muhasebe uygulamaları

SİCİLE İLK KAYIT İŞLEMİ ESNASINDA ALINAN SİCİL İLAN BEDELİ,
EVRAK BEDELİ, PEŞİN ALINAN ÜST KURULUŞ KATILMA PAYI,
MALİYE HARCININ MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
Hesaplamaya ve Muhasebeleştirmeye Esas Alınacak Tutarlar;

1-Sicil Gazetesi ilan Bedeli ………………………………………………………….85,00- (A)

2-Maliye Harcı …………………..……………………………………………………91,30- (B)

3-Oda Kayıt Ücreti ....………………………………………………………..……….88,50- (C)

4-Birlik Kayıt Ücreti……………………….…………………………………….……88,50- (D)

5-Evrak Bedel……………………………..…………………………… ..................18,00- (E)

6-Peşin Alınan Birlik Katılma payı
(C*3/100) ….…................……2,66- (F)

7-Peşin Alınan Konfederasyon Katılma payı
(D+E+F)*3/100…………………3,27- (G)

8-Peşin Alınan Federasyon Katılma Payı
(C*3/100)...………………........2,66- (H)
Oda’nın Hesabına Geçecek Tutar

Birliğin Hesabına Geçecek tutar

Federasyon Hesabına Geçecek Tutar

Konfederasyon Hesabına Geçecek Tutar

Maliye Bakanlığının Hesabına Geçecek Tutar
(C-(F+H))
(D+E+F)-G
H
A+G
B
Toplam
83,18105,892,6688,2791,30371,30-
Muhasebe Kayıtları:
a) Sicile İlk Kayıt Sırasında Ödenen Ücretlerin Bankaya
Yatırılması Durumunda;
1-Birlik Muhasebe Kaydı.
------------------------------------------…/…/…. ---------------------------------------102-Bankalar
105,89
198-Peşin Ödenen Üst Kuruluş K/P
3,27
600-Yurtiçi Satışlar
106,50
480-Gelecek Yıllara Ait Gelirler
2,66
----------------------------------------------------------------------------------------------
2-Oda Muhasebe Kaydı.
------------------------------------- …/…/… -------------------------------------------102-Bankalar
83,18
198- Peşin Ödenen Üst Kuruluş K/P
5,32
600-Yurtiçi Satışlar
88,50
---------------------------------------------------------------------------------------------
b) Sicile İlk Kayıt Sırasında Ödenen Ücretlerin Kasaya
Alınması Durumunda;
Birlik Muhasebe Kaydı.
--------------------------------------- …./…./… --------------------------------------100- Kasa Hesabı
371,30
198-Peşin Ödenen Üst Kuruluş K/P
3,27
336-Diğer Çeşitli Borçlar
265,41
Odaya Ödenecek Tutar
83,18
Tesk’e Ödenecek Tutar
88,27
Federasyona Ödenecek Tutar
2,66
Maliye’ye Ödenecek Tutar
91,30
480-Gelecek Yıllara Ait Gelirler
2,66
600-Yurtiçi Satışlar
106,50
 -----------------------------------------------------------------------------------------------
Sicile İlk Kayıt Sırasında Kasaya Alınan Ücretlerin İlgililerine Gönderilmesi
---------------------------------------- …./…/… ---------------------------------------336-Diğer Çeşitli Borçlar
265,41
Odaya Ödenecek Tutar
83,18
Tesk’e Ödenecek Tutar
88,27
Federasyona Ödenecek Tutar
2,66
Maliye’ye Ödenecek Tutar
91,30

100- Kasa Hesabı
265,41
-------------------------------------------------------------------------------------------------
Sicile İlk Kayıt Sırasında Alınan Ücretlerin İnternet Bankacılığı Kullanılmak
Suretiyle İlgili Hesaplara Aktarılmasının Muhasebe Kaydı.
--------------------------------------- …./…./… --------------------------------------100- Kasa Hesabı
371,30
198-Peşin Ödenen Üst Kuruluş K/P
3,27

