3- YÖNELTME FONKSİYONU - Kurulan yapının işletilmesine yani harekete geçirilmesine yöneltme denilir. Yöneltme yöneticiler sayesinde başarılabilir. Yöneticiler astları harekete geçirmek için emir verirler ve iş birliği kurarlar. Yöneltme astlara yol gösterme ve yönetme faaliyetlerini kapsar. - Yöneltme, örgütsel faaliyet devam ettikçe sürer. Emir/komuta veya yürütme olarak da adlandırılan bu işlevin amacı, iş görenlerin kendilerine verilen görevleri, etkin biçimde yerine getirmelerini sağlamaktır. - Örgütlenmiş yapıyı harekete geçiren yönetim fonksiyonuna yöneltme denir. Yönetim kararının bir anlamının olabilmesi için, bu kararın uygulamaya dönüştürülmesi gerekir. Yönetici bunu yöneltme fonksiyonu sayesinde başarır. Yöneltme sürekli bir işlevdir. Karar verme ve kararları talimatlarla somutlaştırarak örgütü hedeflere doğru yönlendirmedir. Yöneltme çalışanlar arasında iş birliğini ve çalışanların çabalarıyla örgüt amacına katkıda bulunmasını sağlamaktır. - Yöneltme, oluşturulan örgütün önceden planlandığı şekilde yürütülmesini sağlamak demektir. Yöneltmede temel amaç, örgütsel kaynakların, örgütsel hedefler doğrultusunda etkin bir biçimde kullanılmasını sağlamaktır. - Yöneticiler örgütsel hedeflere ulaşabilmek için çalışma gruplarını yönlendirme yeteneğine sahip olmalıdırlar. Etkili yöneticiler kişileri motive edebilmelidirler. Bu nedenle yöneltme belki de tüm yönetim becerilerinin en önemlisidir. Yöneltme fonksiyonunun etkin bir biçimde yerine getirilebilmesi için yönetim, yön belirlemeli, vizyon oluşturmalı, başarıyı ödüllendirmeli, başarısızlığı ortadan kaldıracak yöntemler geliştirmelidir. Yönlendirme ve Örgütsel Ortam (iklim) ilişkisi - Örgüt iklimi örgüte kimliğini kazandıran, çalışanların davranışını etkileyen ve onlar tarafından algılanan, örgüte egemen olan havadır. Örgüt iklimi örgütün psikolojik ortamıdır. Örgüt iklimi, örgütte arkadaşlık, destek olma, çalışanların birbirine karşı tutum ve davranışları, çalışanların örgüte sosyal destek bulup bulmadıklarına göre değişir.. - Örgütsel ortam sosyal bir ortam olmalıdır. İyi bir iklime sahip örgütlerde çalışanlar arasında çatışma yaşanmaz ve çalışanlar işlerinde tatmin bulurlar. Elverişli bir örgüt iklimi çalışanların örgütsel hedeflerle bütünleşmelerini sağlar. Örgütsel Kültürün Oluşması - Örgüt iklimi kavramı çoğu kez örgüt kültürü kavramıyla karıştırılır. İklim iş görenlerin davranışsal ve tutumsal özelliklerini sergilemektedir ve daha çok deneysel ve dış gözlemlere dayanmaktadır. Kültür ise daha çok örgütün görünen öğelerini ortaya koymaktadır. - Örgütsel kültür, temel grupsal değerleri ve mesajları kapsar; grup üyelerine paylaşılmış örgütsel düşünce ve duygular sunar. Bu durum örgütün dışındakiler tarafından kolayca anlaşılmaz. - Örgütsel kültür şu boyutlardan oluşur - - Örgütün tarihi, değerleri ve inançları Örgütü açıklayan hikayeler ve mitler Örgütün kültür normları Gelenekler törenler adetler Örgütte örgütsel ve bireysel amaçlara bakış Örgüt kültürü örgütün temel değerleri, inançları, sembol ve törenleridir Yönetime Katılma ve Demokratik Yönetim - Yönetime katılma çalışanların karar alma, kararın gereğini yerine getirme yani sürece ve sürecin sonunda çıktıyı denetlemek demektir. Yönetime katılma, çalışanların yönetsel ve örgütsel konularda düşüncelerini ifade etme sürecidir. Yönetime katılma üç önemli özellik taşır; 1- Örgütün alt kademe yönetimlerinin ve iş görenlerin örgüt politikası ve yönetimi konusundaki kararlara katılması. 