HİDROSEFALİ - azkurs.org
advertisement
01.03.2015 TEKNİK • PC BOS AKIM GÖRÜNTÜLEME Dr. Yusuf Öner GAZİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ RADYOLOJİ A.D. ANKARA TEKNİK TEKNİK • PC • SİSTERNOGRAFİ • PC • SİSTERNOGRAFİ T2 FSE T2 FSE TEKNİK SPACE T2 TEKNİK • PC • SİSTERNOGRAFİ T2 FSE CISS • PC • SİSTERNOGRAFİ • MORFOLOJİ ve AKIM İntratekal Gd. 1 01.03.2015 OBSTRÜKSİYON-Web T2 FSE CISS OBSTRÜKSİYON-Web SPACE T2 OBSTRÜKSİYON-Pinealoblastom T2 FSE CISS SPACE T2 CISS SPACE T2 OBSTRÜKSİYON-Pinealoblastom T2 FSE OBSTRÜKSİYON-Pinealoblastom PC PC CISS SPACE T2 HİPERDİNAMİK BOS T2 FSE CISS SPACE T2 2 01.03.2015 HİPERDİNAMİK BOS PC CISS ETV-Önce PC CISS SPACE T2 ADULT Kr. HİDROSEFALİ ETV-Sonra T2 FSE T2 FSE CISS SPACE T2 ADULT Kr. HİDROSEFALİ ADULT Kr. HİDROSEFALİ • Normal basınçlı hidrosefali, Kr. Komünikan hidrosefali. • Hakim ve Adams 1965 • Demansların %10-15 • Bilişsel bozukluğun tedavi edilebilir nedeni • %70’i vasküler demans ile ilişkili • Tanı ve tedavi güç • Klasik diagnostik triad (spesifik değil, genelde yetersiz) – – – – Yürüme bozukluğu Üriner inkontinans Bilişsel bozulma (ileri evre) Ventrikülomegali SAB genişlemesi olmaksızın genişlemiş ventriküller Evans indeksi> 0.30 3 01.03.2015 ADULT Kr. HİDROSEFALİ RADYOLOJİ: BT • Klasik diagnostik triad (spesifik değil, genelde yetersiz) • SAB genişlemesi olmaksızın genişlemiş ventriküller. • Evans indeksi >0.30 – – – – Yürüme bozukluğu (%20 +) Üriner inkontinans (%38 +) Bilişsel bozulma (ileri evre) (%6-8 +) Ventrikülomegali (yaşla artar) • Diğer nedenleri dışlamak RADYOLOJİ: MRG RADYOLOJİ: MRG • Tercih edilen yöntem • Yetersiz fizyopatoloji bilgisi nedeniyle sık yanlış radyolojik tanı verilmekte – r/o Santral atrofi – r/o Kronik non komünike hidrosefali SA AKH HİDROSEFALİ: Klasik Tanım BOS: ÜRETİM • Ventriküler sistem içi BOS miktarı ve dolayısıyla intrakraniyal başınç artışına neden olan, BOS üretim ve emilimi arasındakı dengesizlik. • Klasik konsept: BOS koroid pleksusta üretilir. 4 01.03.2015 BOS: ÜRETİM BOS: DOLAŞIM ve EMİLİM • Tüm BOS’un %60’ı SAB %40’ı ventriküler sistemde %30’u koroid pleksusta • Tüm BOS’un sadece %12’si koroid pleksusda üretilir. %88’i beyin kapillerlerinde yapılır. • Milhorat ve ark. Koroid pleksektomili hayvanlarda da hidrosefali olduğunu göstermiştir. • Klasik konsept: BOS araknoid granülasyonda emilir AKH: Patofizyoloji BOS: DOLAŞIM ve EMİLİM • Klasik konsept (Bulk teori): Araknoid granülasyonda BOS emilim bozukluğu • Bazı radyolojik bulguların kolaylıkla açıklanmasını sağlar ve en yaygın kabul gören teoridir. • Klasik konsept- problemler: • AG BOS emilimindeki