Temel Yaşam Desteği - Denizcilik Bilgi Bankası

TEMEL YAŞAM DESTEĞİ
Öğr. Gör. Sinan YENAL
DEÜ-SHMYO
Paramedik programı
Giriş:
• ABD de 330 bin kişi kalp damar hastalıklarından
hayatını kaybetmektedir.
• Ani kalp durmalarında ölümlerin büyük
çoğunluğunun nedeni Ventriküler Fibrilasyondur
(VF).
• VF’nin tedavisi: Erken Kardiyopulmoner
Resüsitasyon (CPR) ve defibrilasyondur.
• Efektif ve etkili yapılan CPR, kalp durmalarında
yaşama geri döndürme şansını 2-3 misli daha arttırır
Tanımı ve Kapsamı:
• "Temel Yaşam Desteği" (TYD) terimi, basit
havayolu araçları ya da koruyucu örtüler dışında
hiçbir araç-gereç kullanmaksızın, havayolu
açıklığının devam ettirilmesi ve solunum ile
dolaşımın desteklenmesini ifade eder.
Temel Yaşam Desteği İçin
• SOLUNUM SİSTEMİ
ve
• DOLAŞIM SİSTEMİNİ
bilmek gerekir
SOLUNUM SİSTEMİ
TEMEL YAŞAM DESTEĞİ
(TYD)
KALP DURMASI
• Dolaşımın durmasıdır (kalbin çalışmamasıdır)
• Kalp yeterli ve etkili kan akımını sağlayamaz
• Nabız alınamaz
KALP DURMASININ NEDENLERİ:
-KKH (Kor. Kalp Hast.)
-Kalp Ritim Bozuklukları.
-Solunum Durması
-Elektrik Çarpması
-Boğulmalar
-Travma
-Sebepsiz yada sebebi belirsiz
KALP DURMASINDA
BULGULAR
• Bilinç kaybı (koma) vardır
• Büyük damarlardan nabız alınamaz (karotis ve
femoral nabızlardan)
• Solunum hareketleri yoktur
• Cilt soluk ve gri renklidir
• Göz bebekleri genişlemiştir
Kardiyak Kompresyon
(Kalp Masajı)
• Hasta sırtüstü, sert ve düz bir zemine
yatırılmalıdır
• Ellerin pozisyonu doğru olmalıdır
• Suni solunumla birlikte yapılmalıdır
• En etkili CPR ile normal karotis akımının sadece
%25-33’ü oluşturabilmektedir
CPR’ da YAŞ GRUPLARI
• Bebek
• Çocuk
• Erişkin
0 -1 yaş
1- 8 yaş
8 ve üstü
SONUÇ
• Temel yaşam desteği, hastanın hayatta kalmasını
sağlamak açısından yetersiz kalabilmektedir.
• Genellikle bu durumda, hastane tedavisi ve ileri
yaşam desteği gereklidir.
• Hasta, acil serviste bir sağlık personeline
devredilene kadar CPR sürdürülmelidir.
İlkyardım – Acil Yardım
• Hayat Zinciri
 Tıbbi Yardım İste
 TYD’ ye Başlayın
 Erken Defibrilasyon (OED)
 Erken İleri Bakım
YERDE YATAN BİRİNİ
GÖRDÜNÜZ...
HEMEN İKİ OMUZUNDAN
TUTARAK HAFİFÇE SARSIN VE
YÜKSEK SESLE SORUN...
DEĞERLENDİRME
• İYİ MİSİNİZ?
YANIT VAR
YANIT YOK
BULDUĞUN
POZİSYONDA
BIRAK
TIBBİ
YARDIM İSTE
Temel Yaşam Desteği’nde 112
1- İki kurtarıcı varsa biri yardım isteyebilir
2- Tek kurtarıcı varsa
SADECE;
– Boğulmalar
– Travmalar
– Bebekler
– Çocuklar
ilkyardımcı yalnız ise 5 siklustan sonra 112’yi kendisi
aramalıdır.
Not:
• Solunum kontrolü için en fazla 10 sn zaman
ayırın (yaklaşık 5-10 sn)
SOLUNUM YOKSA
Ağızdan Ağıza solunum için:
* Burun kanatları iyice kapatılır
* Hastanın ağız hava kaçmayacak şekilde
kurtarıcının ağzı ile kavranır (Balon şişirir gibi)
* Nefes alınır 1.5 - 2 sn arayla, 2 Kurtarıcı soluk
verilir.
