Toplumlararası İletişim

BİR YAŞAM BECERİSİ
İnsanları Anlamak ve
İnsanlarla
Anlaşmak:
İLETİŞİM
Prof.Dr. Ömer PEKER
ömer peker
Yola çıkınca her sabah,
Bulutlara selam ver,
Taşlara , kuşlara,
Atlara, otlara
İnsanlara selam ver.
Sonra çıkarıp cebinden aynanı
Bir selam da kendini ver.
Hatırın kalmasın el gün yanında
Bu dünyada sen de varsın!
Üleştir dostluğunu varlığa
Bir kısmı seni de sarsın.
Üstün DÖKMEN
Ben söylesem o dinlese,
o söylese ben dinlesem.
Karagöz-Hacıvat
İLETİŞİM
ömer peker
Ben söylesem o dinlese,
o söylese ben dinlesem.
Karagöz-Hacıvat
Bir insanın ilişkilerinin
niteliği,
O insanın yaşamının
kalitesini belirler.
Bir nazlı kuşa benzer
Çocuk dediğin.
Ev ister, ekmek ister
Öpülmek okşanmak ister.
CAHİT KULEBİ
İLETİŞİMİ ETKİLEYEN
BİREYSEL FAKTÖRLER
Eğilimler
Varsayımlar
Amaçlar
Geçmiş
Tecrübeler
Karakter
İhtiyaçlar
Değerler
ömer peker
Korkular
KENDİNİZE
SORABİLİRSİNİZ ?
 Niye böyle düşündüm ve hissettim ?
 Amaçladığıma ulaşabildim mi ?
 Niye sol-kolonumdan bahsetmedim ?
 Diğer kişi(ler) hakkında ne tür
varsayımlarım vardı ?
 Sol-kolonu iletişimimizi iyileştirme
açısından nasıl kullanabiliriz ?
ömer peker
NEDEN İLETİŞİM?
Doğumuz anda çevreyle sürekli iletişim,
etkileşim içine girer,
bilmeden çevremizi etkilemeye, değiştirmeye
ve yine bilinçsizce etkilenmeye, çevremize
uyarlanmaya başlarız.
Bu iki yönlü alış-veriş ömür boyu sürüp gider.
Bildiklerimiz, duyduklarımız, öğrendiklerimiz
ve yapabileceklerimiz iletişim tavrımızla
belirlenir.
Etkili iletişim,
insanlarla
karşılaşılan her
yerde her kapıyı
açan anahtardır.
İletişim, çok kanallı bir
süreçtir.
*görsel kanal
*işitsel kanal
*kokusal kanal
*dokunsal kanal
*tatsal kanal
İŞ VE ÖZELYAŞAMDA
TEMEL BECERİLERİMİZ
İ-LE-Tİ-ŞİM B.B.
MOTİVASYON B.B.
LİDERLİK B.B.
ZAMAN YÖNETİMİ B.B.
Kişisel Rotalama (uzun inc.br.yl) bunun
içinde
NEDEN İLETİŞİM?
Var olduğumuz anda çevreyle sürekli iletişim,
etkileşim içine girer, bilmeden çevremizi
etkilemeye, değiştirmeye ve yine bilinçsizce
etkilenmeye, çevremize uyarlanmaya başlarız.
Bu iki yönlü alış-veriş ömür boyu sürüp gider.
Bildiklerimiz, duyduklarımız, öğrendiklerimiz
ve yapabileceklerimiz iletişim tavrımızla
belirlenir.
Bir insanın ilişkilerinin
niteliği,
O insanın yaşamının
kalitesini belirler.
İLETİŞİM:
BİZİM BAŞKALARINI,
BAŞKALARININ DA
BİZİ ANLAMA SÜRECİ
İLETİŞİM:
Sözlü ve sözsüz
davranışlarla
başkalarının
davranışlarını
değiştirmek için ikna
etmek, öğretmek ve
tartışmaktır.
İLETİŞİM:
BİZİM BAŞKALARINI,
BAŞKALARININ DA
BİZİ ANLAMA SÜRECİ
İLETİŞİM:
Sözlü ve sözsüz davranışlarla
başkalarının davranışlarını
değiştirmek için ikna etmek,
öğretmek ve tartışmaktır.
İ-LE-Tİ-ŞİM
BEYİNDEN BEYİNE,
GÖNÜLDEN GÖNÜLE
İŞLEK YOLLAR,
KÖPRÜLER KURMAKTIR
.
İletişim Sürecinde;
Bireyin bilgi ve beceri
zenginliğinin yanında,
Gönül zenginliği, sevgi,
anlayış ve hoşgörü
Vardır.
Bir insanın ilişkilerinin niteliği,
O insanın yaşamının kalitesini
belirler.
Yaşam kalitesi; başkasıyla girdiği
etkileşimin niteliğidir.
Çok az etkileşim “nötr”dür.
Çoğu olumlu “varsın/önemlisin”
veya
olumsuzdur “yoksun/önemsizsin”.
Her insanın görünmeyen bir
kovası ve kepçesi vardır.
Her etkileşimde kepçemizle
karşımızdakinin kovasına bir
miktar koyarız ya da ondan bir
miktar alırız.
İletişim;
*İşbirliği ve ekip çalışması için,
*Birbirini anlamaya çalışmak için,
*Kızılcık sopasını zeytin dalına
dönüştürmek için.
*başkaları ile daha iyi geçinmek
için,
*Kendimiz de benzeri biri
olmadan, zor insanlarla başa çıkma
yolu için,
DAVRANIŞ DEĞİŞİKLİĞİ
MEYDANA GETİRMEK
ÜZERE DÜŞÜNCE, BİLGİ,
DUYGU, TUTUM, VE
BECERİLERİN
PAYLAŞILMASI
SÜRECİDİR.
İLETİŞİM
“anlamların ortak kılınması”.
“ANLAM ORTAKLIĞI KURMAKTIR”
 Eleştirme yerine koçluk,
 Emirleri ricaya çevirmek
 ....................
 (Devamı TONGUE FU”. Sam HORN)
ömer peker
DOĞRU SÖYLEYENİ ...
EL YARASI UNUTULUR ,
DİL YARASI....
Adamın yere ..........., suyun
sessiz a.........
Söz vardır iş bitirir, söz
vardır baş yitirir.!
İLETİŞİMİN ÖN KOŞULU
“K-E-P”
Katılımcılık,Etkileşim,Paylaşımcılık
İLETİŞİM
“anlamların ortak kılınması”.
“ANLAM ORTAKLIĞI
KURMAKTIR”
Taşlar ve sopalar kemiklerimizi
kırabilir,
Ama sözler kalbimizi kırar.
Rabert Fulghum
İ-LE-Tİ-ŞİM
BEYİNDEN BEYİNE,
GÖNÜLDEN GÖNÜLE
İŞLEK YOLLAR,
KÖPRÜLER
.
KURMAKTIR
İletişim kuracak dil..
 Söylenenlere anlamaya çalışmak;
 tartışma sözlerinden vazgeçmek,
 “ama” sözcüğü tepki yaratır,
 “ve” sözcüğü onaylar,
 ateşli tartışmalarını görüş alışverişine
döndürmek,
ömer peker
İLETİŞİM
►İletişim anlamların ortak kılınması sürecidir.
► Kavramlardan ….aynı şeyleri anlıyorsak…
► Ya da ne anladığımızı anladığımız biçimde
anlatabiliyorsak…
► Anlattığımızdan ne anlaşıldığını anlaşıldığı
biçimde algılayabiliyorsak.....
ömer peker
35




