Konu Anlatımlı Videolar, Ders Notları, Çözümlü Sorular, Çıkmış

www.derscalisiyorum.com
ÜNİTE:2 MALİYE POLİTİKASINA İLİŞKİN BAZI TANIMLAMALAR
Maliye Politikasının Amaçları; Maliye Politikasının amaçları her devletin çözmeye çalıştığı makroekonomik
sorunlarıdır.4’e ayrılır.
1-Ekonomik İstikrarın sağlanması= bir ekonomide ekonomik istikrarın sağlanabilmesi için iki sorunun çözülmesi
gerekir. Bunlar; Tam istihdam ve Fiyat istikrarıdır.
Fiyat İstikrarı; Fiyat istikrarının sağlanması denilince piyasada seyreden fiyatların dengede düzenli olması anlaşılır.
Burada amaç fiyatların devamlı yükselmesine(enflasyon))ya da fiyatların devamlı düşmesine (deflasyon) önlemektir.
Günümüzde iktisatçılar fiyat istikrarıyla enflasyon sorununu çözmeyi hedefler %4 ile %5 arasında enflasyon bu
sorunun çözülmesinde kabul edilir.
Tam İstihdam: Tam istihdam kavramı ile anlatılmak istenen bir ekonomide ki tüm mevcut üretim faktörlerinin
üretime katılabilmesidir . Genel olarak işsizlik sorunu bu konu ile birlikte incelenir. Ancak her ekonomide bulunan
gönüllü işsiz ve friksiyonel(geçici) işsizlik kavramı nedeniyle hiçbir zaman %100 bu orana erişilemez. Ekonominin tam
istihdama ulaştığı anda %5 ile %6 oranında bir işsizlik normaldir. Ve bu orana doğal işsizlik oranı adı verilir.
Fiyat istikrarı ve Enflasyon Arasındaki İlişki
Ekonomik istikrardan kastedilen şey fiyat istikrarı ile birlikte tam istihdamında sağlanmasıdır. Ancak eksik rekabet
piyasası şartlarında ötürü bunu sağlamak mümkün olmayabilir. İşsizlik ile enflasyon arasında ters yönlü bir ilişki
vardır. İşsizliğin azalması maliyetleri arttıracağı için fiyatları arttırarak enflasyona neden olur. İktisatta bunu inceleyen
ilk iktisatçı E.Philips’dir.Kısa dönemde gerçekleşen bu olay uzun dönemde ortadan kalkar.Uzun dönemde İşsizliği
etkileyen bir çok konu olduğu için direkt bağlantı oluşmaz.Bu nedenle kısa dönem Philips eğrisi azalan eğilime
sahipken, uzun dönem philps eğrisi düşey eğilimlidir.
Enflasyonist Ortamda Durgunluk
1970’li yıllarda ortaya çıkan enflasyon olgusu, ekonomik istikrar politikasının temel amaçlarının birbirinden ne kadar
uzak olduğunu gösterir. Bu olay enflasyonun ilerlemiş halidir.Üretimdeki daralma nedeniyle oluşur.
Ekonomik Büyüme
Bir ülkede ki GSMH’nın yıldan yıla artmasıdır. Gelişmiş ülkelerde sanayileşme tamamlandığı için nispeten daha düşük
bir ekonomik büyüme oranı vardır.
*Ekonomik Büyüme ve Ekonomik Kalkınma, Maliye politikasının uzun dönemli amaçlarındandır.
Adil Gelir Dağılımı
Bu ülkede ki GSMH’nın ülke nüfusuna düzenli bir oranda dağıtılmasıdır.
Maliye Politika araçlarından artan oranlı vergi uygulamasıyla gelir dağılımındaki adaletsizlik giderilmeye çalışılır.
Ödemeler Bilânçosu Dengesi;
Bir ülkenin diğer ülkelerle yapmış olduğu ticaretin muhasebeleştirildiği kayıt sistemidir. Amaç; ülkeye giren döviz
miktarı ile çıkan döviz miktarını dengeye getirmektedir.
Maliye Politikasının Araçları;
www.derscalisiyorum.com
Genişletici Maliye Poltk. -->T(vergi)Azalır yâda G(Kamu harcaması)-->Artar-->oplam talep Artar
Daraltıcı Maliye Poltk. --> T->Artar ya da G -> Azalır. --> Toplam Talep Azalır.
Dolay Vergi=KDV
KDV oranı, Maliye Politikası aracıdır. Ancak; KDV hâsılatı Maliye Politikası aracı değildir.
Maliye Politikası temel olarak devlet bütçesi aracılığıyla gerçekleştirilmekte, bu nedenle bütçeyi oluşturan harcama ve
gelirlerde ki değişikliklerden de etkilenir.
