ÖZET: İl özel idarelerinde gerçekleşen en son yıla ilişkin toplam

ÖZET: İl özel idarelerinde gerçekleşen en son yıla ilişkin toplam personel giderlerinin,
gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin yüzde yirmi beşini aşması hallerinde, afet ve acil
durum müdürlüklerinin, söz konusu idarelerden bağımsız olarak sosyal denge sözleşmesi
imzalayarak kendi başkanlıklarından gelen ödenekten kullanarak ödeme yapıp yapamayacağına
dair. 03/04/2013-4380
5902 sayılı Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında
Kanunun 18 inci maddesinin 4 üncü fıkrasında; "İl afet ve acil durum müdürlükleri ile birlik
müdürlüklerinin norm kadro ilke ve standartları, Maliye Bakanlığının görüşü üzerine Başkanlıkça
belirlenir. Başkanlıkça belirlenecek norm kadro ilke ve standartlarına uygun olarak bu
müdürlüklerin kadrolarının ihdası, iptali ve değişikliği ile geçici iş pozisyonu vizesine ilişkin
işlemler, il özel idarelerinin tabi olduğu hükümler çerçevesinde yürütülür. Ancak, il özel
idarelerinde kadrolarının ihdası, iptali ve değişikliği ile geçici iş pozisyonu vizesine ilişkin olarak İl
Genel Meclisine verilmiş olan yetkiler, bu müdürlükler açısından valiler tarafından kullanılır ve
bu müdürlüklerin kadroları, il özel idarelerinin kadro cetvellerinde ayrı bir bölüm halinde
gösterilir." hükmüne yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanununun
"Üye sayılarının tespiti" başlıklı 30 uncu maddesi gereğince yapılan yetki tespiti sonucunda il
afet ve acil durum müdürlüklerinde sendika üyesi kamu görevlisi sayısı tutanak altına alınmakta
ve bu tutanak; sendika üyesi il özel idaresi personelinin yer aldığı tutanak ile birleştirilerek tek
tutanak halinde il özel idaresince Valiliklere gönderilmektedir. Halen, il afet ve acil durum
müdürlüklerinde sendikalara üye kamu görevlileri üye tespiti konusunda il özel idarelerinin kendi
çalışanlarıyla birlikte değerlendirilmektedir.
Ayrıca, 4688 sayılı Kanunun "Mahalli idarelerde sözleşme imzalanması" başlıklı 32 nci
maddesinin birinci fıkrasında; "27/6/1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin
ek 15 inci maddesi hükümleri çerçevesinde sosyal denge tazminatının ödenmesine
belediyelerde belediye başkanının teklifi üzerine belediye meclisince, il özel idaresinde valinin
teklifi üzerine il genel meclisince karar verilmesi halinde, sözleşme döneminde verilecek sosyal
denge tazminatı tutarını belirlemek üzere ilgili mahalli idarede en çok üyeye sahip sendikanın
genel başkanı veya sendika yönetim kurulu tarafından yetkilendirilecek bir temsilcisi ile
belediyelerde belediye başkanı, il özel idaresinde vali arasında toplu sözleşme sürecinin
tamamlanmasını izleyen üç ay içerisinde sözleşme yapılabilir. Bu sözleşme bu Kanunun
uygulanması bakımından toplu sözleşme sayılmaz ve bu kapsamda Kamu Görevlileri Hakem
Kuruluna başvurulamaz." hükmü yer almaktadır.
Bu çerçevede, 4688 sayılı Kanunun 42 inci maddesinin (b) bendi uyarınca; Devlet
Personel Başkanlığı, Maliye Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı temsilcilerinin
katılımıyla söz konusu konu görüşülmek üzere toplantı yapılmış, 5902 sayılı Kanun ve 190 sayılı
Kanun Hükmünde Kararname eki cetvellerde Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığının taşra
teşkilatı bulunmaması, il afet ve acil durum müdürlüklerinin il özel idaresi bünyesinde kurulmuş
olması, bu müdürlüklerin kadrolarının il özel idarelerinin kadro cetvellerinde ayrı bir bölüm
halinde gösterilmesi,
valiye bağlı olarak faaliyet sürdürmesi ve il afet ve acil durum müdürü de dahil olmak üzere
bütün personelinin vali tarafından atanması hususlarının birlikte değerlendirilmesi neticesinde,
4688 sayılı Kanun hükümleri uyarınca il afet ve acil durum müdürlüğü personelinin de il özel
idaresi ile yapılan sosyal denge sözleşmesinden yararlandırılması gerektiği ortak görüşüne
varılmıştır.
Diğer taraftan, 4688 sayılı Kanunun "Mahalli idarelerde sözleşme imzalanması" başlıklı
32 nci maddesinin üçüncü fıkrasında; " İlgili mahalli idarenin; vadesi geçmiş vergi, sosyal
güvenlik primi ile Hazine Müsteşarlığına olan borç toplamının gerçekleşen en son yıl bütçe
gelirlerinin yüzde onunu aşması, ödeme süresi geçtiği halde ödenmemiş aylık ve ücret borcu
bulunması veya gerçekleşen en son yıla ilişkin toplam personel giderinin, gerçekleşen en son yıl
bütçe gelirlerinin belediyelerde yüzde otuzunu, il özel idaresinde yüzde yirmibeşini aşması
hallerinde bu madde kapsamında sözleşme yapılamaz. Sözleşmenin yapılmasından sonra bu
koşulların oluşması durumunda mevcut sözleşme kendiliğinden hükümsüz kalır." hükmü yer
almaktadır.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde; il özel idarelerinde gerçekleşen en
son yıla ilişkin toplam personel giderlerinin, gerçekleşen en son yıl bütçe gelirlerinin yüzde yirmi
beşini aşması ve bu nedenle sosyal denge sözleşmesi imzalanamaması durumunda, il afet ve
acil durum müdürlüklerinin de söz konusu idarelerden bağımsız olarak sosyal denge sözleşmesi
imzalayamayacağı ve dolayısıyla da kendi başkanlıklarından gelen ödenekten kullanarak sosyal
denge tazminatı ödemesi yapamayacağı mütalaa edilmektedir.