Eleştirme yerine koçluk,
Emirleri ricaya çevirmek
....................
Devamı “TONGUE FU”. Sam HORN
ömer peker
İLETİŞİM
► Bilgi üretme, aktarma,
anlamlandırma
sürecidir.
► Tekrarlanamaz.
► Bir Bütündür.
ömer peker
37
İletişim Sürecinde..
Düşündüğünüz,
Söylediğiniz,
Söylediğinizi sandığınız,
Söylediğiniz,
Karşınızdakinin duymak istediği,
Duyduğu,
Anlamak istediği,
Anladığını sandığı,
Anladığı.......
Arasında farklar olabilir..
ömer peker
38
İletişim Sürecinde..
Gösterdim...
Söyledim...
Duydu...
Anladı...
Hak verdi...
İnandı...
Uyguladı...
 Gördü…
 Duydu…
 Doğru anladı…
 Hak verdi…
 İnandı…
 Uyguladı…
 Sürdürecek anlamına
gelmez…
ömer peker
39
İLETİŞİMİN ÖZELLİKLERİ

İletişim kişiye değil, kişiyle yapılır

İletişim sadece bilgi vermek
değildir

İletişim tekrarlanamaz

İletişim bir bütündür
ömer peker
İKİ KİŞİ ARASINDA ALINIP VERİLEN
MESAJLARIN (Yaklaşık Olarak)
Albert MEHRABIAN (1968)
%7’SİNİN KELİMELERLE
%38’İNİN SESLERLE
MEHRABIAN (1968
(ALÇAKAlbert
YÜKSEK
OLMASI,
RİTİM VE TONLAMA)
%55’İNİN DE BEDEN DİLİ İLE
(EL, KOL,VÜCUT
VE YÜZ İFADELERİ İLE)
ALGILANDIĞI ömer
TESBİT
EDİLMİŞTİR
peker
İLETİŞİM ARAÇLARIMIZ
Sözlü
İletişim
%10
Ses
Tonu
%30
Sözsüz
İletişim
%60
ömer peker
SÖZSÜZ İLETİŞİM
ARAÇLARIMIZ
ömer peker
SÖZSÜZ İLETİŞİM
ARAÇLARIMIZ
ömer peker
SÖZSÜZ İLETİŞİM
ARAÇLARIMIZ
ömer peker
İLETİŞİMİN
►ÇEVREDEN
► ÖRGÜTTEN
► BİREYDEN KAYNAKLANAN
ENGELLERİ
ömer peker
ÇEVREDEN KAYNAKLANAN
ENGELLER
 İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİNDEKİ
GELİŞMELER
 SİSTEMLERDEKİ
 SOSYAL-EKONOMİK-POLİTİK YASAL
DEĞİŞMELER
 ÇEVRE SİSTEMLERİN BASKISI
 ÇEVRE SİSTEMLERDEKİ DİL- GELENEKAMAÇ FARKLILIĞI
ömer peker
ÖRGÜTTEN KAYNAKLANAN
ENGELLER
 Ast-üst, gruplar-bireyler arası
çatışmalar
 Yetkinin az ya da çok aktarılması
 Kontrol alanının geniş ya da dar
tutulması
 Düzensiz veri akımı
 Algılanan statü ile bulunulan statü
arasındaki fark