336-Diğer Çeşitli Borçlar
265,41
Odaya Ödenecek Tutar
83,18
Tesk’e Ödenecek Tutar
88,27
Federasyona Ödenecek Tutar
2,66
Maliye’ye Ödenecek Tutar
91,30
480-Gelecek Yıllara Ait Gelirler
2,66
600-Yurtiçi Satışlar
106,50
-----------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------…../…./…--------------------------------------------102-Bankalar Hesabı
265,41
100-Kasa Hesabı
265,41
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------…../…../….---------------------------------------------336-Diğer Çeşitli Borçlar
265,41
Odaya Ödenecek Tutar
83,18
Tesk’e Ödenecek Tutar
88,27
Federasyona Ödenecek Tutar
2,66
Maliye’ye Ödenecek Tutar
91,30
102-Bankalar Hesabı
265,41
--------------------------------------------------------------------------------------------------
Dönem Sonu Kapanış kayıtları.
--------------------------------------------……/……/…….-----------------------------------------691. Dönem Kârı Vergi Ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları 4,34
Konfederasyon K/P
3,27
Konfederasyon Eğitim Payı
1,07
370. Dönem Kârı Vergi Ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları 4,34
Konfederasyon K/P
3,27
Konfederasyon Eğitim Payı
1,07
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------……/……/…….-----------------------------------------371. Dönem Kârının Peşin Ödenen Vergi Ve Diğer Yükümlülükleri(-) 3,27
198-Peşin Ödenen Üst Kuruluş K/P
3,27
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------……/……/…….-----------------------------370. Dönem Kârı Vergi Ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları
Konfederasyon K/P
3,27
Konfederasyon Eğitim Payı
1,07
369. Ödenecek Diğer Yükümlülükleri(-)
Konfederasyon Eğitim Payı
1,07
4,34
1,07
371. Dönem Kârının Peşin Ödenen Vergi Ve Diğer
Yükümlülükleri(-)
3,27
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------……/……/…….-----------------------------480-Gelecek Yıllara Ait Gelirler
2,66
600-Yurtiçi Satışlar
2,66
Bir Önceki Yıl Peşin Tahsil Edilen Katılma Payının Gelir Hesaplarına alınması
------------------------------------------------------------------------------------------------------
MUHASEBE UYGULAMALARI
1- Muhasebe Ne Demektir?
Muhasebe, işletmenin varlıkları ve
kaynakları (sermayesi ve borçları)
üzerinde değişme yaratan ve para ile ifade
edilebilir mali nitelikli işlemlere ait bilgileri;
kaydetmek, sınıflandırmak, özetlemek,
analiz etmek ve yorumlamak suretiyle ilgili
kişi ve kurumlara raporlar halinde sunan
bir bilgi sistemidir.
2- Mali Tablolar İlkleri Nelerdir?
Temel Mali tabloların düzenlenmesinde
işletmeler tarafından uygulanacak kuralları ifade eder.
Mali tabloların hazırlanmasında esas alınan kavram
ve ilkeler ile Türk Ticaret Kanunu ve ilgili diğer
mevzuat hükümlerinin farklı uygulamalara yer verdiği
durumlarda, işletmeler söz konusu mevzuat hükümleri
uyarınca istenilen bilgileri sağlayacak şekilde gerekli
düzenlemeleri yaparlar. Ancak bu düzenlemeler bu
bölümde yer alan ilkeler çerçevesinde düzenlenecek
mali tabloların tebliği ilkesini değiştiremez.
3- Mali Tabloların Amaçları Nelerdir?
Mali tabloların Amaçları şöyledir:
a-Yatırımcılar, kredi verenler ve diğer ilgililer için
karar almada yararlı bilgiler sağlamak,
b- Gelecekteki nakit akımlarını değerlendirmede
yararlı bilgiler sağlamak.
c-Varlıklar, kaynaklar ve bunlardaki değişiklikler
ile faaliyet sonuçları hakkında bilgi sağlamaktır.
4- Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşlarında
Kullanılan Mali Tablolar Nelerdir?
-Bilanço
-Gelir Tablosu
5- Mali Tablolardaki Bilgilerin
Özellikleri Nelerdir?
Mali tablolarda yer alan bilgilerin karar alanlar
tarafından en iyi şekilde ve süratle kullanabilmesi
için bu tabloların anlaşılabilir, ihtiyaca uygun,
güvenilir, karşılaştırılabilir olması, zamanında
düzenlenmesi gerekir.
6- Mali Tabloların Düzenleme
İlkeleri Nelerdir?
Mali tabloların düzenlenme ilkeleri, temel mali tablolara paralel olarak iki ana
guruba ayrılır:
A-Gelir Tablosu İlkleri:
Gelir tablosu ilkelerinin amacı; satışların, gelirlerin, satışlar maliyetinin, giderlerin,
kar ve zararlarına ait hesapların ve belli dönemlere ait faaliyet sonuçlarının
sınıflandırılmış ve gerçeğe uygun olarak gösterilmesini sağlamaktır.
B- Bilanço İlkeleri:
Bilanço ilkelerinin amacı; sermaye koyan veya sonradan kendilerine ait karı
işletmede bırakan sahip ve hissedarlar ile alacaklıların işletmeye sağladıkları kaynaklar
ve bunlarla elde edilen varlıkların muhasebe kayıt, hesap ve tablolarında anlamlı bir
şekilde tespit edilmesi ve gösterilmesi yoluyla belli bir tarihte işletmenin mali durumunun
açıklıkla ve ilgililer için gerçeğe uygun olarak yansıtılmasıdır.
Bu amaç doğrultusunda benimsenen bilanço ilkeleri;
a-Varlıklara İlişkin İlkeler
b-Yabancı Kaynaklara İlişkin İlkeler
