Mide Kanseri MİDE KANSERİ Mide mukozasından gelişen malign tümörlere mide kanseri denir. Adenokarsinom (%95) Yassı hücreli karsinom, karsinoid tümör, adenoakantoma destek dokularından kaynaklanan leiomyosarkom, fibrosarkom ve malign mide lenfoması (%5) Mide Kanseri Mide kanserinden ilk olarak bir kitapta bahseden İbn’i Sina’dır. İlk olarak 28 Ocak 1881 de Alman Cerrah Theodore Billroth mide kanserini rezeke edip Gastroduodenostomi yapmıştır. Mide Kanseri Epidemioloji En sık Japon toplumunda 100000 de 100 oranında görülmektedir. Erkeklerde 1/1.5 oranında daha fazla görülür. En sık görüldüğü yaş 60-70 yaşlardır. Mide Kanseri Mide kanseri yönünden mide anatomisi Mide kanseri yönünden mide horizontal düzlemde 3 eşit parçaya ayrılır. Kardia (Üst), Korpus ( Orta), Antrum (Alt). Mide Kanseri Proksimal mide kanseri: Günümüzde daha sık rastlandır. Mide kanserlerinin %35-%50 si bu bölgede yerleşmektedir. Erken belirtilerinin olmaması tanıda gecikmelere yol açmaktadır. En sık rastlanan belirti. Disfajidir. Ağrı ve kanama nadirdir. Bu bölgenin kanserleri özofagusa infiltre olabilir. Mediasten lenf bezlerine invaze olabilir. En kötü prognoza sahiptir. Mide Kanseri Mide orta bölge kanserleri Mide adeno kanserlerinin % 15-30 unu oluştururler. Klinik belirti ve bulgular genellikle tümör büyük hacimlere ulaşıp lenf nodüllerine metastaz yaptıktan sonra ortaya çıkar. Prognozu proksimal mide kanserleri gibi kötüdür. Mide Kanseri Alt bölge kanserleri (antral kanser) Mide kanserinin %35 ini oluşturur. Çevre faktörlerinin ve diyetin rol oynadığı sanılmaktadır. Günümüzde görülme oranı azalmaktadır. Mide boşalma güçlüğü, epigastrik ağrı, anemi, ve zayıflama erken bulgularıdır. Duodenumda 1 cm lik kısım hariç infiltrasyon yapmazlar. Prognoz diğer mide kanserlerin göre daha iyidir. Mide Kanseri Etyoloji ve Patogenez Mide kanserinin etyolojisi kesin bilinmemektedir. A-Genetik Aktarım: Bazı veriler mide kanserinin kalıtım yoluyla aktarılabileceğini göstermektedir. A grubu kana sahip insanlarda görülme insidansı yüksektir. Mide Kanseri Etyoloji ve Patogenez B-Irk ve Coğrafi Bölge: Japonya,Şili, Finlandiya gibi bazı ülkelerde daha fazla görülmektedir. Ancak bu ülkelerden başka yere göç edenlerde insidans azalmaktadır. Bu sadece ırk özelliğinden değil o bölgenin çevresel faktörlerinin de etkili olduğunu göstermektedir. Beslenme, meslek, de önemlidir. Mide Kanseri Etyoloji ve Patogenez C-Diyet ve Sosyoekonomik Durum: Yeterli protein ve yağ alamayan, tuzlu balık ve et yiyen, karbonhidrattan zengin diyet alan ve içme sularında nitrit olan toplumlarda mide kanseri daha fazla görülmektedir. Buna karşı yeterli beslenen A ve C vitamini bol alan toplumlarda daha az görülmektedir. Kömür ve lastik işinde çalışanlarda daha fazla görülmektedir. Mide Kanseri Etyoloji ve Patogenez E- Prekanseröz Hastalıklar: -Mide Polipleri -Atrofik Gastrit: -Uzun Süre H2 reseptörlerin bloke edici ajanlar -Helikobacter pilori enfeksiyonları:. -Mide