ömer peker
ÖRGÜTTEN KAYNAKLANAN
ENGELLER
 Rol algılamaları ile beklentileri
arasındaki fark
 Örgütsel hiyerarşinin çok katı ve
ayrıntılı çok esnek ya da ayrıntılı
olması
 Kaynaklara ve zamanlamaya bağımlılık
 Kaynakların ve ödüllerin dağılımındaki
sorunlar
 Rol çatışmaları (uzman-bürokrat)
 Hızlı personel değişimi
ömer peker
ÖRGÜTTEN KAYNAKLANAN
ENGELLER
 Değişen personele ulaştırılamayan politika
ve kararlar
 Yetki-sorumluluklara ilişkin belirsizlikler
 Yetki ve yeterlik arasındaki uyumsuzluklar
 Formal iletişim kanallarının yetersizliği,
etkisizliği ve sınırlılığı
ömer peker
BİREYDEN KAYNAKLANAN
 CİNSİYET
 YAŞ
 DOĞDUĞU YAŞADIĞI MEMLEKETİBÖLGELER
 AİLESİ
 ÖĞRENİMİ
 MESLEĞİ
ömer peker
ÜSTLERİ ETKİLEME YOLLARI
ÖNETİCİLERİNİZİN SOSYAL MESLEKİ VE YAŞAM
FELSEFESİNİ ÖĞRENMEYE ÇALIŞIN. Bunları
bilmeniz;
 ETKİLİ MESAJLAR VERMENİZİ SAĞLAR.
 ÇATIŞMAYA DÜŞMENİZİ ÖNLER.
 GERÇEK ÇALIŞMA BAŞARILI OLMA
ÖLÇÜTLERİNİZİ BELİRLEMEYİ KOLAYLAŞTIRIR.
ömer peker
BİREYDEN KAYNAKLANAN
►TOPLUMA
► ÖRGÜTE
► ÖRGÜTTE ÇALIŞANLARA İLİŞKİN
► İNANÇLARI-DEĞERLERİ► TUTUMU-ÖNYARGILARI
ömer peker
İLETİŞİM PENCERELERİMİZ
1
AÇIK
2
KÖR
3
GİZLİ
4
BİLİNMEYEN
ömer peker
54
İNSAN ETKİLEŞİMİYLE
İLGİLİ PARADİGMA
Yüksek
Kaybet / Kazan
Kazan / Kazan
Kaybet / Kaybet
Kazan / Kaybet
SAYGI
Alçak
Yüksek
ömer peker
CESARET
İLETİŞİM DÜZEYLERİ
Yüksek
Sinerjik (Kazan / Kazan)
GÜVEN
Saygılı (Uzlaşma)
Savunmalı (Kazan / Kaybet
ya da Kaybet / Kazan)
Alçak
İŞBİRLİĞİ
ömer peker
Yüksek
İletişimde KENDİNİ TANIMAK
 Bilinmeyen Benliğimiz ise, ne başkaları ne de
kendimiz tarafından bilinmez. Buna bilinçaltı da
deniliyor.
 İki kişi arasındaki en etkin iletişim, her iki tarafın
da birbirine açık olduğunda gerçekleşir.
 Bir kişiyle etkileşim sırasında açık
olabilmemizde güven önemli bir rol oynar.
ömer peker
İletişimde KENDİNİ TANIMAK
 Benlik bilinci; kişinin kendisi hakkında sahip
olduğu görüşüdür.
 Kendini açmak ; Birisiyle karşılıklı etkileşim
sürecinde ki düşünce ve duyguları paylaşmaktır.
 Açık benliğimiz (resmi Ben); bilinçli olarak
yaptığımız davranışlar ve sarf ettiğimiz sözlerdir.
Bunlar hem kendimiz hem de başkaları tarafından
bilinen özelliklerimizdir.
ömer peker
İletişimde KENDİNİ TANIMAK
 Kör benliğimiz; farkında olmadığımız,
ancak başkaları tarafında bilinen
özelliklerimizdir. (genellikle bunlar
alınganlık vb. Savunma
 Gizli benliğimiz; başkalarının bilmediği
ama bizim için açık olan düşüncelerimiz,
duygularımız ve özlemlerimizdir.
ömer peker
BEN PARADİGMASI
BEN …………..
DOYUMSUZ VE ŞİŞKİN
EGO
ömer peker
SEN PARADİGMASI
SEN BİLİRSİN,
BENİM YERİME KARARLARI
SEN VER
ömer peker
“BİZ” PARADİGMASI
KARŞILIKLI BAĞIMLILIK
SEN İYİSİN, BEN İYİYİM
İKİMİZ DE KAZANALIM!
ömer peker
 HADİ KENDİMİZİ NASIL
ALGILIYORUZ BİR BAKALIM
ömer peker
NASIL DİNLİYORUZ?
Seçici Dinleme
Konuşma Hızı Düşünce Hızına Karşı
İlgi Eksikliği
İnanç ve Davranışlar
Konuşmacıya tepkiler
Önyargılarımız
Duyduğumuz Sözcükler
 Fiziksel Engeller
ömer peker
64
Etkin bir şekilde dinlemek…
►Diğer kişinin
söyledikleri
üzerine
düşünmektir.
►Diğer kişiye
odaklanmaktır.
►Pasif değil, aktif
olmaktır.
► Konuşan kişinin
sözünü bitirmesine ve
kendi sonuçlarına
varmasına müsaade
etmektir.
► Diğer kişinin dünya
haritasını
anlayabilmektir.
► Yargılamak değil,
yorumlamaktır.
► Konuşan kişinin özsaygısını arttırmaktır.
ömer peker
Temel Kavram
► Diğerlerini
► Diğerlerini dinlemek o kişilere
dinlemek ve buna
zaman ayırmak
önemlidir.
► Tartışmadan
önce diyalog
kurun ve diğer
kişinin dünya
haritasını anlayın.
► Duygular da
gerçekler kadar
önemlidir.
kendi değerleri ile ilgili daha
fazla güç verir.
► Diğer insanlar kendi
kendilerine çözümler
bulabilirler.
► Diğer insanların düşüncelerine
uyum sağlamak önemlidir.
► Herkesin söyleyecek önemli
ömer peker
bir şeyi vardır.
DİNLEME ENGELLERİ