c-Öz kaynaklara İlişkin İlkeler
7- Bilanço Nedir?
-Bilanço, bir işletmenin belli bir tarihte sahip
olduğu varlıklar ile bu varlıkların sağladığı
kaynakları gösteren mali tablodur.
8- Bilanço Nasıl Düzenlenir?
Bilançonun düzenlenmesinde, mali tablolar
ilkelerinde verilmiş açıklamalar esas alınır.
Bilançonun aktifinde yer alan varlıklar, paraya
dönüşme hızlarına göre en çok likitten en az likit değere
doğru, pasifinde yer alan kaynaklar ise en kısa vadeli
kaynaktan en uzun vadeli kaynağa doğru sıralanmalıdır.
9- Gelir Tablosu Nedir?
Gelir tablosu, işletmenin belli bir dönemde
elde ettiği tüm gelirler ile aynı dönemde katlandığı, bütün
maliyet ve giderleri ve bunların sonucunda işletmenin elde
ettiği dönem net karının veya dönem net zararını kapsar.
10- Gelir Tablosu Nasıl
Düzenlenir?
Gelir tablosunun düzenlenmesinde mali tablolar
ilkelerinde verilmiş açıklamalar esas alınır. Bu tablonun
düzenlenmesinde esas faaliyetlerden sağlanan gelir ve
süreklilik gösteren diğer olağan faaliyetlerden sağlanan gelir
ayrı gösterileceği gibi, süreklilik göstermeyen olağan dışı
gelirler de ayrı olarak gösterilir. Buna göre, esas faaliyetleri
için yapılan giderler ile süreklilik gösteren diğer olağan faaliyet
giderleri ve süreklilik göstermeyen olağan dışı giderler ayrı
ayrı gösterilir.
11- Gelirin Niteliği Nedir?
Gelir, genellikle varlık veya hizmet satışlarından
ve faiz, kira gibi işlemlerden elde edilen nakit para veya diğer
varlıkların (aktiflerin) brüt tutarlarıdır. Diğer bir ifadeyle gelir,
varlık veya hizmet satışlarından ve faiz, kira gibi işlemlerden
sağlanan hasılattır.
12- Giderin Niteliği Nedir?
Gider, gelir elde etmek amacı ile yapılan varlık (aktif)
tükenmeleridir. Varlıklarda bir azalmayı ifade eder.
13- Gelir ve Gider Arasındaki
Fark Neyi İfade Eder?
Gelir ile gider arasındaki fark; gelirler giderlerden
fazla olduğunda kar, giderler gelirlerden fazla olduğunda zarar
olarak adlandırılır. Bütün gelirler, giderler aralarındaki fark olan
kar ve zarar bir arada ve kaynaklarına göre sınıflandırılmış bir
şekilde Gelir Tablosunda gösterilir.
14- Kullanılacak Muhasebe Defterlerinin Noterden Tasdik Şartı Var mı?
Varsa Ne Zaman ve Hangi Defterlerdir?
Esnaf ve sanatkarlar meslek kuruluşlarında kullanılan ve başta bilanço ve işletme
hesaplarının esaslarını oluşturan defterler olmak üzere tasdiki zorunlu defterler ;
a-Yevmiye Defteri (Günlük Defter)
b-Büyük Defter (Defter-i Kebir)
c-Kasa Defteri
d-Gelir gider defteri
Tasdik zamanı ;
1- Öteden beri işe devam etmekte olanlar ertesi yıl kullanacakları defterleri o yılın
Aralık ayı içinde,
2- Yeniden işe başlayanlar, sınıf değiştirenler ve yeni bir mükellefiyete girenler, işe
girenler, işe başlama, sınıf değiştirme ve yeni mükellefiyete girme tarihinden önce; vergi
mükellefiyeti kalkanlar, muaflıktan çıkma tarihinden başlayarak on gün içinde,
3- Defterin dolması halinde veya diğer nedenlerle yıl içinde defter kullanmak zorunda
kalanlar kullanmadan önce,
4- Aynı defteri ertesi yıl da kullanmak isteyenler kullanacağı yılın Ocak ayı içinde
tasdik işlemini yaptırmak zorundadırlar.
15- Muhasebe Defterlerine Kayıt Sırasında Hangi Kurallara Uyulur?
1- Defterler ve kayıtlar Türkçe tutulurlar.
2- Defterler mürekkeple yazılır. Istampa ve sair damga aletleri kullanılması, Maliye
Bakanlığı’nın müsaadesi alınarak hareketli yapraklı Kanunu Defter kullanılıyorsa bunların
makinede yazılması, kopya kağıdı kullanılması mümkündür. Toplamlar geçice olarak kurşun
kalemle alınabilir.
3- Defterlerde usulen yazılmaya ayrılmış satırlar çizilmeksizin boş bırakılamaz ve
atlanamaz. Satır aralarına yazılamaz.
4- Defterlerin sayfaları ciltten koparılamaz, yırtılamaz. Hareketli yapraklı defter
kullanılıyorsa bunların sırası bozulamaz, yırtılamaz.
5- Defterlere geçirilen bir kaydı çizmek, silmek veya kazımak suretiyle okunamaz hale
getirmek yasaktır.
6- Yevmiye defterlerinde yapılan yanlışlar ancak muhasebe kurallarına göre düzeltilebilir.
Yevmiye defteri dışında kalan defterlerdeki yanlışlar, yanlış yazılan rakam veya yazının
okunacak şekilde çizilmesi üst ve yan tarafından yada ilgili bulunduğu hesaba doğrusunun
yazılması yoluyla düzeltilebilir.
7- İşletmelerin defterleri günü gününe geçirilmesi esas olmakla birlikte işlemler en geç 10
gün içinde defterlere kayıt edilir. Kayıtlarını sürekli olarak muhasebe fişleri, priminato veya
bordro gibi yetkililerinin imzasını taşıyan belgelere dayanarak yürütülen işletmelerde işlemlerin
sözü geçen belgelere kaydedilmesi, defterlere işlenmesi yerine geçer. Ancak bu durumda en
geç 45 gün içinde deftere yazılmalıdır.
8- Günlük Kasa defterlerine işlemler günü gününe kaydedilir.
16- Mizan Nedir?
Mizan, (sağlama) yevmiye defterine kaydedilen
işlemlerin büyük defterdeki hesaplara aritmetiksel olarak
