Yoğun Bakım - Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi

İÇ HASTALIKLARI YOĞUN BAKIM STAJI
STAJIN TANITIMI
EĞİTİM DÖNEMİ
: Dönem VI
STAJ SÜRESİ
: 1 ay
YERLEŞKE
: İbni Sina Hastanesi
EĞİTİM BİRİMLERİ : Yoğun Bakım Bilim Dalı Kliniği, Dershanesi
EĞİTİCİLER
Doç. Dr. Neriman Defne ALTINTAŞ
EĞİTİM SORUMLUSU: Doç. Dr. Neriman Defne ALTINTAŞ
İLETİŞİM
ADRES
: Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, İbni Sina Hastanesi, İç Hastalıkları Anabilim
Dalı, Yoğun Bakım Bilim Dalı
TELEFON
: 0312 508 32 38
E-POSTA
: [email protected]
SEKRETER
: Hanife YILDIRIM
YOĞUN BAKIM STAJININ AMACI
Klinik öncesi ve klinik dönemlerde edinilen bilgi, beceri ve tutumlar doğrultusunda sık görülen
kritik durumlarda hastanın değerlendirilmesi; ilk müdahalenin uygun şekilde planlanarak hasta
stabilizasyonunun sağlanması; kritik hastaya destek tedavisinin planlanması; gerekli hallerde
güvenli naklinin sağlanması konularında birinci basamak düzeyinde yetkinlik kazandırmaktır.
YOĞUN BAKIM STAJININ ÖĞRENME KAZANIMLARI
1.
2.
3.
4.
Kritik hastayı tanır, yoğun bakıma yatış için triyaj ilkelerini bilir.
Kritik hastadan ve/veya hasta yakınlarından anamnez alır.
Kritik hastanın ayrıntılı fizik muayenesini yapar.
Kritik hastada anamnez ve fizik muayene bulgularını değerlendirerek ayırıcı tanı listesi
oluşturur, tanıya ulaşmak için gerekli tetkikleri seçer ve sonuçlarını yorumlar.
5. Kritik hastanın acil değerlendirmesini yapar, hayatı tehdit eden öncelikli durumlarını saptar,
bu durumlara yönelik ilk girişimleri uygular ve uygun şekilde sevk eder.
6. Akut solunum yetmezliğini tanır, ayırıcı tanısını yapabilir, acil tedavisini uygulayabilir ve
uygun şekilde sevk edebilir.
7. Şoktaki hastayı tanır, ayırıcı tanısını yapabilir, acil tedavisini uygulayabilir ve uygun şekilde
sevk edebilir.
8. Septik hastayı tanır, acil tedavisini planlayabilir ve uygun şekilde sevk edebilir.
9. Sepsis ile ilgili koruyucu önlemler ve erken tanı hakkında hasta ve hasta yakınlarını
bilgilendirebilir.
10. Hastane enfeksiyonlarına yönelik kontrol önlemlerini benimser ve doğru şekilde uygular.
11. Komplike olmayan kritik hastaların destek tedavilerini planlayabilir (beslenme tedavisi,
derin ven trombozu profilaksisi, stres ülser profilaksisi, kan şekeri regülasyonu vb.).
12. Kritik hastada temel girişimsel işlemleri (hava yolu açıklığının sağlanması, oksijen tedavisi,
idrar sondası ve nazogastrik sonda takılması, arteriyel kan örneği alınması, EKG çekilmesi,
monitorizasyon vb.) uygular ve ileri girişimsel işlemler hakkında bilgi sahibi olur.
13. Hastaların tıbbi kayıtlarını yazılı ve elektronik olarak uygun şekilde tutar.
14. Kritik hastanın bakımında multi-disipliner yaklaşımın önemini bilir, meslektaşları ve diğer
sağlık personeli ile etkin ekip çalışması yapar.
15. Hasta, hasta yakınları, meslektaşları ve diğer sağlık çalışanları ile etkin iletişim kurar.
16. Literatür taraması yapar, literatür bulgularını eleştirel değerlendirebilir ve sunar.
17. Hasta yönetiminde etik ilkeler doğrultusunda davranır ve kanıta dayalı yaklaşımları
benimser.
YOĞUN BAKIM STAJININ ÖĞRENME KAZANIMLARI İLE
PROGRAM YETERLİKLERİNİN EŞLEŞTİRME MATRİKSİ
ÖĞRENME KAZANIMLARI
KARŞILADIĞI PROGRAM
YETERLİKLERİ
Kritik hastayı tanır, yoğun bakıma yatış için triyaj ilkelerini bilir.