İLGİNÇ BULMAMA
KUSUR ARAMA
AŞIRI DUYARLI DAVRANMA
SAHTE DİKKAT
DİKKATİ TOPLAYAMAMA
DÜŞÜNCE HIZINDAN YARARLANAMAMA
Cevizin kabuğunu kırıp özüne inemeyen cevizin
hepsini kabuk sanır. Gazali
DİNLEME HATALARI




ÇOĞUMUZ KENDİMİZE DÖNÜK OLMAMIZ
ZİHNİMİZ ÇEKİRGE GİBİDİR
SÖZE BAŞLARKEN HİŞT DEMEYİZ
SUSAR SUZMAZ NE SÖLEYECEĞİMİZİ
DÜŞÜNÜRÜZ(tökezletme)
 BİR NOKTAYI DİNLEYİCE HEPSİNİ
BİLDİĞİMİZİ SANIRIZ
 İLERİYE GEÇERİZ
 KAYNAĞIN BİR NİTELİĞİNE TAKILIR
DİNLEMEYİZ
AKTİF DİNLEME
İletişim gibi iletişim kurmak için





BEYİN VE YÜREKLE KONSANTRE OL.
ÖN YARGI,PEŞİN HÜKÜM VERMEMEK,
DÜŞÜNME HIZINI KAYNAĞA UYUMLA
YANKI TEKNİĞİNİ KULLANMAK(TEKRAR)
YALNIZ KULAKLARLA DEĞİL GÖZLERLE
DİNLEMEK
 BEDENSEL DİNLEME DURUMU
 SORU SORMAK
Turkey VET
Reform
Aktif Dileme
çok önemlidir
Aktif Dinleyici
Pasif Dinleyici
- Vücut dili ve yüz ifadelerine dikkat
eder
- Diğeri konuşurken cevapları
düşünür
- Söylenenlerin kimilerini tekrar
eder
- Sorular sorma yerine
konuşarak tepki gösterir
- Diğerinin kendisine
katılmasına çalışır.
- Başını sallar ve söyleneni anladığını
Katılmadığı zaman bunu sesli
belirtir
olarak gösterir
- Konuşmacının bitirmesine izin
verir ve önceden sorular sormaz
- Birçok açık soru sorar
ömer peker
İletişim, çok kanallı bir
süreçtir.
*görsel kanal
*işitsel kanal
*kokusal kanal
*dokunsal kanal
*tatsal kanal
İletişim Sürecinde;
Bireyin bilgi ve beceri
zenginliğinin yanında,
Gönül zenginliği, sevgi,
anlayış ve hoşgörü
Vardır.
Çevresindeki insanları
kolaylıkla ikna eden,
kendisini sevdirmeyi
beceren, kendisini
kolayca affettirmeyi
başaranlar için ne deriz?
TRAFİK İLETİŞİM KAZALARI BENZERLİĞİ






TRAFİK CANAVARI
TRAFİK KAZASI
SAKAT KALMAK
CAN, KAYBI
MAL VE PARA KAYBI
YAŞAM KALİTESİNİN
DÜŞMESİ
 İLETİŞİMCANAVARI
İLETİŞİM KAZASI
 ÖZÜR DİLEMEK
 TELAFİSİ ZOR
 DOST KAYBI
 KAVGA,TARTIŞMA
 İŞYERİ
SEVİMSİZLİĞİ
 YAŞAM KALİTESİNİN
DÜŞMESİ
İletişim kuracak dil..
 Söylenenlere anlamaya çalışmak;
 tartışma sözlerinden vazgeçmek,
 “ama” sözcüğü tepki yaratır,
 “ve” sözcüğü onaylar,
 ateşli tartışmalarını görüş alışverişine
döndürmek,
ömer peker
GÜNÜMÜZÜN %5060’I’İLETİŞİMLE GEÇER
 İLETİŞİM İÇİN BİZE
ÖĞRETİLENLER
 KONUŞMAK; AZ ÖĞRETİLİR
 OKUMAK; ÇOK ÖĞRETİLİR
 YAZMAK;
EN ÇOK ÖĞRETİLEN
 DİNLEMEK; ÖĞRETİLMEZ
 UNUTMAK; ÖĞRETİLMEZ
ömer peker
Hiç kimse duymak
istemeyenler kadar sağır
olamaz.
M.Henri
Dinlemiyorsanız,
öğrenmiyorsunuz demektir.
B.Johnson
DİNLEME ENGELLERİ







