Slayt 1 - Fen Okulu

advertisement
KÜRESEL
ISINMA
Mahmut Ramazan Ertaş
Kınıklı Basma Sanayi İlköğretim Okulu
6/D
Ali Demirci
Rehber Öğretmen
İÇİNDEKİLER
1.KÜRESEL ISINMA NEDİR?
2.KÜRESEL ISINMANIN SEBEPLERİ
3.KÜRESEL ISINMAYA KARŞI ALINACAK
ÖNLEMLER
KÜRESEL ISINMA NEDİR ?
Küresel ısınma, dünya atmosferi ve okyanuslarındaki ortalama
sıcaklığında belirlenen artış için kullanılan bir terimdir.
Bu olay son 50 yıldır iyice saptanabilir duruma gelmiş ve
önem kazanmıştır. Dünya'nın atmosfere yakın yüzeyinin ortalama
sıcaklığı 20. yüzyılda 0.6 (± 0.2)°C artmıştır.
İklim değişimi üzerindeki yaygın bilimsel görüş, "son 50 yılda
sıcaklık artışının insan hayatı üzerinde farkedilebilir etkiler
oluşturduğu" yönündedir.
KÜRESEL ISINMANIN SEBEPLERİ
Bilim adamlarının yaptığı araştırmalar sonucunda dünyamızda
kabuk değiştirir gibi iklimsel olarak zaman zaman değişimler yaşanmış ve
bu araştırmalar neticesinde yerkürenin dönemsel olarak ısınıp soğuduğu
da tespit edilmiş.
İşin bu yanında büyük bir sorun var şu an soğuma döneminde
olmamız gerekirken dünyamız bir anda ısınma moduna girmiş.Bu sorunun
sebebi de insan(!) daha sonra bahsedeceğim sera gazı salınımı buna etki
yapmaktadır.
Uzun dönemli değişimlerde 10 milyon,100 milyon gibi
ifadeler kullanıldığı gibi 150 yıl gibi kısa dönemli değişimler de
yaşanmış dünyamızda.Araştırmalarda 4 büyük buzul çağı ve son iki
milyon içerisinde ise küçük çaplı 20 buzul çağı saptanmış..
İklim Değişikliği ve Sera Etkisi
20.yy da gezegenizimizin ortalama sıcaklığı 0,3-0,6 santigrat
artmış. Gelecek 40 yıl içindeki her 10 yılda sıcaklığın 0,1 santigrattan daha
fazla artarak oluşan bir küresel ısınma sözkonusu.
Yerkürenin ısıl dengesini sağlayan önemli faktörlerden biridir sera
etkisi dediğimiz sistem.
SERA ETKİSİ
Güneş'ten yeryüzüne gelen
ışınlar yeryüzünü ve atmosferi ısıtır.
Bu sırada gelen ışınların %25 i geri
yansır çeşitli nedenlerden.
Bu yansıma sırasında ışınların bir
bölümü atmosferde bulunan sera
gazları dediğimiz CO2,Metan,Su
buharı gibi gazlar tarafından
soğurulur.Soğrulan bu ışınlar
atmosferin alt katmanında kalarak
buranın ısınmasına yol açar. Bu
sistematik bir şekilde devam ederek
atmosferde gerçekleşmektedir.
SERA SİSTEMİ BOZULURSA
Sera etkisi sayesindedir ki
canlılık faaliyetlerimizi hala
sürdürüyoruz.Eğer ki bu sera
gazları olmasaydı yerküre ortalama
sıcaklığı +14-15 santigrat değil -18
santigrat olurdu.
Bu ortalama değer
olduğuna göre canlılık
faaliyetlerimizi sürdürmemiz çok
zor olurdu. Böyle önemli bir
sistemdeki sera gazlarında
değişiklik en doğal haliyle
iklimimizi etkiler çünkü iklimi
belirleyen en büyük faktör
sıcaklıktır.
SERA GAZINDAKİ TEHLİKE
Sera gazlarındaki artış daha çok
soğurmayı emmeyi sağlar sonucunda
ortam ısınır... Isınınca birçok felaketler
dizisi meydana gelir. Sera etkisi denilen
bu sistemin yerküremiz ve bizim için
çok önemli olsa da sera gazlarının
oranlarının artması tüm canlılar için
çok tehliklidir.
