MAKEDONYA BİYOLOGLAR BİRLİĞİ 04.03.2017 Biyoloji dersinden 9.sınıflar için Belediye Yarışması TOPLAM PUAN 100 Çözümler: 1. Verilenleri Uygula! 1.1. Embriyonun daha doğrusu fetüsün gelişimi sırasıyla numaralar ile gösterilmiştir. Gelişim evrelerini verilen ana rahmi resminde bulunan dairelere yerleştir! /8 p 1.2. Üstteki resimde verilmiş dişi üreme sistemi kısımlarını yaz. А_________________VAJİNA B _________________YUMURTALIK C _________________RAHİM BOYNU Ç_________________YUMURTA KANALI D _________________RAHİM/ANA RAHİM E_________________RAHİMİN İÇ DUVARI 1.3. Embriyo neyin içinde yüzer ------------------------AMNİYON SIVISI (Sıvı dolu bir kese) 1.4. Embriyoyu gelişim boyunca besleyen organ hangisidir ? (PLASENTA/Plasenta bağı/Göbek bağı) /8 p 1 2. Erkek üreme sisteminin hangi kısımları aşağıdaki numaralar ile işaretlenmiştir! 8 ____________________ (SEMINEL KESECİKLER) 9 ____________________(TESTİS) 3 ____________________(ÇEKİRDEK/spermatozoid başcığı) 6 ____________________(PROSTAT) 5 ____________________(SPERM KANALI) /5 p 3. A) Bir kadının yaşam döngüsünün hangi evresinde kanında en fazla progesteron hormonu salgılanır? (resimdeki harflerden uygun olanları boşluklara yaz) ______________ B) Bir kadının gelişiminin hangi evrelerinde menstrüel döngü gerçekleşmez ? __________ B А. CEVAP C ve B C Ç B. CEVAP А ve Ç. /3 p 2 4. Boşlukların her birinde solunum sisteminin yapısı ve solunum süreci ile ilgili uygun olan terimleri yaz! /12 p 5. Tabelayı doldur! GÖREV MUKUS Havayı temizlemek/Bakteri ve tozlar yapışır/öksürdüğümüzde zararlı maddeleri dışarı atar SİİLLER (KİRPİKLER) Mukusu boğaza doğru hareket ettirmek ALVEOLLER Gaz alış-verişi BRONŞLAR Gazların taşınması/ Akciğerlere hava taşıyan organlar DİYAFRAM/kaburgalar arası kaslar Akciğer hacmini değiştirir AKCİĞER TOPLAR DAMARLARI Kanı akciğerlerden kalbe götürüyorlar /9 p 3 Tabelayı doldur! 6. AKTİF MADDE SONUÇ NİKOTİN Kan damarlarının daralması KARBON MONOKSİT Eritrositlerin oksijen bağlama kapasitesi azalır / zehirli gaz, ölü sonuçlu. PARÇACIKLAR (tutun) Alveollerin zedelenmesi KATRAN Kanser ___ /4 p. 7. Bulmacayı çöz! 1. 2. 3. 4. Bitkiler üreme sürecinde kuşlar ve böceklerin ilgisini ne ile çekiyorlar? Çanak yaprakların temel kısmında ne oluşur ? Polen tanecikleri nerede oluşur? Bitkilerde erkek gametler nerede bulunur? 2. Ş E 1. Ç İ Ç E K E R 4. P O L E N E K T 3. B A Ş Ç I K R I ___ /6 p. 4 8. Soruları cevapla! - Bir çiçeğin poleni başka bir çiçeği tozlaştığında nasıl bir tozlaşma gerçekleşir? ____________________________________ Çapraz tozlaşma - Döllenmeden sonra, zigot oluşması için neyin birleşmesi gerekir? ____________________________________ iki gametin çekirdekleri - Zigot hücrelerinin bölünmesi ile ne oluşur? ____________________________________ embriyo oluşur - Kotiledonlar (çenekler)r nerde bulunur? ____________________________________ kotiledon tohumda bulunur - Embriyo depo maddelerini nereden alır? ____________________________________ kotiledonlardan (çeneklerden) - Tohumlar nerede yerleşmiştir? ____________________________________ tohumlar meyvede/tohum taslağında yerleşmiştir. ___ /12 p. 9. Aşağıda verilen tabelanın ilk sırasında bitkilerde farklı üreme şekilleri ile ilgili terimler verilmiştir. Eşeysiz ve eşeyli üreme ile ilgili sıralarda ilk sırada verilen terimlerden uygun olanların sayılarını yaz! Тerimler: 1.gametler, 2. Bitkinin (modifiye) başkalaşmış kısımları, 3. Klon, 4. Patates, 5. Başçık Eşeysiz üreme (yukarıda verilmiş ve buraya uyan terimlerin numarasını yaz): 2, 3, 4 Eşeyli üreme (yukarıda verilmiş ve buraya uyan terimlerin numarasını yaz): 1, 5 ___ /5 p. 5 10. Soruları cevapla: - Yaprağın hangi katmanı hücreleri kurumaktan korur? Bal mumu katmanı hücreleri kurumaktan korur. - Yaprakların alt epidermisin’de bulunan ve havadaki karbon dioksitin yaprağa girmesini sağlayan açıklığa ne denir? Stoma (gözenekler) - Fotosentez süreci sırasında bitkiler neyi üretirler? А)___________ şeker/glikoz/besin _______________ B)___________oksijen __________ /4p. - Yapraklar yeşildir çünkü hücrelerinde kloroplast/plastidler’ta yerleşmiş olan ve klorofil denen yeşil renkli pigment içerirler. ___ /9 p. 11. Verilen her organizmanın altında birer sayı yaz ki her organizma beslenme zincirinde kendi yerini almış olsun. ___ /5 p. 12. - Biyokütle nelerden oluşmuştur? __ canlı hücreler ve dokular (canlı malzemelerden) - Fosfor ve fosfatlar neyin yapısına girer? А)________ DNA _______________ B) ____________Hücre zarı - Fosfor eksikliğinde yaprakların rengi yeşilden hangi renge dönüşür? А)_________ kırmızıya ______________ B)__________ koyu kahverengi-siyah/kara renk ______________ ___ /8 p. 6 13. Formülü tamamla: 6CO2 + 6H2O→_________+___________6CO2 + 6H2O→C6H12O6+6O2 ___ /4 p. 14. Verilen her ifadenin sonunda uygun olan harfi sarınız. Verilen ifadelerden hangileri doğrudur (D), hangileri yanlıştır (Y)? А. Bitkiler fotosentez sırasında karbon monoksit kullanırlar? D Y B. Tohum taslağı tohuma dönüşür. D Y ___ /2 p. 7