İLGİNÇ BULMAMA
KUSUR ARAMA
AŞIRI DUYARLI DAVRANMA
SAHTE DİKKAT
DİKKATİ TOPLAYAMAMA
DÜŞÜNCE HIZINDAN YARARLANAMAMA
Cevizin kabuğunu kırıp özüne inemeyen
cevizin hepsini kabuk sanır. Gazali
DİNLEME HATALARI




ÇOĞUMUZ KENDİMİZE DÖNÜK OLMAMIZ
ZİHNİMİZ ÇEKİRGE GİBİDİR
SÖZE BAŞLARKEN HİŞT DEMEYİZ
SUSAR SUZMAZ NE SÖLEYECEĞİMİZİ
DÜŞÜNÜRÜZ(tökezletme)
 BİR NOKTAYI DİNLEYİCE HEPSİNİ
BİLDİĞİMİZİ SANIRIZ
 İLERİYE GEÇERİZ
 KAYNAĞIN BİR NİTELİĞİNE TAKILIR
DİNLEMEYİZ
AKTİF DİNLEME
İletişim gibi iletişim kurmak için





BEYİN VE YÜREKLE KONSANTRE OL.
ÖN YARGI,PEŞİN HÜKÜM VERMEMEK,
DÜŞÜNME HIZINI KAYNAĞA UYUMLA
YANKI TEKNİĞİNİ KULLANMAK(TEKRAR)
YALNIZ KULAKLARLA DEĞİL GÖZLERLE
DİNLEMEK
 BEDENSEL DİNLEME DURUMU
 SORU SORMAK
İnsanlara yaklaşım ve Önyargılarınız








Ten rengi
statü
eğitim
boy, kilo
unvan
aksan
coğrafi köken
yetenek








Görev
cinsiyet
yaşam biçimi
kişilik
yaş
iş
Bizden ,sizden
bir tane de siz ekleyin
BİLGİ AKIŞINA GÖRE
İLETİŞİM
TÜRLERİ
Biçimsel
Doğal
KULLANILAN
KODLARA GÖRE
Sözlü
Sözsüz
AMACINA GÖRE
Bilgilendirici
Eğitici
Değerlendirici-yorumlayıcı
Etkileyici-güdüleyici
İletişim Süreci ve Öğeleri
DÖNÜT
KAYNAK
(sözlü ve sözsüz
kodlama )
Mesaj
KANAL
(kod çözer)ALICI
ömer peker
İLETİŞİM SÜRECİ
HABERLEŞME KANALI
VERİCİ
İletişimi
başlatan kişi
MESAJ
Sözlü / Sözsüz
ALICI
İletişimi
sürdüren kişi
HABERLEŞME KANALI
ALGI FİLİTRELERİ
ömer peker
84
İLETİŞİMİN
ÖĞELERİ






Kaynak (gönderici)
Mesaj (ileti)
İletişim kanalı
Alıcı (hedef)
Geribildirim
İletişim engelleri (gürültü)
GENEL İLETİŞİM SÜRECİ
fikir
kodlama
kaynak
gürültü
mesaj
iletişim kanalı
geribildirim
gürültü
mesajı alma
kod çözme
anlama
tepki
hedef
gürültü
İLETİŞİMDE ORTAK
TECRÜBE ALANI
kaynağın tecrübe
alanı
ortak tecrübe
alanı
hedefin tecrübe
alanı
KAYNAK (GÖNDERİCİ)
İletişim sürecinin başlangıç noktasıdır,
Hedefe ulaştırmayı istediği bir mesaja sahiptir,
İletişimin başladığı yer veya kişidir,
Kaynak tek bir kişi, bir ekip veya bir kurum
olabilir,
Kaynak, mesajı simgelere dönüştürerek
(kodlama,) iletişim kanalına bırakılır.
 Yani kaynak, mesajı oluşturan, içeriğini
belirleyen ve gönderen iletişim birimidir.
İYİ BİR GÖNDERİCİ








KONU HAKKINDA GEREKLİ BİLGİ
AZ,ÖZ VE YERİNDE
ALICININ İSTEDİĞİ KONU
İÇTEN VE DÜRÜST
MESAJA DUYGU KATMAK
ALICININ MEŞGULİYET HALİNE DİKKAT
YARGILAYICI OLMAMAK
SES YÜKSEKLİĞİ VE TONLAMANIN
UYGUNLUĞU
MESAJ SİZSİNİZ
“BİLEŞİK SEN”
 İNSANLARA GÖNDERİLEN TÜM
MESAJI OLUŞTURUR.
 KULLANILAN KELİMELER, SES,
HAREKETLER, YÜZ VE BEDEN
İFADELERİ, GİYSİLER, İŞARETLER
VE TURUMLAR...
MESAJ
 Mesaj (ileti,), sözlükte “söz ya da
yazı ile verilen, gönderilen ve belli
bir anlamı olan haber; bildiri”dir.
 Mesaj bir işaret veya işaretler
topluluğu olup, kendi başına bir
anlamı bulunmaz, iletişim süreci
içinde incelenerek anlam kazanır.
İLETİŞİM KODLARI VE
İLETİŞİM KANALLARI
KANAL
İLETİŞİM
KODLARI VE
KANALLARI
SESLİ
Konuşulan dil
SÖZEL
SESSİZ
Yazılan dil
Mors alfabesi
Sağırlar dili
KOD
Dil ötesi
SÖZSÜZ
Gözlerin dili
Resimler
Karikatürler
Eylemler
İLETİŞİM
KANALLARI
Kanal, kaynak ve hedef
birimler arasında yer alan
ve işaret haline dönüşmüş
mesajın gitmesine olanak
sağlayan yol, geçit, iletişim
hattıdır.
GÜRÜLTÜ
 Dıştan gelen gürültü
(fiziksel gürültü veya ilgi
dağılışı)
 İçten gelen gürültü
(hedefin kaynağa direnmesi)
GÜRÜLTÜ
 İletişim sürecinde değiş tokuş
edilen mesajlarda kaynak ve hedef
tarafından öngörülmemiş,