İKLİM DEĞİŞİMİNİN SEBEPLERİ
İklim sıcaklık,yağış,basınç,rüzgar gibi
atmosfer olaylarının uzun yıllar sonunda
oluşturduğu bir karakterdir. İklimi
oluşturan en büyük faktörlerden biri
olan sıcaklığın küresel artışı direkt
iklimi etkileyecektir ki etkilemektedir.
Değişimin sebebi sıcaklıktır demek
belki de kolaylık olur ama görünen köy
kılavuz istemez...Bunun doğal bir süreç
olduğu kanısında olanlar da var ancak
az önce bahsettiğim gibi şimdi soğuma
döneminde olmamız gerekirdi.
Neden Isınıyoruz?
Isınmanın
sebebi
sera
gazlarının
gereğinden fazla atmosfere salınarak daha
fazla ısının atmosferde tutulmasıdır.Sera
gazları neden artıyor? Endüstri yani
insan.
BİLİNÇSİZ ENDÜSTRİ
Sanayi devrimi (1800 lü yıllar)'nden sonra
binlerce fabrika kuruldu,yeni teknolojiler
icat edildi, bilinçsizce fosil yakıtlar tüketildi
ve sonuç şu an dünya sıcaktan pişiyor,kışlar
ise bellli değil bir sert bir ılık...Tüm bu
hareketlenmelerin ,devrimlerin ve sanayinin
atığı sera gazları her geçen gün bilinçsizce
atmosfere salındı. Neticede sanayi gelişti
atık arttı, ormanlar yakıldı, atom bombaları,
savaşlar derken insanlık kendini kendi
ürettiği Bataklıkta buldu.
Sera Gazlarının Artış Sebepleri
Sera gazları dediğimiz CO2,metan, su
buharı, azotoksit, kloroflorokarbon ve
ozon neden bir artış içindeler? Aslında
hepsinin bir artış ivmesi yakaladığını
söyleyemeyiz. En çok salınanı
karbondioksit ancak en risklisi metan ve
kloroflorokarbondur.
Metan, bir karbondioksitten 21 kat,
azotoksitten de 270 kat daha fazla ısı
soğurma kapasitesine sahip. Düşünün
taşıt araçlarımızda karbondioksit yerine
metan gazının çıktığını; heralde dünya
venüs kadar sıcak ve yaşanılmaz olurdu.
Karbondioksitin Artış Sebebi
Kimyasal olarak olayı ele aldığımızda yanma reaksiyonları sonucu atmosfere
ya da ortama karbondioksit gazı salınır.Aşağıdaki grafik ele alındığında 18. yy.
ortalarından itibaren karbondioksitte hızla bir değişimin bir artışın olduğu
görülmektedir...
SANAYİ DEVRİMİ VE SONRASI!!!
Sanayi devrimi ile daha çok makineleşme,fabrikalaşma ve sonucunda daha
çok karbondioksit. Bir de böyle bir devrimin arkasından çıkan birinci ve
ikinci dünya savaşları ki ikincisinde atom bombası patlatılmıştı... Savaşlar
ve gelişen sanayiler karbondioksitin inanılmaz
bir şekilde artmasına sebep olmuşlardır.
Bugünlerde hala bu artış devam
etmekte...Sanayi boyutundan sonra orman
yangınları hatta yanardağ faaliyetleri bu
artışa tuz ve biber olmuştur...Şu an tadından
yenilemez durumdadır.Aşağıdaki grafiktede
karbondioksitin 100 yıllık geçmişi ifade
edilmektedir.Görüldüğü üzere 1800 lü
yıllardan sonra karbondioksitin hızla arttığı
belirlenmiştir...
METAN GAZININ ETKİLERİ
Metanın atmosfere bırakılması ise normal süreçte telvhit gibi böceklerden
ya da çiftlik hayvanları dediğimiz inek gibi havanların geğirme gibi
sindirim sonucu oluşan durumlarda atmosfere salınmaktaydı.Bunların
dışında bataklıklar gibi bölgelerde de salınımlar olmaktaydı.Ancak bu
sürecin üzerine kömür,petrol,doğalgaz gibi fosil yakıtların çıkarılması ve
taşınması sırasında atmosfere karışan metan bir hayli etki etmektedir.