Devlet bütçesinde ki açık veya fazla Maliye Politikasının en önemli araçlarıdır. Devletin belirlemiş olduğu vergi
oranları yapmış olduğu harcamalar bütçenin açık veya fazla vermesinde etkilidir.
Maliye Politikasının Etkisinin Ölçülmesi;
Maliye Politikası uygulanmasının iki nedeni vardır. Bunlar;
— Maliye Politikalarının özel harcamaları nasıl etkilediğini görmek,
— Bir ülkede daha önce uygulanan Maliye Politikasının etkisini ölçmektir.
BÜTÇE FAZLASI -->Devlet Geliri(vergiler) > Devlet Harcamaları->Daraltıcı etki yaratır. ->Toplam Talep(AD)->Azalır.
BÜTÇE AÇIĞI --> Devlet Harcamaları > Devlet Gelirleri ->Genişletici etki yaratır. -> Toplam Talep(AD)->Artar
— Kamu Gelirlerinin kamu harcamalarını aştığı duruma; Bütçe Fazlası denilir. Bütçe fazlası ekonominin durumuna
göre ikiye ayrılır.
a-) Cari Dönem Bütçe Fazlası= bir ülkede içinde bulunulan yılda eldeki kaynaklar ile elde edilen çıktı düzeyine cari
kıstı. Bu dönem de oluşan bütçe fazlasına “Cari Bütçe Fazlası” adı verilir.
..........C B F =......T............. .....(..Y...... t....).....G
......................Vergiler...............Çıktı.....Vergi......Kamu
.................................................. .......Oranı......Harcm.
b-) Tam istihdam Bütçe Fazlası= Bir ülkede ki bütün kaynaklar ile yapılan üretim miktarına tam istihdam çıktısı (
potansiyel çıktı) adı verilir.Bu durumda oluşan bütçe fazlası Tam İstihdam Bütçe Fazlasıdır.
..T İ B F.....= .....T............ (.........Y*........... t........).........G
...............Vergiler .......Tam İstihdam..........Vergi ..........Kamu
....................................Çıktısı..................Oranı.........Harcaması
Tam istihdam Bütçe Fazlasının Sakıncaları;
1- Maliye Sürüklenme; Büyüyen bir ekonomik bütçe gelirlerinde ki otomatik artışın ekonomi üzerindeki yarattığı ters
etkiyle ekonomiyi aşırı şekilde hareketlendirmesidir
2- Hesaplama Sorunu; Belirli değerlerin potansiyeli hesaplamada yetersiz kalması
3- Fiyat Düzeyi Sorunu; Ekonomide ki aşırı hızlanma ile ortaya çıkan fiyatlar genel düzeyindeki istikrarsızlıktır.
www.derscalisiyorum.com
MALİYE POLİTİKASININ SINIRLARI
A-İşlemsel Sınırlamalar(Gecikme Sorunu);
— Karar alırken (Hangi Politikanın uygulanacağı kararı)
—İlk etki ne zaman ortaya çıkacak (uygulanan politikanın etkisi kendini ne zaman gösterecek)
—Sonuç etkisi ne zaman (uygulanan politika sorunu ne zamana kadar düzenleyecek)
Zamanlama ve büyüklük gibi işlemsel bazı sorunlardır.Maliye Politikasında uygulanan politikanın sonucu hemen
ortaya çıkmadığı için oluşur.Maliye Politikası değişikliğinde hangi politika uygulanacağına dair karar alınırken karar
alma gecikmesi kara alındıktan sonra uygulamaya gecikirken de uygulama gecikmesi ortaya çıkar.
B-Yapısal Sınırlamalar; Ekonominin içinde bulunduğu durumdan kaynaklanır.
Örneğin 1 ;
Ekonomide toplu bir durgunluk varsa;
T(vergiler) Azalır ya da G (Kamu harcamaları )Artar-->AD (Toplam Talep) Artar--> ekonomik Durgunluk Azalır.
Ekonomik durgunluk sadece bir sektörde ise;
Genişletici Maliye Politikası o sektörü düzeltir, diğer sektörlerde aşırı hareketlenmeye neden olur. Bu da
ENFLASYONA neden olacaktır.
Örneğin 2 ;
*Tam istihdam varken-> ücret artışı talep edilirse-> Maliyetler Artar->Üretim Miktarı Azalır -> Fiyat artar ->
ENFLASYON Artar ->”enflasyonu düşürmek için maliyetler düşürülmeye çalışacak”->İşçi Çıkartma-> İSİZLİK Artar.
C-Politik sınırlamalar; Maliye politikasını uygulayan siyasilerinin politik düşüncelerinden kaynaklanan
sınırlamalardır.
www.derscalisiyorum.com
Konu Anlatımlı Videolar, Ders Notları, Çözümlü Sorular, Çıkmış Sorular,Denemeler ve daha
fazlası
Türkiye'nin En Büyük ve Güncel Eğitim Sitesinde
www.derscalisiyorum.com