Hekim-1
Kritik hastadan ve/veya hasta yakınlarından anamnez alır.
Hekim-2, İletişimci-2
Kritik hastanın ayrıntılı fizik muayenesini yapar.
Hekim-2
Kritik hastada anamnez ve fizik muayene bulgularını değerlendirerek
ayırıcı tanı listesi oluşturur, tanıya ulaşmak için gerekli tetkikleri seçer
ve sonuçlarını yorumlar.
Kritik hastanın acil değerlendirmesini yapar, hayatı tehdit eden öncelikli
durumlarını saptar, bu durumlara yönelik ilk girişimleri uygular ve
uygun şekilde sevk eder.
Hekim-2
Hekim-2, Hekim-4
Akut solunum yetmezliğini tanır, ayırıcı tanısını yapabilir, acil tedavisini
uygulayabilir ve uygun şekilde sevk edebilir.
Hekim-2, Hekim-4
Şoktaki hastayı tanır, ayırıcı tanısını yapabilir, acil tedavisini
uygulayabilir ve uygun şekilde sevk edebilir.
Hekim-2, Hekim-4
Septik hastayı tanır, acil tedavisini planlayabilir ve uygun şekilde sevk
edebilir.
Hekim-2, Hekim-4
Sepsis ile ilgili koruyucu önlemler ve erken tanı hakkında hasta ve hasta
yakınlarını bilgilendirebilir.
Sağlık savunucusu-1
Hastane enfeksiyonlarına yönelik kontrol önlemlerini benimser ve
doğru şekilde uygular.
Hekim-5
Komplike olmayan kritik hastaların destek tedavilerini planlayabilir
(beslenme tedavisi, derin ven trombozu profilaksisi, stres ülser
profilaksisi, kan şekeri regülasyonu vb.).
Hekim-2
Kritik hastada temel girişimsel işlemleri (hava yolu açıklığının
sağlanması, oksijen tedavisi, idrar sondası ve nazogastrik sonda
takılması, arteriyel kan örneği alınması, EKG çekilmesi, monitorizasyon
vb.) uygular ve ileri girişimsel işlemler hakkında bilgi sahibi olur.
Hekim-3
Hastaların tıbbi kayıtlarını yazılı ve elektronik olarak uygun şekilde
tutar.
İletişimci-5
Kritik hastanın bakımında multi-disipliner yaklaşımın önemini bilir,
meslektaşları ve diğer sağlık personeli ile etkin ekip çalışması yapar.
Ekip üyesi-1, Ekip üyesi-2
Ekip üyesi-3
Hasta, hasta yakınları, meslektaşları ve diğer sağlık çalışanları ile etkin
iletişim kurar.
İletişimci-1, İletişimci-6
Literatür taraması yapar, literatür bulgularını eleştirel değerlendirebilir
ve sunar.
Bilimsel-4
Hasta yönetiminde etik ilkeler doğrultusunda davranır ve kanıta dayalı
yaklaşımları benimser.
Profesyonel-1, Profesyonel-3
Bilimsel-3
YOĞUN BAKIM STAJI ÇALIŞMA İLKE, KOŞUL VE KURALLARI
İLK GÜN
İntörn doktorların sabah saat 08:30’da İç Hastalıkları Yoğun Bakım Bilim Dalı’nda hazır
bulunmaları gerekmektedir. Eğitim programından sorumlu öğretim üyesi tarafından intörnlere
stajın amaçları, öğrenme kazanımları, programı, çalışma koşulları ve kuralları açıklanır ve staj ile
ilgili soruları yanıtlanır.
ÇALIŞMA KOŞUL VE KURALLARI
 Her intörn sabah 08:00’de Yoğun Bakım Ünitesine gelir ve sorumlu olduğu hastasını araştırma
görevlileri ve uzman doktorlar gözetiminde muayene eder, günlük laboratuvar sonuçlarını
değerlendirir. Uzman doktor ve öğretim üyesi ile vizitler sırasında hastanın tanı, tetkik ve
tedavi planını, günlük bulgu ve sonuçları ışığında tartışır. Kendi hastası dışında diğer hastaları
da vizitler sırasında izler, tanı ve tedavileri hakkındaki tartışmalara katılır.
 İntörnler, araştırma görevlisi ya da uzman doktorların bilgisi dışında herhangi bir tetkik/
konsültasyon isteyemez, girişimde bulunamaz ve hastaların tedavisinde değişiklik
yapamazlar.
