Mesleki Uzmanl*k Alanlar*n*n Geli*iminde Kurumsalla

Mesleki Uzmanlık
Alanlarının Gelişiminde
Kurumsallaşmanın Önemi
PROF. DR. SERDAR ÖZKAN
İZMİR EKONOMİ ÜNİVERSİTESİ
PLAN

MUHASEBE MESLEĞİNDE YENİ MESLEKİ UZMANLIK ALANLARI

KURUMSALLAŞMA NEDİR ?

KURUMSALLAŞMANIN GÖSTERGELERİ NELERDİR?

MUHASEBE MESLEĞİNİN KURUMSALLAŞMASI

ÖNERİLER
Muhasebe Mesleğinde Yeni Uzmanlık
Alanları

Küresel ve bölgesel entegrasyonlar

Karmaşıklaşan iş modelleri

Krizler ve skandallar – Ulusal ve Uluslararası mevzuatta yeni yaklaşımlar

Bilgi sistemlerindeki gelişmeler vb.
MUHASEBEDEN BEKLENTİLER DEĞİŞMİŞTİR
Finansal Tablo Hazırlama, Vergi Danışmanlığı, Vergi Denetimi vb. geleneksel işlevlere
yenileri eklenmiştir.
Muhasebe Mesleğinde Yeni Uzmanlık
Alanları

Modern işletmecilik bakış açısıyla muhasebeyle ilişkili işlev/süreçler şu
şekildedir (TTK ile de uyumlu):

İşletmede kurumsal yönetim mekanizmalarının oluşturulması

Risk yönetim sisteminin kurulması ve işletilmesi

İç kontrollerin belirlenmesi

İç denetim sisteminin kurulması ve işletilmesi

Finansal tabloların hazırlanması

Finansal tabloların bağımsız denetimi
Bu süreçlerden her birisiyle doğrudan ya da dolaylı olarak ilişkili yeni uzmanlık
alanları ortaya çıkmıştır..
Muhasebe Mesleğinde Yeni Uzmanlık
Alanları
Yeni uzmanlık alanlarıyla birlikte
Muhasebe, İşletmenin Dili
olarak ülkemiz iş yaşamının içerisine de girmiştir.
Bu yaklaşım muhasebecinin sahip olması gereken bilgi ve beceri miktarını
arttırmış, muhasebenin diğer tüm işletme fonksiyonları ile entegre olmasını
sağlamış ve muhasebecinin her şeyden önce bir ekip üyesi olarak görev
alır hale gelmesini desteklemiştir.
Kurumsallaşma Nedir?

Türk Dil Kurumu’na göre kurumsallaşma:


TTK geniş bir bakış açısıyla incelendiğinde bir çıkarım olarak kurumsallaşma


Kurumsal duruma gelme, Örgütlü duruma gelme, Süreklilik kazanma
Şeffaflık, Hesap verebilirlik, Sürdürülebilirlik
Kurumsal yönetim/yönetişim anlamında kurumsallaşma (OECD, SPK ve TTK)

Şeffaflık, Adillik, Hesap verebilirlik, Sorumluluk
‘Bir örgütün ( işletmenin ) kişilere (sahip, yönetici, vb.) bağımlı olmadan
faaliyetlerini devam ettirebilmesini ve geliştirebilmesini sağlayan bir yapıya
kavuşturulabilmesi’
Kurumsallaşmanın Göstergeleri
Mekanik bir bakış açısıyla:

Görev tanımları

Kurallar ve yönergeler

İş akışları

Yetki ve sorumluluklar

İşe göre adam

Karar alma mekanizmalarında rasyonellik
Sağlıklı bir muhasebe sistemi bu süreçlerin tümünü desteklemektedir. Diğer bir
ifadeyle muhasebe ölçme, kontrol etme ve yönetmeye yardımcı olmaktadır.
Kurumsallaşmanın Göstergeleri
Stratejik bir bakış açısıyla;

Stratejik karar ve faaliyetler – VİZYON

Ana amaç ve görevleri ifade eden – MİSYON

Faaliyetleri yürütürken izlenecek ilkeler ve – DEĞERLER
Muhasebe Mesleği - Kurumsallaşma

Muhasebe işletmelerin kurumsallaşmasında kilit bir öneme sahip iken
muhasebe mesleğinin de kurumsal bir yapıya kavuşması gerekmektedir.

