verilerin her birim ve kategori için gruplandırılması ve OcakTemmuz raporuna eklenmesi Rapordaki değişikliklerin incelenmesi ve bu değişikliklerin grafiklerle aktarılması Modülcüler ve programlamacılarla görüşülmesi ve SAP işleyişinin daha detaylı incelenmesi Süreç yönetimi bölümünde bilgi edinme ve Süreç Yönetimi’nin işleyişini öğrenme Incoterms kurallarını, İthalat ve İhracat Rejimlerinin anlatılması Delivery Note ve Proof of Delivery incelemelerinin yapılması ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 10 IŞIKIE Hafta 10 Bölüm(ler) Görevler, Sorumluluklar, Tamamlanan İşler Genel Müdürlük Bir önceki hafta tamamlanan işler ve bir sonraki hafta tamamlanması beklenen işlerle ilgili tüm birimler için haftalık rapor hazırlanması Ağustos ayı için yol masraf verilerinin toplanması ve bu verilerin Microsoft Excel Pivot tablosu ile birimlere ayrılması ve verilerin Ocak-Temmuz 7 aylık rapora eklenmesi Tekliflerin Rekabet Hukuku’na uygunluğunun incelenmesi Hizmet portföyünün matematiksel modellemelerinin öğrenilmesi Teknik finansal analizin öğrenmesi Süreç oluşturma, süreç geliştirme ve süreç verimliliğinin adımlarının öğrenilmesi Ağustos servis giderleri için verilerin alınması ve verilerin Microsoft Excel yoluyla sınıflandırılarak ger birim için Ocak-Temmuz raporuna eklenmesi ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 11 IŞIKIE 2 GİRİŞ Şirket Tanımı ve Şirket Politikası Türkiye'nin en büyük ve köklü yerli sermayeli bilgi teknolojileri şirketi olan ve Üsküdar Ünalan Mahallesi Çamlıca İş Merkezi’nde 13.800 m2’lik ofis alanıyla Türkiye’nin en büyük şirketler topluluğu Koç Holding’e ait olan ve büyük bir kampüste yer alan KoçSistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş., 1945 yılında Koç Ticaret Büro Levazımatı A.Ş. olarak kurulmuştur. Bu kampüste Koç Sistem’den ayrı Yapı Kredi, Tanı Pazarlama ve İletişim Hizmetleri A.Ş., Ram Sigorta, Katron, Pronema, Koç Finansman A.Ş., Call Us, AES Entek Elektrik Üretimi A.Ş., Digital Panorama, Zer Merkezi Hizmetler A.Ş. ve Koç Emeklilik Vakfı olmak üzere 11 büyük firma daha yer almaktadır. Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş.’de günümüz itibariyle 460 milyon TL ciro ve 1247 kişi ile çalışmaktadır. Pazartesi’den Cuma’ya, 8:30-12:00 ve 13:00-18:00 çalışma saatleriyle hizmet veren Koç Sistem 4857 sayılı İş Kanunu’na uygun hareket ederek haftalık 42,5 saat faaliyet göstermektedir. Firma bilgi teknolojileri şirketi olarak sadece beyaz yakalardan oluşmaktadır. Kurulduğu günden bu yana pazardaki öncü konumunu sürdüren ve dünyadaki yenilikleri takip eden KoçSistem, bu gelişmelere bağlı olarak yıllar içerisinde yapısını pazarın gerekliliklerine göre şekillendirmiştir. Kuruluş aşamasında ABD merkezli Borroughs firması ile yapılan temsilcilik anlaşmasının kapsamının genişlemesi ve bilgisayar sektöründeki varlığının sağlamlaşması üzerine firma ismini 1953 yılında Koç Borroughs olarak değiştirmiştir. Otuz yılı aşkın bir sure bu isimle faaliyet gösteren Koç Borroughs, Borroughs'un Sperry firması ile birleşmesi ve kendi ismini Unisys olarak değiştirmesi üzerine 1987 yılında Koç-Unisys ismini almıştır. Takip eden on yıl içerisinde, ürün yelpazesinde yer alan markaların çeşitlenmesi, marka bağımsız çözüm sunma ve sistem entegrasyon projelerine yönelik vizyonu ile örtüşmesi için 1997 yılında Koç Unisys ismi KoçSistem olarak değiştirilmiştir. KoçSistem, 2009 yılında 5746 sayılı “Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun” çerçevesinde “Türkiye’deki OnAltıncı ve alanında ilk yetkili ArGe merkezi” iznini almaya hak kazanmıştır. ArGe ve Yenilik Merkezi’nde, 100’e yakın ArGe mühendisiyle bilgi teknolojileri alanında araştırma, geliştirme ve yenilik çalışmaları yapılmaktadır. Bu çalışmalar neticesinde geliştirilen ilk ürün, bir sayısal yayıncılık yazılımı olan Pixage olmuştur. Pixage, kısa sürede, kayda değer başarılar elde etmiştir. Arçelik A.Ş ile yapılan “Yeni Nesil Sayısal Yayıncılık’, işbirliği kapsamında, KoçSistem, Pixage ve Arçelik’in donanımları aracılığıyla yeni bir yayıncılık modelini ortaya çıkarmıştır. 2009 yılında yaklaşık 500 Arçelik ve ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 12 IŞIKIE Beko bayiinde kurulumu gerçekleşen Pixage, yurtdışına da açılmıştır ve Pixage ile Liverpool FC TV’nin içerikleri Beko ekranlarından yayımlanmaktadır. İngiltere Premier Lig’deki 20 kulübün stadında Pixage kurulumları tamamlanmıştır. Yeni teknolojilerin test edilebileceği üretici bağımsız bir platform olan ve dünyanın en büyük üreticilerinin donanım ve yazılımlarının bulunduğu bir teknoloji merkezi olarak konumlanan “KoçSistem Sahne” ise, 2009’da iş dünyasının hizmetine sunularak, teknoloji yatırımı yapmayı planlayan kurumlara, ürün ve çözümleri test ederek önceden deneme imkanı sunmaktadır. KoçSistem Çağrı Merkezi Dışkaynak Hizmet Grubu ise, 11 Eylül 2009 tarihinde Callus Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. adı ile şirketleşmiştir. Çamlıca İş Merkezi lokasyonunda bulunan Callus Çağrı Merkezi Dış Kaynak Hizmetleri Operasyon Merkezi’nin doluluk oranının % 90’a ulaşması ile birlikte ise, Anadolu’da bir Operasyon Merkezi yatırımı kararı alınmıştır. Bu karara istinaden, Mayıs 2010’da Samsun’da 850’ye yakın istihdam sağlayacak olan bir Operasyon Merkezi açılmıştır. Türkiye’nin en değerli çağrı merkezi şirketi olma vizyonuyla Callus; gelen çağrılar, dış aramalar, veri temizliği ve bilgi girişi gibi dört ana başlıkta topladığı hizmetleri, müşteri memnuniyeti ve şikâyet yönetim sistemi, teknik yardım masası, interaktif satış pazarlama hizmetleri ve pazar araştırması ve müşteri bilgi yönetimi gibi alt başlıklarda vermektedir. KoçSistem, kurumsal risk yönetiminin en önemli uygulamalarından olan “Kara Para Aklama ile Mücadele Çözümleri ve Sahtekarlık Önleme Çözümleri”ni İş Bankası, Akbank ve Yapı Kredi Bankası’nda başarıyla devreye almıştır. Kurumsal risk yönetimi uygulamalarında, Ankara ve İstanbul'da bulunan, uluslararası akreditasyonunu tamamlamış İşletim Merkezleri (Data Center) ile pek çok sayıda müşteriye İş Sürekliliği ve Felaket Kurtarma Hizmeti de KoçSistem tarafından sunulmaktadır. KoçSistem, Türkiye’de sektörünün önde gelen firmalarıyla işbirliği içinde çalıştığı ürünlerle, ihracat potansiyeli geliştirmeye odaklanmıştır. Teknolojide dışkaynak kullanımını yaygınlaştırma odağıyla KoçSistem, yeni ürün/çözüm/hizmetlerle pazarı şekillendirmeye devam etme kararlılığında ve Türkiye’nin BT alanındaki lider dış kaynak hizmet ve çözüm sağlayıcısı olma iddiasındadır; Türkiye’nin değişim ve dönüşümüne, rekabet gücüne büyük katkı yapan ve paydaşlarıyla Avrupa ve yakın coğrafyada teknoloji katmanında hizmet veren öncü bir kuruluş olmayı hedeflemektedir. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 13 IŞIKIE 2.1.1 Koç Sistem Tarihi Görüntü 1. Koç Sistem Tarihi ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 14 IŞIKIE Endüstri Sektörü ve Müşteriler Koç Sistem Bilgi ve İletişim Teknolojileri A.Ş. Türkiye’nin en büyük ve yerli sermayeli bilgi teknolojileri şirketi olduğu için, müşteri portföyü, Türkiye’nin ilk akla gelen neredeyse her firmasına kadar ulaşır. Başta Koç Grubu başta olmak üzere akla gelen ilk 15 ismi saymak istersek Müşteriler: YAPI KREDI BANKASI A.S. GENEL MUDUR ARCELIK A.S. - GENEL MUDURLUK MIGROS TICARET A.S. VODAFONE TELEKOMUNİKASYON A.Ş. VODAFONE NET ILETISIM HIZMETLERI A. FORD OTOMOTIV SANAYI A.S. TUPRAS GENEL MUDURLUGU - KOCAELI TOFAŞ TURK OTOMOBİL FAB.A.Ş. HSBC BANK A.S. GRUNDIG INTERMEDIA GMBH OPET PETROLCULUK A.Ş. TANI PAZARLAMA VE ILET. HIZM. A.S. AMERİKAN HASTANESİ SAĞLIK HİZM. ZER MERKEZI HIZMETLER VE TICARET A. YAPI KREDI SIGORTA A.S. Firma bilgi teknolojileri sektründe hizmet vermektedir. SAP, ERP(Enterprice Resource Planning), yani Kurumsal Kaynak Planlama Sistemi’nin önemli bir parçasıdır. ERP bir organizasyonun tüm veri ve proseslerinin tek bir noktada entegre edildiği bilgi sistemleridir. Firmanın tipik hizmetleri bakım hizmeti, süreçsel ve teknik destek hizmeti, danışma hizmeti, donanım ve ağ satışları ve pazarlama, stratejik planlama ve pazarlama, iş geliştirme, proje yönetimi, iş uygulama geliştirme, AR&GE ve yapılandırma. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 15 IŞIKIE Sektörler; Finans, Otomotiv, Enerji, Perakende, Telekom. Dahil olunan uluslararası yapılanmalardan bazıları; ITEA2 Celtic Plus C2C Communication Consorsium Euripides NEM Net!Works Future Internet İşbirliği içinde olunan teknoloji merkezleri; VTT – Finlandiya Marintek/Sintef – Norveç Fraunhofer– Almanya University Duisburg-Essen - Almanya IBM Research - İsrail Universidad Poitecnica de Madrid – İspanya Wageningen Universiteit – Hollanda Aston University – İngiltere National and Kapodistrian University of Athens – Yunanistan Atos Research – İspanya Institut für Angewandte Systemtechnik Bremen – Almanya DLO – Hollanda SAP Research - Almanya ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 16 IŞIKIE Hizmetteki Teknoloji Temel olarak, bilgi teknolojileri firması olan KOÇ Sistem’de SAP yazılım programı ve sunucuları kullanılır. 2.3.1 ERP Genellikle ERP sistemleri donanım ve yazılımın da dahil olduğu çok sayıda bileşen içerir. Çoğu ERP sistemi entegrasyonu gerçekleştirebilmek için, organizasyon genelinde bulunan çok sayıdaki fonksiyonlardan elde ettiği verilerini depolamak için birleştirilmiş veritabanı kullanmaktadır. ERP, işletmenin tüm departman ve fonksiyonlarını tek bir bilgisayar sistemine entegre ederek tüm farklı departmanların özel ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlamaktadır. Bu entegre yaklaşım, yazılımın doğru kurulumu ve kullanımı ile kuruluşlara çok büyük ölçüde geri dönüş sağlar. ERP, bir kurumun kendi iç süreçlerini bütünleşik bir yapıda gerçekleştirmeye imkan tanırken, işin kurum sınırları dışına taşan kısmının da desteklenmesini sağlar. Bu iki süreci birleştiren ERP çözümlerinin genel karakteristikleri şöyle özetlenebilir: ERP uygulamaları, iş süreçlerini adresler. ERP uygulamaları modüler yapıdadır. ERP uygulamaları entegredir. ERP uygulamaları kurumların sınırlarını aşar, müşterilerine, iş ortaklarına ve tedarikçilerine kadar uzanır. Uçtan uca bir ERP çözümü, kurumun tüm iş fonksiyonlarını destekler. ERP, finans, İK, üretim ve depolama için oluşturulan eski bağımsız bilgisayar sistemlerinin üstündedir ve bu sistemleri yazılım modullerinden oluşan birleşmiş tek bir yazılım ile değiştirir. Finans, üretim ve depolama kendi modüllerine sahip olsalar da bu modüller birbirine bağlantılı olarak çalışabilir. Örneğin finans departmanında bulunan kullanıcılar depolama modülü üzerinden siparişin sevkiyatının kontrolünü gerçekleştirebilir. İdeal ERP Sistemi: İdeal ERP, çok sayıda yazılımın modüllerinin tüm verilerini içerdiği ve tek bir veritabanının kullanıldığı bir sistemdir. Üretim: Mühendislik, işakışı yönetimi, kapasite, kalite kontrol,malzeme evsaf listesi, üretim prosesi gibi fonksiyonları içerir. Finans: Borç hesabı, alacak hesabı, sabit kıymetler, defter-i kebir, nakit yönetimi vs. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 17 IŞIKIE İnsan Kaynakları:Sosyal haklar, eğitim, bordro, devamlılık vs. Tedarik Zinciri Yönetimi: Envanter,tedarik zinciri planlaması, tedarikçi planlama, sipariş girişi, satınalma vs. Projeler: Maliyetleme, faturalama, aktivite yönetimi, zaman ve masraf vs. Müşteri İlişkileri Yönetimi: Satış ve pazarlama, hizmet, görevlendirme, müşteri bilgileri, çağrı merkezi desteği vs. Veri Depolama: Genellikle işletmenin müşterileri, tedarikçileri ve çalışanları tarafından ulaşılan bir modüldür. Elsys SAP danışmanlığı ile, tüm iş süreçlerinde şirketinizin gereksinim duyduğu iş çözümlerini lojistik, finans ve insan kaynakları uygulamalarını da kapsayacak şekilde kullanımınıza sunar. Tüm dünyada 1990’lı yıllarda ivme kazanan ERP uygulamaları şirketleri entegre bir sisteme kavuşturmakla kalmayıp iş süreçlerini disipline eden işletmeyi baştan aşağı yeniden yapılandırmayı amaçlayan uygulamalardır. SAP’nin sunduğu farklı iş fonksiyonlarına yönelik çözümlerin yanında R/3 ERP danışmanlığı halen modüler isimlerle anılmaktadır. Bu bağlamda Elsys danışmanlık havuzu SAP R/3 ürününün tüm modüllerinde farklı sektörlerde alanlarında en yüksek bilgi birikime sahip uzman danışmanlardan oluşur. Elsys danışmanları Türkiye'de pek çok uygulamada ilklere imza atmış olup bu yoldaki kararlı yürüyüşlerini bugünden yarınlara taşıma azmindedirler. Elsys, SAP R/3'ün aşağıdaki modüllerinde uygulama ve geliştirme danışmanlığı sunar. Lojistik (MM / SD / PP / PM / SM / QM / WM / LIS / LES), Finansallar (FI / CO / PC / TR / EC / PA / AM / ML / SL), İnsan Kaynakları (HR / PA / PD) 2.3.2 PM (BAKIM ONARIM) Üretim, her geçen gün teknoloji merkezli olmaya bir adım daha yaklaşmaktadır. Sanayide otomasyon sistemleri ile karmaşık yapılar artmakta ve pazarın gerektirdiği kalite güvence koşulları katı hale gelmektedir. Üretim sistemlerinin, araçların, yazılım ve donanımların, taşıtların ve hatta binaların optimum kullanımı firmaların başarılarında önemli rol oynamaktadır. Bununla birlikte sayısı artan yasal şartlar ve çevre düzeni tüzükleri, Bakım ve Onarım faaliyetlerinin önemini arttırmaktadır. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 18 IŞIKIE SAP R/3 Bakım Onarım (PM) uygulama bileşeni, R/3 sisteminin lojistik zincirinin bir parçası olarak, bir firmada uygulanmakta olan tüm bakım onarım faaliyetlerine hitap eden detaylı ve kapsamlı bir yazılım çözümüdür. SAP R/3 Bakım Onarım (PM) aktiviteleri; Organizasyonel yapıyı, bakım işlevleri çerçevesi içinde betimleme Bakımı yapılacak nesneleri detaylı bir şekilde tasvir etme ve yönetme Bakım faaliyetlerini planlama ve yürütme. Denetim: Teknik bir sistemin mevcut durumunu belirleme Önleyici Bakım: Teknik bir sistemin ideal durumunu sürdürmesini sağlama Onarım: Teknik bir sistemi ideal durumuna getirme Teknik sistemleri inşa edip modifiye etme Uzun vadeli bakım projeleri işleme Harici hizmetleri işleme Kapasite planlama, programlama ve kaynak planlama Maliyet planlama ve saptama Görev bazlı, nesneye yönelik fabrika yönetimi Önemli verileri kaydetme ve bakım bilgi sistemi inşa etme Entegrasyon; PM modülü, lojistik, muhasebe ve insan kaynakları modüllerine doğrudan bağlı olan entegre bir bileşendir. 2.3.3 FI (MALİ MUHASEBE) Mali Muhasebe modülü SAP R/3 sisteminde bulunan tüm modüllerle entegre çalışan bir modüldür. Gelişen ve büyüyen işletmelerde ortaya çıkan entegrasyon ve işlemlerde kolaylık sağlanması ihtiyacı ile birlikte kulanılmaya başlanan SAP R/3 Mali Muhasebe (FI) modülü, kolay kullanımı ve etkinliğinin yanında her türlü raporlama ihtiyacına cevap verebilecek standart fonksiyonlarla donatılmıştır. Modern ve etkili bir muhasebe sistemininde bulunması gereken en önemli özelliklerden biri bu sistemin hem şirketiçi hem de şirketdışı tüm ihtiyaçlara cevap verebilmesidir. SAP R/3 sistemi ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 19 IŞIKIE sanayileşmiş 40 ülkenin muhasebe sistemlerine ve mali mevzuatına tam bir uyum sağlamış ve bu ülkelerde başarı ile uygulanmaktadır. Mali Muhasebe (FI) modülü verilerin entegre bir şekilde kaydı ve saklanmasının yanı sıra, yönetim kademelerinin finans bilgilerini kullanarak planlama ve kontrol yapmalarına ve stratejik kararlar almalarına olanak sağlamaktadır. SAP R/3 Mali Muhasebe (FI) modülü yapılan işlem türlerine göre alt modüllere ayrılmıştır: GL - Genel Muhasebe (General Ledger) Genel Muhasebe işlemleri altında, işletmede oluşabilecek tüm muhasebe kayıtlarının tutulabileceği ve raporlanabileceği işlemler mevcuttur. AP - Satıcılar Muhasebesi (Accounts Payable) Satıcılar Muhasebesi işlemlerinin altında, SAP R/3 Malzeme Yönetimi (MM) modülünden entegre gelen tüm işlemler izlenebilmekte, bunların muhasebe kayıtları yapılabilmekte ve raporlanabilmektedir. AR - Müşteriler Muhasebesi (Accounts Receivable) Müşteriler Muhasebesi Modülü altında, SAP R/3 Satış Dağıtım (SD) modülünden entegre olarak sisteme girilen tüm işlemler raporlanabilmekte ve kayıtları yapılabilmektedir. AA - Duran Varlıklar Muhasebesi (Asset Accounting) Sabit Kıymetler Muhasebesi menüsü ile işletmenin aktifinde kayıtlı tüm duran varlıklar ve yapılmakta olan yatırımlar etkili bir şekilde izlenebilmekte, yasaların gerektirdiği tüm işlemler otomatik olarak yapılabilmekte bunların yanında işletmenin farklı ihtiyaçlarını karşılıyabilmek amacıyla değişik oranları ve yöntemleri kullanarak farklı değerleme alanları oluşturulup raporlanabilmektedir. SL - Özel Defterler (Special Ledgers) İşletmeler Özel Defterler menüsünü kullanarak kendi itiyaçlarına uygun raporlama alanları tanımlayabilmektedir. FM - Bütçe Yönetimi (Funds Management) İşletmeler, Bütçe Yönetimi menüleri ile kaynaklarını etkin bir şekilde planlayıp bunları rasyonel kullanabilirler. Bütçe Yönetimi menüleri ile çeşitli sorumluluk alanları bazında tahsilatlarını planlayabilir belirlenen bütçe sınırları dahilinde bu kaynakların dağıtımını yapabilir ve tanımlanan kontrol limitleri ile sorumluluk alanları bazında bütçelerinin aşılmasını engelleyebilir. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 20 IŞIKIE Bütçe sistemine tanımlanan tüm bütçe ana verileri bütçeleri kullanacak sorumluluk alanları tarafından bağlayıcı olmakla beraber işletmenin finansal durumuna göre sorumluluk alanlarının bütçelerini yükseltip azaltabilirler. SAP R/3 sisteminde işletmeler esnek yapılarına uygun olarak finansal hareketlerini etkin bir şekilde planlayıp bunları rasyonel kullanabilirler. TM - Seyahat Masrafları Yönetimi (Travel Management) Seyahat Masrafları Menüleri ile işletmenizdeki tüm seyahat masraflarını etkin bir şekilde planlayabilir ve raporlayabilirsiniz. FI modülünün işletmenize kazandıracağı başlıca özellikler aşağıda sıralanmıştır: Birden fazla para birimiyle takip Farklı ihtiyaçlar için birden fazla hesap planı takibi Türk yasal ihtiyaçlarını karşılayabilme ve raporlayabilme İş alanları bazında raporlayabilme Kullanım kolaylığı Yasal defterler Otomatik kur farkı hesaplayabilme Otomatik kapanış işlemleri yapabilme Detaylı yetkilendirme imkanı Eş Zamanlı Entegrasyon Anlık analiz yapabilme imkanı Esnek raporlama yapabilme Banka ödeme bilgileri entegrasyonu Kasa POS sistemleri entegrasyonu Enflasyon Muhasebesi Bilanço ve mali tablo analizleri ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 21 IŞIKIE SD (SATIŞ DAĞITIM) Günümüzün rekabetçi pazar ortamında, müşteri hizmetlerini geliştirmek, siparişten sevkiyat ve faturalamaya kadar geçen süreyi azaltmak, dağıtım süreçlerini hızlandırmak ve dağıtım maliyetlerini düşürmek büyük önem kazanmıştır. SAP R/3 Satış ve Dağıtım (SD) modülü esnek ve fonksiyonel yapısı sayesinde, sektör ve firma farkı gözetmeksizin, her türlü satış ve dağıtım süreçlerinizi destekleyerek size rekabet avantajı sağlar. SD modülünün fonksiyonlarından bazıları şunlardır: Fiyatlandırma ve koşullar Kullanılabilirlik kontrolü ve ihtiyaç aktarımı Kredi ve risk yönetimi Teklif ve teklif takibi Müşteri sözleşmeleri Prim ve indirim anlaşmaları Sipariş işleme Özel sipariş türleri (Kredi kartı, peşin satış vb.) Teslimat planı Dış ticaret ve gümrük işlemleri Sevkiyat işlemleri Ambalajlama ve iade edilebilir ambalajların takibi Nakliye ve nakliye planlama işlemleri Faturalama işlemleri Satış desteği ve kampanya yönetimi Bilgi sitemi ve analizler Ürün kataloglarının hazırlanması ve takibi Rakiplerin ve rakip ürünlerin takibi ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 22 IŞIKIE SAP R/3 Satış & Dağıtım (SD) modülü, çoklu şirket, çoklu dil ve çoklu para birimiyle işlem yapılabilmesi sayesinde, herhangi bir dilde yaptığınız işlemlerin farklı ülkelerdeki şirketleriniz ve ortaklarınız tarafından yerel para birimi ve dilde görülmesine olanak sağlayarak iletişiminizi kolaylaştırır ve sınırların daha kolay aşılmasını sağlar. SAP R/3 Satış & Dağıtım (SD) modülü, farklı iş süreçlerinizi en iyi ve hızlı şekilde yapabilmenizi olanak sağlar. Süreçlerinizi geliştirmenize ve değiştirmenize yardımcı olur. Esnek fiyatlandırma yapısı sayesinde en kompleks fiyatlandırma senaryolarınızı dahi tanımlayabilmenizi sağlar. Satış ekibinizi kompleks listelerle uğraşmaktan kurtararak onlara asıl işleri olan satış ve müşteriye hizmeti gerçekleştirebilmeleri için zaman yaratır. Satış öncesi etkinliklerinizi, kampanyalarınızı planlamanıza yardımcı olurken müşterileriniz, rakipleriniz ve pazar hakkında detaylı bilgiler tutabilmenize olanak sağlar. Satış sürecini kendi ürün numaranızla yapabildiğiniz gibi müşterilerinizin kendi numarasıyla yürütmenize olanak sağlar. Müşterinizin malzeme numarasını, müşteri malzeme bilgi kaydında tutarak sipariş girişlerinizde ve sevkiyatlarınızda müşterinizin malzeme numarasını girerek sipariş girebilmenize, sevkiyat yapabilmenize olanak sağlar. Tedarikçilerle ve müşterilerle iletişimde elektronik bilgi transferi çok önemli bir yer teşkil etmektedir. EDI ile gelen bilgilerin satış sürecini tetiklemesini sağlayarak süreçlerinizi hızlandırır. Ayrıca RF cihazları ve diğer depo sitemleri ile entegrasyon için gerekli alt yapıyı sunarak satış süreçlerinizin otomasyonuna olanak sağlar. SAP R/3 Satış & Dağıtım (SD) Satış Bilgi Sistemi her türlü satış işlemlerinizden bilgi toplamanıza, bu bilgileri ihtiyacınıza göre raporlamanıza ve analiz etmenize olanak sağlar. Eşzamanlı bilgilere ulaşarak gerekli operasyonel ve stratejik kararları zamanında almanıza yardımcı olur. Malzeme yönetimi ve finans modülleriyle entegre yapısı sayesinde sipariş girişiyle tedarik ve üretim süreçlerinizi otomatik olarak tetikler ve gerekli muhasebe kayıtlarının eş zamanlı olarak oluşmasını sağlar. Kredi ve risk yönetimi süreçlerinin yürütülmesi ve denetlenmesinde büyük bir esneklik sağlayarak, kredi riskinizi kontrol etmenize olanak sağlar. R/3 SD modülü satış ve dağıtım süreçlerinde parti numarası (batch) takibine olanak sağlayarak, müşteriye istenilen özellikte ürün gönderilmesini garanti altına alır. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 23 IŞIKIE Konfigüre edilebilir malzemeler ile sipariş girişine olanak sağlayan R/3 SD modülü, konfigürasyon editörü sayesinde konfigüre değerleri kolaylıkla girmenizi sağlar. CO (MALİYET MUHASEBESİ) R/3 uygulama bileşeni Maliyet Muhasebesi ve Kontrol(CO), etkin kontrol için gerekli tüm muhasebe fonksiyonlarını gerçekleştirir. Bir işletme muhasebe işlemlerini dahili ve harici muhasebe olarak bölümlendiriyorsa; CO, işletmenin operasyonlarını yönetmek ve kontrol etmekten sorumlu kişilere ihtiyaç duydukları bilgileri sunduğu için dahili kısmı temsil eder. Maliyet Muhasebesi ve Kontrol (CO) size yönetimsel karar verme için gerekli tüm bilgileri sunar. Bir organizasyondaki tüm süreçlerin koordinasyonunu, denetimini ve optimizasyonunu kolaylaştırır. Bu, organizasyonun tüm üretim girdisi ve hizmet kullanımlarının kaydedilmesini gerektirir. Gerçekleşen olayları raporlamanın yanı sıra, maliyet muh. modülünün temel görevi planlamadır. Gerçekleşenle planlanan karşılaştırılarak varyans hesaplamaları yapılabilir ve bu da iş akışlarının kontrolünü olanaklı kılar. Entegrasyon Maliyet muhasebesi ve Mali muhasebe, SAP sistemi içerisinde birbirinden bağımsız iki bileşendir. Bu iki bileşen arasında düzenli veri akışı olması nedeniyle uygun her veri Mali muhasebeden maliyet muhasebesi modülüne otomatik olarak akmaktadır. Aynı anda, sistem masrafları ve gelirleri masraf merkezleri, iş akışları, projeler ve siparişler gibi farklı hesap tayin nesnelerine atamaktadır. Mali Muhasebede (FI) uygun hesaplar Maliyet Muhasebesinde (CO) masraf çeşitleri ve gelir çeşitleri olarak yönetilmektedir. Maliyet muhasebesi modülü (CO) başlıca Genel Gider Kontrolü (CO-OM), Ürün Maliyetlendirme (CO-PC), Kar Merkezi Muhasebesi (EC-PCA) ve Karlılık Analizi (CO-PA) bileşenlerinden oluşmaktadır. Genel Gider Kontrolü (CO-OM) Genel Gider kontrolü bileşeni, işletmenizde gerçekleşen genel giderlerinizin planlanmasını, paylaştırılmasını, kontrolünü ve izlenmesini olanaklı kılar. Doğru bir ürün maliyetlendirmesinin yanısıra sağlam bir karlılık analizi için önemli bir hazırlık safhasıdır. Genel işletme giderlerinizi planlayarak, masraflarınızı kontrol etmek ve dahili aktivitelerinizi değerlendirmek için standartlar tanımlayabilirsiniz. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 24 IŞIKIE Masraf ve Gelir Çeşidi Muhasebesi (CO-CEL) İşletmenizde oluşan masraf ve gelirlere genel bir bakış açısı sağlar. Değerlerin çoğu Mali Muhasebeden Maliyet Muhasebesine (CO) otomatik olarak akar. Masraf ve Gelir Çeşidi Muhasebesi hangi masrafların ve gelirlerin oluştuğunu detaylandıran bir alt bileşendir. Masraf Yeri Muhasebesi, masrafların işletmede nerede oluştuğunu belirler. Bu amaca ulaşmak için, masraflar işletmede en çok tesir ettikleri alt alanlar bazında tahsis edilirler. Masraf çeşitlerini oluşturarak ve tahsis ederek maliyet muhasebesini olanaklı kılmanın yanısıra dğer uygulama bileşenleri için de bilgi sağlamış olursunuz. SAP R/3 sistemi toplanan bu masrafların masraf merkezlerine ya da diğer maliyet muhasebesi nesnelerine tahsis edilmesinde farklı birçok yöntem sunmaktadır. Masraf Yeri Muhasebesi (CO-OM-CCA) Masraf Yeri Muhasebesini, işletmenizde oluşan masrafları kontrol etme amaçlı kullanabilirsiniz. Bu da organizasyondaki herbir fonksiyonel alanın karlılığının denetlenmesini olanaklı kılar ve yönetim için karar verici bilgi sağlar. Bir organizayonun masraf yerlerine ayrılması ve masrafların masraf merkezlerine tahsis edilmesi, organizasyon içerisinde masrafların nerede oluştuğunu belirlemenizi sağlar. Eğer masraflarınızı masraf merkezleri seviyesinde planlarsanız, masrafların oluştukları noktalar itibarıyla maliyet verimliliğini kontrol edebilirsiniz. Bu da Ürün Maliyetlendirmesinde (CO-PC) yarımamul ve mamullerin değerlenmesini ve Karlılık Analizinde (CO-PA) katkı kar miktarlarının hesaplanmasını olanaklı kılar. AktiviteTemelinde Maliyetlendirme (CO-OM-ABC) Aktivite Temelinde Maliyetlendirme, Maliyet Muhasebesi modülünün sunduklarının bir tamamlayıcısı olarak SAP R/3 içerisinde maliyet yönetimi çözümünün önemli bir bileşenidir. Bu bileşen, genel gider kontrolüne alternatif bir bakış açısı, süreç yönelimli bir yaklaşım sunmaktadır. Tüm organizasyonun hedeflerine ve iş akışlarının optimizasyonuna öncelikli önem verilmiştir. Organizasyonların, müşterilere ve üretim hatlarına ilişkin stratejik karar verme süreçlerine önemli katkı sağlamaktadır. İç Siparişler (CO-OM-OPA) İç siparişler dahili aktivitelerden doğan masrafların planlanması, kaydı ve analizi için kullanılırlar. Masraf Yeri yapısından bağımsız bir şekilde, iç siparişler planlanan ve gerçekleşen masrafları toplayarak, bu masrafların sürekli kontrolünü olanaklı kılmakatadır. İç siparişler, bir ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 25 IŞIKIE masraf yerini daha detaylı kontrol etmek amacıyla da kullanılabilir. Bu bileşen, yönetim amacı ile, masrafların, Masraf Yeri Muhasebesi'nden farklı ve detay biçimde analiz edilmesini sağlamaktadır. SAP sistemi organizasyon dahilindeki iç siparişleri oluşumlarından arşivlenmesine kadar tüm yaşam döngüsü süresince izlenmesine imkan vermektedir. Ürün Maliyet Muhasebesi (CO-PC) Ürün Maliyet Muhasebesi, bir ürünün üretilmesi ya da bir hizmetin sağlanması süresince oluşan masrafların hesaplanmasını sağlayan Maliyet Muhasebesi bileşenidir. Bir ürünün karlı olarak pazarlanabileceği minimum fiyatı hesaplamanızı sağlar. Bu bileşenle birlikte maliyetlerinizi bir çok yolla analiz edebilirsiniz. Örneğin Ürün Maliyet Muhasebesi bileşeninin kullanımıyla aşağıdaki sorulara yanıt verebilirsiniz: İşletme üretim sürecinde belirli bir adımın kattığı değer nedir? Üretim masrafları ile toplam üretim ve satış masraflarının tutarı nedir? Bu pazar fiyatları ile üretim yapmak karlı mıdır? En düşük fiyat sınırı nedir? Maliyet muhasebesi açısından büyük ölçekli üretim yapmak mı yoksa küçük ölçekli üretim yapmak mı daha karlıdır? Masrafların açılımı ne şekilde yapılmaktadır? Örneğin, malzeme masraflarının ücretlere oranı nedir? Üretim prosesi ne şekilde geliştirilebilir? Ürün masraflarını en çok hangi organizasyon birimi etkilemektedir? Ürün hangi üretim yerinde daha ucuza mal olmaktadır? Makine amortismanının ve enerji masraflarının ürün üzerindeki etkileri nelerdir (ana masraflar)? Ürün daha rekabetçi bir fiyata üretilebilir mi? Karlılık Analizi (CO-PA) Karlılık Analizi bir organizasyonun farklı pazar parçalarına göre karını veya zararını analiz eder. Her pazar parçası için, sistem maliyetlere karşılık gelen gelirleri belirler. Karlılık Analizi, örneğin, fiyat belirleme, müşteri seçimi ve dağitım kanalı seçiminde karar verme için temel oluşturur. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 26 IŞIKIE Kar Merkezi Muhasebesi (EC-PCA) Kar Merkezi Muhasebesi, temel olarak verilerini Maliyet Muhasebesi ve Kontrol uygulama bileşeninden alır. Organizasyon içerisindeki bireysel birbirinden bağımsız alanların karını / zararını değerlendiren Maliyet Muhasebesi bileşenidir. Bir kar merkezinin temel özelliklerinden biri, kendi masraf ve gelir dengesinden sorumlu olmasıdır ki bu özellik onu bir masraf merkezinden ayırarak kapasite maliyetlerinin nerde oluştuğunu yansıtmasını sağlamaktadır. Bu nedenle, Kar Merkezi Muhasebesinin birincil amacı, kar merkezleri üzerinde karı (zararı) belirlemektir. Bu da yönetime kullanılmak üzere önemli stratejik planlama bilgisi sunmakla birlikte işletme geleceği açısından kritik önem taşıyan yatırım karar süreçlerinin güvenilir bilgi ile desteklenmesini sağlamaktadır. 2.3.4 PP (ÜRETİM PLANLAMA) SAP R/3 Üretim Planlama (PP) modülü üretim kaynaklarını verimli bir şekilde kullanarak üretim ve üretimin diğer birimlerle olan ilişkilerini etkin kılmayı hedeflemektedir. R/3 üretim planlama modülü genişletilmiş MIP2 ve elektronik kanban, seri üretim, proses kontrol sistemleri, sipariş üzerine üretim, montaj tipinde üretim, depoya üretim gibi tüm üretim tipleri için kapsayıcı prosesler içerir. Üretim ve planlama aktiviteleri, bir ürünü oluşturan bileşenlerini ve miktarlarını gösteren ürün ağaçları ve varsa eğer alternatifleri, bir ürünü üretmek için uygulanması gereken işlemleri ve işlem süreleri, bu işlemlerin gerçekleştiği işyerlerinin sistem üzerinde ana veri olarak yaratılması ile gerçekleşir. Şirketin malzeme, mamul veya malzeme-mamul ilişkilerinin ihtiyaç planlamaları sistemde çeşitli şekillerde yapılabilir. Satış ve Operasyon Planlaması (SOP) ile sistem mamul ihtiyaçlarına yönelik olarak, satış ile tam entegre, hedeflenen stok düzeyleri ve yeterliliklerine göre planlama yapar ve mamul seviyesinde kapasite kullanımını gösterir. Esnek planlama (Flexible Planning) ile üretim planları, mevcut planlama tablolarına dahil edilen o planlama dönemine ait müşteri siparişleri , üretim siparişleri gibi ekstra parametreler ile sağlanır. Planlama bundan sonra uzun dönemli planlama (LTP) veya malzeme ihtiyaç planlaması (MRP) ya da ana üretim planlaması (MPS) ile takip edilebilir. Program planlaması için yaratılan planlı birincil ihtiyaçlar MRP, MPS ve LTP'de kullanılır. Ayrıca sistem üretim planlamasını standart veya daha sonradan geliştirilebilecek çeşitli planlama stratejileri ile de destekler. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 27 IŞIKIE SAP R/3 Üretim Planlama (PP) modülünde planlamanın dışında üretimin yönetimi ve denetimi de sağlanır. Sistemde oluşan ihtiyaçlar sonucu oluşan planlı siparişler eğer malzemenin tedariği içeriden sağlanacaksa üretim siparişlerine dönüştürülür ve bunun sonucunda üretim süreci başlamış olur. Malzeme kullanılabilirlik kontrolü ve kapasite yeterlilik kontrolleri ile üretim siparişi terminleri denetim altına alınabilir. Üretim teyitleri ile fiili ve planlanan verilerin karşılaştırılması yapılabilir sapmalar sonucu analizler çıkarılıp hatalı noktalarda gerekli önlemler alınarak düzeltmeler yapılabilir. Kapasite dengeleme ile iş merkezlerinin üzerindeki iş yükleri gözlenebilir planlamalar bu bazda yapılabilir. 2.3.5 QM (KALİTE YÖNETİMİ) İleri bir Kalite Yönetimi (QM) sistemlerin organizasyon içindeki tüm proseslere etkin entegrasyonunu gerektirir. SAP sistemi, kalite yönetim sistemi öğelerini geniş ölçüde destekler. Kalite yönetim işlevlerini tüm faaliyet prosesleriyle ve ürün ömrü içindeki tüm evrelerle bağlantılandırır. Şirketinizde bir kalite yönetim sisteminin uygulanması sırasında şunları dikkate almanız gerekir: Şirketinizde kalite yönetimi için piyasa ihtiyaçları Şirketinizdeki faaliyet prosesleri QM işlevlerinin diğer uygulamalarla entegrasyonu Toplam Kalite Yönetimi (TQM) şirketiniz içinde kapsamlı bir kalite yönetim prosesini hedefler. Bir şirketin Kalite Yönetimi (QM) sisteminde, sektörüne bağlı olarak farklı talepler söz konusudur, örneğin: VDA (Alman Motor Sanayi Federasyonu), FDA (US Food and Drug Administration), GMP (Good Manufacturing Practices)... Kalite Yönetimi (QM) sistemlerine ilişkin standartların da dikkate alınması gerekir, örneğin: ISO 9000, QS 9000 Sanayi sektörüne bağlı olarak şirket içindeki tek tek faaliyet prosesleri farklı önem derecelerine göre sıralanır. Bu faaliyet prosesleri standart SAP yazılımında, entegrasyonu arabirimler yoluyla sağlanan farklı uygulama bileşenleriyle temsil edilir. SAP sisteminin Kalite Yönetimi (QM) bileşeni, aşağıdaki bileşenlerle arabirimler yoluyla entegre durumdadır: Malzeme Yönetimi - MM: Tedarikte Kalite Yönetimi, tedarik anahtarı, kalite bilgi kaydı ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 28 IŞIKIE Üretim Planlama - PP: QM işlemlerinin iş planına entegrasyonu, üretim siparişinin onaylanması durumunda kontrol partisinin yaratılması. Kalite Yönetimi işlemlerinin planlama reçetesiyle entegrasyonu. Satış - Dağıtım - SD: Müşteriye özgü kontrol gereksinimleri, müşteri bilgi kaydı Maliyet Muhasebesi - CO: QM siparişi için özel sipariş tipi, QM siparişleri hesaplaşması. QM modülü ve diğer uygulama bileşenleri arasındaki etkileşim, standartlarda bulunan farklı kalite yönetimi öğelerinin (QS 9000, ISO 9000) genel olarak uygulanmasını sağlar (örneğin PM ve QM bileşenlerinin entegrasyonuyla test ekipmanı yönetimi). SAP sistemi, QM ilişkili belgelerin merkezi olarak yönetilmesi için farklı seçenekler sunar (örneğin QM el kitabı ya da belgelenmiş prosedürler). Bunun avantajları, genel bir arşivleme kavramı ve tüm SAP kullanıcıları için merkezi erişim içermesidir. QM modülünün işlevleri, bazı ek işlevlerin yanı sıra kalite planlaması, kalite kontrolü, kalite denetimi gibi kalite yönetiminin bilinen görevlerini kapsar. 2.3.6 FI – IM (YATIRIM YÖNETİMİ) Finansal bilginin kurum dahilinde kontrolü ve entegrasyonu stratejik karar süreci için önemlidir. R/3 finansman muhasebesi çok uluslu firmaların, dillerin, kurların, finansal tabloların uluslararası çerçevesi içinde finansal verileri merkezi takip yeteneğine sahiptir. Finansman muhasebe bölümü uluslararası muhasebe standartları (GAAD ve IAS) ile uyumludur. Ayrıca bir çok ülkenin yerel kanuni uygulamalarını yerine getirir ve Avrupa Birliğindeki kur birliğinden kaynaklanan kanuni ve muhasebe farklılıklarını tam olarak yansıtır. Günümüzün hızla değişen piyasa şartlarında yatırımların yönlendirilmesi daha da önemli bir hale gelmiştir. Yatırımcılar, risk tercihleri ve yatırım stratejilerini gözönüne alınarak, riski minimize etmeye çalışırken en iyi getiriyi elde etmeyi amaçlamaktadır. Görüntü 2. FI - IM ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 29 IŞIKIE 2.3.7 SAP CRM (MÜŞTERİ İLİŞKİLERİ) Müşteri İlişkileri Yönetimi (mySAP CRM), sipariş, sevkiyat ve faturalama şeklinde devam eden satış sürecinin başlangıç bölümünü oluşturmaktadır. mySAP CRM satış etkinliklerinin ve süreçlerinin yönetimini ve denetimini, satış ekiplerinin yönetimini ve müşteri ilişkileri yönetimini destekler. Satış yöneticileri, müşterilerin ve satış ekiplerinin aktivite bilgilerine on-line ulaşmanın avantajı ile hareket ederken, tüm satış ekibi etkin bir satış ve pazarlama yönetimi için gerekli bilgilere online ulaşmanın ve aktivitelerini online takip edebilmenin gücünü kullanır. CRM modülünün fonksiyonları; Müşteri Etkileşim Merkezi (Customer Interaction Center): Tek bir ekran vasıtasıyla, sipariş işlemlerinin tamamlanmasına olanak sağlar. Bu tek ekrandan, müşteri yaratma veya bulmadan, teklif yaratmaya ve takip etmeye, sipariş yaratmaya, stok yeterliliğini ve müşteri kredi bilgilerini kontrol etmeye kadar tüm satış işlemlerini yapabilmenize olanak sağlar. E-Ticaret: Web sayfanızdan ürün kataloglarına erişim sağlayarak, internet üzerinden ürün ve hizmetlerin satışına olanak sağlar. Ayrıca sipariş durum bilgilerine ve müşteri hesap bilgilerine de ulaşımı sağlar. Tüm bunların dışında, müşterilerinizin web sayfanızdan servis ihbarlarını yapabilmesini sağlar. B2C (Business-to-Consumer): Ürün ve hizmetlerin son kullanıcılara internet üzerinden pazarlanması için kullanılmaktadır. B2B (Business-to-Business): İşletmenin tedarikçisi durumunda olduğu iş ortaklarına internet üzerinde hizmet vermesi için kullanılır. Satış Etkinlikleri: Olası müşteri ve müşterilerle yapılan tüm satış etkinliklerinin tarihçesini tutmanızı sağlar. Satış elemanlarını satış etkinliklerine atamanıza ve takvim yönetimine olanak sağlar. Olası müşteri ve müşterilerle ve satış etkinlikleriyle ilgili bilgileri istediğiniz kriterlere göre seçerek istediğiniz raporları takip etmenize yardımcı olur. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 30 IŞIKIE Kampanya Yönetimi: Seçilen hedef kitleye göre direct mail kampanyalarının yönetilmesini sağlar. Ayrıca kampanyalarla ilgili broşür, katalog vb. dökümanların yönetimine olanak sağlar. Ana Veriler: mySAP CRM çözümü yalnızca müşterilerle ilgili bilgi tutmakla kalmaz, rakipler ve rakip ürünler, olası müşteriler ve satış ekipleri ile ilgili bilgileri de tutmanızı sağlar. Ayrıca, kataloglar ve video gibi değişik formattaki bilgileri tutmanızı destekler. Entegre yapısı sayesinde tüm bu anaverilerin diğer modüllerle paylaşımına imkan tanır. Satış: Müşteri ile ilk temasa geçildiği andan sözleşmenin bitimine kadar olan tüm satış ekinliklerinin yönetimini ve belgelerin oluşturulmasını ve takibini destekler. Fırsat yönetimi Aktivite yönetimi Teklif talebi Teklif Siparişlerin işlenmesi Sözleşmelerin işlenmesi Müşteri Servisleri: mySAP CRM sektör ve firma gözetmeksizin, farklı servis süreçlerini desteklemektedir. Servis sürecinin her aşamasında güncel bilgi tutulmasına ve bu bilgilere istenilen zamanda ulaşılmasına olanak sağlar. Pazarlama Analizleri: Gelir ve Kar analizi Pazar payı analizi Müşteri analizi Satışların kontrolü ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 31 IŞIKIE Görüntü 3. SAP Görünüm 1 Görüntü 4. SAP Görünüm 2 ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 32 IŞIKIE Görüntü 5. SAP Görünüm 3 Organizasyon Tablo 1. Çalışan sayısı Kadın Çalışanlar ErkekÇalışanlar 285 962 KOÇ SİSTEM ÇALIŞANLAR ErkekÇalışa nlar 76% Kadın Çalışanlar 24% Grafik 1. Çalışan sayısı dağılımı ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 33 IŞIKIE Kişi Sayısı Eğitim Durumuna Göre Dağılım Kişi Sayısı 700 600 500 400 300 200 100 0 İlköğretim 25 Lise 191 Ön Lisans 236 Lisans 622 Yüksek Lisans 122 Doktora 2 Grafik 2. Çalışanların eğitim durumlarına göre dağılımı Tablo 2. Çalışanların kuşaklara göre dağılımı Kuşaklara Göre Dağılım The Baby Boomers Kuşağı(1945-1964) 31 X Kuşağı(1965-1976) 286 Y Kuşağı(1977-1994) 881 Yaş Ortalaması 32,30728 Kuşaklara Göre Dağılım 3% 24% The Baby Boomers Kuşağı(1945-1964) X Kuşağı(1965-1976) 73% Y Kuşağı(1977-1994) Grafik 3. Çalışanların kuşaklara göre dağılım grafiği ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 34 IŞIKIE Organizasyon şeması Genel Müdür Mehmet NALBANTOĞLU İç Denetim Uzmanı ve Yönetici Asistanı Şirvan TANRIKULU Mali İşler ve Operasyon GMY Hizmet Geliştirme Grup Yöneticisi Teknoloji Çözüm ve Hizmetleri GMY Savunma Teknolojileri Direktörü Müşteri İlişkileri Yönetim Direktörü Ar-ge ve İş Uygulamaları Direktörü Uzmanlık ve Destek Merkezi Grup Yöneticisi Tek. Çzm ve Hzmt. Satış Grup Yöneticisi Deniz Plat. Akus Sis. Grup Yön. Ankara Bölge Direktörü İş Uygulamaları Satış Direktörü Hizmet Stratejisi ve Süreç Yönetimi Grup Yöneticisi Teknoloji Grubu