 İntörnler, hasta yakınlarına bilgi veremezler. Ancak, hasta yakınlarına ünite doktorları
tarafından bilgi verilirken gözlemleyebilirler.
 İntörn doktorlar, kendi başına hiçbir girişimsel işlemi yapamazlar. Ancak, yoğun bakımda
yapılan tüm işlemleri gözlemler, işlemler hakkında (teknik, endikasyon-kontrendikasyon,
olası komplikasyonlar vb.) bilgi sahibi olur ve yeterli oldukları düşünüldüğünde araştırma
görevlisi ya da öğretim üyesi gözetiminde bazı işlemleri yapabilirler.
 Tüm süreçler boyunca hastane enfeksiyon komitesinin belirlemiş olduğu enfeksiyon kontrol
önlemlerine uymakla yükümlüdürler.
 Sorumlu öğretim üyesinin bilgi ve izni dışında devamsızlık yapılamaz.
 Yoğun Bakım Bilim Dalı’nda mavi ya da yeşil nöbet kıyafetleri dışında kıyafet giyilmez.
NÖBET KURALLARI
 İntörn doktorların nöbet listesi sorumlu öğretim üyesi tarafından yapılır. Hafta sonu nöbetleri
08:30’da başlar.
 Nöbetçi intörn doktor, nöbetçi araştırma görevlisine karşı sorumludur. Tüm işlemlerde
araştırma görevlisine yardımcı olur.
 Nöbetçi araştırma görevlisi ve sorumlu öğretim üyesinin bilgisi dışında nöbetlerde değişiklik
yapılamaz.
EĞİTİMSEL VE AKADEMİK ETKİNLİKLER
 İntörn doktorlar, intörnlere yönelik eğitim ve öğretim etkinliklerine ve Yoğun Bakım Bilim
Dalı’nın akademik etkinliklerine katılmakla yükümlüdürler.
 Her bir intörn doktorun en az bir literatür sunumu hazırlaması ve sunması gerekir. Ayrıca
hasta başlarında tartışılan konuları okumaları/ araştırmaları ve tartışmalara aktif olarak
katılmaları beklenmektedir.
YOĞUN BAKIM STAJI EĞİTİM ETKİNLİKLERİ
EĞİTİM ETKİNLİĞİNİN ADI
ÖĞRENME YÖNTEMİ
DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ
Arter kan gazı değerlendirilmesi
Hasta başı eğitim
İnteraktif tartışma
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Ventilatörde hasta izlemi
Hasta başı eğitim
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Akut solunum yetmezliği
Hasta başı eğitim
İnteraktif tartışma
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Sepsis
Seminer
Hasta başı eğitim
İnteraktif tartışma
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Şok
Seminer
Hasta başı eğitim
İnteraktif tartışma
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
YOĞUN BAKIM STAJI HEKİMLİK UYGULAMALARI
UYGULAMA
DÜZEYİ
ASGARİ SAYI
DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ
Genel ve soruna yönelik öykü alabilme
Yardımla
yapma
2
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Bilinç değerlendirmesi
Yardımla
yapma
10
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Genel durum ve vital bulguların
değerlendirilmesi
Yardımla
yapma
10
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Genel fizik muayene
Yardımla
yapma
2
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Aydınlatma ve onam alabilme
Gözleme
5
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Hasta dosyası hazırlayabilme
Yardımla
yapma
2
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Arter kan gazı sonuçlarını yorumlayabilme
Yardımsız
yapma
10
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
EKG çekebilme ve değerlendirebilme
Yardımsız
yapma
10
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Tarama ve tanısal amaçlı inceleme
sonuçlarını yorumlayabilme
Yardımsız
yapma
2
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Airway uygulama
Yardımsız
yapma
5
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Glasgow koma skalasını değerlendirebilme
Yardımsız
yapma
10
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
İdrar sondası takabilme
Yardımla
yapma
4
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
İleri yaşam desteği sağlayabilme
Yardımla
yapma
1
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Kültür için örnek alabilme
Yardımla
yapma
5
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Nazogastrik sonda uygulayabilme
Yardımsız
yapma
4
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Non-invaziv mekanik ventilasyon
uygulayabilme
Yardımla
yapma
5
