İşitme-Orta kulak - İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
advertisement
İŞİTME KAYIPLARI Prof. Dr. Ender İnci İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fak. Kulak Burun Boğaz Anabilim Dalı Orta kulak İç Kulak İç kulak Santral yollar • E: Eighth nerve • C: Cochlear nucleus • O: Sup olivary complex • L: Lateral lemniscus • I: Inferior colliculus Değerlendirme • Dikkatli öykü alınması • Muayene • Tanısal amaçlı odyolojik değerlendirme (gerekirse radyolojik inceleme) ile işitmeyi etkileyen pataloji ve etkilediği yer saptanabilir. İŞİTME KAYBI DERECESİ • • • • • • 10-26dB 27-40 41-55 56-70 71-90 91 ve üstü Normal işitme Çok hafif derecede İK Hafif Orta İleri Çok ileri Saf ses ortalaması (500-2 kHz.) İşitme kayıpları • • • • İletim tipi Sensorinöral tip Mikst tip Fonksiyonel (psödohipoakuzi) – Bilinçli – Bilinç dışı İletim tipi işitme kaybı • Auriküla • Dış kulak yolu • Orta kulak Orta kulak patolojileri 1 - Enfeksiyonlar 2 - Otoskleroz 3 - Tümörler 4 - Travma 5 - Barotravma 6 - Konjenital İLETİM TİPİ İŞİTME KAYBI • Dış kulak patolojileri ( Anatomik varyasyonlar,Atrezi veya hipo-plazi) • Orta kulak patolojileri( AOM, SOM, vs. ) • Timpanik zar patolojileri (Enfeksiyonlar, perforasyon, adhezyon, vs. ) • Kemik Zincir Patolojileri ( Travmatik kopukluk-lar, KOM, vs. ) • Ostaki Disfonksiyonu ( Yarık damak-dudak, adenoid, vs. ) Auriküla • Auriküla aplazisi • Auriküla hipoplazisi • Aurikülada şekil bozuklukları Dış kulak yolu • Buşon Dış kulak yolu • Otitis eksterna Dış kulak yolu • Otomikoz Dış kulak yolu • Ekzostoz Dış kulak yolu • Yabancı cisim Dış kulak yolu • Tümör Timpanik membran • Büllöz mirinjit • Granüler mirinjit Timpanik membran • Timpanoskleroz Timpanik membran • Travmatik perforasyon Orta kulak - Enfeksiyonlar • Akut otitis media • Efüzyonlu otitis media • Kronik otitis media • Koleasteatomlu kronik otitis media Orta kulak - Akut otitis media • Zarda perforasyon yoksa; • Hafif iletim tipi işitme kaybı • Konuşma frekanslarında 20-30 dB • Weber hasta kulağa lateralize,Rinne (-) • Tip B timpanogram Orta kulak • Sekretuar otitis media Efüzyonlu otitis media • İletim tipi işitme kaybı • Rinne (-),Weber hasta kulağa lateralize • Saf ses odyometrisinde hava yolu kaybı düz trase ya da pes tonlar • İşitme kaybı 25-30 dB • Tip B timpanogram • Stapes refleksi alınmaz Tuba östaki disfonksiyonu • Kulakta açılıp kapanmalar • Tip C timpanogram • Otoskopide zarın normale yakın görünümü Patent tuba •Kendi sesinin ya da solunumunun kulağında yankılanması •Zar normal •Timpanogram da bazen bulgu •Burun boşluğu girişlerinden birini kapatarak kuvvetle soluduğunda, kulak zarının üst-arka kadranının hareketinin görülmesi Kronik otitis media • Attik perforasyonları kemikçik destrüksiyonu yapmadıkça işitme bozulmaz •Kemikçik zinciri sağlam zarda küçük Perforasyon 15-20 dB • Orta genişlikteki perforasyonlarda yaklaşık 30 dB • Totale yakın ve pencereleri gören perforasyonlarda 50 dB kayıp Orta kulak • Kronik otitis media Kolesteatomlu otitis media • Kolesteatom, orta kulak boşluğunda deriye ait squamöz epitel • Kemikçik zincirinde erime • İletim tipi işitme kaybı • Sensorineural ve mixt tip işitme kayıpları • Odyolojik incelemeler KOM gibi Otoskleroz • Otik kapsulla sınırlı bir kemik hastalığı • Stapes otosklerozu iletim tipi işitme kaybı • Cochlear otoskleroz sensorinöral işitme kaybı • Tek kulak etkilendiyse işitme kaybı farkedilmeyebilir •Tip As timpanogramı • Stapes refleksi ipsilateral ve kontralateral alınmaz Orta kulak • Adheziv otitis media Orta kulak • Hemotimpanum Orta kulak • Timpanoskleroz Orta kulak Glomus timpanikum Glomus jugulare •Benign • İletim tipi işitme kaybı • İç kulağa invazyon sonucu sensorineural kayıp Travma •Kulak zarı ve orta kulak travmaları •Temporal kemik travmaları Kulak zarı ve orta kulak travmaları • Kulak zarı perforasyonları • Kemikçik zinciri kopuklukları • Kulak zarı perforasyou ve kemikçik zinciri kopukluğu birlikte • Cerrahi travma Kulak zarı perforasyonları • Şarapnel zarındaki perforasyonlar işitmeye önemli etki yapmaz •Alt kadrandakilerin etkisi çok az •Ön kadrandakilerin etkisi daha fazla •Arka kadrandakiler işitmeyi önemli derecede etkilerler •Böbrek biçimindeki total perforasyonların işitmeye etkisi en fazladır. •Yuvarlak pencere karşısında iseler, kulak zarının pencereleri koruma etkisi ortadan kalkacağından kayıp daha fazla Temporal kemik travmaları • Künt travmalar • Delici travmalar Künt travmalar •Transvers kırıklar •Uzunlamasına kırıklar Transvers kırıklar • İç kulakta kırık • Kafa tabanını da içine alır • İşitme total olarak kaybedilir • İç kulakta patoloji sensorineural işitme kaybı • İşitme geri dönmez • Kulak zarı normal ama hemotympanium var Uzunlamasına kırıklar • Orta kulak kemikçiklerinde luksasyon • Genellikle incus lukse • İletim tipi işitme kaybı • Daha çok 500-2000 Hz’de belirgin • Sensorineural ve mixt tip kayıp • 6 haftada %63’ünde işitme geri döner • %20’sinde ise kayıp kalıcı Delici travmalar • Kulağa sokulan cisimler •İntihar maksatlı ateşli silah kullanımı • Kaynak ve lehim sırasında kıvılcımların dış kulak yoluna kaçması •İletim tipi kayıp Barotravma • Dalgıçlarda ve jet pilotlarında • Kulak zarı ve kemikçik zincirinde basınçla meydana gelen travma • Odyometride iletim tipi işitme kayıp • Timpanometride negatif basınç • Sensorineural ve kalıcı işitme kaybı Konjenital • Timpanik kemik hipoplazisi ve aplazisi • Kemikçik zinciri malformasyonları İncus-malleus füzyonu İncus uzun kolunun büyük olması ya da gelişmemesi İncudostapedial eklem yerine sadece fibröz bandın bulunması •Oval pencere agenezisi ve doğumsal stapes fiksasyonu Sensorinöral işitme kaybı • • • • • • • • • Genetik İnfeksiyöz Travmatik Ototoksisite Neoplastik Meniere hastalığı Ani işitme kaybı Presbiakuzi Akustik travma Genetik SNİK • İç kulak yapısal anomalileri – Michel aplazisi – Mondini deformitesi – Scheibe aplazisi – Alexander aplazisi – Geniş vestibüler aquaduct Genetik SNİK • Otozomal dominant – Waardenburg sendromu – Treacher Collins sendromu – Stickler sendromu – Branchio-oto-renal sendrom – Nörofibramatozis • Otozomal resesif – Usher sendromu – Pendred sendromu – Jarvell ve LangeNielsen sendromu İnfeksiyöz SNİK • Sistemik infeksiyonlar – Viral • Perinatal (CMV, rubella) • Postnatal (Kabakulak, EBV, VZ, Influenza, Coxsackie) – Bakteriyal • Perinatal (Sifiliz) • Postnatal (Lyme hastalığı) • Komşu infeksiyonların yayılması – Menenjit-ensefalit – Otitis media Menenjit-ossifiye koklea Ototoksisite • • • • • Aminoglikozidler Vancomycine Cisplatin Loop diüretikleri Salisilat Travmatik • Direkt travma Travmatik SNİK • Ses travması – Akut – Kronik Neoplastik SNİK • • • • Akustik nörinom Menenjiom Fasiyel sinir schwannomaları Vasküler tümörler Menier send. (Endolenfatik hidrops) • • • • • Başdönmesi Çınlama Kulakta basınç hissi SNİK Yüksek seslerden rahatsız olma İdiopatik Ani İşitme Kaybı (İAİK) ‘Üç gün içinde, üç frekansta, ortalama en az 30 db işitme kaybı’ Retrokoklear Lezyonlar • • • • • • • Travma Tümörler Enfeksiyonlar (Kızamıkçık, Menenjit) Doğum travması (Anoksi) Eritroblatotis fetalis (Kan uyuşmazlığı) Nörolojik hastalıklar En sık görülen lezyon Vestibüler Schwannomadır (akustik nörom). Retrokoklear Lezyonlar Vestibüler schwannoma • • • • • Schwann hücrelerinden gelişir İç kulak yolundan mediale doğru büyür Kemik kanalı ekspanse eder Yavaş büyüyen iyi huylu tümör Progresif SNİK, vertigo, çınlama, fasiyal sinir paralizisi, ağrı, beyin sapı bulguları • Manyetik rezonans görüntüleme teknikleri ile erken tanı mümkündür. Tedavi • Nedene yönelik cerrahi • Medikal tedavi • Rehabilitasyon (İşitme cihazları ,Koklear implantasyon)
