bitkierin sınıflandırılması

BİTKİLERİN
SINIFLANDIRILMASI
• Bitkiler, fotosentez yapan ökaryotik organizmalar
olarak tanımlanırlar. Bitkiler Alemi'nin şekil,
büyüklük, yapı, organizasyon, ekolojik istekler
açısından büyük farklılıklar gösteren çok sayıda
üyesi bulunur.
• Bitkiler Alemi Tohumsuz Bitkiler (Cryptogamae) ve
Tohumlu Bitkiler (Spermatophyta) olmak üzere iki
büyük gruba ayrılır. Tohumsuz Bitkiler,
diğerlerinden daha ilkel olarak nitelendirilirler ve
sporlarla çoğalmaları nedeni ile Sporlu Bitkiler
olarak da adlandırılırlar. Bu gruptaki bitkilerin
büyük bir kısmı kök, gövde, yaprak gibi belirgin
organ farklılaşması göstermezler. Bitkinin tümü
yapraksı ya da şeritsi bir yapıdadır ve bu yapı tallus
olarak isimlendirilir. Tallus yapısına sahip olan tüm
bitkiler "Thallophyta" (Tallofita) adı verilir.
Vejetatif organ farklılaşması gösteren bitkilere
ise "Kormophyta" (Kormofita) adı verilir, bu tip
yapıya da kormus denir.
Tohumlu Bitkilerin en önemli özelliği, bitkilerde en
önemli üreme ve yayılma organı
olan tohumun oluşumudur. Bu grup tohumlarının
oluşma şekline göre iki altbölüme
(divisio) ayrılmaktadır: Tohum taslakları (ovül)
meyva yaprakları tarafından
( karpeller) örtülmeden açıkta tohum meydana
getiren bitkilere Açık Tohumlu
Bitkiler (Gymnospermae). Tohum taslakları (ovül)
meyva yapraklarının (karpeller)
birleşmesiyle oluşan odacık (ovaryum) içinde kapalı
olarak tohum geliştiren
Kapalı Tohumlu Bitkiler (Angiospermae).
• Bitkiler Alemi, Sporlu Bitkiler olarak tanınan Algler,
Karayosunları, Eğreltiler ile Tohumlu Bitkilerden
meydana gelmektedir. Fotosentezle ekolojik
dengede temel rol oynadıklarından bitkiler canlılar
dünyasında önemli yere sahiptirler. Karasal hayata
geçişin öncüleri olan ve bilinen
• kara bitkilerinin en ilkelleri olan karayosunları
kısaca tanıtılmıştır. Tohumsuz (Sporlu Bitkilerin) en
gelişmiş grubu olarak değerlendirilen Eğrelti
Otlarının da genel özellikleri üzerinde durulmuştur.
Bitkiler aleminin en büyük bölümünü oluşturan
Tohumlu Bitkilerin (Spermatophyta), tohumlarının
oluşma şekline göre ayrılan alt bölümleri Açık
Tohumlu Bitkiler (Gymnospermae) ve Kapalı
Tohumlu Bitkiler (Angiospermae)' in özelliklerine
• değinilmiştir.
Açık Tohumlu Bitkilerin Cycadopsida,
Coniferopsida, Gnetopsida sınıflarına
ayrıldıkları ve evrimsel olarak Eğreltilerle,
Kapalı Tohumlu Bitkiler arasındageçit
oluşturdukları ifade edilmiştir.
Kapalı Tohumlu Bitkilerin ise, bugün yeryüzünde
300.000 üyesinin bulunmakla birlikte
Magnolopsida (Dicotyledoneae = Çift Çenekli
Bitkiler) ve Liliopsida (Monocotyledoneae
= Tek Çenekli Bitkiler) olmak üzere iki sınıfa
ayrıldıkları belirtilmiştir.
Bitkiler Alemi
Tohumsuz Bitkiler
Tohumlu Bitkiler
Tohumsuz Bitkiler
Algler
Karayosunları
Eğreltiler
Tohumsuz Bitkiler
• Bazı bitkilerin çevreyi güzelleştiren
çiçekleri yoktur. Bu bitkiler bataklıklarda ,
göllerde, nemli topraklarda ve ağaç
gövdelerinde yaşar. Ağaçlara ve kayaların
üzerinde yaşayan kara yosunlarının kökleri
yoktur, onun yerine köke benzeyen yapıları
vardır. Ciğer otları ise nemli topraklar ve
ağaçların üzerinde yaşarlar.
• Eğrelti otlarında ise kök, gövde ve yaprak
gibi yapıları vardır. Nehir ve göl
kenarlarında yaşarlar.
• KARA YOSUNLARI:Bahçıvanlar kara yosunlarını
toprağı zenginleştirmek ve nemli tutmak için
kullanırlar. Bazı yerlerde kara yosunları kazılarak
çıkartılır ve fuel oil gibi yakıt maddesi elde edilerek
kullanılır. Bazı kara yosunları taşlara sıkıcı tutunur ve
taşları parçalayarak bir çeşit toprağa dönüşür.
• EĞRELTİ OTLARI:Eğrelti otlarının kıvrık kemana
benzer başçıkları oldukça lezzetlidir. Bu nedenle
özellikle Japonya’da gıda maddesi olarak
kullanılmaktadır.Eğrelti otlarını ormanlarda
görebilirsiniz. Tropik bölgelerde eğrelti otları gerçek
ağaçlar kadar büyük olur.
• CİĞER OTLARI:Suyun toprak içinde korunmasına
yardım eden çiçeksiz bitkilerdir.
spores
Kara yosunu
Spor oluşumu
Aşk Merdiveni
Eğrelti otu
Eğrelti otları ve at kuyrukları kömür
yataklarının oluşumunu sağlamıştır. Bu
bitkilerin kalıntıları 300 milyon yıl önce
toprağın altında kalarak değişikliğe
uğramış, kömürleşmiştir. Böylece
kömür yatakları oluşmuştur.
ÇİÇEKLİ
BİTKİLER
Tek Çenekliler
Paralel damarlanma
Çift Çenekliler
Ağsı Damarlanma
• Çevremizde en çok çiçekli bitkileri görür ve
tanırız.. Bunlar en gelişmiş bitki grubudur.
Çiçekler hoş kokuları, değişik renkleri ve
biçimleriyle doğayı güzelleştirir.
İnsanlardan böceklere tüm canlıların
hayatını etkiler.
• Çiçekli bitkiler çeşitli kısımlardan oluşur.
Taş kaktüsü
Çiçekli Bitkinin
Kısımları
• KÖK
• GÖVDE
• YAPRAK
• ÇİÇEK
• Bitkinin kökü toprağın içinde, gövde,
yaprak, ve çiçek gibi bölümleri toprak
üstünde gelişir. Köklerde bulunan ince
uzantılar bitkinin topraktaki su ve
madensel tuzlar almasını sağlar. Bitkide
kök, gövde, yaprak ve çiçek gibi kısımlar
vardır.
KÖK
Gövdenin toprak altındaki uzantısıdır.
Bitkiyi toprağa bağlar ve dik tutar. Bitkinin
ihtiyaç duyduğu su ve minerallerin
topraktan alınmasını sağlar.
Görevleri
• Toprağa tutunma
• Su ve suda çözünmüş maddeleri alma
• Bazı bitkilerde besin depo etme
GÖVDE
• Bitkinin toprak üstünde kalan
organlarıdır. Yapısında dallar, yapraklar,
çiçekler ve tomurcuklar bulunur.
Fotosentezle besin üretilmesini, besin
depolanmasını ve madde iletiminin
yapılmasını sağlar.
GÖVDENİN GÖREVLERİ
Suyu ve suda çözünmüş maddeleri köklerden
yapraklara taşımak.
 Yapraklarda üretilen besini bitkinin diğer
bölümlerine iletmek.
 Çiçeği meyveyi ve yaprağı taşımak.
 Bitkinin dik durmasını sağlamak.

