kırım-kongo kanamalı ateşi

KIRIM-KONGO
KANAMALI ATEŞİ
HASTALIĞI
(Halka Yönelik)
 Kırım-Kongo
Nedir?
Kanamalı Ateşi
Kırım-Kongo Kanamalı Ateş
(KKKA),keneler tarafından taşınan
Nairovirüs grubundan bir virüsle
oluşan ateş, cilt içi ve diğer vücut
alanlarında kanama gibi bulgular ile
seyreden hayvan kaynaklı bir
hastalıktır.
Keneler Nasıl Tanınır ve Nerelerde
Bulunur?
Doğada 833 tür kene çeşidi
bulunmaktadır
 . Ancak KKKA’nın bulaşmasında Hyalomma
soyuna ait keneler daha büyük bir yere
sahip olmakla birlikte, 30 kene türünün bu
hastalığı bulaştırabileceği bildirilmektedir.
 Keneler
otlaklar, çalılıklar ve kırsal
alanlarda yaşayan küçük oval şekilli,
6-8 bacaklı, uçamayan,
sıçrayamayan hayvanlardır.
 Hayvan ve insanların kanlarını
emerek beslenirler ve bu sayede
hastalıkları insanlara bulaştırabilirler.
 Henüz
ergin olmamış Hyalomma
soyuna ait keneler, küçük
omurgalılardan kan emerken virüsleri
alır, gelişme evrelerinde muhafaza
eder. Keneler, insan veya
hayvanlardan kan emerken virüsleri
de bulaştırırlar.
 Küçük
omurgalılar ve özellikle yerde
beslenen kuşlar, keneleri enfekte
eden en önemli konak grubunu
oluşturmaktadır; keneler, biyolojik
evrimlerinin değişik safhalarında bu
canlılardan kan emerler.
 Keneler yaşamaları için mutlaka kan
emmeleri gereklidir.
 Keneler beslenemezlerse belli bir
süre sonra ölürler.
 Ülkemiz
kenelerin yaşamaları için
coğrafi açıdan oldukça uygun bir
yapıya sahiptir. Türlere göre
değişmekle beraber kenelerin, küçük
kemiricilerden, yaban hayvanlarından
evcil memeli hayvanlara ve kuşlara
kadar geniş bir konakçı spektrumları
mevcuttur.
 Özellikle keneler içim tavşan ve
keklik tam bir beslenme yeridir.

Olgular kene varlığı ve parçalı arazi yapısı ile
yakından ilişkili
– orman içi açıklıklar
– orman kenarındaki tarım arazileri
Doç. Dr. Zati Vatansever’in Bilimsel Danışma Kurulundaki sunusundan alınmşıtır.
Kimler Risk Altındadır?
 Tarım
ve hayvancılıkla uğraşanlar
 Veterinerler
 Kasaplar
 Mezbaha çalışanları
 Sağlık personeli
 Kamp ve piknik yapanlar, askerler ve
korunmasız olarak yeşil alanlarda
bulunanlar da risk altındadır.
Kuluçka Süresi Ne Kadardır?
Kene tarafından ısırılma ile virüsün
alınmasını takiben kuluçka süresi
genellikle 1-3 gündür; bu süre en fazla 9
gün olabilmektedir.
Enfekte kan, vücut çıkartısı veya diğer
dokulara doğrudan temas sonucu
bulaşmalarda bu süre 5-6 gün, en fazla ise
14 gün olabilmektedir.
KKKA hastalığı hangi yollarla bulaşır?
 1-Virüsü taşıyan kenelerin ısırması
ile:
 Kırsal kesimde yaşayan ve gerek evcil,
gerekse vahşi hayvanlarla ilişkisi olan
kimselere, ev hayvanları ve sokak
hayvanları ile ilişkisi olanlara ve kırsal
kesimde özellikle çalılıklar ve otların
olduğu yerlerde piknik, av veya çeşitli
amaçlarla bulunanlara bu yolla bulaşma
olabilmektedir.



2-Enfekte hayvanların kan ve vücut
sıvıları ile temas sonucu:
Veterinerler, avcılar, kasaplar ve
çiftçilerde, meslek hastalığı olarak
görülebilir. Ayrıca bu hayvanların etlerinin
hazırlanması sırasında ev hanımlarına ve
bu işle uğraşanlara bulaşma olabilir.
 3-Hasta
kişilerin kan ve vücut
sıvıları ile temas sonucu:
 Doktor, hemşire ve sağlık memuru
ve laborantlar gibi sağlık görevlileri
ile evde hasta bakan hasta
yakınlarına bu yolla bulaşma
olmaktadır.
 Hasta sevkinde refakat eden
ambulans ekibine de bulaş
olmaktadır.