rolü tamamen morfolojik olarak atfedilmiş • AG prenatal yok. • Bazı AG’ların venle ilişkisi yoktur, emilime katkıları şüpheli. • AG gelişimsel yetersizliği ile ilişkilendirilmiş hidrosefali yok. Greitz D. Nerosurg Rev 2004 BOS: DOLAŞIM ve EMİLİM • Klasik konsept (bulk teori) obstrüktif hidrosefaliyi kolaylıkla açıklar BOS: DOLAŞIM ve EMİLİM • Klasik konsept- problemler: • Hidrosefali basit üretim-emilim dengesizliği ile açıklanamaz • AG de emilim azalması komünikan hidrosefaliyi açıklayamaz Greitz D. Nerosurg Rev 2004 5 01.03.2015 BOS: DOLAŞIM ve EMİLİM • Klasik konsept (bulk teori): geçerli değil • Modern konsept (kapiller teori): kapiller emilim kapasitesi, üretimin kat be kat üstündedir. HİDROSEFALİ: Güncel Tanım • Ventriküler genişleme, BOS mesafesinde daralma. • Ventrikülden BOS a doğru artmış basınç Greitz D. Nerosurg Rev 2004 HİDROSEFALİ: Güncel Tanım • Ventriküler genişleme, BOS mesafesinde daralma. • Ventrikülden BOS a doğru artmış basınç ARTMIŞ DUVAR BASINCI ADULT Kr. HİDROSEFALİ • Etyoloji: (GÜNCEL TEORİ) Azalmış vasküler komplians, vasküler pulsasyon redistribüsyonu Atrofi Basınç N AKH Basınç↑ Chrisykopoulos 2009 ADULT Kr. HİDROSEFALİ ADULT Kr. HİDROSEFALİ • Etyoloji: • Fizyopatoloji: Hidrodinamik (GÜNCEL TEORİ) Azalmış vasküler komplians, vasküler pulsasyon redistribüsyonu Elastik tüp BOS akımında fonksiyonel obstrüksiyon Chrisykopoulos 2009 6 01.03.2015 ADULT Kr. HİDROSEFALİ ADULT Kr. HİDROSEFALİ • Fizyopatoloji: Hidrodinamik • Fizyopatoloji: Hidrodinamik Elastik tüp Elastik tüp Rijid tüp ADULT Kr. HİDROSEFALİ ADULT Kr. HİDROSEFALİ • Fizyopatoloji: Hidrodinamik • Fizyopatoloji: Hidrodinamik • Arteriyel sistolik basınç intrakraniyal damarlarda azaltılmadan beyin ve ventriküllere yansıtılır. Nonkomplian ventriküller basıncı arttırarak yanıt verir, bu da ventriküler genişleme ve artmış intraventrüküler pulsasyona neden olur. Elastik tüp Rijid tüp Rijid tüp hidrosefali ADULT Kr. HİDROSEFALİ hidrosefali RADYOLOJİK DEĞERLENDİRME • Etyoloji: Arteriyel sistolik ekspansiyonua engelleyen her etken 1. Primer Arteriel hst. (%30-50 idiopatik) a.arteritis/ateroskleroz b.vazospazm c.Binswanger, diabetik mikroanjiopati 2. Subaraknoid mesafe obstrüksiyonu a. Araknoidit/menenjit b. SAK c.BOS protein içeriği artışı (Schwannom) Ventriküler genişleme Basınç artışı 7 01.03.2015 RADYOLOJİK DEĞERLENDİRME RADYOLOJİK DEĞERLENDİRME Adult Kr.Hidrosefali vs AD/SVD Adult Kr.Hidrosefali vs AD/SVD SVD Alzheimer AKH SVD Alzheimer AKH Basılanmış ve düzleşmiş süperior sulkuslar Pulsatil stres↑↑ RADYOLOJİK DEĞERLENDİRME RADYOLOJİK DEĞERLENDİRME Adult Kr.Hidrosefali vs AD/SVD