haftalık bülten

HAFTALIK BÜLTEN
29 Ağustos 2016
Ali Orhan YALÇINKAYA
TİM Ekonomisti
DÜNYA
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) verilerine göre, gelişmekte olan piyasa varlıklarına Temmuz ayının son haftasından bu
yana net 13,2 milyar dolar sermaye girişi oldu. Gelişmekte olan
piyasa varlıklarının küresel yatırım fonları ve ETF’ler içindeki
ağırlığı Ağustos 2015’ten bu yana görülen en yüksek seviyeye
çıktı. 17 Ağustos itibariyle global yatırım fonları ve ETF yatırımcılarının portföylerinde gelişmekte olan piyasa varlıklarının oranı %11,7’ye çıktı. Temmuz ayının son haftasında bu
yana gelişmekte olan piyasa tahvil fonlarına net 6 milyar dolar,
hisse senedi fonlarına ise 7,2 milyar dolar sermaye girdi. Son
3 haftada gelişmekte olan piyasa tahvil portföylerine ortalama
sermaye girişi 870 milyon dolar oldu. Yılın ilk yarısında ise gelişmekte olan piyasa tahvillerine haftada ortalama 85 milyon
dolar sermaye girişi olmuştu.
ABD
20-21 Eylül FOMC toplantısı öncesinde Fed Başkanı Janet Yellen, Jackson Hole toplantısında yaptığı konuşmada, istihdam
ve enflasyonda hedeflere yaklaşıldığını belirterek faiz artış ihtimalinin arttığını kaydetti ama zamanlaması için ipucu vermedi. New York Fed Başkanı William Dudley, Dallas Fed Başkanı
Robert Kaplan ve Fed Başkan Yardımcısı Stanley Fischer’dan
piyasaları faiz artırımına ilişkin sürece hazırlayan açıklamalar
yaptığını gördük. Stanley Fischer faiz artışı için Eylül istihdam
verilerinin önemli olduğuna işaret etti. Bu açıklamalar sonrası
bu yıl içerisinde en az bir faiz artış ihtimali %44,4’e yükseldi.
ABD Ağustos ayı Üretim PMI verisi 52,1 ile 52,7 olan beklentilerden olumsuz açıklanırken Temmuz ayı yeni konut satışları
654 K ile 580 K olan beklentilerden olumlu gelirken 2007 yılı
Ekim ayından bu yana en yüksek satış rakamına ulaştı. Satışların “mortgage” kredisi başvurularında düşüşe rağmen rekor
kırması önümüzdeki aylarda devamlılığı açısından soru işaretleri doğurmuştu; nitekim Atlanta Fed, 3. çeyrek GSYH büyüme
tahminini %3,6’dan %3,4 seviyesine indirdi. ABD ekonomisi 2.
çeyrekte yüzde 1,2 büyümüştü.
EURO BÖLGESİ
Euro Bölgesi Öncü Bileşik PMI verisi 53,3 olurken (önceki:53,2) son yedi ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Aynı şekilde
Hizmetler PMI verisi de 53,1 (önceki:52,9) ile son üç ayın en
yükseği oldu. İmalat PMI verisi ise 54,0 ile (önceki: 53,9) son
sekiz ayın en yükseği oldu. Üçüncü çeyrek büyümesi konusunda olumlu sinyaller vermekle birlikte
Brexit’in yaratmış olduğu belirsizlik konusunda henüz bir şeyler
söylememekte. Veriler Euro Bölgesi’nin 3 çeyrekte %0,3, yıllıklandırlmışta %1,2 büyüme beklentileriyle uyumlu görünmekte.
Almanya öncü Bileşik PMI verisi 54,4 seviyesine geriledi (önceki:55,3). Benzer şeklinde öncü İmalat PMI verisi 53,6 (önceki:53,8) seviyesine gerilerken büyüme konusunda zayıf sinyaller
verdi.
Almanya’da 2. Çeyrek final büyümesi beklentiler seviyesinde
%0,4 gelerek güçlü seyrini devam ettirdiğini gösterirken IFO
Endeksi farklı bir tablo ortaya koydu. Beklenti 108,5 (önceki:
108,3) altında 106,2 olarak gerçekleşirken Almanya’nın Brexit
sürecinden bir miktar olumsuz etkilendiğini göstedi.