doğru aktarılıp aktarılmadığını kontrol etmeye yarayan
tablodur.
17- Mizan Düzenlemek İçin Hangi İşlemler Yapılır?
Mizan, dönemsel olarak ve genellikle ay sonlarında
çıkarılır. Mizan çıkarmak (düzenlemek) için sırayla şu işlemlere
yer verilir :
1-Hesaplar, büyük defterdeki (veya hesap planındaki)
sıraya göre, borç ve alacak toplamaları ile birlikte alt alta
yazılır.
2- Borç ve alacak tutarlarının toplamları yapılır.
Toplamların, “borç toplamı (B) = alacak toplamı (A) = Yevmiye
Toplamı (Y)” eşitliğini taşıması gerekir.
3- Her hesabın borç ve alacak toplamı arasındaki kalan
(fark) hesaplanır ve sonuca göre aradaki kalan hesabın
karşısındaki kalanlar sütununun ilgili kısmına yazılır.
4- Borç ve alacak kalanlarının toplamları yapılır.
Toplamların, “borç kalanları toplamı (Bk) = alacak kalanları
toplamı (Ak) “ eşitliğini taşıması gerekir.
18- Mizanlar Kaça Ayrılır?
a- Mizanlar düzenlenirken defter yönünden;
1- Büyük defter mizanı (Esas mizan)
2- Yardımcı defter mizanı (Muavin defter)
olarak ikiye ayrılır.
b- Düzenlendikleri zaman yönünden ise
mizanlar ;
1- Geçici Mizanlar : Ay sonlarında
hazırlandığında “aylık mizan “ , dönem sonunda
envanter kayıtları öncesi hazırlandığında da “ genel
geçici mizan “ adını alır.
2- Kesin Mizan : Dönem sonunda envanter
kayıtlarından sonra hazırlanan mizana “ kesin mizan
“ denilmektedir.
19- Aylık Mizan Ne Demektir?
Neyi Kontrol Eder?
Büyük Deftere yapılan kayıtların belli dönemler
sonunda genellikle ay sonlarında yevmiye defterinden doğru
geçirilip geçirilmediğini kontrol etmek amacıyla aylık mizanlar
düzenlenir. Mizanda hesapların borç ve alacak toplamları
arasındaki eşitlik aranır. Eşitlik sağlanmışsa yevmiye
defterindeki işlemlerin büyük deftere doğru aktarıldığı kabul
edilir.
20- Dönem Sonu İtibariyle Ne
Gibi İşlemler Yapılır?
İşletmenin bir dönemlik günlük işlemlerin
kaydından sonra dönem sonu itibariyle “genel geçici mizan”
çıkarılır. Dönem genellikle bir takvim yılı olduğundan, genel
geçici mizanda yer alan hesapların kalanları işletmenin o
dönem içindeki faaliyetlerinin sonucunu vermekten uzaktır.
Bunun için dönem sonunda ayrıca fiili durumunu saptamak
gerekir. Bu amaçla dönem sonu itibariyle saymak, ölçmek,
tartmak ve değerlemek suretiyle işletmenin varlıkları ve borçları
kesin ve ayrıntılı olarak saptanır.
21- Kesin Mizan Ne Zaman Düzenlenir ve Mizandaki Hesapların
Kalanları Neyi İfade Eder?
Hesapların kalanlarının envanter sonuçlarına eşit
duruma getirilmesini sağlayan envanter işlemlerinin yevmiye
defterine ve büyük deftere kaydından sonra kayıtların
doğruluğunu gösterecek olan “kesin mizan” çıkarılır. Bu
mizandaki kalanlar işletme varlıklarını ve bu varlıkların
kaynaklarını oluşturan unsurların gerçek büyüklüğünü
gösterir. Bu nedenle kesin mizanın kalanlarından
yararlanılarak işletmenin dönem sonu bilançosu düzenlenir.
Nitekim kesin mizanda yer alan kalanlar bilançoyu oluşturur.
Mizanın borç kalanları bilançonun aktifini, alacak kalanları da
bilançonun pasifini verir. Dolayısıyla bilançonun düzenlenmesi
işlemi, kesin mizandaki kalanların bir tablo şeklinde bilançoya
yerleştirilmesi işleminden ibaret olmaktadır.
22- Muhasebe Fişleri Nelerdir?
Tahsil Fişi : İşletmenin kasasına giren paraların
ne için alındığını ve bu tahsilatın karşılığında hangi hesaba
veya hesaplara alacak kaydedileceğini gösteren bir belgedir.
Tediye Fişi : İşletmenin kasasından çıkan
paraların ne için ödendiğini ve bu ödemenin karşılığında hangi
hesaba veya hesaplara borç kaydedileceğini gösteren bir
belgedir.
Mahsup Fişi : Tahsil ve tediye dışında kalan,
diğer bir ifadeyle kasa hesabını ilgilendirmeyen işlemlerin
kaydı için kullanılan bir belgedir. Kasa hesabını
ilgilendirmeyen işlemlere hesaba karşılık senet verilmesi,
kredili alışlar, kredili satışlar, çek alınıp, çek verilmesi gibi
işlemler örnek verilebilir.
23- Muhasebe Fişlerinin Kullanılması Yasal Bir Zorunluluk mudur?
Kullanılması Ne Gibi Yararlar Sağlamaktadır?
Muhasebe fişlerinin kullanılması yasal bir
zorunluluk olmamakla birlikte önemli yararlar sağlamaktadır.
Muhasebe fişleri;
a-Kayıtlarda düzeni sağlar,
b-Yanlış Kayıt olasılığını azaltır,
c-Kayıtların Kontrolünü Kolaylaştırır,
d-Aynı Nitelikteki İşlemlerin toplu kaydına olanak sağlar.
**TESK ve alt kuruluşları için tahsil , tediye ve
mahsup fişi kullanmak zorunludur.
24- Yevmiye Defterine Yapılan İlk Kayıt ile Ondan
Sonraki Kayıtlar Nelerdir?
Yevmiye defteri, işlemlerin tarih sırası ile
kaydedildiği bir defterdir. Yevmiye defterindeki ilk kayıt açılış
bilançosunda yada dönem başı bilançosunda yer alan varlıklar,
borçlar ve sermaye unsurlarını hesapları yansıtmak üzere
yapılan “hesapların açılış” kayıtlarıdır. Bu ilk kayıttan sonra
günlük işlemler yevmiye defterine tarih sırasıyla belgelere
dayanarak maddeler şeklinde kayda alınır.