istenmeyen ve iletişimin kötü
işlemesine veya tümüyle
engellenmesine neden olan
faktörlerin tümüne gürültü denir.
GERİBİLDİRİM
Kaynağın gönderdiği mesaja
karşılık hedefin verdiği yanıtsal
mesajdır.
Diğer bir deyişle;
kaynak tarafından hedefte meydana
gelebilecek tepkinin ölçülmesi ve
değerlendirilmesi sürecidir.







Etkin geri bld
Etkin olmayan gb
Yardımcı olayı
Açıklayıcı
Konu ile ilgili
Zamanında gelir
Beklenen
Açık ve seçik
Geçerli







ömer peker
Küçük düşürme
Genel
Değerleyici
İlgisiz
Zamansız
Anlaşılması güç
geçersiz
İLETİŞİM TÜRLERİ
(a) Kişinin içsel iletişimi
(b) Kişiler arası iletişim
(c) Örgüt içi iletişimi
(d) Kitle iletişimi
(e) Toplumlararası iletişim
KİŞİLERARASI İLETİŞİMİN
SINIFLANDIRILMASI
Kişilerarası İletişim
Sözlü İletişim
Dil
Dil Ötesi
Niyet edilmiş
Niyet edilmemiş
Sözsüz İletişim
Yüz ve
Beden
Bedensel
Temas
Niyet edilmiş
Niyet edilmemiş
Mekan
Araçlar
Kullanımı
gazete dergi, kitap,
radyo,
televizyon gibi
kitle iletişim araçları ile,
telefon,
bilgisayar,
uydu gibi
iletişim teknolojileri,
konferans, konser, tartışma gibi kişiler
arası veya gruplar arası iletişim etkenlikleri
ile,
EMPATİ; katılım ortaklığı
Kişinin kendisini karşısındaki
kişinin yerine koyarak olaylara onun
*bakış açısıyla bakması,
*o kişinin duygu ve düşüncelerini
doğru olarak anlaması,
*hissetmesi ve bu durumu ona iletmesi
sürecidir.
Damdan düşen Nasrettin Hoca “beni
damdan düşen anlar”,
İki kör karşılıklı dolma yerken
biri öbürüne “neden ikişer ikişer
yutuyorsun” der. ....
Göğsü kınalı serçe, gök
gürlediğinde titreyerek yere yatar,
gök yıkılmasın diye ayaklarını
havaya kaldırır, “korkumdan kırk
kantar yağım eridi” dermiş.
“sen kendin beş dirhem
gelmezsin; nerden oluyor da kırk
kantar yağın eriyor?”
“Herkesin kendine göre dirhemi
kantarı var; siz ne anlarsınız.”
MERHABA BİLE DEMEDEN
ÖNCE NE
DEMİŞTİNİZ?
işaret, bakış, gözyaşı, gülümseme, mimikler,
giyinme alışkanlıkları ve hatta sessizlik gibi sözsüz
etkinlikler
iletişim sözcüğünün anlamı içindedir.
SÖZSÜZ İLETİŞİM
 YÜZ VE BEDEN
 BEDENSEL TEMAS
 MEKAN KULLANIMI
 ARAÇLAR
YÜZÜ GÜZEL
OLANIN HUYU
DA ......
Gülümsemesini bilmeyen o
gün dükkan açmamalıdır.
Çin Atasözü
NE SÖYLEDİĞİMİZ
DEĞİL
NASIL
SÖYLEDİĞİMİZ
ÖNEMLİDİR
KİŞİSEL MESAFE
ÖZEL/MAHREM
BÖLGE
KİŞİSEL
BÖLGE
SOSYAL
BÖLGE
ORTAK/GENEL
BÖLGE
ömer peker
ÇEVRENİZE BAKIN
 Omuzları düşmüş,süklüm püklüm yürüyen
 Asık suratlı, bedbin bir yüzle bakan,
 “Ben beceriksizin tekiyim; elimden iş gelmez”
diyen düşünen ve risk almayan,
 İlk hatada “zaten başaramayacağımı
biliyordum”diyerek çabalamaktan vazgeçen,
 Geleceğe umutsuzca bakan, geçmişte yaşayan,
 Çokça “KEŞKE”, “olsaydı”, “AMA” diyen
 İnsanlar gördünüz mü?
ÇEVRENİZE YİNE BAKIN




