Tıklayınız.
advertisement
www.derscalisiyorum.com Sosyal Politika Bilim Dalı Sosyal Politika bilim dalını neden tanımlamak gerekir? Sosyal Politika bilim dalını tanımlamak neden güçtür? • Sosyal Politika ile çevresindeki başka sosyal bilim dalları arasındaki konu ve yaklaşım farklılıklarını iyi kavrayabilmek için, bu bilim dalını önce tanımlamak gerekir. • Sosyal Politika, sosyal nitelikli politikaları konu alır. Sosyal ve politika sözcüklerinin sözlüklerdeki anlamları Sosyal Politika bilim dalını doğru olarak ifade edebilmede yetersiz kalır. • Ayrıca, Sosyal Politika bilim dalının tanımını oluşturan kavramların anlamları, tarihsel bir süreç içinde sürekli ve köklü biçimde değişmiştir. Bu bilim dalının niteliklerini eksiksiz olarak yansıtabilecek, her dönemde geçerli bir tanım yapabilmek bu nedenle güçtür.“Devletler ilk kez nerede, hangi dönemde ve çerçevede sosyal nitelikli politikalar izlemeye başlamıştır?” •Devletler; 18. yüzyıl sonlarında önce İngiltere’de, daha sonra da Batı Avrupa ülkelerinde yaşanılan Sanayi Devrimi’nin kendine özgü ortam ve koşulları altında, sosyal nitelikli politikalar izlemeye başlamışlardır. • Devletlerin sosyal nitelikli politikalar izlemeye başladığı dönemlerde Sosyal Politika, Sanayi Devrimi ile birlikte doğan ve giderek çoğalan işçi kesiminin iş ilişkileri ve yaşamında korunmasını öngören ilkeler, kamusal kararlar ve uygulamalar çerçevesinde algılanmıştır. Sosyal politikaların kapsamı ve konuları günümüze dek süregelen dönem içinde hangi nedenlerle, nasıl değişmiştir? • Özellikle yakın geçmişimizde teknolojik, demografik, hukuki, toplumsal, siyasal alanlarda yaşanan pek çok olay ve oluşum, izlenilen sosyal politikaların kapsam ve konularına daha önceki dönemlere göre çok daha farklı boyutlar kazandırmıştır. • İşçi statüsü altında çalışanların yanısıra, hızla gelişen hizmet ve kamu kesimlerinde bağımlı statüler altında çalışanlar ile ekonomik yönden güçsüz ve bir iş bulup çalışabilme olanakları toplumun başka bireylerine göre daha sınırlı olan ya da bu olanaktan tümüyle yoksun bulunan kesimler de bu politikaların kapsamı içinde yer almışlardır. • Sosyal politikaların kapsamındaki sürekli genişleme, konularının da zamanla çoğalmasına yol açmıştır. Sosyal politikaların konuları; iş ilişkileri ve yaşamı ile sınırlı olmaktan çıkıp, toplumdaki tüm bireylerin yaşamları boyunca ve hatta öldükten sonra bile sorumluluklarını üstlenen bir çeşitlilik kazanmıştır. Sosyal Politika bilim dalı nasıl tanımlanabilir? • Sosyal Politika; toplumun bağımlı çalışan, ekonomik yönden güçsüz ve özel olarak esirgenmesi gereken kesimlerinin korunmalarını öngören politikaları konu alan bir sosyal bilim dalı olarak tanımlanabilir. • Sosyal Politika’yı, bireylerin gerek iş ve gerekse toplumsal yaşamları içinde karşılaştıkları ya da karşılaşabilecekleri tüm olumsuzluklara karşı korunup, gerektiğinde ise bakılıp, gözetilmelerini www.derscalisiyorum.com öngören politikaları üreten, sorgulayan ve uygulayan sosyal bilim dalı olarak da tanımlayabiliriz. Sosyal Politika bilim dalı ile kurulu siyasal ve ekonomik düzen arasında bir ilişkisi kurulabilir mi? Bu bilim dalının akademik temelleri ne zaman, kimler tarafından, hangi ülkede atılmıştır? • Sosyal Politika bir ülkenin salt ekonomik düzenine,gelişmişlik düzeyine ya da yönetim biçimi doğrudan bağlı bir bilim dalı olarak irdelenemez. • Sosyal Politika bilim dalının akademik temelleri Alman bilim adamları tarafından Almanya’da, 19. yüzyıl’ın sonlarında atılmıştır. • Sosyal Politika