menstrual düzensizlikler

MENSTRUAL
DÜZENSİZLİKLER
ARŞ. GÖR. KEVSER İLÇİOĞLU
Normal menstruasyon özellikleri;
•
Normal menstruasyon
 Ortalama 40
ml kan kaybı
 21-35 günlük aralarla
 2-7 gün süre
Menstrual düzensizlikler;




menstrual kanamanın sıklığı,
miktarı ve
süresindeki
değişikliklere göre isim alır.
KANAMA ŞEKİLLERİ
AMENORE:
Menstruasyonun
olmaması,
kesilmesidir.
MENORAJİ-HİPERMENORE:
Menstrual
kan
miktarının fazla olması.
METRORAJİ: Menstrual kanamanın düzensiz
olması ya da menstrual kanama dışında herhangi
bir zamanda kanama olması.
MENOMETRORAJİ: İrregüler aralıklarla oluşan
aşırı kanamalardır.
HİPOMENORE: Menstrual kanama miktarının az
olması.
OLİGOMENORE:
Menstruasyonun
seyrek
aralıklarla (35 günden uzun) birbirini izlemesidir.
POLİMENORE: Menstruasyon kanamasının sık
aralıklarla(21 günden az)birbirini izlemesidir.
PREMENSTRUEL KANAMA: Menstrual kanama
öncesinde görülen hafif kanama.
SPOTTİNG: Lekelenme şeklinde kanamalardır.
Sıklıkla RİA veya endokrin bozukluklara bağlıdır.
JUVENİL KANAMA: Menarş vaya hemen
sonrasında görülen çoğunlukla anovülatuar tipte
kanamalardır.
OVULASYON KANAMASI: Siklus ortasında
görülen hafif kanamadır.
AMENORE
Menstruasyonun
olamaması
kesilmesi
durumudur.Düzenli menstrual kanamaların 3
aydan fazla gecikmesine ‘amenore’ denir.
Normalde menstrual siklusun sağlanabilmesi
için kadında 4 farklı kompartmanın normal olması
gerekir. Bu kompartmanlardan herhangi birinde
bir anormallik mens görememe ile sonuçlanabilir.
Bu kompartmanlar:
1. Uterus ve vajina
2. Overler
3. Hipofiz bezi
4. Hipotalamus
Amenore Tipleri
Fizyolojik Amenore
Patolojik Amenore:
Primer Amenore: 17 yaşına kadar genç
kızın menstruasyon görmemesidir.
Sekonder Amenore: Cinsel olgunluk
çağında normal adet gören bir kadının 3 ay ve
daha uzun bir süre adet görmemesidir.
SECONDER AMENORENİN
NEDENLERİ
•
•
•
•
•
•
•
Vücut yağ dokusu kitlesinde dengesizlik
Aşırı stres
Aşırı egzersiz
Polikistik over
Oral kontraseptifler
İlaçlar: antihipertansifler, trankilizanlar
Sistemik hastalıklar (tbc, anemi, nefrit, diabet,
hiper ve hipotroidizm)
PRİMER AMENORENİN NEDENLERİ
•
•
•
•
•
Genetik anomaliler (Turner Sendromu)
Hipotalamus disfonksiyonu
Genital organ anomalileri (hymen atrezisi, vajina,
uterus ve overlerin yokluğu)
Endokrin bozukluklar (tiroit, hipofiz, adrenal ve
overlere ait)
Anoreksiya nevroza
TANI YÖNTEMLERİ
•
•
•
•
•
•
Ailevi ve bireysel öykü alınması
Fiziksel muayene (genital organlar ve
vücut sistemleri)
Pelvik muayene
Hormon incelemeleri
Laparoskopi
Kromozom incelemeleri
TEDAVİ
•
•



Hormonal Tedavi
Cerrahi tedavi
Genel önlemlerde;
Strese yol açan faktörler giderilir.
Beslenme bozuklukları giderilir.
Sistem hastalıkları tedavi edilir.
MENORAJİ- HİPERMENORE
Menstrual periyodların 150 ml ve daha
fazla olacak şekilde
aşırı kanamalı
geçmesi ve uzun sürmesi menoraji olarak
tanımlanır.
Menoraji
olgularında
her
mensin sonunda halsizlik ,bitkinlik ve
sonunda anemi ortaya çıkabilir.
Nedenleri
•
•
•
•
•
•
Spontan abortus,
İntra uterin araç kullanımı,
Fibroid ve adenomyozis,
Kan hastalıkları ,
Endokrin hastalıklar,
Emosyonel stres.
Tanı:

Endometrium biyopsisi ile konur.
Tedavi:

Nedene yönelik olarak, küretaj, östrojen ve
progesteron hormonu ya da antifibrinotik ilaçlar
verilerek yapılır
METRORAJİ

İrregüler aralıkta oluşan kanamalardır.

