Çocuklar, başkalarının davranışlarını gözleyerek, başkalarının yaptığı bu davranış ve eylemlerin neticelerinin neler olduğunu da öğrenir. Birçok sosyal davranışımızı bu yolla öğreniriz. Her Türlü Soru ve Önerileriniz İçin [email protected] Adresine Mail Atabilirsiniz. Her Hakkı Saklıdır. FATİH HANOĞLU SOSYAL ALGI ÖĞRENMESİ NE ZAMAN BAŞLIYOR? Sosyolojiden psikolojiye geçen sosyalleşme kavramı da bu tür öğrenmeleri ifade eder. Çünkü sosyalleşme, sosyal davranışların öğrenilmesinde sosyal ilişkiyle olan bütün öğrenme süreçlerini kapsamaktadır. Sosyal norm ve değerlerin çocuk tarafından içselleştirilmesini ve vicdanın teşekkül etmesini de ifade eder. Sosyal alanda şartlanmanın rolü veya taklitle öğrenme, sosyalleşme ile ilgili kavramlardır. İnsan başkalarının davranışlarını gözleyerek kendi davranışlarını düzenlemeye çalışır. Karmaşık ve zor olan davranışlar, özellikle hareket öğrenmesinde gözlem yoluyla daha kolaylıkla öğrenilir. Özellikle çocuk, sosyal davranışları göstermeye, olayları tasavvur etmeye başladığı yaşlardan itibaren, yani gerçekler dünyasından sanki gerçekmiş, öyleymiş Her Türlü Soru ve Önerileriniz İçin [email protected] Adresine Mail Atabilirsiniz. Her Hakkı Saklıdır. FATİH HANOĞLU Özellikle aile, sokak, çocuk grupları, okul arkadaşları ve çocuğun sosyal çevresiyle ilişkilerinde hep bu tür öğrenmeler cereyan eder. Çünkü bu tür öğrenmeler daha tehlikesizdir. Birçok sosyal davranışlarımızı bu yolla öğreniriz. gibi... olan davranışlarını daha kolaylıkla anlamaya, davranışların neticelerini anlamaya başlar. Sosyal öğrenmede çocuğun davranışları, kişilik faktörleri ve çevre tesirleri arasındaki karşılıklı etkileşim olarak anlaşılır. Davranış gerçi dış çevreden etkilenir, ama çevrenin önemli parçalarını çocuk şekillendirir. Sosyal algı öğrenmesinde bir başka öğrenme türü daha vardır. Buna da sembolik öğrenme diyoruz. Çocuklar bu öğrenme türünde "eğer..., ise..." şeklindeki davranış ilişkilerini öğrenirler. Sosyal algı öğrenmesi yoluyla çocuğa örnekler sunularak, onda kendi davranışları üzerinde düşünme, kendini kontrol ve ayarlama, ilgilerini tanıma, duygu, arzu ve istekleri ifade edebilme, başkalarının duygularına ortak olabilme ve onların duygularını paylaşabilme, duygusal ve sosyal hassasiyetin ortaya çıkarılması, hayal kırıklıklarına Her Türlü Soru ve Önerileriniz İçin [email protected] Adresine Mail Atabilirsiniz. Her Hakkı Saklıdır. FATİH HANOĞLU "Şayet bu davranışı yaparsam, o zaman başarılı olurum" şeklinde taklit edecekleri davranışı değerlendirmeye tabi tutarlar. Mesela; modelin mükâfatlandığını gören çocuk "ben de aynı şekilde davranırsam, aynı mükâfatı alırım" şeklinde düşünerek gözlediği davranışı daha kolaylıkla öğrenir. karşı tahammül edebilme, zorluklarla başa çıkabilme, kendini tenkit edebilme, karar verebilme, benliğini güçlendirme, insanlara saygılı davranabilme, hoşgörü, problem çözme vb. gibi yetenekleri kazandırmak mümkündür. Çocukların başkalarıyla ve başka gruplarla ilişkileri, iletişim-etkileşim yeteneklerinin geliştirilmesi, önyargılardan kurtulma, rollerde esnek davranabilme, çatışmaları mantıklı olarak çözebilme, sorumluluk üstlenebilme, başkalarının haklarına saygı, işbirliği ve dayanışma ruhuna sahip olma, yardımlaşma vb. gibi sosyal beceriler de aynı şekilde çocuklara kazandırılabilir. FATİH HANOĞLU Ancak bir beceriler kazandırılırken çocuklarda rekabet, sadece kendi başarısını düşünme, başkalarıyla karşılıklı ilişki kuramama, ortak problemlerin çözümüne katılmama gibi istenilmeyen sosyal becerilerin çocuklara örnek olarak sunulmaması da gereklidir. (keşfetkendini) Her Türlü Soru ve Önerileriniz İçin [email protected] Adresine Mail Atabilirsiniz. Her Hakkı Saklıdır.