2016
TİM HAFTALIK BÜLTENİ
TÜRKİYE
Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek Türkiye ekonomisi ile ilgili
aşağı yönlü riskleri arttığını ve bu yıl GSYH’nin %3.5-%4 arasında
büyüme kaydedeceğini belirtti. TCMB Beklenti Anketi de 2016’da
%3.5 büyümeye işaret etmekteydi. OVP’deki %4.5 seviyesi dikkate
alındığında Ekim’de yeni OVP ile birlikte aşağı yönlü revizyona gidilebilir.
Merkez Bankası’nın Para Politikası Kurulu sonrası yaptığı duyuruda turizm sektöründeki gelişmelerin cari denge üzerinde kısa süreli
olumsuz bir etki yapmasının beklendiğini görmüştük. Dünya Seyahat ve Turizm Konseyi’nin hazırladığı rapor, 2016 yılında küresel
turizm pazarının %3,2 büyüyeceğini öngörürken, turizm gelirleri
açısından riskli konumda bulunan üç ülkeden biri olarak Türkiye’ye
işaret etti. Terör saldırılarının, Rusya ile gerilen ilişkilerin, darbe girişimi ile Suriye’deki yaşananların etkisinin sert olduğuna vurgu yapılarak seyahat ve turizmin, Türkiye GSYH’ya katkısının beklentisi
%-0,2’den %-3.2 ineceği tahmin edilmiş raporda.
TCMB, gecelik borçlanma faizini 25 baz puan daha indirerek
%8,50’ye çekerken Mart 2016’dan bu yana koridorun üst bandında 225 baz puan indirim gerçekleştirmiş oldu. Merkez Bankası’nın
üst banttan yapılan indirimler konusunda ihtiyatlı bir duruş sergilediğini gördük. Diğer taraftan enflasyonda işlenmemiş gıda fiyatları özelinde, kısa vadede aşağı yönlü düzeltme olabileceğine ilişkin
öngörüsü ve Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) verilerinin işaret
ettiği gibi, gelişmekte olan piyasa varlıklarına Temmuz ayının son
haftasından bu yana net 13,2 milyar dolar sermaye girişinin küresel likidite koşullarındaki destekleyici durumunun devamı halinde
faiz indirimlerinin süreceğini bekleyebiliriz.
Tüketici Güven Endeksi (TGE), bir önceki aya göre %11,1 artarak
Ağustos ayında 74,4 değerini aldı. Geçen yılın aynı dönemine göre
ise artış %19,4 oldu. Gelecek 12 aylık dönemde dayanıklı tüketim
mallarına yönelik harcama yapma düşüncesi, gelecek 3 aylık dönemde tüketimin finansmanı amacıyla borç kullanma ve konut tamiratına para harcama ihtimali hariç diğer tüm alt endekslerde bir
önceki aya göre artış söz konusu ve yıllık bazda alt endekslerin hepsi
artmış durumda.
Ağustos ayı Kapasite Kullanım Oranı (KKO) bir önceki aya göre
%0,7 azalarak 75,2 olarak gerçekleşirken; geçen yılın aynı ayına göre
%0,5 arttı. Mevsimsel etkilerden arındırılmış imalat sanayi kapasite
kullanım oranı ise bir önceki aya göre %0,4 düşerek 74,5 olurken bir
önceki yılın aynı ayına göre ise %0,1 artış gösterdi. Mal gruplarına
göre kapasite kullanım oranlarına baktığımızda ara malları grubu
hariç tüm mal gruplarında aylık bazda gerileme olduğunu görmekteyiz. Yıllık bazda ise ara malları ve yatırım malları grubu hariç tüm
mal gruplarında aynı şekilde gerileme söz konusu.
Reel Kesim Güven Endeksi (RKGE) ise bir önceki aya göre %4,1
azalarak 103,6 olurken geçen yılın aynı dönemine göre de %0,1
azaldı. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış RKGE ise bir önceki aya göre %3,1 azalarak 103 seviyesinde gerçekleşirken geçen
yılın aynı ayına göre ise %0,1 azalış gösterdi. Reel Kesim Güven
Endeksi’nde gelecek 3 aya ilişkin ihracat sipariş miktarında aylık
bazda %0,75, yıllık bazda %1,3 artış olduğunu gördük. Buna karşılık sabit sermaye yatırım harcamaları aylık bazda %2,67 artarken,
yıllık bazda %3,88 azalış gösterdi. Üretim hacminde de bir zayıflama olduğunu izlemekteyiz.Gerek Reel Kesim Güven Endeksi gerek
İmalat Sanayi Kapasite Kullanım Oranı’nın büyüme açısından zayıf
işaretler verdi.