* Göğüs kafesinin solukla birlikte yükselipalçalması gözlenir
STOMA
C
• Sadece sağlık personelinin nabız kontrolü yapması
önerilir.
• Diğer TYD uygulayıcıları solunumun gözlenmesi,
hastanın öksürmesi veya hareket etmesine göre
karar vermelidir.
Erişkinde Temel Yaşam Desteği
Algoritması (8 yaş ve üstü)
1
2
Hareketsizliği ve bilinçsizliği belirleyin
112 yardım için arayın ve OED getirin
Eğer mümkünse bunu bir başkasına yaptırabilirsiniz
3
Hava yolunu açın, solunumu kontrol edin
4
Eğer solunum yoksa göğsü yükseltecek kadar 2 kurtarıcı soluk
verin
5A
5
Nabzı kontrol edin (max. 10 sn)
Nb. var
Nb. yok
Her 5-6 sn de bir soluk verin ve her 2 dk bir
nabzı kontrol edin
Defibrilatör/OED veya ambulans gelene veya hasta dönene
kadar 30 KM / 2 SS olacak şekilde CPR a devam edin.
6
Kompresyonu “hızlı ve sert” uygulayın (100/dk) göğsün
relaksasyonuna izin verin
Kompresyon aralarını minimale indirin
7
OED/defibrilatör ulaştığında
8
Şoklanması gereken bir ritim mi kontrol
edin?
Şok edilebilinir
Şok edilemez
Bir şok (360 j) verin ve
9
CPR a devam edin
10
Her 5 siklusta bir ritmi kontrol ederek hasta
dönene veya ambulans gelene kadar CPR a
devam edin
ÇOÇUKTA:
TEK KURTARICI 30 KM / 2 SS
ÇİFT KURTARICI 30 KM / 2 SS
(Çift el kullanılarak da masaj yapılabilir)
BEBEKTE (0 - 1 YAŞ) TYD
0-1 Yaş
Adölesan (12)
ve  Yaş
30/2 (T-Ç)
Derinlik
30/2 (T)
15/2 (Ç)
1,5-2,5 cm
1-adölesan (12)
Yaş
30/2 (T)
15/2 (Ç)
2,5-3,5 cm
SS Sayısı
12-20/dk
12-20/dk
10-12/dk
KM Sayısı
100  /dk
100  /dk
100 /dk
KM Şekli
İki Parmak
Tek El-Çift El
Çift El
5 Siklus
5 Siklus
5 Siklus
KM/SS
Kontrol
KM Yeri
İki meme arasındaki hayali Kisifoid çıkıntının 2 parmak
Çizginin 1 parmak altı
üstü
3,5-5 cm
Kisifoid çıkıntının 2
parmak üstü
Başarılı Temel Yaşam Desteği
-her sternuma basışta bir nabız alınırsa
– her soluk verişte göğüs genişlerse
– pupiller normal reaksiyon verirse
– normal kalp atışı geri dönerse
– spontan solunum geri dönerse
– cilt rengi düzelirse
– kollar ve bacaklarını oynaırsa
– hasta yutkunmaya çalışıyorsa
TYD’yi ne zaman bırakalım ?
-başarılı TYD
– ikinci ilkyardımcı gelirse
– Bir doktor veya sağlık ekibi gelirse
– ilkyardımcı yorulur ve devam edemezse
– bir doktor hastanın ölü olduğuna karar verirse
CPR’ a ARA VERME KOŞULLARI
• Hastanın taşınması hariç CPR’ a ara verilmez
• Taşınma esnasında ara verme süresi 15 saniyeyi
geçmemelidir
• Hasta mümkün olduğunca çabuk ileri yaşam
desteğinin verildiği bir kuruma ya da hastaneye
taşınmalıdır
CPR (TYD)
• Dikkat edilmesi gereken noktalar:
– Nabzı ve yeterli dolaşımı olan kimseye asla CPR
yapmayın
– Her bir basamağı başarmadan diğerine geçmeyin
– Tekrarlayan değerlendirme başarının anahtarıdır
– Mutlaka sertifikalı TYD kursu alın
İLERİ YAŞAM DESTEĞİ
Asistoli ve PEA
Kardiyak Arrest
Defibrilatör
Ulaştığında
Ritmi
Değerlendir
Vasopressör
Uygula, sebep
olabilecek diğer
faktörleri tanı
Erişkin için atropin
uygulamayı düşün
Ritmi
Değerlendir
A ya geri
dön
Ritmi
Değerlendir