ülseri: Mide Kanseri Etyoloji ve Patogenez D- İmmun Durum: İmmunitesi herhangi nir nedenle baskılanan hastalarda ve AİDS lilerde mide kanseri daha fazla görülmektedir. Mide Kanseri Mide Kanserinin Patolojisi Mide malign tümörlerinin %95i adenokarsinomlardır. Geri kalan %5 ise destek dokudan gelişen sarkomlar, lenfomalar ve karsinoid tümörlerdir. Mide kanserleri Makroskopik olarak Bormann sınıflamıştır Mide Kanseri Bormann sınıflaması 1-Tek polipoid kanserler 2- Kenarları kalkık , kesin sınırlı ülsere kanserler 3- Kenarları mide duvarına infiltre ülsere kanserler 4- Diffüz infiltrasyonu olan kanserler 5-Bu tariflerin hiç birine sokulamayan kanserler. Mide Kanseri Mide Kanserinin Mikroskopik Sınıflaması A: Sık görülen mide kanserleri 1 Papiller mide kanseri 2 Tübüler mide kanseri İyi diferansiye tübüler adenokarsinom Orta diferansiye tübüler adenokarsinom Kötü diferansiye tübüler adenokarsinom 3 Kötü diferansiye adenokarsinom 4 Müsinöz adenokarsinom Taşlı yüzük hücreli adenokardsinom B: Nadir görülen mide karsinomu 1 Adenosquamoz karsinoma 2Squamosel karsinoma 3Karsinoid karsinom 4 Andiferansiye karsinom 5Diğerleri Louren sınıflaması: Mide Kanseri İntestinal Tip:Bu tip mide kanserlerin gatrik atrofi veya intestinal metaplazi gibi midedeki prekanseröz bilgelerden kaynaklanırlar. Yaşlılar ve erkeklerde sık görülür. Mide kanserini epidemik olduğu bölgelerde sıktır. Etyolojide çevre faktörleri önemlidir. Prognozları daha iyidir. Diffüz Tip:Bilinen prakanseröz lezyonlardan gelişmez. Genç ve kadınlara sıktır. Mide kanserinin endemik olduğu bölgelerde fazladır. Etyolojide genetik faktörler önemlidir. Tümör hücreleri arasında bağlantı yoktur. Daha indiferansiyedirler. Hızla yayılıp erken metaztaz yaparlar. Pronozları kötüdür. Mide Kanseri Mide kanserini yayılma yolları Mide kanseri mide mukozasındaki bez hücreleri veya müsinöz hücrelerden başlar Yayılım 1-Lokal invazyon: Horizontal yayılım (LİNİTİS PLASTİKA) Transvers yayılım 2- Lenfatik yol (Sol supraklavicular, Wirchow ve sol aksiller lenf nodüllerine İrish) 3-Hematojen yol 4-Peritoneal ekilim yolu (KRUKENBERG TÜMÖRÜ) (BLUMMER REKTAL RAF BULGUSU) Mide Kanseri Mide perigastrik lenf nodülleri grupları (N1) Epigastrik lenf nodülleri(N3) Sağ perikardiyal 1 Hepatoduodenal 12 Sol perikardiyal 2 Retropankreatit 13 Küçük kurvatur 3 Mezenter kökü 14 Büyük Kurvatur 4 A.kolika media 15 Suprapiorik 5 Periaortik 16 Subpiorik 6 Alt torasik paraözofageal Epigastrik lenf nodülleri(N2) 110 A.gastrika sinistra 7 Diafragmatik 114 A.hepatika kommunis8 Trunkus çöliakus 9 Dalak hilusu 10 A.splenika 11 Mide Kanserinde Tanı Belirti ve bulgular Mide Kanseri İlerlemiş mide kanserindeki semptomlar iki grupta ele alınabilir. Birinci grup semptomlar kilo kaybı iştahsızlık ve halsizlik gibi genel ilerlemiş kanser semptomlarıdır. Diğer bir grup semptom ise lokal hastalıkla ilgili olup epigatrik ağrı dispeptik şikayetler yutma güçlüğü kusma ve üst GİS kanama belirtilerinden