2- iş görenlerin psikolojik ihtiyaçlarını tatmin edecekleri demokratik bir ortama kavuşma 3- yönetici ile iş gören arasında diyalog ve iş birliği kurarak, örgütün yönetsel etkinlik ve verimliliğinin arttırılması - Yönetime katılma personelin güdülenmesi, çalışma gruplarının tavır ve davranışlarının değişmesini, eğitsel amaçlara ulaşmayı, sosyal ilişkilerin daha sağlıklı bir ortamda yürütülmesini ve astlara kendilerini ilgilendiren konularda düşüncelerini açıklama imkanı sağlar. Yönetime Katılma Biçimleri a. Gönüllü katılma b. Temsili katılma c. Eşit sayıda katılma d. Sendikal katılma e. Kendi kendine yönetim Yöneltme, güç ve Otorite Güç bir etkinliği yapabilme yeteneğidir. Bir kararı uygulamaya koyma, kabul ettirme veya ödüllendirebilmektir. Örgütsel güç, çalışanların davranışlarını etkileme kapasitesidir. Yöneticilerin sahip oldukları gücün derecesi, formel örgüt yapılarındaki görevin yapıldığı bölüm, görevlerinin hangi denetleme derecesinde bulunduğu, onların doğal olarak otoritelerinin kabulü gibi etkenler tarafından belirlenir.. Otorite kurumsallaşmış güçtür. Otorite görmediğimiz gücün, görünen kısmıdır. Otorite örgütlerde, doğruyu takdir etme, hakkını kullanabilme, harekete geçirebilme, sıraya koyabilme, hareketleri kontrol edebilmektir. - Güç birisine normal olarak yapmayacağı bir işi yaptırmak veya normal olarak yapacağı bir işi yapmasını engellemek demektir. Güç Biçimleri a. Fiziksel güç b. Ekonomik güç c. Bilgi gücü d. Performans gücü e. Kişilik gücü f. Ödüllendirme gücü g. Cezalandırma gücü h. İlgi gücü i. Pozisyon gücü j. Zorlayıcı ve yasal güç - 4- KOORDİNASYON (EŞGÜDÜMLEME) : - - - - Koordinasyon örgütsel unsurları (fiziksel, mali beşeri) birbirleri ile ilişkilendirme fonksiyonudur. Örgütün amacına ulaşabilmesi için örgütsel unsurlar arasında anlamlı ilişkilerin kurulması yani eşgüdüm gereklidir. Eşgüdümleme örgütün tasarım aşamasında başlar. Birbirleri ile ilişkili işler yapan birimler bir araya getirilip, ortak bir otoritenin denetimi altında toplanır. Koordinasyon bir işletmenin sürekli ve düzenli çalışabilmesi için amaçlar faaliyetler, organlar ve bireyler arasında uyum ve işbirliğinin sağlanmasıdır. Koordinasyon, amaca ulaşmak için grup çabalarının düzenli olarak sıralanmasıdır. Koordinasyon farklılaşmış eylemlerin bir araya getirilmesi ve örgüt amaçlarını gerçekleştirmek için bu eylemlerin uyumlu biçimde bir araya getirilmesi sürecidir. - - - Koordinasyon örgütlerin giderek büyümeleri, üretim süreçlerinin karmaşıklaşması, örgüt içi davranışların çok yönlü olması ve işlerin faklı kişiler tarafından