Hizmet Yönetim Birim Yöneticisi Komuta Kontrol Bilgi Sis. Grup Yön. Kıdemli Müşteri İlişkileri Yöneticisi Teknoloji ve İnovasyon Direktörü Kurumsal Gelişim Grup Yöneticisi İş Geliştirme ve Pazarlama Grup Yöneticisi Satış Analizi ve Teklif Yön. Grup Yön. Mali İşler ve Finansman Grup Yöneticisi Hizmet Yönetimi Direktörü Hukuk Müşaviri Pazarlama ve Satış GMY İK Direktörü Kurumsal İletişim Direktörü Veri Merkezi Uyg. Çöz. Ve Hz. Grup Yöneticisi Veri Merkezi Altyapı Çöz. Ve Hz. Grup Yöneticisi Proje ve İş Geliştirme Yöneticisi Sipariş Yönetimi ve Lojistik Grup Yöneticisi İletişim Tek. Ve BT Güvenliği Çöz. Ve Hz. Grup Yöneticisi Kıdemli İş Geliştirme Yöneticisi Yurtdışı Satın Alma ve Yedek Parça Birim Yöneticisi Tek. Çzm ve Hzmt. Dan. Grup Yöneticisi Baskı Merkezi Birim Yöneticisi Müşteri Teknolojileri ve Güncelleme Risk Yöneticisi Callus Şirketi ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 35 IŞIKIE Departman Üst Yönetim Çalışan Sayısı 4 Endüstri Mühendisi Sayısı - Departmanın ana amacı, sorumlulukları ve görevleri Stratejik planlama, Vizyon ve misyon doğrultusunda ortak hedefler çerçevesinde stratejik kararların alınması Endüstri Mühendisi tarafından yerine getirilen veya en iyi şekilde onların yapabileceği fonksiyonlar ve sorumluluklar Birimde hiç Endüstri Mühendisi bulunmamakla birlikte, departman amacı, sorumlulukları ve grevleri Endüstri Mühendisi’nin görevlerine uygundur. Departman Teknik Çalışan Sayısı 716 Endüstri Mühendisi Sayısı 4 Departmanın ana amacı, sorumlulukları ve görevleri Hizmetin uygulanmasının planlanması, Görünüm ve geliştirmenin planlanması ve uygulanması, Projenin girdilerinin belirlenmesi, Projenin çıktılarının belirlenmesi, Üretim ve hizmetin uygulanması, Ürünlerin üretimden geri beslemesine kadar süreçlerinin incelenmesi, Hatalı ürün ve servislerin kontrolü, Modüllerin hazırlanması, Modüllerin uygulanması. Endüstri Mühendisi tarafından yerine getirilen veya en iyi şekilde onların yapabileceği fonksiyonlar ve sorumluluklar Tüm görev ve sorumluluklar, Endüstri Mühendisi’ne hitap etse de, planlama kısmı ağır basmaktadır. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 36 IŞIKIE Departman Satış ve Pazarlama Çalışan Sayısı 133 Endüstri Mühendisi Sayısı 18 Departmanın ana amacı, sorumlulukları ve görevleri Pazarlama, Müşteri ihtiyaçlarını belirleme, Müşterilere teklif hazırlama, Sözleşme hazırlama, Müşteri memnuniyeti anketi, Müşteri şikayetleri yönetimi, Ürünle alakalı durumların belirlenmesi, Ürünle alakalı durumların revise edilmesi, Müşterilerle iletişime geçilmesi. Endüstri Mühendisi tarafından yerine getirilen veya en iyi şekilde onların yapabileceği fonksiyonlar ve sorumluluklar Departmanın tüm amacı ve görevlerinden Endüstri Mühendisi de sorumludur. Departman AR&GE ve Danışmanlık Çalışan Sayısı 245 Endüstri Mühendisi Sayısı 19 Departmanın ana amacı, sorumlulukları ve görevleri Pazar ve Ürün geliştirme, Küresel pazarların talebine uygun projeler belirleme, Teknolojik gelişmeleri kullanarak şirketin kar edebilirliğini sürekli olarak yenileme ve artırma, Yenilikçi düşünce, degişim ve gelisim, yeni teknolojiye sahip olarak rekabette üretim verimini artırma. Endüstri Mühendisi tarafından yerine getirilen veya en iyi şekilde onların yapabileceği fonksiyonlar ve sorumluluklar Bu birimdeki görevler Endüstri Mühendisleri’nin yapması gereken her şeyi kapsıyor. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 37 IŞIKIE Departman Süreç ve Kalite Yönetimi Çalışan Sayısı 11 Endüstri Mühendisi Sayısı 2 Departmanın ana amacı, sorumlulukları ve görevleri Süreç oluşturma, Süreç geliştirme, Sertifikaların devamlılığı. Endüstri Mühendisi tarafından yerine getirilen veya en iyi şekilde onların yapabileceği fonksiyonlar ve sorumluluklar Bu birimdeki görevler de Endüstri Mühendisleri’nin yapması gereken her şeyi kapsıyor. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 38 IŞIKIE 3 OVERALL ANALYSIS Girdi/Çıktı Analizi – Çözümler ve Hizmetler 3.1.1 Veri Merkezi Çözümleri o ERP Uygulama Hizmetleri ERP (Enterprise Resource Planning) kurumların mal ve hizmet üretimi için ihtiyaç duyduğu makine, iş gücü, malzeme gibi kaynakların verimli bir şekilde kullanımını sağlayabilmek için tüm veri ve işlemlerin oluşturduğu iş süreçlerini aynı çatı altında toplayarak, gerçek zamanlı ve istenilen formatta rapor alınabilmesini sağlayan bütünleşik bir yönetim sistemidir. KoçSistem, size ihtiyaç duyduğunuz SAP ERP, SAP HR, SAP BW-BI, SAP BO, SAP CRM, SAP SCM, SAP SRM-CCM, SAP Portal, SAP PI, SAP BPC, SAP BPM, SAP MII, SAP Solution Manager, SAP Web Dispatcher, SAP MDM, SAP CLM, SAP Trex uygulamaları için çözümler sunar. o Mesajlaşma Hizmetleri KoçSistem, Mesajlaşma Hizmetleri ile çalışanların şirket içi ve dışı iletişimlerini sağlamaya yönelik dizin servisleri, e-posta sunucusu, terminal sunucu, bütünleşik iletişim gibi size özel mesajlaşma hizmetleri sağlıyor. o Orta Katman Teknoloji ve Veritabanı Hizmetleri Veritabanları ve orta katmanlar, canlı, test ve eğitim ortamı gibi çeşitli ortamlarda kullanılmakta olan yoğun, karmaşık ve değerli bilgi içeren sistemlerdir. KoçSistem, bu sistemlerin kesintisiz ve istenilen performansta çalışması için çözüm ve hizmetler sunar. o İşletim Sistemi Hizmetleri KoçSistem, Microsoft, Unix ve Linux ürünlerine yönelik yapılandırma, kullanıcı ve grup yönetimi vb. aşamaları içeren kapsamlı işletim sistemi çözümlerini alanında uzman kadrosuyla sunar. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 39 IŞIKIE o Sunucu Hizmetleri KoçSistem, BT ihtiyacınız olan bütünleşik sistemler, Wintel ve Unix'e yönelik sunucu altyapısı hizmetlerini sunarak, sizin firmanıza katma değer sağlayacak stratejik konulara odaklanmanızı sağlar. o Veri Depolama ve Yedekleme Hizmetleri KoçSistem, iş kritik uygulamalarınızın verilerinizin güvenli ve sürdürülebilir performans sağlaması için veri depolama ve yedekleme yazılım ve donanım çözümleri sunar. o Fiziksel Altyapı Hizmetleri İstanbul'da 2000 m2'lik ve Ankara ODTÜ Teknokent'te 450 m2'lik alanla hizmet vermeye devam eden KoçSistem'in İstanbul Çamlıca Veri Merkezi, günlük 30 milyonun üzerinde kişinin sanal olarak geçmesi ve 200 terabyte'tan fazla veri akışı gerçekleşmesi ile Türkiye'deki en faal veri merkezidir. Bu deneyimi ile KoçSistem, donanımlarınızdan daha fazla verim alabilmenizi sağlamak ve donanımlarınızın kullanım ömrünü uzatmak üzere, uygun çevresel koşulların ve güvenlik koşullarının sağlandığı ortamlarda, yetkin teknik kadrosuyla müşterilerine sistem odası, zayıf akım otomasyon ve elektronik güvenlik gibi fiziksel altyapı çözümleri sunar. o İş Sürekliliği / Felaket Kurtarma Hizmetleri İş Sürekliliği Çözümleri, bir arıza veya felaket durumunda bilişim sistemlerinin kesintisiz bir şekilde çalışmaya devam etmesini, Felaket Kurtarma Çözümleri ise felaketin mümkün olan en sorunsuz ve kayıpsız şekilde atlatılması ve kurtarma merkezine geçiş kararından sonra en kısa sürede çalışmaya devam edilmesini hedefler. o Sanallaştırma Hizmetleri KoçSistem, gelen talepler doğrultusunda masaüstü, uygulama, sunucu ve depolama konularında özel olarak tercih ettiğiniz operasyonlar için BT ihtiyaçlarınızı basitleştirip, faydalanmanızı artıracak sanallaştırma çözümlerini sunar. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 40 IŞIKIE o Bulut Bilişim Hizmetleri KoçSistem müşterilerinin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde bulut bilişim IaaS (hizmet olarak altyapı) ve PaaS (hizmet olarak platform) katmanlarında hizmet sunmanın yanı sıra, özel ihtiyaçları ve uygulama gereklilikleri için bulut bilişim teknolojilerinden faydalanmak isteyen müşterilerine bulut altyapısı hizmetleri ve bulut mimarisi danışmanlığı hizmetleri sunar. 3.1.2 İletişim Ağı Çözümleri o Ağ Hizmetleri KoçSistem, müşterilerine veri merkezi ve şubelerindeki veri iletişimi birimlerine sunduğu hizmetler ile kendi bünyelerinde ve internet üzerinden her zaman her yerde güvenli iletişim kurabilme olanağı sağlar. Ağ altyapısı ihtiyaçlarını değerlendirip müşterileri için özel olarak hazırlanacak çözümleri sunar. o Ses Hizmetleri KoçSistem, kurumlara kendi iş süreçleriyle uyumlu olabilecek, doğru bilginin doğru kişiye zamanında ulaşmasını sağlayacak, entegre ve kullanımı kolay IP telefon, telekonferans, video konferans, santral vb. ses çözümleri sunar. o Güvenlik Çözümleri KoçSistem, bir şirketin tüm BT katmanlarının güvenliğini sağlamak amacıyla Ağ, Veri, Platform ve Uç nokta güvenlik gibi konularda müşterilerine uçtan uca özel çözümler sunar. 3.1.3 İş Uygulamaları o Kurumsal Kaynak Planlama (ERP) Uygulamaları Kurumsal Kaynak Planlama; kurumları rekabet düzenine hazırlayan unsurların başında, sürekli değişen bir ortamda fiziksel gerçeği birebir yansıtabilen ve yeni duruma göre muhtemel sonuçları öngörebilen bir sistemler bütünüdür. o Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM) Uygulamaları Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM), firmaların müşteri temas noktalarının doğru yönetimi ve kontrolünü sağlayan sistemdir. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 41 IŞIKIE o İş Zekası İş Zekası Uygulamaları kurumların geleceğe yönelik stratejilerinin başarısını artırmak için verinin toplanmasını, depolanmasını, analizini ve bu veriler ile planlama yapılmasını sağlayan uygulama ve teknolojiler bütünüdür. o Sayısal Yayıncılık Uygulamaları Donanımların ve yazılımların sağlanmasından her türlü gerekli altyapının kurulmasına kadar sayısal yayıncılık ihtiyaçlarınızda uçtan uca çözüm ve destek sağlayan KoçSistem, Pixage Ürün Ailesi ile farklı sektörlerin ihtiyaçlarına en uygun çözümleri sunuyor, Türkiye’de ve dünyada pek çok başarılı projeye imza atıyor. Pixage, içerik yönetiminin merkezden yapıldığı, uç noktadaki oynatıcıların merkezden içerikleri alarak yayın yaptıkları bir uygulamadır. o Mobil Çözümler KoçSistem sunduğu entegre mobil çözümler sayesinde sizi yeni iş yapış şekilleri ile tanıştırır, tüm kurumsal kaynaklarınıza istediğiniz zaman, istediğiniz yerden, istediğiniz mobil cihaz ile güvenli şekilde erişmenizi sağlar. Böylece iş süreçlerinize hız kazandırarak müşterilerinizin, çalışanlarınızın ve iş ortaklarınızın beklentilerini aynı hızda karşılarsınız. o Otomasyon Çözümleri Otomasyon projelerinde amaç, iş odağına uygun olarak en uygun teknolojinin seçilmesi ve süreçlerde kullanılan araç ve teknolojilerle optimize edilerek modellenmesidir. KoçSistem bu alanda kazanmış olduğu deneyimle müşterilerine en uygun yatırımı yapabilmeleri için yardımcı olur. o Fiziksel Güvenlik Çözümleri KoçSistem, IP video teknolojileri, video içerik analizleri, tel üstü algılama sistemleri, kartlı geçiş sistemleri gibi farklı elektronik güvenlik sistemlerini kullanarak ve bu sistemleri birbirleri ile entegre ederek; plazalar, kampüsler, havalimanları gibi önemli tesislerin güvenlik sistemlerinin kurulması için projeler geliştirmektedir. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 42 IŞIKIE o Kurumsal Performans Yönetim Uygulamaları Kurumsal Performans Yönetimi, tüm organizasyonun performansını iyileştirmek için hedefleri, metrikleri, çalışanları ve teknolojiyi birleştiren bir süreçtir. o İş Süreçleri Yönetimi İş Süreçleri Yönetimi, kurumların ne şekilde iş yaptıklarını tanımlayarak şirketlerde yer alan iş süreçlerinin elektronik ortamda yaratılması, izlenmesi ve sonuçlandırılmasını sağlar. Süreçlerin modellenmesi sayesinde doğru bilginin ve işin, doğru zamanda, doğru kişiye ulaştırılmasına yardımcı olur. Daha iyi yönetilen süreçler sonucunda kayda değer kurumsal kazançlar elde edilir. o Uygulama Yönetim Hizmetleri KoçSistem Uygulama Yönetim Hizmeti, uygulamaların, ITIL süreçleri referans alınarak sağlanan, sürekli iyileştirme döngüsü kurgulanan ve ölçümlenen bakım, destek ve yönetim hizmetlerinin tamamını kapsar. Talep ve sorunlarınızın kayıt altına alınmasından, çözümüne kadar olan tüm süreçte uygulamanızın bir bütün olarak çalışması güvence altına alınır. o Bulut Uygulama Yönetim Hizmetleri Bulut Uygulama Hizmetleri, yazılımın sahipliğinin, dağıtımının ve yönetiminin bir ya da birden fazla sağlayıcı tarafından uzaktan yapılmasıdır. Hizmet sağlayıcının yazılımı ortak kod üzerinden, veriyi ise «one-to-many» model ile tüm kullanıcılarına, «Kullandıkça Öde» metoduyla sunmasıdır. KoçSistem kurumsal bulut çözümü Maximus üzerinden sunduğu uygulamalar ile müşterilerinin uygulama ihtiyacını karşılarken, uygulamaları kolayca ve istedikleri zamanda devreye almalarını sağlıyor. o e-Fatura e-Fatura Uygulaması; tanımlanan standartlara uygun e-Faturaların, tarafları arasında güvenli ve sağlıklı bir biçimde dolaşımını sağlamak amacı ile oluşturulan uygulamaların genel adıdır. Ülkemizdeki yasal düzenlemelerden yola çıkan KoçSistem, Özel Entegrasyon e-Fatura Çözümü’nü uçtan uca bir hizmet olarak sunmaktadır. Firmaların Mali İşler birimlerinin iş yapış şekillerinde köklü bir değişiklik anlamına gelen elektronik fatura sistemi KoçSistem uzmanlığı ve güvencesiyle baştan sona yönetilmektedir. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 43 IŞIKIE 3.1.4 İş İstasyonları Hizmetleri o Masaüstü Hizmetleri KoçSistem, Masaüstü Hizmetleri kapsamında bilgisayar, monitör, yazıcı, tarayıcı, el terminalleri gibi iş hayatında sıkça kullanılan cihazlar için hizmet sunar. Bu hizmet ile firmanızda kullanılmakta olan tüm teknolojik ürünlere yönelik marka bağımsız olarak envanter, yama, imaj, yazılım dağıtım gibi uzaktan masaüstü çözümleri ve saha ekibi ile müşteri lokasyonunda hizmeti sunar. o Destek Plaza Servis Merkezi Hizmetleri KoçSistem, bilgisayar, monitör, yazıcı, tarayıcı gibi firmanızda kullanılmakta olan tüm teknolojik ürünlere yönelik, garanti kapsamında veya dışında fark etmeksizin marka bağımsız olarak arıza onarım, yedek parça sağlama gibi servis merkezi çözümleri sunuyor. o ATM ve POS Hizmetleri KoçSistem, müşteri memnuniyetinizi ve hizmet seviyenizi artırmaya yönelik ihtiyaç duyduğunuz ATM/POS cihazları için kuruluş, bakım, versiyon güncelleme çözümleri sunar. 3.1.5 İş Süreçleri Hizmetleri o Baskı Merkezi Hizmetleri Baskı süreçlerinizi ve işlerinizi maliyet avantajı sunan çözümlerle ele alarak gerçekleştirilmesidir. 3.1.6 Ar-Ge o FInest Proje ile geleceğin internet ortamında uluslar arası taşımacılıkta operasyonların planlanması, dünya çapında tedarik zincirinin en önemli ve en karmaşık alanı olan depolama ve taşıma faaliyetlerinin optimize edilmesi ile ülke ekonomilerinde önemli yer teşkil eden ve küresel işletmelerin doğrudan ve dolaylı maliyetlerinin azaltılarak rekabet gücünün artırılması hedeflenmektedir. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 44 IŞIKIE o FIspace 10 ülkeden 29 iş ortağının katılımcı olduğu FIspace projesi, Fınest projesinin ikinci fazı olarak yürütülmektedir. o CoMoSeF CoMoSeF projesiyle Avrupa Birliği Akıllı Trafik Sistemleri aksyon planı ve Hedef 2023 Ulusal Aksiyon Planını destekleyen Akıllı Trafik Sistemlerine yönelik geleceğin hizmetlerinin yaratılması için ihtiyaç duyulacak uygulama ve donanımların geliştirilmesi adreslenmektedir. o SITAC SITAC projesi ile sistemlerin, makinelerin, aygıtların, sensörlerin ve insanların oluşturduğu birbirinden farklı seviyelerde bulunan ağların birbirine bağlanmasına olanak tanıyacak platform, yöntem ve araçları kapsayan ortak bir mimari ve bu mimariye uygun ekosistem tanımlanacaktır. o C2C4Safety KoçSistem, Ford Otosan, Tofaş Fiat, GS Üniversitesi, Okan Üniversitesi ve OHIO State University’nin katılımı ile yürütülen proje ile Güvenli Trafik için Araçlar Arası Haberleşme Teknolojilerinin, yolcu ve araç güvenliğinin arttırılmasına yönelik elektronik sistemlerin geliştirilmesi hedeflenmiştir. o PIM4CCA Platform bağımsız olarak yazılım uygulaması modellenebilen,birden çok kurumsal içerik yönetimi platformu ya da iş süreçleri yönetimi platformu üzerinde tekil ya da bütünleşik olarak çalıştırılabilen, farklı endüstriyel alanlar için içerik etkin yazılım ürün şablonları geliştirmeye yarayan, böylece bir yazılım ürün hattı oluşturabilecek; platforma özgü görsel model güdümlü araçları ile alan uzmanlarının kurumun iş süreçleri ve kurallarına tam uyan farklı kullanıcı modelleri tasarlamasını olanaklı kılan, bu kullanıcı modellerinin, model-metin dönüşümleri ile son ürünün üretilebilmesini mümkün kılan bir yazılım sistemi geliştirilmesi hedeflenmektedir. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 45 IŞIKIE Yerleşim Birbirine bağlantılı ve birbirleriyle alakalı bölümler yakın konumlandırılacak şekilde bir düzenleme yapılmıştır. Ayrıca açık ofis konsepti kullanılmaktadır. Bu düzenlemeye göre birim yerleştirmeleri şu şekildedir: Tablo 3. Departmanların katlara göre dağılımı KAT DEPARTMANLAR (-)2. Kat B1 ve B2 Blok Yemekhane, Kantin, Spor Salonu, Kuaför, Kuru Temizleme, Kargo (-)2. Kat B3 Blok Data Center(İşletim Merkezi) (-)1. Kat B2 Blok Baskı Merkezi (-)1. Kat B3 Blok İletişim Teknolojileri ve BT Güvenlik, Saha Hizmetleri 0. Kat B1 Blok İdari İşler 0. Kat B2 Blok Resepsiyon, İnsan Kaynakları 0. Kat B3 Blok Teknoloji Çözüm ve Hizmetleri Uygulama, Danışmanlık Grupları, Sözleşme Yönetimi, Süreç Yönetimi, Teknoloji Mimarisi Yönetimi Grupları Teknoloji ve İnovasyon Direktörlüğü, Ar-ge Merkezi, GM, Str. Planlama 1. Kat B3 Blok vePazarlama, Müş. İlişkileri Yön., İş Geliştirme ve İş Ortakları Yönetimi, Hukuk, Satış Yönetimi 2. Kat B1 Blok 2. Kat B2 Blok Sipariş Yönetimi ve Lojistik, Portföy Yönetimi Bilgi Teknolojileri, Kurumsal Gelişim ve Performans Yönetimi, Kurumsal İletişim 2. Kat B3 Blok İş Uygulamaları 3. Kat Mali İşler ve Finans Görüntü 6. Açık Ofis ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 46 IŞIKIE Görüntü 7. Koç Sistem haritası ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 47 IŞIKIE Lokasyon Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri kampüs özellikli büyük bir alanda yer almaktadır. Gerekli durumlarda müşteriye gidebilme durumları için trafik ve ulaşım probleminin çok olmadığı bir alanda konumlanmıştır. Aynı zamanda interaktif iletişim ortamı, çalışan memnuniyeti, diğer büyük firmalardan gelen üst düzey yöneticileri ağırlama gibi etkenlerden dolayı da kampüs özelliğini koruyan bir alanda bulunmaktadır. Diğer firmalarla ortak bir alan içerisinde olan Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri, gerek yurtdışından gelen, gerekse de yurt içindeki yöneticilerle yaptığı görüşmeler için çeşitli büyüklüklerde toplantı odalarına sahiptir. Tablo 4. Lokasyon tercih sebeplerinin derecelendirilmesi Çok Önemli İş gücü uygunluğu Ulaşım olanakları Önemli X X Tedarikçiliere yakın olma X Esneklik X Rekabet durumu X Talep Yönetimi X Görülebilirlik X Trafik X Park X Çevresel faktörler X Kanun, vergiler, devlet politikası veya teşvik X Bina ve mülkün maliyeti X Çalışan memnuniyeti X ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Önemsiz Sayfa 48 IŞIKIE 4 YÖNETİM BİLGİ SİSTEMİ Karar Verme Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri’nde piramit usulü karar verme sistemi uygulanmaktadır. Her birim kendi içinde karar alma hakkına sahip olsa da son karar genel müdürden çıkmaktadır. Görüntü 8. Piramit a) Stratejik Kararlar(alan genişletme, diğer şirketlerle birleşme, çeşitlendirme, sermaye yatırımları) Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. Koç Holding Grubu’nun bir parçası olduğu için, stratejik kararların son onayı Koç Holding Grubu CEO ve Genel Başkanı’ndan gelmektedir. Çünkü birleşme gibi durumlarda sadece Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri değil, tüm Koç Bilgi Grubu bu durumdan etkilenecektir. b) Süreçsel Kararlar (alma, yollama, çizelgeler, envanter kontrolü, kalite kontrol, işlerin çalışanlara bölüştürülmesi) Bu düzeyde kararı genel müdür vermektedir. Haftalık, aylık, 6 aylık ve yıllık düzenlenen raporlar düzenli olarak genel müdüre sunulur. Bu raporlarla şirketin gidişatı belirlenir ve genel müdürün isteği doğrultusunda gerekli değişiklikler ve düzenlemeler yapılır. Modül uzmanları da işin bölüştürülmesi kısmında yardımcı olur. Hazırlanan proje adımlarını inceler ve projenin kısımları için iş bölüştürmesi yaparlar. Proje yöneticileri de bu bölüştürmenin uygulanmasında ve ve geri besleme alınmasında etkilidir. Bu bölüştürme oranında danışmanlar günlük tamamlanan faaliyetlerini SAP sistemine girerler ve proje müdürü de bu adımları kontrol eder. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 49 IŞIKIE c) Taktiksel konular, planların uygulanması (kaynakların dağılımı, bütçe kontrolü, fonların akışı, personel problemleri) Herhangi bir harici kaynak ihtiyacı durumunda, her proje için kararı SAP Bölümü yöneticisi ve bir adet proje yöneticisi veriyor. Öncelikle, ellerinde bulunulan projeler ve kaynakların durumları inceleniyor. Daha sonra da yeni proje taslağı MS Office Project Excel yardımıyla hazırlanıp projenin her evresi karşılaştırılıyor. Projenin durumuna göre danışman yeterliliği veya danışman ihtiyacı için rpje konusuna uygun olarak modül uzmanı işe alma gibi kararları veriyorlar. Ek olarak, müşterinin birden fazla ve çok sayıda modüz uzmanına ihtiyaç olması ve şirketin bu yeterli sayıya ulaşamaması durumunda, firma bu faydalı projeyi kaçırmamak adına SAP Bölüm yöneticisi ve proje yöneticileri olarak projeyi alma ve gerekli modüller için harici kaynakların gerekilen danışman oranında kullanılma ayarlamaları yapılıyor. Ancak bunların onayı yine genel müdürden geçer. Karar Destek Sistemleri(DSS) DSS Karar çeşidi (Stratejik, Kullanma Sıklığı taktiksel, süreçsel) Kim Geliştirdi (Üçüncü kişi, Kullanan Departman(lar) Kullanan kişi sayısı Kullanma amacı Üçüncü kişi Yönetim yarattı, şirket geliştirdi. 15 Operasyon verimliliklerini almak Şirket) SAP BPC Süreçsel Stratejik + Günlük SAP CRM Taktiksel Günlük Üçüncü kişi Satış ve Paz. yarattı, şirket geliştirdi. 150 Müşteri ihtiyaçlarını almak SAP BO&BPC Taktiksel Aylık Üçüncü 20 Finansal süreç kişi Finans yarattı, şirket geliştirdi. kontrolü HP SM Taktiksel Günlük Üçüncü kişi Servis yarattı, şirket Operasyon geliştirdi. 500+ Çağrı raporlarını almak SAP HR Taktiksel Günlük Üçüncü 13 İnsan kişi İK yarattı, şirket geliştirdi. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Analizi Faaliyetleri Sayfa 50 IŞIKIE 5 HİZMET SİSTEMİ Süreç ve Bilgi Akışı Koç Sistem’in sektörlerinden biri olan otomotiv sektörünü ele aldığımızda, tipik bir müşterinin hizmeti alışına dair süreç akışının şematik sunumunu gösterecek olursak, hizmetin siparişinden alınışına kadar geçen süreç şu şekildedir: Görüntü 9. Otomotiv Süreç Akışı ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 51 IŞIKIE Telekomünikasyon sektörü için süreç akışı; Görüntü 10. Telekomünikasyon Süreç Akışı ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 52 IŞIKIE Süreç Sınıflandırması Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. fazla sayıda çalışanı ve yüksek derecede sunduğu hizmetlerle gerek yurt içi gerekse yurt dışında sektörünün birincisi olmaya hak kazanmış ve bu konumuyla da profesyonel hizmet veren şirket kategorisine girmeyi başarmıştır. Tablo 5. Süreç Sınıflandırması Etkileşim ve Uyarlama Düzeyi Düşük Yüksek Servis Süreç Şeması İş Gücü Yoğunluğu Düşük Yüksek Profesyonel Hizmet Geri Hizmet/Destek(Şirketin görünen yüzü arkasındaki IT desteği) Destek hizmeti Koç Sistem için ekstra bir önem taşımaktadır. Bilgi teknolojileri sektöründe yer almasından dolayı destek/geri hizmet Koç Sistem için hem görünen yüz hem de görünen yüzün arkasındaki IT desteği aslında ortak paydada birleşmektedir. Örneğin enerji sektöründe geri hizmet müşteri ilişkileri yönetimi(CRM)’den, finans, idari işler, insan kaynakları, çağrı merkezi yönetimin ve doküman yönetimine kadar uzanır. Öte yandan perakendede, alt yükletici yönetiminden İK yönetimine, doküman ve iş akışı yönetiminden mobil cihaz yönetimine, çağrı merkezi yönetiminden müşteri sadakati yönetimine kadar bir çok alana yayılır. Maliyetler ***Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri, kurumsal özelliğinden dolayı kendi veya müşterileriyle ilgili sayısal hiçbir bilgiyi paylaşmamaktadır. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 53 IŞIKIE Ancak maliyetlere dayalı küçük bir örnek verecek olursak, Aralık-Ağustos Yemek Gideri tablolandırması şekildeki gibi hazırlanarak, iniş ve çıkışlar raporlandırılmış ve sebepleri analiz edilmiştir. NOT: Değerler firmanın gerçek değerlerini yansıtmamaktadır. Yemekhane Öğle Yemek Gideri Personel sayısı 78,453 69,876 68,975 73,744 Tutar 75,654 71,234 64,123 55,789 50,496 9576 10786 9013 9545 9593 10934 8466 7454 6554 Dec-12 Jan-13 Feb-13 Mar-13 Apr-13 May-13 Jun-13 Jul-13 Aug-13 Grafik 4. Yemekhane Öğle Yemek Gideri Verimlilik 5.5.1 Sürdürülebilir Yaşam Döngüsü KoçSistem olarak, kurumdan topluma uzanan sürdürülebilirlik stratejisi ve bu strateji doğrultusunda kendi eko sistemimiz içinde yer alan tüm paydaşlara değer katacak şekilde faaliyetlerini sürdürme yaklaşımları, şirketi sektöründe öncü konuma taşıyan önemli farklılıkları olmuştur. Sahip oldukları teknolojik kabiliyetleri, iş süreçlerine entegre ederek verimliliği sürekli artırırken, çevre dostu uygulamalar ve iyileştirmelerle tüketim oranlarını azaltmakta, tüm bu çevre dostu uygulamalara paydaşlarını da dahil etmekteler. KoçSistem olarak tüm bu çalışmalar sonucu kısa zamanda faaliyetlerinden kaynaklanan çevresel etkileri minimize etmeyi başarmış bulunmaktalar. Şirketin faaliyet alanlarının yanı sıra kurumsal sosyal sorumluluk çalışması Yeşil Bilgi Platformu çatısı altında da projeler yürütmekte, bu projelerle çevre sorunlarına dikkat çekmekte ve çalışanlar başta olmak üzere toplumun geniş kesimlerindeki bilinç ve farkındalık düzeyini artırmayı hedeflemekteler. Böylece, kurumsal sosyal sorumluluğunun itici gücü ile sürdürülebilir şirketten sürdürülebilir topluma giden yolda önemli adımları atmaktalar. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 54 IŞIKIE Görüntü 11. Sürdürülebilir Yaşam Diagramı Hizmet İşleyiş Planlaması ve Kontrolü Servis/Hizmet Grupları’nda ITIL, COBIT kullanılırken, yazılım geliştirmede CMMI kullanılıyor. Bunlar “Best Practice” metodolojisi olarak geçiyor. Tamamen tutturmak mümkün olmasa da aslında gidilmesi gereken yolu söylüyor. Her sene başında hedefler belirlenirken iyileştirme planları yapılıyor. Bu metodolojilerin benimsenme ve uygulanma süreci başlıyor. İnsanlara eğitim veriliyor. Süreç grubu, süreç kontrollerini yapıyor. Kontrol sonucu uygunsuz olanlar için düzeltici, önleyici faaliyetler yapılıyor. İç denetim grubu, dış denetimcisine ndenetim yapıyor ve sertifikalara uygunluğu kontrol ediliyor. Envanter Yönetimi Şirketin bilgi ve iletişim teknolojilerinde olmasından dolayı servis sektörü kavramı, envanter tutum kavramını daraltmıştır. Bununla birlikte, asıl amaç yazılım hizmeti olsa da donanım hizmeti de bulunmaktadır. SAP sistemi ile birlikte, gerekli görüldüğü anda donanım hizmeti de diğer firmalardan ayarlanabilmektedir. Yani envanter için bir geri ofis bulunsa da baskın nitelikli bir ofis değildir ve yedek parça envanteri vardır. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 55 IŞIKIE Talep Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş., Türkiye’nin en büyük bilgi teknolojileri şirketi olduğu için hedefleri de büyük orandadır. Bu sebeple talepler yeterli doğrultuda ilerlese de projeler tüm olasılıklarıyla incelenir ve kazanç durumları incelenir. Duruma göre proje kabullerinde müşteriye indirim yoluna gidilse de, projenin katkısına ve geçmiş zamanlardaki sipariş durumlarına göre, tüm incelemelerle birlikte proje kabulü için indirim gibi ekstra bir uygulamaya ihtiyaç duymaz. İş Gücü Planlaması ve Oluşan Kuyruklar Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri için en verimli süre yılın son üç ayı olarak kabul edilir. Yılın sonu olması sebebiyle, yatırımcılar bu son üç ayda, ellerinde kalan paraları bilgi teknolojilerine yatırmak isterler. Artan talepler doğrultusuyla da şirketin verimliliği artmakla birlikte kuyruk oluşumu da bu son üç ayda görülmeye başlar. Bu doğrultuda yılın son üç ayı, maksimum verim sağlanan üç ay kabul edilir. Bunun dışında Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş., insan girdili bir şirket olduğu için, yaz tatili sebepli yaz aylarında verimlilikte bir düşüş gözlenir. Bu düşüş sadece verimlilikte değil, yemek ücretlerinden servis kullanımına kendini her yerde gösterir. Bunun dışında da bazen yasal sebeplerle kuyruk oluşumu gerçekleşebilir. Özellikle SAP Bölümü’nde bu kuyruklara izin verilir. Çünkü tedarik süreci bu blümde daha kısadır. Danışmanlar benzer metodlar kullanır ve gerekli zaman dilimi kısalır. Şirketin bu zamanlarda yaşadığı bir diğer problem ise yakın zamanda geçme zorululuğu olan efatura sistemi. Yasaya gre son tarih olan 31 Aralık tarihine kadar gerekli düzenlemelerin yapılması gerekliliğinden dolayı proje sayılarında artış görülmüştür. Son olarak da teklifi yapılan projenin şirkete sağlayacağı yüksek kar oranı hesaplanır ve makul ölçüde son tarih verilirse, kuyruk oluşumuna izin verilir. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 56 IŞIKIE 6 KALİTE PLANLAMA VE KONTROL Servisin Kalitesi Karşılıklı değer yaratan, sürdürülebilir işbirlikleri oluşturmak ve kazan kazan felsefesi ile müşterilere hizmet sunmak, Yenilikçi hizmetlerle müşteri beklentilerinin ötesine geçmek ve müşteri memnuniyetini en üst seviyede tutarak, müşteri ilişkilerinde süreklilik yaratmak, Şikayetleri değerlendirirken herhangi bir ücret almadan, adil, tarafsız ve eşit olarak değerlendirmek, Talep, beklenti ve sorunları/şikayetleri iyileştirme için bir fırsat olarak görmek, en verimli şekilde ele alarak, kanunlara ve yasal zorunluluklara titizlikle uyarak değerlendirmek, Kişisel bilgileri gizli tutarak, açık, anlaşılır ve doğru bilgiler vererek, etkin, gerçekçi ve uygulanabilir çözümler sunmak, Müşteri beklentilerinin en üst seviyede tutularak, gerekirse personel eğitimlerine daha da çok özen gösterilerek sürekli iyileştirme sağlamak, Görüntü 12. Süreç ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 57 IŞIKIE Bağımsız bir araştırma şirketi tarafından yapılan müşteri memnuniyeti anketi sonuçlarına bağlı olarak nihai müşteri memnuniyetimiz 2012 yılında yüzde 79 olarak gerçekleşmiştir. 2011 yılında yüzde 69 olan müşteri memnuniyeti oranındaki yüzde 10’luk artış şirketimizin hedefine giden yolda çizmiş olduğu stratejinin doğruluğunu gözler önüne sermektedir. Tablo 6. Müşteri Memnuniyeti Anketi Sonuçları Kalite Nitelikleri Vizyon ve misyonumuzun en önemli varlığımız olan tüm çalışanlarımız ve iş ortaklarımızca bilinmesini sağlamak ve ortak hedeflerimize güçlü bir işbirliği ile koşmak. Yasa, yönetmelik, uluslararası standartlar ve Küresel İlkeler Sözleşmesi (Global Compact) doğrultusunda çalışmak. Uluslararası kabul görmüş standartlarda süreçlerimizi tanımlamak ve verimliliği en yüksek seviyelere taşıyacak araç ve teknolojiler ile destekli hizmetler vermek. Süreçlerimizin performansını sağlıklı verilerle, doğru metod ve sistemlerle ölçmek, sürekli iyileştirmeye girdi sağlamak. Tüm çalışanlarımızın ve taşeronlarımızın, iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak, çevreyi korumak ve müşteri memnuniyeti sağlamak için bilgi seviyesini, yetkinliklerini sürekli iyileştirmek. Çalışanlarımızın, sürekli yeni fikirler üretmesini teşvik etmek, müşterilerimizin hayallerinden de esinlenerek yaratıcı, yenilikçi ürün ve hizmetler geliştirmek.. Müşterilerimizin istek ve gereksinimlerine odaklı, memnuniyeti en yüksek seviyelerde tutan stratejik bir yönetim yaklaşımı sergilemek. Tedarikçilerimiz ve alt yüklenicilerimizle karşılıklı faydalı ilişkiler kurmak ve sürdürmek. Hizmetlerimizin sürekliliğini en yüksek seviyelerde tutabilmek için iş sürekliliği, bilgi güvenliği, İş Sağlığı ve Güvenliği ile Çevre Yönetimi konusunda, risk değerlendirmeleri yapmak ve risk işleme planları ile müşteri hizmet yönetimini gerçekleştirmek. Çevreye duyarlı bir şirket olarak öncelikle çalışanlarımızın ve toplumun bilgi seviyesini artırıcı faaliyetlerin yanında çevre, insan sağlığı ve güvenliğini tehdit etmeyen en iyi uygulamaları kullanmak, kullandırmak. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 58 IŞIKIE Bilgi güvenliği konusunda, öncelikle müşterilerimizin olmak üzere, en yüksek hassasiyeti göstermek, güvenlik ihlal olaylarını en aza indirgemek. Şirketimiz her zaman en iyisini hak ettiğini düşündüğü müşterilerine şikayetleri ile ilgili etkin, gerçekçi ve uygulanabilir çözümler sunmaya gayret gösterir ve müşteri haklarını korur. Şikayetçilerin şikayet, talep ve soruları her daim kayıt altına alınır ve daha iyi hizmet verebilmek adına yanıtlar gerekçeleri ile açıklanır. KoçSistem Yönetimi, bu kalite prensipleri doğrultusunda, müşteri memnuniyetini en üst seviyede sağlamak; meslek hastalıklarını önlemek ve çevre kirliliğini engellemek için gerekli kaynakları sağlamayı taahhüt eder. Kalite Teminat 1997 Saha Hizmetleri Grubunda alınan ISO 9002 belgesi ile ISO 9000 belgeli ilk Koç Grubu hizmet kuruluşu olmuştur. Yine aynı yıl içerisinde yazılım süreçlerinin iyileştirilmesi konusunda, SPICE (*)- ISO TR 15504 (Software Process Improvement Capability Determination) modeli benimsenmiş ve iyileştirme çalışmaları bu kapsamda yapılmıştır. 2000 KoçSistem hizmetleri genelinde ISO 9001:2000 belgesini almıştır, 2009 yılında ise, ISO 9001: 2008 versiyonuna göre revize edilmiştir. 2002 Yazılım süreç iyileştirme çalışmalarının CMMI (Capacity Maturity Model Integration) modeline uygun olarak sürdürülmüştür. Önceki yıllarda yapılan çalışmalar, CMMI için önemli bir temel oluşturmuştur. 2003 Süreç altyapısı, CMMI gereksinimlerini karşılayacak şekilde iyileştirilmiştir. 2006 Sırasıyla Appraisal C, B, Appraisal A Readeness ve Appraisal A aşamaları geçilerek, CMMI sertifikası alınmıştır. Veri Merkezi Hizmetleri, ITIL uyarlama çalışmasını takiben, hizmet yönetimi konusunda bir standart olan ISO/IEC 20000-1:2005 belgesini 2006 yılında almıştır. 2009 yılında da belge yenilenmiştir. 2008 Dışkaynak İşletim, Olağanüstü Durum Yönetimi, Masaüstü Yönetimi ve Uygulama Destek alanlarında TÜBİSAD’ın bt_POTA Platinium belgeleri alınmıştır. KoçSistem Veri Merkezi Hizmetleri, ITIL (Information Technology Infrastructure Library) tabanlı olarak tasarlanmış olup, uygun araçlarla desteklenerek başarı ile yönetilmektedir. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 59 IŞIKIE 2009 yılı başında başlattığı yoğun ve titiz çalışmalar sonucunda Kasım ayında BSI İngiltere tarafından yapılan denetimleri başarıyla tamamlayan KoçSistem Veri Merkezi Hizmetleri, “ISO 27001- Information Security Management System” sertifikasını almaya hak kazanmıştır. 2010 ISO 14001 Çevre Yönetimi, OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği, ISO 10002 Müşteri Şikayetleri Yönetimi sertifikasyonları alınmıştır. Ayrıca İletişim Ağı ve Çağrı Merkezi Çözüm ve Hizmetlerinin çalışmaları sonucu ISO/IEC 20000-1:2005 belgesi kapsamı genişletilmiştir. TC. Milli Savunma Bakanlığı Nato Güvenlik Talimatı esaslarını baz alarak Ankara ODTÜ Teknokent’te bulunan KoçSistem binasına Tesis Güvenlik Belgesi verilmiştir. 2011 İş Uygulamaları grubumuzun çalışmaları sonucu, ISO/IEC 20000-1:2005 kapsamı Uygulama Yönetim ve Destek hizmetlerimiz ile genişletilmiştir. 2012 Saha Hizmetleri grubumuzun çalışmaları sonucu, ISO/IEC 20000-1:2005 kapsamı Saha Hizmetleri ile genişletilmiştir. KoçSistem kalite yönetim sistemi Uluslararası Standardizasyon Teşkilatının (www.iso.ch) yayınladığı ISO 9001:2000 standardına uygun olarak kurulmuş ve 2008 versiyonuna göre revize edilmiştir. 6.3.1 ISO 9001:2008 Kalite Yönetim Sistemi Maliyetleri denetim altına alarak, zaman ve kaynakların daha etkin kullanımına olanak verir. Süreç performanslarını izler, analiz eder ve geliştirir. Kayıpları en aza indirerek verimliliği ve karlılığı arttırır . Müşterilerinizde güven duygusu oluşturur. Etkili rekabet imkanı verir . Çalışanların motivasyonunu arttırır. İç ve dış müşterilerle olan iletişimini güçlendirir. Sürekli gelişimi sağlar. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 60 IŞIKIE Çevre Yönetim Sistemi ISO tarafından yayınlanan ISO 14001:2004 Çevre Yönetim Sistemi standardı’na göre kurulmuştur. 6.3.2 ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi Kirlilik ile ilgili risklere acil durumlara (yangın, patlama sel, deprem, sızıntı,vb.) hazırlıklıdır ve çevresel yasal düzenlemelere uyumu garanti altına alınır. Faaliyetlerinde çevre bilincini ön planda tutarak çalışır. Tüm tedarikçi ve müşterileri ile ilişkilerinin her boyutunda çevre faktörünü göz önüne alır. Önemli çevresel etkilerini değerlendirir. Atık miktarının azaltılması, doğal kaynakların verimli kullanılması gibi çevresel performansını iyileştirir. Çevresel hareketlerden gelen baskılar ve ilgili taraflardan gelen şikayetler azaltılmış olur. Müşterilerinin ve toplumun çevresel konulardaki beklentileri karşılanır. İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi ise OHSAS 18001:2007 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi standardı baz alınarak kurulmuştur. 6.3.3 OHSAS 18001 İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi İş sağlığı ve İş güvenliği ile ilgili risklerini kontrol altına alır. Çalışan sağlığını ve güvenliğini her zaman birinci planda tutar. Sürekli gelişme prensibi ile kuruluşları İş sağlığı ve İş güvenliği konularında gelişmeye yönlendirir. Çalışanlarla ilgili iş kazaları, meslek hastalıkları ve işgücü kaybı azalır. Güçlendirilmiş ve güvenilir firma imajı kazandırır. Çalışanlarını sürekli eğiterek bilinç düzeylerini yükseltir. Meslek hastalıklarını önlemek için gerekli kaynakları sağlar. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 61 IŞIKIE Müşteri Şikayetleri Yönetimi, ISO 10002 Müşteri Şikayetleri Yönetim Sistemi standardı baz alınarak kurulmuştur. 6.3.4 ISO 10002 Müşteri Şikâyetleri Yönetim Sistemi Müşteri beklentilerinin ötesine geçip, memnuniyetin arttırılması sağlanır. Şikayetlerin kök nedenlerinin tespit edilip, tekrarının önlenmesi sağlanır. Geliştirme aksiyonlarının planlanmasında tüm makul çözüm yollarının incelenmesi sağlanır. Müşterilerimize verdiğimiz değeri ve şikayetlerini ciddiye aldığımızı gösterir. Müşteri memnuniyetini ölçer ve analiz ederek iyileştirir. Müşterilerimizde güven sağlar. Bilgi Güvenliği Yönetimi, ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi baz alınarak kurulmuştur. 6.3.5 ISO 27001 Bilgi Güvenliği Yönetimi Sistemi Bilgi Güvenliği konusunda, hangi bilgi varlıklarımızın olduğunu, bu varlıkların değerinin farkına vararak onları bir sistem sayesinde koruyabilme ve kuracağımız kontroller ile koruma metotlarını belirlenmesine yardımcı olur. Bilgilerin korunmasına yönelik ilgili tarafların güveninin kazanılmasını sağlar. Çalışanların motivasyonunu arttırır. Risk önleme, azaltma faaliyetlerinin planlanması ve koordinasyonu sağlar. İş Sürekliliği sağlanır. Risklerin gerçekleşmesine neden olabilecek tehlike ve tehditlerden kaçınmamızı ve önlem almamızı sağlar. Yüksek prestij sağlar. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 62 IŞIKIE Yazılım, Tasarım ve Geliştirme Süreçleri CMMI Modeline göre geliştirimiştir. 6.3.6 CMMI Level 3 ve CMMI Level 5 Neyi, ne zaman yapacağınızı tanımlar. Yazılımın belirlenen zaman diliminde bitmesine yardımcı olur. Daha kısa sürede ürün gelişimine olanak sağlar. Üretim maliyelerinde azalma sağlar. Yazılım hatalarının sayısını azaltır. ISO 20000 Hizmet Yönetim Standardına uygunluk ITIL (Informatıon Technologies Infrastructure Library – Bilgi Teknolojileri Altyapı Kütüphanesi) ve COBİT (Control Objectives for Information and Related Technology / Bilgi ve İlişkili Teknolojiler İçin Kontrol Hedefleri) metedolojileri ile uyarlanmakta ve yaygınlaştırılmaktadır. 6.3.7 ISO 20000 Hizmet Yönetimi Sistemi Hizmet operasyonlarının bütünleşik ve merkezi bir süreç yaklaşımı ile tek bir merkezden yönetilmesini sağlar. Hizmet departmanları arasında iletişimin ve bilgi akışının iyileşmesi sağlanır. Sunulan hizmet ile müşterileri ve tedarikçileri arasında etkili iletişim kurulur. Hizmet sağlanırken herkesin kendi rolünü ve sorumluluklarını bilir. Önceki deneyimlerden öğrenme sağlanır. Ölçülebilir performans göstergelerini sağlanır. Hizmet kalitesinin hissedilebilir oranda arttığı görülür. Müşteri memnuniyeti artar. Hizmet maliyetinin detaylı olarak takip edilebilmesi sağlanır. İş, müşteri ve kullanıcı isteklerini karşılayan yeni hizmetlerin tanımlanabilmesi mümkündür. Ortak bir dilin oluşturulması sağlanır. Kurum stratejisine ve iş hedeflerine uygun hizmetler sunulur. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 63 IŞIKIE Tekrarları önleyerek IT çalışanları üzerindeki gereksiz iş yükünü azaltılır. Kalite Teminat Araçları Şirket bilgi teknolojileri hizmeti verdiğinden dolayı, kaliteyi her adımda gözlemlemek ve müdahale etmek mümkün değildir. Ancak sistemin hazırlıkları ve çalışma süreci kalite ölçütü olarak kabul edilebilir. Yazılan kodların çalışması, modülün istebilen kriterlere uygun olması, müşteriye zamanında ulaşımı ve müşteri memnuniyeti kalite adımları olarak söylenebilir. Daha sonra da bu kalite devamlılığı için SAP araçları kullanılır. Mühendisler projenin yazılımdaki her sürecini kontrol etmek ve kusursuz bir şekilde işlenmesini sağlamak zorundadırlar. Sistem müşteri lokasyonunda hata verdiğinde, mühendisler ilk elden müdahale ederler, sistemin kullanıcılarından geri besleme alırlar ve gerektiğinde hataları düzeltirler. Kalite Maliyeti ***Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri, kurumsal özelliğinden dolayı kendi veya müşterileriyle ilgili sayısal hiçbir bilgiyi paylaşmamaktadır. Ancak kaliteye ayrılan bütçe zaten kurumsal şirketlerde, markanın göstermesi gereken kaliteyi sürdürme amaçlı çok yüksektir. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 64 IŞIKIE 7 ÇALIŞMA ORTAMINDAKİ ENDÜSTRİ MÜHENDİSLERİ Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş.’de 43 tane Endüstri Mühendisi çalışmaktadır. Tablo 7. Endüstri Mühendisleri Birim Ar-Ge Satış Pazarlama İdari Destek Teknik TOPLAM End. Müh. Sayısı 19 18 2 4 43 End. Müh. Sayısı İdari Destek 5% Teknik 9% Ar-Ge 44% Satış Pazarlama 42% Grafik 5. Endüstri Mühendislerinin Çalıştığı Yerler Günlük Aktivitelerin Gözlemlenmesi Endüstri Mühendisleri Koç Sistem’de büyük bir öneme sahip. Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. Endüstri Mühendisleri’nin değerini anlıyor ve gereken değeri ve fırsatı veriyor. 43 adet Endüstri Mühendisi’nin bulunduğu kuruluşta, Endüstri Mühendisleri SAP’den HP’ye, CRM’den Service Manager’a, Ar-ge’den Yazılım Geliştirme’ye veya Kalite’den Satış ve Pazarlama’ya birçok farklı birimde çalışıyor. Kimi raporlama görevi için Excel programı kullanırken, kimi SAP ile yazılım dili geliştiriyor. Kimi müşteri memnuniyeti için CRM kullanırken kimi de süreç verimliliği için uğraşıyor. Süreç oluşturma, süreç geliştirme, süreç ölçümleri, pazarlama, müşterilere teklif hazırlama, araştırma ve geliştirme, analiz yapma, sözleşme hazırlama gibi bir çok farklı görevlerde çalışıyorlar. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 65 IŞIKIE Röportajlar 7.2.1 Birinci Röportaj Bize kendinizden bahseder misiniz? Adım Merve Burcu Güner.Doğuş Üniversitesi 2007 girişli 2011 mezunuyum. Staj yaptınız mı? Yaptıysanız nerelerde ve kaç gün yaptınız? 3 staj yaptım. 10 iş günü süreyle Bursa Pilot Koltuk’ta, 15 iş günü süreyle Arçelik Çayırova’da ve 25 iş günü süreyle de Koç Sistem’de staj yaptım. Stajlarınızın şu anki görevinize başlamada etkili olduğunu düşünüyor musunuz? Daha da önemlisi işe alımınızda hangi özelliklerinizin etkili olduğunu düşünüyorsunuz? Olası Endüstri Mühendislerine önerileriniz neler olurdu? Mezun olunmadan önce edinilmesi gereken en gerekli beceri nedir? İşe alırken yeni mezunlardan ne istiyorlar? Kısacası görüşmeler ve mülakatlarda bir adayı diğerlerinden daha iyi yapan nedir sizce? Şuanki görevime başlama sebebim zaten stajımı burada yapmış olmamdı. Burada 25 iş günü yaptığım stajla burayı ve bu sektörü çok sevdiğimi anladım ve danışmanımın tavsiyesi ile burada işe başladım. Ben işe alımımdaki en büyük özelliğimin kararlılık olduğunu düşünüyorum. Bunların yanında kendini ifade etme özelliği, kendine bir yön belirleme ve bu yönde emin adımlarla gitmek tabi ki de beni öne çıkaran özelliklerdi. Üniversiteye başlarken Endüstri Mühendisliği seçme sebebiniz neydi? Şuan üniversiteye başlıyor olsaydınız yine endüstri mühendisliği ister miydiniz? Şuan bu bölümü diğer öğrencilere tavsiye eder misiniz? Açıkçası ben Endüstri Mühendisliği istemiyordum. Tek istediğim mimarlıktı. Büyüklerin yönlendirmesi beni Endüstri Mühendisliği Bölümü’ne itti. Ama şimdi durup bakınca iyi ki bu bölümü okumuşum diyor ve onlara çok teşekkür ediyorum. Kariyerinizden bahseder misiniz? Buradaki görevlerinizden mesela. Mezun olduktan sonra nerelerde çalıştınız mesela? Hangi poziyonlarda, hangi zaman dilimlerinde çalıştınız? Şuan bu pozisyonda sorumluluklarını gerçekleştirmede kullandığınız becerilerinizi ve altyapınızı hangi görevler size kazandırdı? Burası benim mezun olduktan sonra ilk çalıştığım yer ve 3 senedir burada çalışıyorum. Süreç Geliştirme ve Kalite Uzmanı’yım. Ben Yeni Mezun Programı ile girdim. Bölümde süreç oluşturma, geliştirme, süreç verimliliğini sağlama, süreç ölçümleri ve sertifikaların devamlılığı gibi görevlerimiz var. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 66 IŞIKIE Burada nasıl işe başladınız? Dediğim gibi Yeni Mezun Programı ile girdim. Zaten stajımı burada yapmıştım ve Şirvan Hanım da benim devam etmem gerektiğini düşünüyordu. Ben çok kararsızdım. Üretim stajımı hiç sevmemiştim ve kesinlikle üretimde çalışmak istemiyordum. Ben aslında akademisyenlik düşünüyordum. Ama Şirban hanımın da desteği ve referansıyla başvurumu yaptım. Önce bizi bir araya getirip sohbet ortamında bir eleme yaptılar. Mülakatlar da oldu tabi. Grup halinde bizi bir odaya koyup bir makas ve karton verip araba yapmamızı istediler. Oradaki takım çalışmamızı, yetkinliklerimiz tespit ettiler. İlk görevimi ben seçmemiştim. Yeni Mezun Programı olduğu için, mülakatlar ışığında bizim yetkinliklerimize göre görev ataması yaptılar ve şimdi de buradayım ve çok mutluyum. Buradaki işinizi ve görevinizi ne kadar seviyorsunuz? Buranın sizin hayatınızdaki yeri nedir? Tüm beceri ve deneyimlerinizi burada hayata aktarabildiğinizi düşünüyor musunuz? İşimi çok seviyorum. Burada tüm şirketi aynı anda tanımlama şansım oluyor. Süreçler hep birbirine bağlı. Koç Sistem bir çeşit okul gibi zaten. Çok fırsat tanıyor, çok şey öğretiyor. Bu da benim yetkinliklerimi tanıma ve gösterme şansına sahip olmamı sağlıyor. Çalışan kişinin sorumluluk alması gerçekten çok önemli. Peki bu firmayı ne kadar seviyorsunuz? Bu firmadaki kurum kültürüyle ilgili bana ne söyleyebilirsiniz? Hangi kültürü seviyorsunuz hangisini sevmiyorsunuz? Bu firma, rakipleriyle karşılaştırıldığında neyi iyi yapıyor, nesi geliştirilmeli? Tabi ki sadece işimi değil burayı da çok seviyorum. Zaten işimi sevmemde buranın katkısı çok büyük. Kurum çok dinamik. Çalışanına istediğini sunmaya hazır. Hem bilgi edinmeye hem de bilgi vermeye hazır. Eğitmeye açık ve kurumsal. Uluslararası olmaya da çok yakın. Bu sebeplerle çok fırsat var. Öte yandan tabi ki kurumsallığın getirdiği bir ağırlık da var. İçi çok dinamik ama bu ağırlıkla arasındaki bağın sağlıklı kurulması çok önemli zaten. Siz Koç Sistem’de başladığınızdan beri burada neler değişti? Koç Sistem’in şuanki durumu hakkında ne söylemek istersiniz? Çok şey değişti kesinlikle. Bir kere Koç Sistem artık ölçerek yönetim odaklı bir firma. Global dünyaya ayak uydurmaya başladı en önemlisi de. Sürekli değişerek ve gelişerek ilerlemeye de devam ediyor. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 67 IŞIKIE Endüstri Mühendisi olarak yaptığınız işten memnun musunuz, beklentilerinizle uyuşuyor mu? Sizce bir Endüstri Mühendisi için uygun bir işte misiniz? Yöneticiler endüstri mühendisliği mesleğinden yeterince haberdarlar mı? Kısacası endüstri mühendislerinin geleceğini nasıl görüyorsunuz? İşimden çok memnunum. Endüstri Mühendisi’nin kesinlikle olması gerektiği bir yerdeyim. İnsanlar başta bilgisayar mühendisinin burada çok olması gerektiğini düşünüyor. Tabi ki bu da doğru ama aslında bilgileri birleştirmek için bağ kuracak birileri lazım. Burada veri bilgiye dönüşüyor ve çok fazla veri, bilgi, hizmet ve birim var. Bunları birleştirecek kişiler de biziz. Ensütri Mühendisleri’nin önemi son yıllarda arttı ve artmaya da devam edecek. Ülkenin çok ihtiyacı var Endüstri Mühendisi’ne. Her sektörde forsat var. Hastane mesela. Ben mesela ikinci stajımı Arçelik olmasaydı hastanede yapmayı istiyordum. Yeni mezun çok kararsız olabiliyor bu sebeplerle. Meslek olarak Endüstri Mühendisliği sizi maddi ve manevi olarak tatmin ediyor mu? Beni maddi ve manevi tatmin ettiğini düşünüyorum. Zor bir meslek aslında. Her şeyi kavramak kolay iş değil. Özellikle üretimde mesela. Bu zor işi yapabildiğimi bilmek beni tatmin ediyor. Derslerden edindiğiniz bilgileri işinizde kullanma fırsatı bulabildiniz mi? Bulabildiyseniz hangi dersleri ve bilgileri? Üniversiteye dönecek olsanız hangi dersleri almak isterdiniz? Üniversitelerde Endüstri Mühendisliği’nde şu ders mutlaka verilmeli dediğiniz bir ders var mı? Ben her desimin en azından kavramsal olarak işimde yardımcı olduğunu düşünüyorum. Evet belki oturup hesap kitabı derslerdeki matematiksel konseptte kullanmıyoruz ama bu kavramları bilmek bana çok şey kazandırdı. Özellikle Üretim Planlama ve Simülasyon dersleri diyebilirim. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 68 IŞIKIE 7.2.2 İkinci Röportaj Bize kendinizden bahseder misiniz? Adım Berk Uzun. Ben de Doğuş Üniversitesi 2007 girişli 2011 mezunuyum. Staj yaptınız mı? Yaptıysanız nerelerde ve kaç gün yaptınız? 3 staj yaptım. 10 iş günü süreyle Sesan Şemak’ta, 15 iş günü süreyle Beldeyama’da ve 25 iş günü süreyle de Otokoç’ta staj yaptım. Stajlarınızın şu anki görevinize başlamada etkili olduğunu düşünüyor musunuz? Daha da önemlisi işe alımınızda hangi özelliklerinizin etkili olduğunu düşünüyorsunuz? Olası Endüstri Mühendislerine önerileriniz neler olurdu? Mezun olunmadan önce edinilmesi gereken en gerekli beceri nedir? İşe alırken yeni mezunlardan ne istiyorlar? Kısacası görüşmeler ve mülakatlarda bir adayı diğerlerinden daha iyi yapan nedir sizce? Tabi ki etkili bence. Bir kere en önemlisi neye yatkın olduğumuzu, ne istediğimizi stajlar sayesinde belirliyoruz. Sektör kararı veriyoruz, neyi istediğimizi ve neyi yapabileceğimizi görüyoruz. Sorumluluk sahibi olmak bence mülakatlardaki en önemli nokta. Üniversiteye başlarken Endüstri Mühendisliği seçme sebebiniz neydi? Şuan üniversiteye başlıyor olsaydınız yine endüstri mühendisliği ister miydiniz? Şuan bu bölümü diğer öğrencilere tavsiye eder misiniz? Ben sınava girmeden 1,5 sene önce Endüstri Mühendisliği istemeye başlamıştım. Bir kere Endüstri Mühendisliği’nin bakış açısını çözme gibi. Yün yumağını çözmeye çalışmaya benziyor bizim yaptığımız iş. İyileştirme, çözümleme bunlar zaten benim hep sevdiğim kavramlardı. Beni bilen de bilir, normal hayatımda da çözümleme, analiz yapmayı çok severim. Kariyerinizden bahseder misiniz? Buradaki görevlerinizden mesela. Mezun olduktan sonra nerelerde çalıştınız mesela? Hangi poziyonlarda, hangi zaman dilimlerinde çalıştınız? Şuan bu pozisyonda sorumluluklarını gerçekleştirmede kullandığınız becerilerinizi ve altyapınızı hangi görevler size kazandırdı? Burası benim mezun olduktan sonra ilk çalıştığım yer ve 3 senedir burada çalışıyorum ben de. İlk önce verimlilik analistiydim ve rapor analizi falan da yapıyordum. Daha sonra hizmet-ürün yönetimine geçtim. Hizmet portföyünün matematiksel modellemelerini yapıyorduk. Son olarak da şimdi teknik finansal analiz yapıyorum. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 69 IŞIKIE Burada nasıl işe başladınız? Ben de Yeni Mezun Programı ile girdim. Tezimi buranın yardımıyla yapmıştım ve kurum olarak sevmiştim burayı. Bizi çeşitli mülakatlara aldılar. Önce bizi bir araya getirip sohbet ortamında bir eleme yaptılar. Beni de grup halinde bir odaya koyup bir makas ve karton verip araba yapmamızı istediler. Oradaki takım çalışmamızı, yetkinliklerimizi tespit ettiler. Mesela orada makası sürekli alıp kesenin sen olması önemli değil. Ben çok az kullandım makası. Daha çok yönlendiren konumunda olmuştum. Bunlar tabi hep etkiliydi işe girmemde. İlk görevimi ben seçmemiştim. Yeni Mezun Programı olduğu için, mülakatlar ışığında bizim yetkinliklerimize göre görev ataması yaptılar ama bana birkaç seçenek verdiklerinde Verimlilik istiyorum diye ben söylemiştim seçeneklerin arasından. Buradaki işinizi ve görevinizi ne kadar seviyorsunuz? Buranın sizin hayatınızdaki yeri nedir? Tüm beceri ve deneyimlerinizi burada hayata aktarabildiğinizi düşünüyor musunuz? İşimi çok seviyorum. Zaten dediğim gibi analiz etmeyi çok seviyorum. Benim birimim satışoperasyon-yönetim arasında bir yerde. O yüzden her yerle bağım oluyor bir şekilde. Siz Koç Sistem’de başladığınızdan beri burada neler değişti? Koç Sistem’in şuanki durumu hakkında ne söylemek istersiniz? En önemlisi, Orta Doğu ve Avrupa’da bölgesel güç olma hedefini ortaya koydu. Buna göre yatırımlar yapmaya başladı. Gençlere ve teknolojiye verdiği önem arttı. Endüstri Mühendisleri’ne verdiği önem arttı. Aynı zamanda da çok ileri görüşlü. Bundan 2-3 yıl sonra şu olacak diyebiliyor ve de oluyor. Bunun ışığında da önceden önlem alabiliyor. Endüstri Mühendisi olarak yaptığınız işten memnun musunuz, beklentilerinizle uyuşuyor mu? Sizce bir Endüstri Mühendisi için uygun bir işte misiniz? Yöneticiler endüstri mühendisliği mesleğinden yeterince haberdarlar mı? Kısacası endüstri mühendislerinin geleceğini nasıl görüyorsunuz? İşimden çok memnunum. Endüstri Mühendisi’nin olması gerektiği bir yerdeyim.Diyebilirim ki, en azından ben başladığımdan beri gördüğüm, yöneticiler artık bizim varlığımızdan haberdar. Mesela birimden bir abimiz beni tanıdıktan sonra kızına Endüstri Mühendisliği’ni diretmeye başladı. Kızı mimarlık istiyormuş ama o Endüstri Mühendisi olsun istiyor. Ben bir erkek olarak bile üretimi hiç sevemedim. Bu sebeple tam istediğim yerdeyim. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 70 IŞIKIE Meslek olarak Endüstri Mühendisliği sizi maddi ve manevi olarak tatmin ediyor mu? Manevi olarak ediyor ama maddi olarak tam emin değilim. Hala Bilgisayar Mühendisleri daha yüksek maaş alıyor. Endüstri Mühendisi’nin ne yaptığı kavranmalı. Biz Joker eleman olarak görülüyoruz ama öyle değil aslında. Öyle bile olsa, Joker eleman olmak kolay bir iş değil. Ama haklarını yemek gibi de olmasın, benim birimim, şirketim bu anlamama olayına dahil değil. Onlar artık anlıyor. Derslerden edindiğiniz bilgileri işinizde kullanma fırsatı bulabildiniz mi? Bulabildiyseniz hangi dersleri ve bilgileri? Üniversiteye dönecek olsanız hangi dersleri almak isterdiniz? Üniversitelerde Endüstri Mühendisliği’nde şu ders mutlaka verilmeli dediğiniz bir ders var mı? En gereksiz denen ders bile kesinlikle bir bakış açısı kazandırdı. Her dersin bakış açısını kullandım ama her dersi kullanmadım. Project Management, Case Study, Yöneylem Araştırması,m Toplam Kalite Yönetimi ve İşletme ve Toplum dersleri özellikle benim için çok önemliydi. Case Study mesela. Biz sürekli burada beyin fırtınası ve empati yapıyoruz. Bu da Case Study zaten. Yöneylem Araştırması, Case Study ve Ürün Yönetimi dersleri mutlaka Endüstri Mühendisliği programında yer almalı. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 71 IŞIKIE 8 PROJE TEKLİFİ Problem 1) Koç sistem ATM Bakım-Onarım Hizmetleri, gün içerisinde bozulan ATM ‘lere en kısa zamanda ulaşarak , ATM’lerdeki arızaları gidermeye çalışmaktadır. Örnek olarak alınan Ziraat Bankasının Para Yatırmalı ATM’lerinden gelen çağrılar bellidir ve ekipler en kısa zaman içerisinde ATM’lere ulaşmalıdırlar.Tabloda semtler arası km’ler ve aşamalar belirtilmiştir.En kısa yol problemi olarak geriye doğru yineleme yöntemi ile, arızalar için ilk olarak yola çıkacak ekip hangi güzergahı takip etmelidir? Tablo 8. Semtler arası uzaklıklar 4.aşama hesabı: Her 4. aşama ATM lerden Koç sistem merkeze giden yalnız bir yol vardır. Beşiktaş’tan Koç Sistem merkeze giden en kısa yol f4(9)=11,3’dür. Benzer şekilde, f4(8)=13,9’dur. 3.aşama hesabı: Bir aşama geri giderek her 3. aşama ATM’den koç sistem merkeze giden en kısa yol bulunur. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 72 IŞIKIE c58+f4(8)= 22,1 + 13,9 = 36 f3(5)= min c59+f4(9)= 21 + 11,3 = 32,3 * c68+f4(8)= 9,3 + 13,9 = 23,2 f3(6)= min c69+f4(9)= 6,7 + 11,3 = 18 * c78+f4(8)=22,1 + 13,9 = 36 f3(7)= min c79+f4(9)=19,6 + 11,3 = 30,9* 2.Aşama hesabı: c25 + f3(5) = 6,1 + 32,3 = 38,4 f2(2) = min c26 + f3(6) = 15,9 + 18 = 33,9 * c27 +f3(7) = 21,4 + 30,9 = 52,3 c35 + f3(5) = 12,7 + 32,3 = 45 f2(3) = min c36 + f3(6) = 15,8 + 18 = 33,8* c37 +f3(7) = 20,1 + 30,9 = 51 ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 73 IŞIKIE c45 + f3(5) = 11,5 + 32,3 = 43,8 f2(4) = min c46 + f3(6) =14,6 + 18 = 32,6* c47 +f3(7) =24,1+ 30,9 = 55 1.aşama hesabı: c12 + f2(2) = 4,4 + 33,9 = 38,3* f1 (1) = min c13 + f2(3) = 5,5 + 33,8 = 39,3 c14 +f2(4) =5,4 + 32,6 = 38 SONUÇ: f1(1)=38,3 km ve merkezden çıkan ilk ekibin 3 ATM arızasını giderip tekrar merkeze dönmesinde en kısa yol, yani arızaları en kısa sürede düzeltebilmesi için izlenmesi gereken en kısa yol: 1 – 2 - 6 – 9 – 10 sıralamasıdır. Yani; Merkez – Erenköy - 4.Levent – Beşiktaş – Merkez dir. Aynı anda yola çıkan diğer ekiplerde,diğer en kısa yolu takip ederek arızaları giderebilmektedirler. Problem 2) KoçSistem Türkiye genelinde mevcut servis-onarım ofislerinin durumlarını değerlendirip, müşteri çağrılarına zamanında ve en iyi şekilde hizmet vermek için uğraşıyor. Bu amaçla hizmet gelirleri ençoklayan ve aynı zamanda da maliyetleri enazlayan yeni ofisler önerilebilir. Mesela Koç Sistem çeşitli bankaların POS cihazları için hizmet veriyor. Bu hizmet kapsamında müşterilerin çağrılarını çözülüyor. Mesela, herhangi bir mağazada Yapı Kredi POS cihazı, bağlantı kuramıyor. Çözüm hizmeti sağlamak üzere ilgili çalışan çağrıya müdehale ediyor. Bu şekilde tüm Türkiye’den çağrılar alınıyor ve ekipler çözüyor. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 74 IŞIKIE Diyelim 3 gün boyunca İstanbul’dan gelmiş olan çağrılardan 20 çözüm süresi Tablo 9’daki gibi olsun. Bu çözüm süreleri incelenerek, daha uzun süreli datalar toplanabilir ve bu datalarla üst sınır, alt sınır, hata oranı, sapmalar çeşitli yollarla hesaplanabilir. Diyelim ki bu hesaplamalar için Minitab kullandık. Daha sonra bu hesaplamalarla forecasting kullanılarak raporlamalar hazırlanarak, Türkiye’nin neresinde, hangi oranda çalışan bulundurulmalı bunlar hesaplanabilir. Ayrıca kuruluş yeri seçimi modelleri ile beraber 0-1 doğrusal tam sayılı programlama kullanılması ile oluşturulan model GAMS programı ile çözülebilir. Tablo 9. 3 Günlük Çözüm Süresi ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 75 IŞIKIE 9 SONUÇ İş Özeti, Tamamlananlar ve Öğrenilenler 47 iş günlük stajım boyunca, bilgi ve iletişim hizmetleri hakkında detaylı bilgi sahibi oldum. SAP kavramını öğrendim ve Endüstri Mühendisleri’nin çalışabildiği yeni bir alan öğrenmiş oldum. Satış Bölümü’ndeki çalışanların müşterilerle diyaloglarını gözlemledim. Günlük, haftalık ve aylık rapor hazırlamayı ve bunların toplantılardaki sunumuna şahit oldum.Bunun yanında istatistikleri inceleyip bilgisayarda uygun programda girişlerinin yapılmasını öğrendim. Şefimin verdiği rapor hazırlama görevleriyle, Excel’de veri aktarımı amaçlı Makro uygulamasını, Pivot Tablosu oluşturmasını, dataların garfiklere aktarılmasını ve bunlar için gerekli formülleri öğrendim ve sürekli uygulamaya geçirdim. Kurumsallaşmış firmaların işleyiş biçimini öğrendim. Yaptığım 47 iş gününden oluşan yönetim stajının üniversitede verilen teorik eğitim pratiğe dönüşmesi konusunda büyük katkı sağladığını söyleyebilirim. Yapmış olduğum bu pratik çalışma sayesinde mesleğime olan bağlılığım bir kat daha arttı. Staj sırasında gördüğüm canlı örnekler, teorik bilgilerimi pratik bilgilerle sağlamlaştırmıştır. 47 iş gününde servis hizmeti veren bir firmada çalışan mühendislerin yaptıkları görevleri takip edip inceleme fırsatı buldum. Tüm bilgileri yerinde ve zamanında öğrenme fırsatını yakaladım. Bu bilgi grubunun benim isteklerime hitap ettiğini gördüm. Uzun dönem staj yapmama rağmen, 10 hafta orada bulunduğum süre boyunca zevkle işe gittim ve zevkle çalıştım. Yönetim stajının, üretim stajıma göre daha ağır bastığını, daha çok zevk aldığımı gördüm. İleride çalışmak istediğim sektörü bir nebze de olsa belirlemiş oldum. Java programını da ders zamanımda çok sevdiğim için ve Arena, Minitab, Gams gibi programların bulunduğu derslerden aldığım zevki ve kod yazmaktan hoşlandığımı gördüğümde, aslında staj için çok doğru bir sektör seçtiğimi gördüm. Çalışma Ortamındaki Işık Üniversitesi Mezunları 1) İsim - Unvan: SEDA OĞUZER – Yazılım Geliştirme Uzmanı Tel: +90(216)-2171847 e-mail: [email protected] 2) İsim - Unvan: ARZU ÖZBİRGE – Yazılım Geliştirme Uzmanı Tel: +90(216)-2171899 e-mail: [email protected] ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 76 IŞIKIE 3) İsim - Unvan: ONUR ÖZBAŞ – Satış Yöneticisi e-mail: [email protected] Kısa Değerlendirme Tablo 10. Değerlendirme 1 2 3 4 5 Başka kişilere de stajlarını bu şirkette yapmasını önerir miydiniz? X Stajını nasıl değerlendirirdin? X Stajın faydalı mıydı? X ***1(en kötü) 5(en iyi) ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 77 IŞIKIE 10 EKLER EK 1: Sözlük Beyaz Yaka: Yönetici veya mühendisler bu gruba girer. Mavi Yaka: İşçi kesimi ifade etmektedir MRP: Malzeme İhtiyaç Planlaması (Material Requirements Planning) kavramıdır. ERP'lerin en eski ve temel modülüdür. MRP bir üretim işletmesinde, üretim için gerekli malzeme ihtiyacının; mevcut stoklar, alış siparişleri, açık iş emirleri ve diğer etkenlerin de hesab edilerek hesaplanmasıdır. Bu sayede üretim başladığı anda malzeme yetersizlik sorunu ile karşılaşılmaması hedeflenir. MRP II: Üretim Kaynak Planlaması (Manufacturing Resource Planning) kavramının kısaltılmışıdır. MRP nin yetersiz kaldığı noktalarda, planlamanın için; zaman, makine ve insan gücü gibi diğer kaynakların da katılması ile genişletilmiş versiyonudur. CRM: Müşteri ilişkileri yönetimi (Customer Relationship Management). CRM kavramı 2000 li yılların başında ortaya çıktığında ve henüz kimse CRM'in ne olduğu veya ne olmadığı konusunda mutabık olmadığı zamanlarda, bazı ERP ler bünyesinde küçük çaplı CRM modülleri eklemişlerdir. SCM:Tedarik Zinciri yönetimi (Supply Chain Management). İşletmenin üretim sürecine tüm tedarikçi, müşteri ve dağıtım kanallarını da dahil eden yaklaşıma verilen addır. SCM de oldukça geniş kapsamlı bir konudur. WMS:Depo Yönetim Sistemleri (Warehouse Management Systems). İşletme depolarının tam otomasyon teknikleri ile kapsamlı yönetilmelerini sağlayan yazılım sistemleridir. ERP'ler ile WMS'ler arasında faaliyet alanı açısından bir ortak payda bulunduğundan rekabet son dönemde iyice kızışmıştır. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 78 IŞIKIE BOM:Bill Of Material. Türkçe'de Ürün Ağacı veya Ürün Reçetesi karşılıkları kullanılmaktadır. Bir ürünün üretilmesi için gerekli hammadde, yarı mamul ve diğer bileşenlerin tanımlanmasına karşılık gelir. SALES:Satış modülü ERP lerin en önemli modüllerinden biridir. Klasik satış döküman zinciri Teklif İsteği, Teklif, Sipariş, İrsaliye ve Fatura (ve tabi İadeleri) dir. Satışın önemli konseptleri arasında fiyatlandırma, indirim, satış hedefleri vs. sayılabilir. PURCHASE:Satınlama modülü yine önemli bir modüldür. Belge akışı; Satınalma İsteği, Teklif, Sipariş, İrsaliye ve Faturadır. Satınalmanın en önemli konsepleri biri alış faturaları verifikasyonu ve fiyatlandırmadır. INVENTORY:Stok yönetimi genel olarak tüm ERP lerin en temel konusudur. Bir ERP projesinin temelini oluşturan en elzem ve ilk düşünülmesi gereken modüldür. Önemli konseptler için; lot takibi, stok değerleme (FIFO,LIFO,Ortalama ve gerçek maliyet) sayılabilir. FINANCE:ERP'ler bünyesindeki finansal bölümler iki ana kısımdır; Muhasebe ve Finans. Muhasebe ve finans için işletmeler ayrı paket yazılımlar da tercih edebilmektedirler. Ancak bu yöntem entegrasyon zorlukları içermektedir. COSTING:Maliyet konusu özellikle ülkemizde kriz yıllarında büyük önem kazanmıştır. Rekabetin artması ve kriz ortamında maliyetlerin önem kazanması ERP'lere maliyet alanında önemli bir pazar açmıştır. ERP'ler bünyesindeki maliyet hesaplama sistemleri genel olarak ikiye ayrılır. Bir ürününün gerçekte kaça mal olduğunun hesaplanması anlamına gelen "Fiili Maliyet" ve teklif aşamasında kullanılmak üzere sabit bir hesaplama ile elde edilen "Standart Maliyet". Ayrıca ERP'lerde her bir üretim aşamasının maliyetinin hesaplanarak karlı ve zararlı ürünlerin tespitine olanak sağlayan "Safha Maliyeti" (Activiy Based Costing) sistemleri de bulunmaktadır. HR: İnsan Kaynaklarının işletmelerde öne çıkması ile birlikte ERP sistemleri de HR modüllerini bünyelerine katmışlardır. HR klasik bir bordro sisteminden öte kariyer planlaması gibi popüler kavramları da içermektedir. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 79 IŞIKIE Proje Yönetimi: Proje Yönetimi ERP projelerinde hayati önem taşıyan bir konudur. Malesef, ERP projeleri, başarılarında ziyade başarısızlıkları ile ün yapmış projelerdir. Bu konu çok su götürür. ERP'lerde proje başarısı; Proje yönetimi, süreç analizleri, ekip yönetimi, zaman yönetimi ve planlama gibi birçok faktöre bağlıdır. EK 2: Referanslar [1] Tanrıkulu, Şirvan; İç Denetim Uzmanı ve Yönetici Asistanı, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. [2] Güner, Merve Burcu; Süreç Uzmanı, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. [3] Uzun, Berk; Ürün Analiz ve Raporlama Uzmanı, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. [4] Doyran, Mutlu; Sözleşme Yöneticisi, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. [5] (AYRILDI) Yalçın, Çınar; İnsan Kaynakları Uzmanı, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. [6] Oğuzer, Seda; Yazılım Geliştirme Uzmanı, koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. [7] Diker, Barış; Süreç Yönetimi Birim Yöneticisi, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. [8] Öz, Şeyma; Satış Operasyon Uzmanı, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. [9] Önkol, Tolga; Gümrük İşlemleri Uzmanı, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. [10] Kayık, Şeniz; İnsan Kaynakları Uzmanı, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. [11] A.Ş. Gökçe, Görkem;Azerbaycan Satış Yöneticisi, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri [12] www.kocsistem.com.tr [13] www.koc.com.tr [14] Güner, Merve Burcu, Berk Uzun. “Bir Bilişim şirketi İçin Servis-Onarım Ofisleri Yer Seçimi Problemi.” Doğuş Üniversitesi (2011): 34-36. ZÜHAL ÖZCAN 209IE2172 YÖNETİM STAJ RAPORU Sayfa 80