oluşur. Bu belitilerin bazıları özlellikle lokalizasyonla ilgili olup kardia kanserlerinde daha çok yutma güçlüğü, antrum kanserlerinde kusma oldukça tipiktir. Bazan hastalık metastazaların yaptığı komplikasyonlara bağlı semptomlarla da belirebilir. Mide Kanserinde Tanı Belirti ve bulgular Mide Kanseri Tıkanma sarılığı, İntestinal obstrüksiyon semptomları Perforasyona bağlı akut karın. Mide kanserinde klinik bulguların ortaya çıkması genellikle ilerlemiş hastalığı ve tedavi şansının çok azaldığını gösterir. Lokal ilerlemiş tümörde epigastrik kitle en sık rastlanan bulgudur. Yaygın lenf nodülü metastazları (Wirshow, İrish ve Mary Joseph) peritonela metastazda asit ve abdominal kitle rektal muayenede Bulummer bulgusu, karaciğer metastzında hepatomegali ileri belirlerdir. Mide Kanserinde Tanı Laboratuvar Mide Kanseri Anemi dışında dikkat çekici bir anormallik yoktur. Yaygın karaciğer metastazlarında SGOT ve SGPT yükselmeleri görülebilir. Gaitada gizli kan bulunması oldukça sıktır. Serum CEA, Ca19-9, ve Ca72-4 değerlerinin ilerlemiş mide kanserlilerin %50sinden fazlasında yüksektir Bu markerlerin önemi tedavi öncesi yüksek değerler bulunması hastalarda tedavi sonrası takiplerde yol gösterici olmaktadır. Mide Kanserinde Tanı Görüntüleme Yöntemleri Mide Kanseri Çift kontraslı baryum grafisi Gastroskopi tanıda önemlidir. Gastroskopi sırasında biyopsi alınması kanser tanısını koydurur. USG, ve BT tanı konulmuş hastalarda hastalığın yaygınlığını ve metastasları tesbitte önemlidir. Son yıllarda yapılmaya başlanan Endoskopik USG ile tümörün mide duvar invazyon derecesi ve yakın organ infiltrasyonları daha doğrulukla yapılabilmektedir. Mide Kanseri Mide Kanserinde Tanı Mide kanserinde şüphe edilen hastalarda uygulanan tanı stratejisi Dikkatli bir fizik muayene Çift kontrast radyolojik yöntemle üst GİS in incelenmesi Endoskopi sitoloji ve ya biyopsi ile tanını kesinleştirilmesi Evrelendirme işlemleri (CT ve USG primer tanıda yeri olmadığı gibi evrelendirme için kaçınılmazdır.) Mide Kanseri Ayırıcı Tanı Mide kanserinin en sık karıştırıldığı hastalık peptik ülser hastalığıdır. İkisinde de epigastrik ağrının bulunması bu hastalıkların karıştırılmasına neden olmaktadır. Midenin mailgn lezyonlarnın %95 ini oluşturan adeno kanserlerden farklı olarak lenfoma ve leimyosarkom submukozal yerleşimli olduklarından biyopsi ile kesin tanı zorluk gösterebilir. Daha derin biyopsi,iler gerekebilir. Benign polipler hipertrofik gastrit erozyonlar leiomyom karsinoid tümörler ve peptik ülser skarları ayırıcı tanında zorluklar çıkarabilecek diğer gastrik patolojilerdir. Mide Kanseri Evrelendirme Klinik evrelendirme : Ameliyat öncesi bulgu ve tetkiklerle yapılan evrelendirmedir. Bu evrelendirme ile yapılacak primer tedavi yöntemi belirlenir. Patolojik evrelendir: Ameliyattan sonra yapılır Bu da hastanın sonraki tedavi ve prognozunu belirlemeye yöneliktir. Mide kanseri için TNM sistemi ile patolojik evrelendirme yapılmaktadır. Mide