25- Büyük Deftere Yapılan Kayıtlar Neye Göre
Yapılmaktadır?
Yevmiye defterinde maddeler şeklinde yapılan muhasebe
kayıtları daha sonra yevmiye defterinden büyük deftere
geçirilir. Büyük defter, işlemleri sistemli bir şekilde hesaplara
göre sınıflandırılmış olarak toplayan defter olduğu için,
yevmiye defterine maddeler şeklinde yapılan kayıtta
borçlandırılan ve alacaklandırılan hesaplar, büyük deftere o
hesap için ayrılan sayfaya hesabın durumuna göre borç yada
alacak tarafına kaydedilir.
26- Gelir Hesapları Nasıl Çalışır?
Faaliyetlere bağlı olarak bir gelir doğduğu zaman bu gelir
sermayeyi arttıracağından, ilgili gelir hesabının alacağına
yazılır. Bir gider çıktığında ise, sermayede azalış olacağından
bu gider ilgili gider hesabının borcuna yazılır. Dönem sonunda
gelir hesaplarının toplamları yapılır, kalanları bulunur ve
kalanlar gelir ve giderleri toplayan “Dönem Karı ve Zararı “
hesabına devredilir.
27- Gider Hesapları Nasıl Çalışır?
Gider, işletmenin gelir elde etmek için bir aktifinin (varlığın)
kullanılması veya tüketilmesi sonucu meydana gelir.
İşletmenin öz sermayesindeki azalmaları gösteren giderler,
meydana geldiklerinde, ilgili gider hesaplarının borcuna
kaydedilir.
Gider işlemleri : Genel Yönetim Giderleri Hesabı,
Finansman Giderleri gibi konusuna uygun adı taşıyan
hesaplara kaydedilir. Gider hesapları her zaman borç kalanı
verir. Hesap döneminin sonunda bütün gider hesaplarının
toplamları yapılır, kalanları bulunur ve kalanlar “ Dönem Karı
ve Zararı “ hesabına devredilir.
28- Dönem Karı veya Zararı
Hesabı Neyi Gösterir?
“ Dönem Karı veya Zararı” hesabı bir hesap
dönemi içinde öz sermayede kar veya zarar şeklinde meydana
gelen artış veya azalışın gösterildiği bir çizelgedir. Bu hesabın
borç tarafı hesap dönemi içinde meydana gelen bütün
giderleri, alacak tarafı ise bütün gelirleri gösterir. Gelirler
giderlerden fazla olduğunda, arasındaki fark işletmenin net
karını, giderlerin gelirlerden fazla olması halinde ise işletmenin
zararını gösterir.
29- Hesap Planı Nedir?
Muhasebede beklenen bilgilerin, raporların istenildiği
şekilde ve içerikte olabilmesi için, mali nitelikteki işlemlere ait
etkin ve düzenli bir şekilde toplanması ve kaydedilmesi gerekir.
Bilgilerin muhasebe kayıtlarına geçirilmesinde, işletmenin
faaliyet konusuna, büyüklüğüne ve yönteminin muhasebe
bilgilerinden yararlanma durumuna göre birçok hesap
bulunmaktadır. Bu nedenle, çeşitli hesapların bir düzen içinde
olmaları ve aynı olayların sürekli olarak aynı hesaplara
kaydedilebilmelerini sağlamak bakımından, işletmeler
kullanacakları hesapları önceden belirleyerek bunların bir
listesini, bir planının yaparlar. Bir işletmede kullanılacak
hesapların muhasebenin temel kavramları ve ilkeleri
doğrultusunda sistemli bir şekilde ve gruplandırılmış olarak yer
aldığı listeye hesap planı denir.
30- Hesap Planıyla Sağlanmak İstenen Nedir?
Hesap planı ile mali nitelikli işlemlerin kaydı için kullanılacak hesapların belli bir
sıra ve belli bir gruplama altında toplanması sağlanır. Hesapların belli bir sıra ve
gruplama altında toplanması hesapların kodlanması ile gerçekleştirilir. Hesapların
kodlanması her gruba ve her hesaba belli bir sayının verilmesi şeklinde olur.
Hesap planında genellikle kullanılan kodlama şekli, ondalık veya desimal kodlama
olarak adlandırılan sistemdir. Bu sistemde 0’dan 9’a kadar her sayı bir hesap
grubuna verilir ve her grup alt gruba, ana hesaplar daha alt hesaplara vb.
bölünerek devam edecek şekilde hesaplar kullanılır.
Hesap planının düzenlenmesinde bazı hususların göz önünde
tutulması gerekir.
1- Hesap planı düzeni, bilanço ve gelir tablosunun süratle
düzenlenmesine olanak sağlayacak biçimde olmalıdır.
2- Hesaplar, hesap planında, muhasebeden istenen bilgileri
kolayca verecek, muhasebe raporlarına kolayca aktarılacak biçimde yer almalıdır.
3- Gerek ana, gerekse yardımcı hesaplar işletme için gerekli ise
açılmalıdır.
4- Hesap planının ana yapısı gerekli değişikliğe olanak verecek
esneklikte olmalı, her değişiklikte planın bütünü etkilenmemelidir.
31- Gelir Hesaplarının Kapatılması ve Dönem Karı veya Zararı Hesabına
Devredilmesi Nasıl Yapılır?
Gelir hesapları alacak yanlı çalışan ve alacak
kalını veren hesaplardır. Bu hesapların kapatılması ; alacak
kalanları kadar borçlandırılması, Dönem Karı veya Zararı
Hesabının alacaklandırılması şeklinde olur.
32- Gider Hesaplarının Kapanışı ve Dönem Karı veya Zararı Hesabına
Devri Nasıl Yapılır?
Gider hesapları borç yanlı çalışan ve borç kalanı
veren hesaplardır. Bu hesapların kapatılması ; borç kalanları
kadar alacaklandırılması, Dönem Karı veya Zararı Hesabının
borçlandırılması şeklinde olur.
33- Dönem Karı veya Zararının Temel Özellikleri Nelerdir?
Dönem içinde meydana gelen gelirlerin ve giderlerin