YAPRAK
Yapraklar bitkinin besin ihtiyacını karşılar.
Genellikle renkleri yeşildir.yapraklar
biçimleri birbirinden farklılık gösterir.
 Kaktüste yapraklar, gövde üzerindeki
dikenlerdir. Böcek yiyen bitkinin yaprakları
ise böcekleri yakalamak için kapan şekilde
gelişmiştir.

KAKTÜS
Küstüm otu
SELVİ
YAPRAĞIN GÖREVLERİ
 Besin
yapmak( Fotosentez yapmak )
 Solunum yapmak( Gaz alış verişi )
 Terleme
ÇİÇEK
Bir gülün renkli yapraklarını koparalım.
Yapraklar güzel kokuyor mu?
Bu yapraklar bitkinin “taç yaprakları”dır.
Şimdi de sapın üzerinde kalan yeşil renkli yaprakları
inceleyelim.
Bu yapraklara “çanak yapraklar” denir. Bu yapraklar
çiçeği korur.
Çiçeğin ortasındaki çok sayıdaki uzun yapılar ise
çiçeğin “erkek organı”dır.Bunun uç kısımlarında
bulunan sarı toza ise çiçek tozu denir.
Ayrıca erkek organların çevrelediği şişkin yapıya ise
“dişi organ” denir.
Çiçeğin bölümleri
Çiçek dört kısımdan oluşur.
Taç yaprak
Çanak yaprak
Erkek organ
Dişi organ
GELİNCİK
PASSİFLORE ÇİÇEĞİ
KARDELEN
ANA KÖK
YAN KÖK
KÖK
EMİCİ KÖK
İLETİM BORULARI
Ksilem
Flöem
SUYU ALIR
VE GÖVDEYE İLETİR
DİK
TUTAR
TOPRAĞA
BAĞLAR
BİTKİ
GÖVDE
SUYU YAPRAĞA
İLETİR
ÜREMEYİ
SAĞLAR
ÇİÇEK
TAÇ YAPRAK
ÇANAK YAPRAK
ÜRETTİĞİ BESİNİ
ÜREMEDE KULLANIR
ERKEK ORGAN
DİŞİ ORGAN
YAPRAK
KIN
SAP
AYA