göreli olarak genç bir disiplindir. Bilimsel rüştünü kanıtlayıncaya dek konuları, kendisinden daha önce doğup, gelişmiş başka sosyal bilim dalları kapsamında görülüp, irdelenmiştir. Bu bilim dalını ifade eden Sosyal Politika adı, özellikle Avrupa ülkelerinde benimsenerek, bilimsel literatüre yerleşmiştir. Sosyal Politika bilim dalına önem kazandıran özellikleri nelerdir? • Sosyal Politika, konu aldığı politikaların kapsamında bulunan kesimlerin salt sayısal çoklukları nedeniyle değil, nitelikleri nedeniyle de önem taşır. • Sosyal devlet ilkesi; herkese, içinde yaşamakta olduğu toplumun olanaklarına uygun bir yaşam düzeyini sağlamakla kendini görevli bilen devlet anlayışını ifade eder. Toplumdaki bireylerin hiçbir ayrım gözetmeksizin ekonomik ve sosyal tüm haklara sahip kılınmalarını, bu hakları özgürce kullanabilmelerini hukuken güvence altına almakla kendini yükümlü gören devlet hukuk devleti ilkesini benimsemiş sayılır. • İzlenilen sosyal politikaların gelişmişlik düzeyi, bir devletin sosyal devlet ilkesini benimsemiş olmasının da bir ölçütü olarak gösterilebilir. ÖRNEK SORULAR 1. Sosyal Politika, hangi tarihsel olayın kendine özgü koşulları altında doğup gelişmiş bir sosyal bilim dalıdır? a. Fransız Devrimi b. Rönesans ve Reform c. Sanayi Devrimi d. I.Dünya Savaşı e. 1929 Ekonomik Bunalımı 2. Devletlerin ilk kez sosyal nitelikli politikalar izlemeye başladığı dönemde, bu politikaların kapsamına kimler giriyordu? a. Çocuklar ve gençler b. Bağımlı statü altında çalışanlar c. Ekonomik yönden güçsüz olanlar d. işçi statüsünde çalışanlar e. Kadın işgücü www.derscalisiyorum.com 3. Sanayi Devrimi’nin hangi ülkede ve hangi dönemde başladığı kabul edilir? a. ingiltere’de, 18. yüzyıl başlarında b. ingiltere’de, 18. yüzyıl sonlarında c. Fransa’da, 18. yüzyıl ortalarında d. Almanya’da, 19. yüzyıl’ın ilk yarısında e. Almanya’da, 19 yüzyıl ortalarında 4. Aşağıdakilerden hangisi, sosyal politikalara doğrudan konu olan kesimler kapsamında yer almaz? a. Sakat ve eski hükümlüler b. Bağımlı statü altında çalışanlar c. Kamu görevlileri d. Çocuk ve kadın işgücü e. Bir sanayi işletmesinin sahibi 5. Aşağıdaki bağımlılıklardan hangisi çalışanın, işin yapılması, yürütüm biçimi ve koşulları yönünden çalıştırana tâbi olmasını ifade eder? a. Teknik b. Hukuki c. Mali d. Ekonomik e. Sosyal 6. Sosyal Politika'nın bir sosyal bilim dalı olarak akademik temelleri hangi ülkede atılmıştır? a. ingiltere b. Fransa c. Almanya d. ABD e. italya 7. Aşağıdakilerden hangisi, sosyal hukuk devleti ilkesine biçim veren bir etkendir? a. Sosyal politika alanındaki basılı çalışmaların çokluğu b. Sanayinin gelişme hızı c. Bağımlı statüler altında çalışanların çokluğu d. Ölüm oranlarının azlığı e. Sosyal politikaların gelişmişlik düzeyi 8. Aşağıdakilerden hangisinin, “bağımlı statü altında” çalıştığı söylenebilir? a. Serbest meslek sahipleri b. Esnaf ve sanatkarlar c. işçiler d. Avukatlar e. Toprak sahibi çiftçiler 9. Aşağıdakilerden hangisi, sosyal politikaların göreli yeni sayılabilecek konularından biri değildir? www.derscalisiyorum.com a. Ayrımcılığın engellenmesi b. Tüketicinin korunması c. Yer ve su altında çalıştırma yasakları d. Sakat ve eski hükümlülerin istihdamı e. Yaşlıların bakım ve gözetimi 10. Aşağıdakilerden hangisinin, sosyal politikaların önem kazanmasında rolü olmamıştır? a. 1. ve 2. Dünya Savaşı b. Ekonomik entegrasyon süreci c. işgücü hareketlilikleri d. Sovyetler Birliği’nin Dağılması E 1929 Ekonomik Bunalımı CEVAPLAR 1 C 2 D 6 C 7 E 3 B 8 C 4 E 5 A 9 10 C D