kaydedildikleri gelir ve gider hesapları dönem sonunda “690 Dönem Kar veya
Zararı Hesabına “ devredilerek kapatılır. Gelir tablosu hesapları denilen bu
hesapların devredildiği “Dönem Karı veya Zararı Hesabı” işletmenin bir hesap
dönemi içinde öz sermayesinde kar yada zarar olarak meydana gelen artış ve
azalışın gösterildiği bir hesaptır. Bu hesabın borç tarafında hesap döneminde
meydana gelen bütün gider ve zararlar, alacak tarafında ise, bütün gelir ve karlar
toplanır.
Dönem Karı veya Zararı Hesabı alacak kalanı verirse faaliyetler karlı,
borç kalanı verirse faaliyetler zararlı sonuçlanmış demektir.
34- Dönem Karı veya Zararı Hesabının Kalanları Hangi hesaba Devredilir?
Hesap dönemi içinde
oluşan tüm gelir ve karlar ile ilgili gider ve
zararların, dönem sonunda “Dönem Karı
veya Zararına” devredilmelerinden sonra
bu hesap işletmenin o faaliyet döneminin
Net Sonucu Kar yada Zararının
saptanmasını sağlar
1- Üst Kuruluşlara Ödenecek %3 Katılma Payı Hesaplanmasında
Matrahtan İndirilecek Kalemler Nelerdir?
Odaların birlik ve üyesi
oldukları federasyonlara, birlik ve
federasyonların Konfederasyona, her yıl
ödeyecekleri katılma payı, ödemeyi
yapacak esnaf ve sanatkârlar meslek
kuruluşunun bir önceki yıl gayri safi
gelirlerinin % 3'üdür. Katılma payı
hesaplamasında; bu Kanuna göre üst
kuruluşlardan satın alınan evrakın maliyet
bedeli ile bu Kanun dışındaki diğer kanuni
düzenlemeler nedeniyle elde edilen
gelirlerin maliyet bedelleri ve bunlar için
yapılan giderler gayri safi gelirden mahsup
edilir.
2- Arşivlik Malzemenin Saklama Süreleri Ne Kadardır?
Arşivlenen malzemeden
yazışma evrakı 5 yıl, muhasebe evrakı
10 yıl süreyle saklanır.
Bazı dokümanlar
sürekli saklanır. ( karar defteri, sicil
kayıtları, üye kayıt defterleri, personel
dosyaları, muhasebeye ait saklanması
gereken defterler gibi).
3- Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşlarında görev alan başkan,
başkan vekili, Yönetim, Denetim ve Disiplin Kurulu üyelerine ödenen
aylık ücretler ve huzur hakları üzerinden Sosyal güvenlik primi ödenir mi?
Bu tür görevlerde
bulunanlar hizmet akdi ile
çalışmadıklarından, bunlara ödenen ücret
ve huzur hakları üzerinden sosyal güvenlik
primi kesilmez.
4-Yönetim kurulu karar defterini her yıl noter tasdiki
yaptırmak zorunlumudur.?
Hayır zorunlu değildir. Bu tür defterlerin
kullanılmaya başlanmadan önce bir defa tasdik ettirilmesi
yeterlidir.
5-Odalar kasalarında ne kadar para tutabilirler?
Odaların kasasında bulunduracağı azami para
miktarı, içinde bulunulan hesap yılının tahmini bütçesinin %5 i
dir. Ancak yönetim kurulu bunun altında bir oran veya tutara
karar verebilir.
6-Odada aylık olarak mizan çıkarmak zorunlumudur ?
Hesapların durumlarını görebilmemiz ve yönetim
ve denetim kurullarının aylık toplantılarına finansal raporları
verebilmemiz için aylık mizan almak zorunludur.
7-Nakdi ödenen ikramiyelerden SGK kesintisi yapılır mı?
İkramiyelerden SGK kesintisi yapılması gerekir .
8-Genel sekreter olarak çalıştığım esnaf odasında AGİ
almaktayım. Eşim esnaf ve bağ-kurlu. Bir çocuk
sahibiyim ve çocuk benim Sosyal güvencemden
faydalanıyor. Eşim ve çocuğum için AGİ den faydalana
bilir miyim?
Çocuk 18 yaşını veya öğrenime devam ediyorsa 25
yaşını doldurmamış olması koşuluyla AGİ den faydalanır. Eş
ise ücret geliri elde etmediğinden AGİ den faydalanır.
9-ÜCRETSİZ İZİNE AYRILMAK İSTEYEN PERSONEL İÇİN SSK
ANLAMINDA EK 8 FORMU DOLDURULACAĞINI BİLİYORUM. BELGENİN
VERME SÜRESİ NE KADARDIR. EKİNDE NELER VERMEM GEREKİR?
İlgili ayın sigorta bildirgesini verme süresi
içerisinde verilmesi gerekir. Ekinde ise ispat edici belge olarak
ilgilinin ücretsiz izin isteğini belirtir dilekçe ile yetkili makamın
kararı eklenmelidir.
10-Maaşımızın yanında ek olarak kasa tazminatı altında tutanak yolu
ile para alsak bunu SGK ya bildirmek zorunlumudur?
Kasa tazminatından SGK primi kesilmez. Ancak
gelir vergisi ile damga vergisi kesilir. Bu paranın tutanakla
ödenmemesi, bordroda gösterilmesi gerekir
11-Birliğimize bağlı odamızda 01.09.1987 yılından bu yana çalışmakta olan
Genel Sekreter çalışmaya başladığı yıl itibari ile yıllık iznini kullanmadığı
için izin ücreti ödeyebilir miyiz?
İş kanununa göre yıllık ücretli izinin kullanılması
esastır. Çeşitli nedenlerle kullanılamayan izin ücretleri ancak iş
akdinin sona ermesi halinde ödenebilir. İş akdinin devam ettiği
durumlarda izin ücreti ödenemez. İzin ücreti ödemesi ise son
aldığı ücret üzerinden yapılacaktır.
12-Merhabalar.1,5 yıldır odamızın genel sekreterliğini yapıyorum.Yalnız
kasa tazminatından yararlanamıyorum.Aylık ne kadar kasa tazminatı
almalıyım.Yasal hakkım nedir?
Kasa tazminatı akçalı işlerle uğraşanlara verilir.
Ne kadar kasa tazminatı alınacağına ise ilgili yönetim kurulu
karar verecektir.
13-Esnaf odasında çalışmaktayım. izin ücreti nasıl hesaplanır? bir aylık
