Örgütsel stresin azaltılmasında yöneticilerin rolü

STRES YÖNETİMİ
Stres Nedir?
 İngilizce’de
stres:
Şiddet, vurgulamak, önemsemek
 Fizikte
stres:
Herhangi bir nesne ya da sisteme
dışardan uygulanan güç
 Psikolojide
stres:
Çevreden bireye yöneltilen onda
kaçınılmaz ve otomatik denebilecek bir
gerilim yaratan olaylar
Stresinizin kaynağı nereden
geliyor?
Stresin kaynaklari
Isyerindeki durum
İşin özeliği
Yerleşme düzeni
Ücret politikaları
Kisisel Özellikler
Yaşlanma
Baskılar
Tereddüt
Aileyle iliskiler
Boşanma
Rol çatışması
Beklentiler
Fizik ve sosyal çevre
Siyasi gelişmeler
Çevre kirliliği
Stres Kaynakları
Uygulama
Stresin bazı türleri olumlu olabilir
Yüksek
Verimlilik bölgesi
Yüksek enerji ve
güdülenme,
İsabetli algılama,
Kararlılık
Verimlilik
düzeyi
Düşük
Enerji ve güdüde azalma
İşe geç kalma,devamsızlık
Algı kusurları
Yüksek
Stres düzeyi
Hata yapma ,kararsızlık,
alınganlık,uyku problemleri
Gereğinden fazla stres zararlı





İnsanların olacağından kaygılandıkları
şeylerin tümünün % 40 asla gerçekleşmez.
Tüm kaygıların % 30’unu geçmişte verilen
değerler ve değiştirilemeyecek kararlar teşkil
eder
% 12’si diğer insanların söylediklerinden
kaynaklanır.
% 10’u sağlıkla ilgilidir.Kaygılandıkça kötüye
gider.
Ancak % 8’i kaygıya değer !
Stresle bedende oluşan tepkiler
Kan akımı beyne ve kaslara yönlenir
Göz bebekleri büyür
Tükürük artar
Ter bezi faaliyetleri artar
Solunum sayısı artar
Depolanmış yağ ve şeker
kana karışır.
Kalp vurumu artar,
kan basınıcı yükselir,
Alyuvarlar artar,
Pıhtılaşma mekanizması
harekete geçer
Sindirim yavaşlar,
mide asidi artar
Stres?????
•Organizmanın bedensel ve ruhsal
sınırlarının tehdit edilmesi ile ortaya
çıkan tepki
•Savaş ve kaç cevabı
•Bedensel ve psikolojik tepkiler zinciri
Stresten
neden korunmalıyız ?
Stres tepkileri
Subjektif
Depresyon, bıkkınlık,tatminsizlik
Davranissal
Aşırı yemek, içki sigara ilaç tüketimi,
saldırganlık, hatada artma,
Duygusal
Dikkatsizlik, kararsızlık, unutkanlık,
hassasiyet
Fizyolojik
Tansiyonda şekerde yükselme,
mide asidinde artış
Örgütsel
Verimsizlik, göreve devamsızlık,
kazalarda artış
Stres Hastalık İlişkisi
Stres
Alkol Tüketimi
Kazalar
İlaç Tüketimi
Depresyon
Şiddet/tecavüz
Yüksek Tansiyon
Yüksek Kollestrol
Sigara
Aşırı Yemek Yeme
Zayıf Bağışıklık Sistemi
Siroz
İntihar
Katil
Felç
Kalp Krizi
Kanser
Şeker Hast.
Zatüre,
Astım
Stres ve bireyin özellikleri
 Kişilik
 Belirsizliğe
tahammül
 Değişimle baş edebilme becerisi
 Güdü
 Zihni modellerimiz, tecrübelerimiz
 İhtiyaçlarımız ve algı
 Cinsiyet,zeka….
Kişilik Özellikleri
Uygulama
Kisilik
A tipi
Hızlı konuşur
Hızlı yaşar
Sabırsız ve huzursuz
Aynı anda birden çok işle uğraşır
Kendisi ile çok ilgilidir
Hayattan memnun değil
Başarısını sayılarla ölçer
Düşmanlık duygusu
B tipi
Sakindirler
Zaman baskısı hissetmezler
Rahattırlar
Aceleleri yoktur
Stresle mücadelede bireysel
yöntemler
Davranışsal yöntemler
(A tipi davranışdan güvenli tip davranışa,
zaman düzenlenmesi, öfkenin kontrolü)
Zihinsel yöntemler
(Makul olmayan inançlar, zihinsel düzenleme)
Bedensel yöntemler
(Solunum kontrolü, Fizik egzersiz, Beslenme
alışkanlığı, Progresif gevşeme eğitimi)
İş stresi
Uygulama
İş stresleri
 Görev
yapısı –Çalışma saati, koşulları,işyükü, sıkıcı
iş, ücret,yükselme-
 Yetke
yapısı –Karar verme, katılma,yetki
yet.,sorumluluk, değerlendirme,teşvik-
 Üretim
yapısı –Zaman, araç-gereç,yetenek-iş
gereği,çalışmalarına karşılık alma-
 Toplumsal
çevre
 Kümeleşme yapısı –İşte huzursuzluk,ast-üst,dedikodu,
dalkavukluk, toplumsal destek-
 Kültürel yapı –Görüş fark, ortak değer ve normlar,statü moral Rol yapısı –Çatışma, iş-kişilik uyumu, belirsizlik-
A
İŞGÖREN
Görev Yapısı
Yetke Yapısı
Üretim Yapısı
Kümeleşme Yapısı
Rol Yapısı
Kültür Yapısı
Örgütsel Stres
Kaynakları
B
İŞLEVSEL
ÇEVRE
C
TOPLUMSAL ÇEVRE
Örgütsel Stres Kaynakları Modeli
Stresli İş Faktörleri
 Az
egzersiz = çok
hastalık
 Aşırı iş yükü
 İşkoliklik
 Tükenme belirtisi
Örgütsel stresin azaltılmasında
yöneticilerin rolü
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Çekici bir ortam
Açık ve uyumlu rol beklentileri
Aşırı veya az işyükünün yönetimi
Örgütte değişim ve süreklilik arasında denge
Çalışanlara ve ekip çalışmasına destek
Verimlilik ve iş tatmini
Katılım
İş koşullarının iyileştirilmesi
Stresle mücadele hizmetlerine destek
Problemimizi çözmek için:
1.
2.
3.
4.
Davranışlarımızı
Düşüncelerimizi
Yaşam stilimizi
Bulunduğumuz ortamı
değiştirebiliriz
10 yararlı yöntem (Posen’e göre)
1.
2.
3.
4.
Kafein alımını
bırakmak veya
azaltmak
Düzenli egzersiz
Meditasyon
/gevşeme
Boş zaman
değerlendirmesi
5.
6.
7.
8.
9.
10.
Uyku
Gerçekçi
beklentiler
Yeniden zihinsel
yapılandırma
İnanç sistemi
Destek sistemi
Mizah