Muhasebecilik akademik bir meslektir ve muhasebeciler bilgi ve beceriye
dayalı hizmet sunmaktadır.

Mesleğe giriş sürecinin tamamlanması, meslekte kalındığı sürece kişisel gelişimin
(bilgi ve becerilerin güncellenmesi) ortaya koyulması ve meslek ifa edilirken
mesleki etik kurallara uyulması muhasebecilik faaliyetini bir meslek,
muhasebecileri de meslektaş olarak tanımlayabilmenin temel koşullarıdır.

Yeni beklentiler ve uzmanlık alanlarıyla birlikte değerlendirildiğinde muhasebe
mesleği ancak (muhasebeciler, meslek örgütü, paydaşlar) kurumsal bir yapıyla
ifa edilebilir.
Muhasebe Mesleği - Kurumsallaşma
Muhasebecilerin Kurumsallaşması:

Düşünsel olarak mesleğin kurumsallaşması fikrini benimseme

Bir mesleğin temsilcisi olduğunu hissetme, aidiyet, sorumluluk

Gelecekteki meslektaşlara emek verme

Etik kurallara bağlılık

Şirketleşme

Bir hizmet işletmesinde olması gereken kurumsal yapının kurulması

İşbölümü, uzmanlaşma, ortaklık kültürü (paylaşma)

Yeminli Mali Müşavir, Mali Müşavir işbirliği, ? Tecrübe ve dinamizmin yaratabileceği
sinerji ? Rekabetin Koşulları ?
Muhasebe Mesleği - Kurumsallaşma
Meslek örgütünün kurumsallaşması;

Örgütsel yapının adillik, şeffaflık, hesap verebilirlik ve sürdürülebilirlik
ilkelerine bağlı olarak kurulması

Strateji bakış açısı ile Vizyon, Misyon ve Değerlerin oluşturulması, dönemsel
Stratejik Planların hazırlanarak duyurulması

Meslek örgütünün kurumsallaşması meslektaşların ve paydaşların da
kurumsallaşma konusunda atacakları adımlar için yol gösterici olmaktadır.
Muhasebe Mesleği - Kurumsallaşma
Paydaşların Kurumsallaşması:

Muhasebe çevresine bakıldığında kurumsallaşması değişik düzeylerde
olan paydaşlar olduğu görülmektedir.


Örneğin müşterilerin ve rakiplerin bir kısmı ile bazı devlet kurumları henüz
kurumsallaşma anlamında ideal düzeyde değillerdir.
Örgütlü bir muhasebe mesleğinin, paydaşların kurumsallaşması konusunda
da görev ve sorumlulukları bulunmaktadır. Bu konuda atılan adımlar orta
ve uzun vadede mesleğin konumunu da güçlendireceğinden Stratejik
öneme sahiptir.
Öneriler

TÜRMOB’un vizyon, misyon, değerler ve stratejik plan konusundaki
çalışmalarını hızlandırması !

Meslek kanunu ve diğer yasal mevzuatın izin verdiği ölçüde, kurumsal
yönetim ilkelerinin öncelikle TÜRMOB ve muhasebe şirketleri tarafından
uygulanabilir hale gelmesine yönelik adımların güçlendirilmesi

Muhasebe şirketlerinin özendirilmesi, dünyadaki ve ülkemizdeki iyi
uygulamaların meslektaşlara tanıtılması

Yeni uzmanlık alanlarının Üniversitelerde ders olarak yer almasını sağlamak
üzere YÖK’e önerilerde bulunulması.
Öneriler

Yeni uzmanlık alanlarının sertifikasyonu ile ilgili uluslararası örgütlerle
bağlantı kurulması ve üyelerin bu sertifikaları almaya özendirilmesi

Uluslararası işbirliklerinin arttırılması, uluslararası alanda meslektaşlararası
işbirliklerinin özendirilmesi (kardeş oda ziyaretleri)

Muhasebe, muhasebeci imajının iyileştirilmesine de yarayacak, Muhasebe
Mesleğinin önemini ortaya çıkaracak projeler yapılması.