SU BUHARI VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ
Su buharı ise sera gazlarının %75 ini sağlamaktadır ve ana kaynağı
okyanus ve denizlerdeki buharlaşmalardır. Kloroflorokarbon(CFC),
karbondioksitten 15.000 kat daha fazla ısı tutma kapasitesine sahip olan
bu gaz atmosferimizde büyük oranlarda bulunmadığından ısınmaya
önemli derecede bir katkısı yoktur.
Ancak herhangi bir düzensiz
artışı sonucunda ani bir iklim
değişikliğine de yol açabilecek
güce sahiptir. Azotoksit ise
topraktaki tarımsal işlemler
sırasında çıkmaktadır
atmosfere...
Isınma Sürecinde Oluşacak Tahmini Olaylar ve Sonuçları
İklimin değişmesine sebep olan ısınma,
birçok dengenin bozulmasına ve bazı
olayların meydana gelmesine neden
olacaktır. Bu olaylar son bulduğunda
ise
iklimimiz
olabilir.
tamamen
değişmiş
Buzulların Erimesi Sonucu Açığa Çıkan Metan
Son bir yıl içerisinde iklim değişikliği hakkında takip ettiğim
haberlerde eriyen buzulların içinde büyük oranlarda metan gazı
bulunduğuna işaret ediliyordu.. Bu da iklim değişikliği senaryolarında
değişimin daha önce olacağına işarettir.. Çünkü bilindiği üzere küresel
ısınma nedeniyle buzullar hızla erimekte..Eriyen buzullardan açığa çıkan
metan da atmosferin daha da hızla ısınmasına sebep olur.
Buzulların Erimesiyle Deniz Su Seviyesinin Yükselmesi
Son çalışmalar sonucunda önümüzdeki yüzyıl içinde 48 ila 60 cm
arasında su seviyesinin artması bekleniyor.Örneğin yapılan birtakım
hesaplar sonunda 50 cm'lik artışın Miami'deki sokakların sular altında
kalmasına sebep olacak.Bunun dışında bu türden artış ülkemizdeki kıyı
yerleşim birimlerinin yaşanılmayacak duruma gelmesine sebep olacaktır.
Buzulların Erimesiyle Saf Suyun
Tuzlu Suyla Karışması
Dünya üzerindeki küresel iklimi
koruyan temellerden biri de okyanus
akıntılarıdır.Okyanus akıntıları
sayesinde İngiltere,Norveç gibi soğuk
ülkelerde insanlık hala
yaşamaktadır.Eğer ki o akıntının biraz
yavaşlaması ya da hızında herhangi
bir değişme olması akıntının yok
olmasına sebep olarak olan dengenin
bozulmasına yol açarak yaşama
kaynağı olduğu bölgelerde büyük
yıkımlara sebep olabilir.
Teorilere göre akıntının
yaşaması için tuzluluk oranı
doğrudan etkilidir. Ayrıca
tuzluluk oranının azalması
yıldırım gibi olayların daha da
artmasına sebep
olacaktır.Bilindiği üzere deniz
ve okyanuslar meterorolojik
hava temizleyicileridir.
Ani Seller Beklenmedik Meteorolojik Olaylar
Dünyamızdaki düzen bozulma sürecine girdiğinden beri doğa buna
düzensizliklerle cevap vererek doğal dengenin yeniden dengeye ulaşmasını
sağlamaktadır. Bu süreçte beklenmedik olaylar yaşanılmaktadır.
Uzun süreli yağışlar,çok güçlü
kasırgalar,fırtına ve kasırgaların sık
görülmesi,bu olayların görülme
dönemlerinde farklılıklar.Tabii
bunların tam tersi de
oluşabilir.Yağışların ortalamalardan
daha az görülmesi,sıcaklıkların
ortalamalarının daha üstünde olması.