30 a mı bölünür yoksa çalışmış olduğumuz 20 güne mi bölünür?
İzin ücreti hesaplanırken aylık ücret 30'a
bölünür. Çıkan sonuç izin günü ile çarpılır. Aylık Ücret/30*izin
günü.
14-SSK'lı olarak bir işyerinde çalışırken bu işyerinden emekli olduktan
sonra, yine aynı işyerinde sosyal güvenlik destekleme primi yatan kişi,
işten ayrılması veya çıkartılması durumunda kıdem tazminatı hak eder
mi? Kıdem tazminatı verilmesi gerekir mi?
Emeklilik sonrası çalışmanızdan da tazminat
almaya hak kazandıran bir sebeple işinize son verildiği takdirde
kıdem ve/veya ihbar tazminatı hakkınız doğmuş olur.
15-SSK Gen.Müd.'nün 1995/4 sayılı iç emrinden huzur haklarının SGK
prim kesintisine tabi olduğu anlaşılmaktadır. Bu bağlamda teşkilat başkan
ve yöneticilerine ödenen huzur hakkı ve aylık ücretlerden; ticari ve/veya
emekli maaşı elde ediyor ve ticari gelirinden dolayı emekli maaşından
kesilen SGDP ödeniyor olsa bile kurumdan alınan huzur hakkı ve aylık
ücretleri SSK prim kesintisine tabi mi dir?
Bir hizmet akdine dayanarak bir veya birkaç
işveren tarafından çalıştırılanlar 5510 sayılı kanuna göre
kendiliğinden sigortalı sayılırlar. Yukarıdaki hüküm doğrultusunda
emekli olup olmamasının bir önemi yoktur. Hiç bir koşulda prim
ödenmemesi gerekir. Söz konusu iç emirdeki huzur hakkı hizmet
akdi ile çalışanlar için söz konusudur.
16-Odamızda stajyer öğrenci (lise) çalıştırabilir miyiz? stajyer öğrenciye
kanunen asgari ücretin 1/3 ünü ödemek zorunda mıyız.Verilecek ücret
asgari ücretin brütünden mi hesaplanacak.Ücret vermeden çalıştırılsa
kanunen sakıncası var mıdır?
Yönetim kurulu kararı ile çalıştırabilir. Stajyer
öğrenciye yaşına uygun asgari ücretin en az %30' unun
verilmesi yasal zorunluluktur. Bu ücret Brüt asgari ücret
üzerinden hesaplanır.
17-DENETİM KURULUNA ÖDENEN HUZUR HAKLARI VE YÖNETİM
KURULUNA ÖDENEN TOPLANTI ÜCRETLERİ İÇİN STOPAJ VERGİSi
ÖDENİRMİ?
Denetim Kuruluna Huzur Hakkı değil aylık maaş
ödenir. Adı ne olursa olsun kurullara ödenen ücretlerden gelir
ve damga vergisi stopajı yapılmalı ve süresi içerisinde ilgili
vergi dairesine ödenmelidir.
18-Genel sekreterimiz doğum iznine ayrıldı doğum öncesi ve doğum
sonrası odada çalışmadığı günlerde sigortası yattı doğrumudur?
Normal olarak doğum izninde olan personele
ücret tahakkuk ettirilmez ve sosyal güvenlik primleri ile
vergileri ödenmez. Ancak uygulamada, çalışanın sosyal
güvenlik kurumlarından aldığı geçici iş görememezlik
ödeneğini işverenine verdiği ve işvereninde çalışanın ücretini
tam olarak tahakkuk ettirerek hem çalışana hem de sosyal
güvenlik kurumuna ödemede bulunduğu durumlarda
mevcuttur.
19-Denetleme kurulu her ay toplanacak mı? Her ay denetleme karar
defteri yazılacak mı?Her ay huzur hakkı verilecek mi?Denetleme kurulu 3
ayda bir yönetim kuruluna bilgi verir denmekte nasıl? Her ay düzenlenen
aylık mizan denetleme ve yönetim kuruluna imzalatılacak mı?
Denetleme kurulu her ay toplanır ve denetim
kurulu karar defterini imzalar. Denetim Kuruluna huzur hakkı
değil aylık ücret ödenir. Denetim kurulu yapmış olduğu
denetimlere ilişkin üç ayda bir yönetim kuruluna rapor verir.
Mizanlar değil bu raporlar imzalanır.
20- 5362 sayılı kanun gereği denetim kurulu, yönetim kurulu toplantılarına
girip oy kullanacaklar ve 3 ayda bir toplanıp karar alacaklar,ve de yönetim
kurulu karar defterinin altına imza atacaklar bu uygulama doğrumudur?
Denetim Kurulu, Yönetim Kurulu toplantılarına
katılabilir ancak oy kullanamazlar. Denetim üç ayda bir değil
her ay toplanır ve yaptığı denetimleri üç ayda bir yönetim
kuruluna rapor halinde sunar. Denetim Kurulunun Yönetim
Kurulu Karar defterini imzalamaları diye bir şey söz konusu
değildir.
21-. Hamileyim. doğum öncesi 3 haftalık iznimi kullanıp doğum sonrasına
5 haftayı aktarmak istiyorum.izinli olduğum süre zarfında istirahat ücretini
SGK mı ödeyecek? bu süre içinde SGK yapılacak mı? SGK
yapılmayacaksa işe tekrar geri döndüğümde tekrar SGK namı ı
başvuracağız?
Hamile kadın doğumdan önceki 3 haftaya kadar
doktorunun onayı ile çalışabilir.Bu taktirde çalıştığı süre doğum
sonrasına eklenir. Doğum izni döneminde istirahat ücretini
SGK öder. İşe başlandığında SGK ya tekrar başvuru
yapılmasına gerek yoktur.
22-Genel sekreterler seminerine katılanlar için harcırah ne kadar olmalı ve
nasıl oda giderinde gösterilir(seyahat ve yolluk bordrosu hazırlanması
gerekir mi?
Çalışanlara verilecek harcırahlar yetkili kurullarca
(Genel Kurul veya yönetim kurulu) belirlenir. Harcırah bordrosu
düzenlenmesi gerekir.
23- 5362 sayılı yasada başkanların ne kadar maaş alacakları üye sayılarına
göre belirtilmiştir. Bizim odanın üye sayısı 214 dür. Buna göre başkan
maaşını asgari ücretin brütünden mi ödememiz gerekir? Yoksa brüt
ücretten kesintiler düşüldükten sonra kalan miktarımı ödememiz gerekir.