Belirtileri Nelerdir?
Kırıklık
Baş ağrısı
Halsizlik
Kanama pıhtılaşma mekanizmalarının bozulması
sonucu;
- Yüz ve göğüste kırmızı döküntüler ve gözlerde
kızarıklık,


- Gövde, kol ve bacaklarda morluklar
- Burun kanaması, dışkıda ve idrarda kan
görülmesi.
-
Ölüm genellikle hastalığı ağır
seyreden hastalarda, hastalığın 2.
haftasında gerçekleşmektedir.
İyileşme, genellikle 10. günden
sonra başlar, bazı vakalarda dört
haftaya kadar uzayabilmektedir.


Hastalık Taşıyan Kene Tarafından
Virüs Bulaştırılan Hayvanlara Ne
Oluyor?
Keneler tarafından KKKA hastalığı virüsü
bulaştırılan hayvanlarda hastalık insanlara
nazaran daha hafif bir şekilde atlatılıyor.
Ve ölümcül bir seyir taşımıyor.
 Kırım-Kongo
Kanamalı Ateşi Nasıl
Kontrol Edilir ve Nasıl Korunulur?
 Kırım-Kongo Kanamalı Ateşinden
korunmak öncelikle hastalığa neden
olan virüsü taşıyan kenelerden uzak
durma ile mümkündür.
 Kene yönünden şüpheli ve tehlikeli
olan bölgelerden uzak durulmalıdır.
Hayvanlarla gereksiz temaslardan
kaçınılmalıdır.
 EĞER
ZORUNLU OLARAK BU
ALANLARDA BULUNULACAKSA
 Mutlaka pantolonun paçalarını
çorapların içine , gömleği de
pantolonun içine kapatmak gerekir.
 Bu tür riskli alanlardan dönüldüğünde
üzerimizde kene kontrolü yapmak
gerekir.
 Riskli
alanlarda (piknik alanları,
hayvan barınakları gibi) bulunulan
zamanlarda, kenelerin elbiselerin
altına girebileceği muhtemel
açıklıkları kapatmak çok önemlidir.
Uzun kollu kapalı elbiseler giymek ve
pantolon paçalarını çorapların içine
sokmak, basit görünse de hayli etkili
bir önlemdir. Elbiselerin açık renkte
olması, gelen kenelerin kolayca
görülmesini sağlar.
 Her
2 saatte bir vücudu kene
yönünden gözden geçirmek,
akşamları eve gelindiğinde vücudu
tamamen muayene etmek, kenelerin
henüz hastalık etkenini vermeye
başlamadan (ilk 6 Saat)bulunması ve
uzaklaştırılması bakımından oldukça
önemlidir.
 Vücut
belirli aralıklarla kene
yönünden muayene edilmeli, vücuda
yapışan keneler kesinlikle ezilmeden
ve kenenin ağız kısmı koparılmadan
(bir pensle sağa sola oynatarak, çivi
çıkarır gibi) alınmalıdır.
 Kenelerin
üstüne kimyasal madde
dökülmesi, kibrit ile yakılması gibi
işlemler kenelerin hastalık etkenlerini
aktarma riskini artırabilir.
 Bu tarz uygulamalardan
kaçınılmalıdır.
 Ormanlarda çalışan işçilerin ve ava
çıkanların lastik çizme giymeleri daha
doğru olacaktır.
* Hayvan sahipleri hayvanlarını kenelere karşı
uygun akarisitlerle ilâçlamalı,
* Hayvan barınakları kenelerin yaşamasına imkân
vermeyecek şekilde yapılmalı, çatlaklar ve
yarıklar tamir edilerek badana yapılmalıdır.
* Kene bulunan hayvan barınakları uygun
akarisitlerle usulüne göre ilâçlanmalıdır.
*
KKKA insandan insana
bulaşabilmektedir, bu nedenle
hastalarla temastan kaçınılmalı,
zorunlu olarak temas edenler ise
mutlaka gerekli tedbirleri
almalıdırlar.
 Bu tedbirlerin başında maske eldiven
hata kan ve çıkartılara maruz
kalınacaksa gözlük te kullanılmaldır.
 Kırım
Kongo Kanamalı Ateşinin
Aşısı Var mıdır?
 Hayır. Ancak aşı çalışmaları yoğun bir
şekilde devam etmektedir.
 Kırım-Kongo Kanamalı Ateşinin
Tedavisi Var mıdır?
Hastalığın kesin bir tedavisi
bulunmamaktadır.
 Ancak hastaya verilen destek
tedavisi hayati önem arz etmektedir.
2002 Yılında Tokat İlinden şüphe üzerine Japonya ya numune göndererek
KKKA hastalığının varlığını tespit eden Hekim arkadaşımız
Bulaşıcı Hastalıklar Çevre ve
Çalışan Sağlığı Şube
Müdürünün kolunda gezen
canlı kene
Ardanuç İlçesi