Sektörel güven endekslerine baktığımızda mevsim etkilerinden
arındırılmış hizmet sektörü güven endeksinin Ağustos ayında %9,7
azalarak 91,06 değerine; perakende ticaret sektörü güven endeksinin %2,3 azalarak 101,19 değerine ve inşaat sektörü güven endeksinin %4,2 azalarak 79,43 değerine düştüğünü ve zayıflama sinyalleri
verdiğini gördük.
2016
TİM HAFTALIK BÜLTENİ
Yurt dışında yerleşik kişilerin 19 Ağustos itibarıyla portföyünde bir önceki hafta 42,580 milyar dolar olan hisse stok miktarı
42,549 milyar dolara inerken, 36,231 milyar dolar olan DİBS
stok miktarı 36,619 milyar dolara, 1,004 milyar dolar olan özel
sektör tahvil ve bonoları ise 1,015 milyar dolara yükseldi. Piyasa fiyatı ve kur hareketlerinden arındırılmış olarak hesaplandığında hisse senedi değerinde 62,1 milyon dolar, DİBS değerinde ise 105,9 milyon dolar düşüş gerçekleşirken, özel sektör
tahvil ve bonolarında ise 11,2 milyon dolar artış gözlendi.
TÜFE’nin öncüsü olan değerlendirilen Türk-İş’in açıkladığı gıda enflasyonu aylık bazda %0,60 artarken, yıllık ortalama artış oranı %7,80 olarak hesaplandı. Gerçekleşmelerin,
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu açıklama metnindeki enflasyon beklentisini doğrular nitelikte olduğunu
gördük.
HAFTANIN GÜNDEMİ
Bu hafta yurtiçinde gündem Dış Ticaret İstatistikleri olacak. Salı günü Temmuz ayı Dış Ticaret rakamlarını öğreneceğiz. Gümrük Bakanlığı (GTB) Temmuz ayı geçici dış
ticaret verileri ihracatın %11,5 azalarak 9,9 milyar dolar;
ithalatın ise %19,5 azalarak 14,6 milyar dolar olduğuna
işaret etmişti. Dış ticaret hacminin %16,5 azalarak 24,5
milyar dolar; dış ticaret açığının %32,2 azalarak 4,8 milyar
dolar ve ihracatın ithalatı karşılama oranının 6,1 puan artışla %67,3 olduğunu görmüştük. TİM rakamları ile GTB
rakamları arasındaki 1,1 milyar dolarlık farkın altın ihra-
catından kaynaklandığını öngörmüştük. Ağustos ayı Dış
Ticaret rakamlarına ilişkin olarak Perşembe günü TİM’in
ihracat, Cuma günü ise GTB’nin geçici ihracat rakamlarını
izleyeceğiz.
Perşembe günü İstanbul Sanayi Odası PMI verisi takip edeceğimiz bir diğer gösterge olacak. Temmuz ayı verisi, imalat
sektöründeki daralmanın Temmuz’da devam ettiğine ancak
daralma hızının Haziran’a kıyasla azaldığına işaret etmişti.
Yurtdışında ise Cuma günü açıklanacak ABD Tarım Dışı
İstihdam verisi, Fed’in faiz artırımına giden süreçte geçeceği en önemli kavşaklardan biri olacak.
VERİ TAKVİMİ
29 Ağustos Ekonomik Güven Endeksi
ABD Kişisel Tüketim Harcamaları
30 Ağustos Euro Bölgesi Ekonomik Güven Endeksi
Almanya TÜFE
31 Ağustos Dış Ticaret İstatistikleri
Giriş-Çıkış Yapan Turist Verisi
Euro Bölgesi TÜFE
1 Eylül
TİM Ağustos ayı İhracat Rakamları
İSO İmalat Sanayi PMI
Çin, Almanya, Euro Bölgesi ve ABD İmalat Sanayi PMI
2 Eylül
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Ağustos ayı Geçici İhracat Rakamları
ABD Tarım Dışı İstihdam
2016