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Oksijen ve nebul-inhaler tedavisi
uygulayabilme
Yardımsız
yapma
4
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Pulsoksimetre uygulayabilme ve
değerlendirebilme
Yardımsız
yapma
4
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Temel yaşam desteği sağlayabilme
Yardımsız
yapma
1
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Uygulanacak ilaçları doğru şekilde
hazırlayabilme
Gözleme
5
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
PROFESYONEL TUTUM VE DAVRANIŞLAR
TUTUM VE DAVRANIŞLAR
ÖĞRENME YÖNTEMİ
DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ
İLETİŞİMCİ
Hasta ve hasta yakınları ile profesyonel iletişim
kurar
Hasta ve hasta yakınlarından doğru ve geçerli
bilgi edinir ve sentezler
Hasta viziti
İşbaşında öğrenme
Rol model
Hasta viziti
İşbaşında öğrenme
Rol model
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Tıbbi görüşmelere ilişkin yazılı ve elektronik
bilgileri belgeler ve uygun şekilde paylaşır
Hasta viziti
İşbaşında öğrenme
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Meslektaşları ve diğer sağlık elemanları ile etkili
iletişim kurar
Hasta viziti
İşbaşında öğrenme
Rol model
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Sağlık bakımı sunumunda meslektaşları ve diğer
sağlık çalışanları ile etkin bir şekilde çalışır
İşbaşında öğrenme
Refleksiyon oturumu
Rol model
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Ekip içinde yanlış anlamaları önlemek,
farklılıkları yönetmek ve çatışmaları gidermek
için meslektaşları ve diğer sağlık çalışanları ile
birlikte çalışır
İşbaşında öğrenme
Refleksiyon oturumu
Rol model
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
Sağlık bakımını gerektiğinde etkili ve güvenli bir
şekilde devreder
Hasta viziti
İşbaşında öğrenme
Rol model
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
EKİP ÜYESİ
SAĞLIK SAVUNUCUSU
Bireysel ve toplumsal düzeyde sağlığa etki eden
biyolojik, psikolojik, sosyal, kültürel ve
ekonomik faktörleri belirler ve izler
Olgu tartışması
İşbaşında değerlendirme
Kritik durum tartışması
İntörn karnesi
İşbaşında öğrenme
BİLİMSEL
Mesleksel uygulamalarında var olan en iyi
kanıtları toplar ve karar verme süreçlerinde
kullanır
Olgu tartışması
Kritik durum tartışması
Hasta viziti
İşbaşında değerlendirme
İşbaşında öğrenme
İntörn karnesi
Refleksiyon oturumu
Bağımsız öğrenme
Sağlıkla ilgili araştırma ve literatürün
doğruluğunu, güvenirliliğini ve
uygulanabilirliğini değerlendirir
Olgu tartışması
Bağımsız öğrenme
İşbaşında değerlendirme
İntörn karnesi
PROFESYONEL
Mesleki uygulamalarını etik ilkelere ve
değerlere bağlı kalarak uygular
Olgu tartışması
Kritik durum tartışması
İşbaşında değerlendirme
İşbaşında öğrenme
İntörn karnesi
Refleksiyon oturumu
Rol model
Mesleksel ve etik ilkelere, uygulama
standartlarına ve ilgili mevzuata uygun davranır
ve etik dışı davranışlara tepki gösterir
Kritik durum tartışması
İşbaşında öğrenme
İşbaşında değerlendirme
Refleksiyon oturumu
İntörn karnesi
Rol model
Bağımsız öğrenme
YOĞUN BAKIM STAJI ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ
GELİŞİM SÜRECİNE YÖNELİK
İşbaşında değerlendirme
 Mini klinik sınav
 Olguya dayalı tartışma
 Hekimlik uygulamalarının gözlenmesi ve değerlendirilmesi
 Profesyonellik mini değerlendirme sınavı
İntörn karnesi
KARAR VERMEYE YÖNELİK
Staj sonu genel değerlendirme
İntörn karnesi
STAJ BAŞARI NOTU
YETERLİ veya YETERSİZ
YOĞUN BAKIM STAJI İÇİN ÖNERİLEN KAYNAKLAR
1. Irwin ve Rippe’nin Yoğun Bakım Tıbbı. James M. Rippe, Richard S. Irwin (Editors); Melek
Tulunay, Handan Cuhruk (Çeviri editörleri); Güneş Tıp Kitabevi.
2. Harrison's Pulmonary and Critical Care Medicine. Joseph Loscalzo (Editor); McGraw Hill.
3. Harrison's Nephrology and Acid-Base Disorders. J. Larry Jameson, Joseph Loscalzo (Editors);
McGraw Hill.
4. Marino's The ICU Book. Paul L. Marino (Editor); Lippincott Williams & Wilkins.
5. Critical Care Handbook of the Massachusettes General Hospital. Luca M. Bigatello (Editor);
Arzu Topeli İskit (Çeviri editörü); Güneş Tıp Kitabevi.