Asgari ücretin brüt tutarı kadar net ödeme yapılır. Gelir
ve damga vergisi ilgili vergi dairesine ayrıca ödenir.
24- EMEKLİ OLDUĞU İÇİN SOSYAL GÜVENLİK DESTEK PRİMİ
YATIRLARAK ÇALIŞTIRILAN BİR KİŞİ RAHATSIZLANIP DOKTORDAN 1 AY
İSTİRAHAT ALDIĞINDA ;AYLIK ÜCRETİ ODA DANMI YOKSA EMEKLİ
OLDUĞU SOSYAL GÜVENLİK KURULUŞUNDAN MI ÖDENİR?
Rahatsızlık iş kazası veya meslek hastalığı
sonucu ise sosyal güvenlik kurumundan geçici iş göremezlik
ödeneği alınabilir. Normal hastalık halinde ise bir ödeme
yapılmaz.
25-BİR ÇALIŞANIMIZ EMEKLİ OLMUŞTUR.KIDEM TAZMİNATINI
HESAPLAMAK İSTİYORUZ.NASIL HESAPLAMAMIZ GEREKİYOR?
İşçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet
akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işçiye 30
günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Bir yıldan
artan süreler içinde aynı oran üzerinden ödeme yapılır. Kıdem
tazminatının hesaplanması son brüt ücret üzerinden yapılır.
Bu ücrete kanun'dan, sözleşmeden doğan hakları da ilave
edilir. Ancak kıdem tazminatı tavanı geçilemez.
26-Yönetim ve Denetim Kurulu huzur haklarından gelir
vergisi ödenir mi?, Ödenirse Başkan ,Yönetim ve
Denetim Kurulu huzur haklarına asgari geçim indirimi
uygulanır mı? Uygulanırsa bunlar Başkan ve Yönetim
Kurulu huzur haklarına mı eklenir yoksa oda
kasasında mı kalır.
Yönetim ve denetim kurullarına ödenen huzur haklarından
gelir vergisi kesilir ve AGİ uygulanır. Hesaplanan AGİ ilgili
kişilere(Başkan, yönetim kurulu, Denetim kurulu v.b) ödenir.
27-Yönetim,denetim ve disiplin kurulu üyelerinin aylık ücretleri ile huzur
haklarında neye göre artış yapılacaktır?
Esnaf ve sanatkarlar meslek
kuruluşlarında,Genel kurulun toplanmadığı yıllarda, genel
kurulda alınan karar doğrultusunda tahmini bütçeler oransal
olarak artırılacaktır. Ancak bu durumda da alınacak huzur
hakları ile aylık ücretler uygulandığı yıl itibariyle yasal sınırın
üzerine çıkamayacaktır. Bir başka anlatımla genel kurul
kararı ile artırılmış tutar, yasal sınırın üzerine çıkıyorsa yasal
sınırdan, altında kalıyor ise bu miktar üzerinden ödeme
yapılması gerekmektedir.
28- %5 lik SGK indiriminden birliklerde yararlanır mı? Yaralanıyorsa
ücretlere nasıl yansıtılacak?
%5 lik işveren prim teşvikinden esnaf ve
sanatkarlar meslek kuruluşları yararlanır. Bu indirim işveren
hissesinden olduğu için ücretlere yansıması diye bir şey söz
konusu değildir.
29- ODA HESABI İLE EĞİTİM BÜTÇESİ MUHASEBE KAYITLARINI AYNI
DEFTERDEMİ TUTACAĞIZ? YOKSA EĞİTİM BÜTÇESİ İÇİN AYRI BİR
DEFTERMİ TASDİK ETTİRECEĞİZ.
Aynı defterde de izleyebilirsiniz, ayrı bir defterde
de takip edebilirsiniz. Ayrı defterde takip ederseniz, hesap
dönemleri sonunda hesapları konsolide etmeniz
(birleştirmeniz) gerekir.
30-Demirbaşa kayıtlı eşyanın eskimesi ve demirbaştan düşülmesi
işleminin muhasebeleştirilmesinde, satılması halinde nasıl kayıt yapılır?
Satılması mümkün olmayan eşyanın imhasında nasıl kayıt yapılır?
Demirbaşların HEK'e ayrılması 654- Karşılık giderleri
hesabı aracılığı ile yapılır.
31- Hibe olarak edinilen demirbaş eşya muhasebe kayıtlarında gösterilir
mi? Gösterilirse değeri nasıl tespit edilir ve muhasebe kaydı nasıl
olmalıdır?
Hibe olarak edinilen demirbaşlar kayıtlara rayiç
değerleri ile alınarak, muhasebe kayıtlarında gösterilir.
32-Benim işyerimde 8 işçi,1 emekli, 1 gıda mühendisi çalışıyor.
Emekliye 12 gün mühendise ise aylık 6 gün prim ödüyoruz.8 işçi+1
EMEKLİ+1 GIDA MÜHENDİSİ = toplam 10 ediyor. Benimde maaşları
bankadan ödeme zorunluluğum var mı,yok mu?.Ama emekli 12
gün,mühendisi de 6 gün sigorta ödendiği için, 10 kişi sınırı altında
kalmış sayılıyor muyum?.
Prim ödeme günü ile sigortalılık niteliğinin bir önemi yok.
Hizmet sözleşmesi ile çalışan sayısı 10 ve üzeri ise
ödemelerin bankalar arcılığı ile yapılması gerekir.
33-Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşlarının Kdv Mükellefiyeti var
mıdır?
Esnaf ve Sanatkarlar Meslek Kuruluşlarının 3065 sayılı Katma Değer Vergisi
Kanunu nun 17. maddesine göre Kdv Mükellefiyeti yoktur. Ancak, her bir işlemin
bedeli Vergi Usul Kanunu'na göre o yıl için geçerli fatura düzenleme sınırını geçen;
- Yapım işleri ile bu işlere ilişkin mühendislik-mimarlık ve etüt-proje hizmetleri, (1/6)
- Temizlik, bahçe ve çevre bakım hizmetleri, (2/3)
- Özel güvenlik hizmetleri, (4/5)
- Makine, teçhizat, demirbaş ve taşıtlara ait tadil, bakım ve onarım hizmetleri, (1/3)
- Her türlü yemek servisi, (1/2)
- Danışmanlık ve denetim hizmetleri, (1/2)
- Büyük ve küçükbaş hayvan etlerinin (sakatat ve bağırsak dahil) teslimleri (1/2)
-Yapı denetim hizmetleri (1/2)
alımlarına ait bedel üzerinden hesaplanan katma değer vergisinin yanlarında
belirtilen oranlara göre belirlenecek kısmını sorumlu sıfatıyla beyan edilmek ve
ödenmek üzere tevkifata tabi tutmaları gerekmektedir.