Bu
kanamalar
birkaç
damla
lekelenmeden yoğun kanamalara kadar
değişiklik gösterebilir.
Nedenleri:
1-)Kronik servisit ve erezyon
2-)Servikal ve endometrial malignensiler
3-)Polipler
4-)Östrojen ifraz eden bazı tümörler
OLİGOMENORE




35 günden uzun aralıklarla oluşan
irregüler kanamalardır.
Oligomenorelerde genellikle bozulmuş
bir ovarial fonksiyon mevcuttur.
Rölatif FSH eksikliğine bağlı olarak,
folikül gelişimi gecikir, ve foliküler faz
uzar.
Sonuçta 35 günden uzun aralıklarla
oluşan kanamalar ortaya çıkar.
Nedenleri
•
•
Üreme sistemindeki disfonksiyonel nedenler
Hipoplazi
Oligomenore menarştan itibaren mevcut
olabildiği gibi sekonder olarakta görülür.
Sekonder oligomenorenin NEDENLERİ:
•
•
•
•
•
•
•
Psişik bozukluklar
Stres
İklim değişikliği
Hiperprolaktinemi
Aşırı androjen üretimi
Hipotalamus – Hipofiz eksenindeki bir düzensizlik
Troid fonksiyon bozuklukları
TANI VE TEDAVİ
Hastanın yaşının, gebe kalma isteğinin ve
oligomenorenin kadında bir problem yaratıp
yaratmadığının dikkate alınması gerekir.
Tedavi nedene yönelik planlanır;
•
•
Bifazik sikluslarda oral kontraseptifler ile siklus
düzenlenebilir,
Eğer ovulasyonsuz bir siklus söz konusu ise
nedene göre tedavi yapılır.
DİSFONKSİYONEL UTERUS
KANAMALARI
Disfonksiyonel uterus kanamaları terimi;
lokal ya da sistemik bir hastalık olmadığı
durumlarda
ortaya
çıkan
menstrual
düzensizlikleri tanımlamak için kullanılan
terimdir.
Disfonksiyonel uterus kanamaları;
•
•
•
•
•
•
•
Üreme yıllarının sonuna doğru (klimakteriumda)
menopozda,
menarştan sonra,
hipertansiyonlu,
şişman,
az doğurmuş,
adetleri düzensiz ve
diabetli kadınlarda sık görülür.
Nedenleri
•
•
•
•
•
Ovulasyonlu sikluslarda; Korpus luteum
yetersizliği,
Ovulasyonsuz
sikluslarda;
Endometriyum hiperplazisi,
Premenstrual
kanama;
Progesteron
yetersizliği,
Postmenstrual
kanama;
Östrojen
yetersizliği,
Ovulasyon
kanaması;
Östrojen
düzeyinin ani düşmesine bağlı gelişir.
TANI
•
•
Probe kürtaj ve
Endometrial biopsi
ile tanı konulur.
TEDAVİ
•
•
•
•
Etyolojiye yönelik olarak tıbbi tedavi,
cerrahi
tedavi
ve
radyoterapi
yapılmaktadır.
Hormonal tedavi önerilmektedir.
Cerrahi tedavi olarak küretaj (D&C) ve
histerektomi önerilmektedir.
Demir takviyesi
DİSMENORE
Mens kanaması esnasında ya da hemen
öncesinde pelvik bölgede ortaya çıkan
rahatsızlık
ve
kramp
tarzı
ağrılara
dismenore
adı
verilir.
•
•
Primer dismenore ilk menstruasyon
kanamasından 1-2 yıl sonra ortaya çıkan,
25 yaş civarında ya da çocuk doğurduktan
sonra azalan ya da kaybolan ve altta
yatan patolojik bir nedenin bulunmadığı
dismenoredir.
Sekonder
dismenorede
ise
ağrılı
periodlara neden olan spesifik bir hastalık
söz konusudur.
Primer Dismenore:
• Genellikle menarştan 1-2 yıl sonra başlar.
• Ovulasyonlu siklüslarda görülür.
• Esas
neden
endometriyumda
üretilen
prostaglandin F2 Alfa’nın artışıdır.
• Dismenore; hormonal, obstrüktif ve psikolojik
faktörlere bağlı olarak görülebilir.
Cinselliğe ilişkin baskılar, cinsellikten korku,
cinsel kimlik gelişmesinde yetersizlikler, artmış cinsel
duygulardan dolayı utanma primer dismenore
nedenleridir.
Sekonder Dismenore
•
•
•
•
•
•
•
Endometriosiz,
Pelvisin eflamatuar hastalığı(PID),
Konjenital anomaliler,
Adenomiyosis,
Uterus miyom ve polipleri,
Servikal stenoz ,
İntra-uterin araçlar sekonder dismenoreye
neden olabilir.
Belirtiler
•
•
•
•
•
Karnın alt bölgelerinde kramp benzeri
ağrılar,
Sırt ağrısı,
Başağrısı,
Bulantı,
Bacakların iç yüzünde hassasiyet.
Tanı

Hastanın öyküsü alınır.
Öyküde;
•
•
•
•
•
•
Ağrının zamanı,
Ağrıyı geçirmek için ne yapıldığı,
Eşlik eden başka bir şikayetin olup olmadığı,
Doğum kontrol haplarının ağrıyı azaltıp azaltmadığı,
Gün geçtikçe ağrının şiddetlenip şiddetlenmediği,
Ağrılar nedeni ile aktivitenin bozulup bozulmadığı
sorgulanmalıdır.
Tedavi
•
•
•
Orta derecede hafif ağrı kesiciler,
Ağrılar şiddetli olduğu durumlarda yatak
istirahati ve ayaklara sıcak uygulanır ve
enjeksiyon şeklinde ağrı kesiciler kullanılır,
Doğum kontrol hapı kullanılır.