kanseri evrelendirilmesinde önemli diğer bilgiler ise Tümörün gradesi(G), Postgastrektomi rezidüel tümör bilgisi (R), Hastanın performans durumu (H) dur. Tedavi Cerrahi tedavi Mide Kanseri Primer tedavi halen cerrahi rezeksiyondur. Hastalığın evresi ile ilgili olmak üzere radyoterapi veya kemoterapi de tedaviye eklenenilmektedir. Cerrahi tedavide amaç geride makroskopik ve mikroskopik tümör artığı bırakmamaktır. Günümüzde en sık uygulanan mide kanseri ameliyatları Radikal subtotal ve ya total gastrektomidir. Mide rzeksiyonu yaparken distalden 2 cm proksimalden ise enaz 4-5 cm normal doku da çıkartılmalıdır. Mide Kanseri Radikal gastrektomide mideyle birlikte çıkarılması gereken dokular şunlardır. Omentum majus Tutulması muhtemel lenf nodülü grubundan bir kademe daha ileri lenf nodüllerini içine alan regional lenf nodülleri Bursa omentalisin arka duvarını oluşturan ve transvers kolon ile pankreası örten periton (Seroza tututlumu olan hastalarda Direkt invazyon var ise ve uygun lenf nodu diseksiyonuna engel teşkil ediyorsa dalak Çevre organ invazyonu şüphesi varsa o organın invaze olmuş bölümü (transvers kolon , pankreas, karaciğer) Mide Kanseri POSTOP BAKIM Total veya subtotal gastrektomi geçirmiş hastalarda en önemli risk anostomoz sızdırmaları ve buna bağlı sepsistir. Sızdırma tehlikesi özofagojeunostomi ve duodenum güdüğünde en fazladır. Subtotal gastrektominin nutrisyonel ve metabolik sekelleri minimal olup total gastrektomi sonrası ciddi nutrisyonel ve metabolik problemler görülmektedir. Bunlar arasında hipoproteinemi, kaşeksi, megaloblastik anemi sayılabilir. Paryetal hücrelerden salgılanan intrinsik faktör yokluğunda absorbsiyonu bozulan B12 vitamininin aylık injeksiyonları uzun dönemde ortaya çıkacak olan anemi problemini çözebilir. Mide Kanseri Subtotal gastrektomiden sonra rekonstrüksiyon yöntemleri Gastroduodenostomi (Billroth I) Gastrojejunostomi (Billroth II) şeklinde yapılabilir. Birincisinde lokal nükslerde stenoz tehlikesi ikincisinde ise alkalen reflü en ciddi problenmlerş oluşturmaktdır. Total gastrektomi sonraki rekonsrüksiyon yöntemleri Roux en Y ve Omega tipi özofagojejunostomidir. Mide Kanseri Kemoterpi 1. Lokal ilerlemiş hastalıkta cerrahi tedavinin başarı şansını artırmak amacıyla neoadjuvan kemoterepi 2. Cerrahi tedavi görmüş nüks riski fazla olan hastalarda adjuvan kemoterpi 3. Yaygın hastalıkta palyatif amaçlı kemoterpi Radyoterpi Lokal olarak ilerlemiş veya nüks mide kanserlerinin tedavisinde genellikle kemoterpi ile kombine olarak radyoterapinin etkinliği gösterilmiştir. Prognoz Mide Kanseri Prognozu tayin eden en önemli faktör tümörün evresidir. Lenf nodu tutulumuda en önemli kötü prognostik faktördür. Yayılmış mide kanserinde herhangi bir tedavi yapılmadığında ortalama 3-9 ay arasında sağ kalım süresi değişmektedir. Yalnızca mukozada sınırlı lezyonlarda 5 yıllık sağkalım %95 civarındadır. Submokozal invazyon görülenlerde ise bu oran %85 civarındadır.