DİK YÜRÜYEN
GÜLER YÜZLÜ
“BEN YAPABİLİRİM” DİYEN, RİSK ALAN
HATALARI BAŞARI YOLUNDA BASAMAK
YAPAN
 GELECEĞE UMUT VE ŞEVKLE BAKAN
“GELECEK SEFERE” DİYEBİLEN
 KAÇ KİŞİ GÖRDÜNÜZ?
BEDEN DİLİ TESTİ









Gülümsememi nasıl kullanıyorum?
Dik duruyor muyum?
Göz temasında bulunuyor muyum?
Sinirli görünüyor muyum?
Ellerimi nasıl kullanıyorum?
Bir odaya nasıl giriyorum?
El sıkışmam iş yaşamı tarzına uygun mu?
İnsanlarla konuşurken yakınlığım?
Konuşurken insanlara dokunuyor muyum?
 BEDEN, İÇ DÜNYAMIZIN ELDİVENİDİR.
Sözsüz ile iletişimin üç basamağı
 1. Vücut ve mekan sinyallerinin
okunması
 2. Sinyallerin değerlendirilmesi
 3.sözsüz iletişimin kontrolü ve
kullanılması
Beden Dilinin Kontrolü
 Vücudun konumu ve durumu
egemenlik alanı (mahrem,kişisel ,sosyal,..
 Yüksekliğin gücü
 Yürüyüş biçimi
 İrilik ve fiziksel büyüklük
 Merkez ve baş durumu, yönü
 Göz, eller, bacakların durumu
 Mekan kullanımı
MEKAN KULLANIMI
İnsanlar, kendi çevrelerinde
oluşturdukları boş mekanlar yoluyla da
iletişimde bulunurlar.
Başka insanlara olan uzaklık
ayarlanarak, onlara uzak ya da yakın
durarak, birtakım mesajlar iletilir.
Karşılıklı konuşan kişiler arasındaki
mesafe, konuşan kişilerin samimiyet
düzeyini gösterir.
MAKAM ODALARI VE İŞ
DÜNYASI




MASALAR; Dikdörtgen, Yuvarlak, Kare
Masa önü misafir sandalyeleri
Lambri kaplamalar
Makam koltukları, telefonlar, kırmızı
halılar
 Makam arkası fonlar
KİŞİSEL MESAFE
ÖZEL/MAHREM
BÖLGE
KİŞİSEL
BÖLGE
SOSYAL
BÖLGE
ORTAK/GENEL
BÖLGE
ömer peker
117
Aşağıdaki, orta sınıf, şehirli kişilerin mekan
kullanımları gösterilmiştir:
MAHREM
BÖLGE
15-46 cm.
KİŞİSEL
BÖLGE
46-120cm.
SOSYAL
BÖLGE
ORTAK
120-360 cm. BÖLGE
360 cm.
ÜZERİ
OLUMLU İŞARETLER-
OLUMSUZ İŞARETLER
 Mekanı iyi
kullanma
 Kıpırdanmama
 Rahat bir şekilde
durma
 Göz teması
 Bakımlı avuç içleri
 İyi kullanmama





Sinirli tavırlar
Ele bir şeyler alma
Fazla el kol hareketi
Yüze dokunmak
Yumrukları sıkmak
MAKAM ODALARI VE İŞ
DÜNYASI