Çoğaltılabilir bu
örnekler.Beklenmeyen ya da çoğalan
bu tür meteorolojik olaylar insanların
ölümüne,göçlerine,maddi ve manevi
zararlara yol açmaktadır.
KURAKLIK
Kuraklık dünyanın hemen hemen her yerinde kendini göstermeye başladı.
Özellikle tarım faaliyetlerinin olduğu yerleşimlerde kuraklığın olumsuz etkisi
maddi açıdan kendini epey bir göstermektedir. Kuraklık toprağın
verimsizleşmesini sağlayarak üretimin neredeyse sıfıra yaklaşmasını ve geçim
kaynağını tarım ile sağlayan nüfusun büyük şehirlere göçünü bir hayli
artıracaktır.
Bu da şehirlerde:
işsizliği artıracak; sosyal sınıflar oluşturabilecek,
kişileri suçlara yöneltebilecek; azalan üretim sıfırlanacak,
temel besinlerin ve tarım ürünlerinin fiyatları çok yüksek olacak...
GÖÇ
Tahminlerimize göre zaten başlamış olan göçün 10 yıl sonra şimdiki
göçden %10-15 lik bir artış göstereceği,25-30 yıl sonra ise sosyal bir
kaos bile yaşanabilir;kuraklık,hastalıklar,açlık,yaşam standartlarının
düşmesi yüzünden.Esasen belki de 50-60 yıl sonra insanlar doğa ile
yaşam mücadelesi verebilirler.
HASTALIKLAR
Sıcaklık değişimi ve beliren iklim
değişikliği ile yeni hastalıklar oluşabilir
ya da farklı bölgelerdeki bir hastalık
başka bölgelerde kendini gösterebilir.
CANLI TÜRLERİNDE YOK OLUŞ
Sıcaklık artışı birçok ekosistemi
etkileyecek bir etmendir.2050'ye kadar 1
milyon canlı türünün YOK OLMASI
muhtemel dahilindedir.
SAVAŞLAR
Susuzluk,kuraklık,çölleşme,açlık ve hastalıkların o kadar bunalttığı
devreler olacak ki ülkeler verimli topraklar için,su için ve yaşamak için
diğer ülkelerle savaşlar bile yapacak
GELECEKTE YİNE SAVAŞ VAR
Pentagon'un birkaç yıl önceki
raporunda 2020 yılından sonra nükleer
dahil tüm savaş yöntemlerinin
denenebileceği yer almaktadır.
Özellikle, su kaynaklarına sahip
Türkiye’nin ilerleyen yıllarda komşu
devletlerle büyük mücadeleler içine
girme ihtimali oldukça yüksektir.
Bugün petrol için savaşan dünya
ulusları yarın su için savaşacaktır.
KÜRESEL ISINMAYA KARŞI ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER
1-Pencerelerinizde çift cam tercih edin.
2-CFC içeren spreyleri kesinlikle kullanmayın. Etiketinde ozon
dostu yazan ürünleri seçin.
3-Otomobilinizin hava ve yakıt
filtrelerinin her zaman temiz olmasına
dikkat edin. Çok tozlu ortamlara
yaptığınız yolculuklardan sonra mutlaka
filtrelerinizi temizletin.
4-Araç klimanızı yalnızca gereksinim
duyduğunuzda çalıştırın.
5-Günümüzde çalıştırılmadan önce
otomobillerin motorlarının ısıtılmasına
gerek yoktur.
SONUÇ
İklim değişikliği sürecinde insanlar öyle bir noktaya gelebilirler
ki yamyamlığa bile başlayabilirler...Ki geçmişte günümüzden 2200 yıl
önce Mısır'da Nil nehrinin çevresinde bu olaylar yaşanmıştır...İnsanlar
cesetleri dahi yemişlerdir yaşamak için...
Ve günümüze geldiğimizde insanlık atmosfere hızla
karbondioksiti salıyor ve süreç daha hızlı bir şekilde ilerliyor...
Yaşanılacak bir dünya için yaşamak istiyorsanız lütfen kulak
verin...Lütfen başta israf olmak üzere iklim değişiminin daha da hızlı
olmasını sağlayacak etkinliklerden vazgeçin...
Download