Adult Kr.Hidrosefali vs AD/SVD SVD Alzheimer AKH AKH’da kallosal açı˂ 90 SVD Alzheimer AKH Silviyan fissür ve çevre diğer sulkuslarda belirginleşme Beyin ve MCA’da artmış sistolik başınç buna yol açar RADYOLOJİK DEĞERLENDİRME Adult Kr.Hidrosefali vs AD/SVD AKH-Ak Madde Lezyonları • AKH’da sık. Myelinli fiber ve aksonal dansite azalması, ak maddede spongioz değişim, enfarkt nadir. • Prediktif değer: Yaygınlık ↑ yanıt ↓ (Krauss et all. Stroke 1996) Alzheimer AKH Medial temporal lob atrofisi olmaksızın temporal horn↑ Alzheimer da atrofi ve hipokampal fissürde belirginleşme 8 01.03.2015 AKH-Ak Madde Lezyonları AKUADUKTAL SİNYALSİZLİK • Akuadukt seviyesinde artmış pulsatil CSF akımı • AKH için sensitiv/spesifik değil • İyi bir prognostik belirteç değil Tersinirlik AKUADUKTAL SİNYALSİZLİK AKIM DUYARLI MRG • • • • • Artmış pulsatil BOS akımı Akuadukt seviyesinde artmış pulsatil CSF akımı AKH için sensitiv/spesifik değil İyi bir prognostik belirteç değil Komunike-Non komunike ayrımında etkili Stenoz AKH AKIM DUYARLI MRG AKH “CISS” - “SPACE” T2 • Komünike-Non Komünike hidrosefali DDx Yüksek çözünürlükte bile güç olabilir. 4. ventrikülde genişleme yokluğu anlamlı değil. Stenoz AKH 9 01.03.2015 AKIM DUYARLI MRG AKIM DUYARLI MRG • Kantitatif ölçüm • Prediktif değer? Bradley et al. Radiology 1996 AKIM DUYARLI MRG Akuadukt Strok Hacmi (ASH) • Prediktif değer? • Çok yalancı pozitif ve negatif • Cerrahi başarıyı öngörmede iyi değil • ASH ventriküler morfoloji ile ilintili • ASH tanısal özgüllüğü düşük • Tek başına ASH cerrahi başarı öngörü değeri düşük Bradley et al. Radiology 1996 Chiang et al. Invest Radiol 2009 ŞANT CEVABI-Radyolojik Öngörü Pozitif Cevap Negatif Cevap Sekonder AKH Yaygın beyaz cevher lezyonu ATROFİ Kötü Prediktör Hiperdinamik BOS Graff-Radford Neurol Clin 2007 Kahlon et al. Neurosurgery 2007 10 01.03.2015 BOŞALTICI LP-Radyoloji Öngörü Boş Sella ‘Uyumsuzluk’ Konveksitede dar Silvian fissür geniş %73 sensitive, %81 spesivite BOŞALTICI LP-Radyoloji Öngörü LP sonrası Basınç ↓ Komplians ↑ %73 sensitive, %81 spesivite Lee et al. J Neurol 2010 BOŞALTICI LP-Radyoloji Öngörü Boş Sella ‘Uyumsuzluk’ Konveksitede dar Silvian fissür geniş ‘Uyumsuzluk’ Konveksitede dar Silvian fissür geniş Lee et al. J Neurol 2010 SONUÇ • AKH tanısı radyoloji ve klinik bulguların kombine edilmesi ile konulur. • Tek neden akım obstrüksiyonu değildir. • Arteryel komplians azalmasına bağlı basınç artışı en önemli etkendir. • Hidrosefali hidrodinamiğinin anlaşılması BT ve MRG tanısal doğruluğunun arttırılmasında önemlidir. %73 sensitive, %81 spesivite Lee et al. J Neurol 2010 11