MASALAR; Dikdörtgen, Yuvarlak, Kare
Masa önü misafir sandalyeleri
Lambri kaplamalar
Makam koltukları, telefonlar, kırmızı
halılar
 Makam arkası fonlar
Renklerin iş yaşamında kullanımı
 Kahverengi,çabuk kabul görür,etkisiz
 Kırmızı ;tansiyon yükseltir,adrenalin yükseltir,
zaman kavramı kaybolur.
 Yeşil- güven,
 Siyah güç ve tutku
 Mavi okyanussal, sakin, yeme içgüdüsünü
azaltır.
 Portakal çabuk dikkat çeker,
 Bronz negatif etki,
 Mor nevrotik
 Pembe rahatlatıcı,
 Sarı seçici ve geçici
 Beyaz istikrar,
ÖRGÜTLERDE İLETİŞİM
Örgüt, belirli bir takım amaçları gerçekleştirmek
için işbirliğinde bulunan insanlardan oluşan
toplumsal bir birimdir.
Çevresiyle iletişimde bulunan
açık sistemdir.
ÖRGÜTÜN YAŞAMINI SÜRDÜREBİLMESİ İÇİN ÇEVREDEN GİRDİ ALMAK VE
ÇIKTILARINI DA ÇEVREYE VERMEK DURUMUNDADIR.
ÖRGÜTSEL İLETİŞİM
MODELLERİ
 TEKERLEK MODELİ
 YILDIZ MODELİ
 ZİNCİR MODELİ
 ÇEMBER MODELİ
 ŞEBEKE MODELİ
İLETİŞİM AĞLARI
ZİNCİR AĞ
A
A
B
E
D
C
ÇEMBER AĞ
B
C
E
B
D
C
TÜM KANALLAR AĞI
C
B
A
A
YILDIZ AĞI
D
E
TEKERLEK AĞI
D
ÖRGÜTSEL İLETİŞİMİN
YAPISI
 Formal (Biçimsel,
resmi) iletişim
 İnformal (Biçimsel
olmayan, gayri resmi)
iletişim
FORMAL İLETİŞİM
Formal iletişim, örgütsel kurallar ve
amaçlar doğrultusunda, önceden
belirlenmiş bir üslubu kullanan
iletişim türüdür.
Örgüt hiyerarşisini baz alan bu iletişim
akışında yöneticilerin ve örgüt
üyelerinin kişiliklerinden soyutlanmış
ilişkiler söz konusudur.
İNFORMAL İLETİŞİM
Doğal iletişim olarak da adlandırılan
informal iletişim, örgüt üyelerinin üst
otoritenin izni veya haberi olmaksızın
hayata geçirdikleri iletişimdir.
Statüler arası değil, kişiler arası
ilişkiler söz konusudur ve gayri resmi
bir dil kullanılır. İnformal iletişimde
örgütün resmi iletişim kanalları
kullanılmaz.
FORMAL İLETİŞİM
 Dikey yönde iletişim
 Yatay yönde iletişim
 Çapraz yönde iletişim
İMAJ YÖNETİMİ
Beraberimizde
getirdiğimiz tutum,
diğerlerinin bize
gösterdiği tutum
olur.
İMAJ NEDİR?
İçerideki işe yarar şeyleri
dışarıda sergileyen bir reklam.
KENDİ KARİYERİNİZİN
SORUMLULUĞU SİZDEDİR.
Kişisel imaj, yönetim tarzı
ve görünüş bir kurumda ne
ölçüde ve ne kadar iyi bir
şekilde ilerleyebileceğinizi
görünür kılan şeydir.
Kişisel imajı neler oluşturur?
 Görüntü
 Sözlü iletişim (konuşma ve ses
kullanımı)
 Sözsüz iletişim
 Diğer iletişimler (yazma, sunum,
dinleme)
 Yeterlikler;birikim, kişisel gelişim,
deneyim, göze çarparlık,
özgüven,özsaygı
 Davranış ve tavırlar
ömer peker
İş yerinde İMAJ KIRICILAR
 Sloganlı tişörtler
 Balıkçı kazakları
 Transparan giysiler
 Kaçmış ve teli çekilmiş çoraplar
 Takım elbise +spor ayakkabı
 Çiçekli basmalar
ömer peker
*Çiçekli basmalar
*Ütü çizgisi bozuk pantolon
*Aşırı sürülmüş parfüm
*Garip vücut kokuları
*Boyasız ayakkabı
*Kötü kokan nefes
*Özensiz traş veya traşı gelmiş
olmak…
...........
İMAJIMIZIN ÜÇ BAKIŞ AÇISI
 1. KENDİMİZİ İÇERİDEN NASIL
GÖRÜYORUZ? (SAHİCİ OLMAK)
 2.BAŞKALARI DIŞARIDAN BENİ NASIL
GÖRÜYOR? (UYGUN OLMAK)
 3.BEN KENDİMİ NASIL GÖRMEK /Sahici)
VE BAŞKALARINCA NASIL GÖRÜNMEK
(Uygun) İSTEDİĞİMİZDİR.
 NEDEN İKİSİNİ DE KEYİFLE
YAŞAMAYALIM
Kişisel imajı neler oluşturur?





Görüntü
Sözlü iletişim (konuşma ve ses kullanımı)
Sözsüz iletişim
Diğer iletişimler (yazma, sunum, dinleme)
Yeterlikler;birikim, kişisel gelişim,
deneyim, göze çarparlık, özgüven,özsaygı
 Davranış ve tavırlar
ömer peker
BAŞARI SPİRALİ
İyi görünme isteğini artırır
Özgüveni artırır
Performansı yükseltir
İlişkileri geliştirir
Olumlu bir öz imaj yaratır
Özgüveni artırır
İYİ GÖRÜNMEK
KİŞİSEL İMAJ
Beden dili
tavırlar
poz jestler...
Görünüş
Fiziksel özellikler
Giysiler giyim
İletişim tarzı
k.y.d.s.
Duruş
Ün
ilerleme
DAHA İYİ İNSAN İLİŞKİLERİ KURABİLMEK
İÇİN










beden dili özellikleri
Göz ilişkisi
Yüz ifadesi
Baş hareketleri
Açık ve anlaşılır jestler
Postür (beden duruşu)
Yakınlık
Yöneliş
Bedensel temas
Dış görünüş (giyinmek)
Konuşmanın sözel özellikleri
Özet öneriler,
 İletişim kurarken onları rahatsız
etmeyecek şekilde göz teması,dinlediğini
belli etmek
 Yüz ifadesi canlı ve dinamik, her şeyi
anlatır
 Sıcak ve insana güven verir nitelikte bir
tebessüm herkes için etkili
 Oturduğunuz yerin sahibi siz olduğunu
belli edin,ayakta dik durun
 Konuşulacak konuda mutlaka hazırlık
 Dış görünüşün önemi
ömer peker
Yola çıkınca her sabah,
Bulutlara selam ver,
Taşlara , kuşlara,
Atlara, otlara
İnsanlara selam ver.
Sonra çıkarıp cebinden aynanı
Bir selam da kendini ver.
Hatırın kalmasın el gün yanında
Bu dünyada sen de varsın!
Üleştir dostluğunu varlığa
Bir kısmı seni de sarsın.
Üstün DÖKMEN
HER ŞEY ELİNİZDE
VE
ÜmitSİZsizsiniz
Prof. Dr. Ömer PEKER