görülmeye başlaması sonucu ortaya çıkan karmaşayı ortadan kaldırmak için zorunludur. Örgütler büyüdükçe koordinasyon önem kazanır. Koordinasyon kurumun kendi hiyerarşik yapısı içinde biraylarin, departmanların ve tüm örgüt çabalarının sinerji yaratacak tarzda uyumlaştırılmasıdır. Koordinasyon fonksiyonu ancak yöneltme fonksiyonu ile birleşirse bir anlam ifade eder. Koordinasyonun ilkeleri, - - Örgüt yapısında sadeleştirme yapmak Örgütsel hizmet ve politikalarda birlik temin etmek Etkin haberleşme sistemi kurmak Tüm örgütsel amaçların etkin bir şekilde gerçekleştirebilmek için çalışanların motive edilmesi Koordinasyon türleri 1- hiyerarşiye dayanan koordinasyon: üst kademede çalışanların yetkilerini kullanarak emrinde çalışanları uyumlaştırması 2- inandırıcı koordinasyon: çalışanları inandırmak ve ikna etmek suretiyle koordine etmek 3- komiteler yoluyla koordinasyon: koordinasyonun komitelerce sağlanması 4- yatay koordinasyon: aynı düzeydeki birimler arasındaki koordinasyon 5- yapıyla ilgili koordinasyon: örgüt kurulurken koordinasyon sağlamaya uygun kurulması 6- iç ve dış koordinasyon: örgütün kendi içindeki birimler arasındaki koord. örgütler arasındaki koord. Koordinasyon Teknikleri Örgütlerde etkin bir koordinasyonu sağlamak için şunlara dikkat edilmelidir; 1- iyi ve basit bir org. Yapısı kurulmalıdır. 2- plan ve programların uyumlaştırılması 3- gönüllü koordinasyonun özendirilmesi 4- etkin bir haberleşme sistemi kurmak 5- DENETİM FONKSİYONU - - Denetim sonuçlarla beklentilerin birbirleriyle bağdaşıp bağdaşmadığını belirleme eylemidir. Eğer bağdaşma problemi varsa, eksikler giderilmeye çalışılır. Yapılanların belirlenmesi, yapılması gerekenlerin belirlenmesi ve ikisi arasındaki farkın ortaya konulmasıdır. Fayol denetimi, bir örgütte, planlara, yönergelere ve kurallara uygunluğu sağlamak amacıyla tespitler yapılması, zayıf ve hatalı yönlerin düzeltilmesi şeklinde tanımlamaktadır. Denetimin amaçları; - performans standartları oluşturmak - performansı ölçmek - planlarla gerçek sonuçları kıyaslamak - gerekli olan yerlerde düzeltici faaliyetlerde bulunmak İyi bir örgüt, aksaklıkları en az olan, aksaklıkları kısa sürede giderebilen, katılımcı, uyumlu bir sistemdir. Aksayan yönleri ortaya çıkartmak ve gelecekte daha işlevsel bir örgütlenmeyi gerçekleştirmek için denetim fonksiyonundan yararlanmak gerekir. Denetim sistemlerinin ortak özellikleri; 1- denetlenebilir ve ölçülebilir özellikleri belirleme 2- doğrulama ve ölçme 3- performans sonuçlarını önceden belirlenmiş sonuçlarla karşılaştırıp aradaki farkı değerlendirme 4- gerekli değişiklikleri yapma Etkili Bir kontrol sürecinin Özellikleri, 1- kontrol amaçlara ve planlara dayanmalıdır 2- kontrol ilgili faaliyetin gerek ve ihtiyaçlarını yansıtmalıdır. 3- kontrol esnek olmalıdır. 4- kontrol örgüt yapısına uygun olmalıdır. 5- kontrol geleceğe dönük olmalıdır. 6- kontrol tarafsız olmalıdır. 7- kontrol düzeltici tedbirlerin alınmasını sağlamalıdır. 8- kontrol kapsayıcı olmalıdır. 9-kontrol anlaşılabilir olmalıdır.